Συντήρηση φρένων

Πώς και τι πρέπει να κάνουμε
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

10/1/2018

Δυστυχώς για τον περισσότερο κόσμο η συντήρηση και το service του συστήματος πέδησης (φρένα) περιορίζεται στο να αλλάζουν τακάκια όποτε φαγωθούν υπερβολικά. Όμως το σύστημα των φρένων είναι ένας αρκετά πιο περίπλοκος μηχανισμός που χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, καθώς η σωστή λειτουργία του είναι βασικό θέμα ασφάλειας και δεν έχει να κάνει μόνο με την απόδοση.

Ανεξάρτητα από το είδος των φρένων που έχει η μοτοσυκλέτα, το scooter ή το παπί μας και κυρίως ανεξάρτητα από τα πόσα χιλιόμετρα κάνουμε, θα πρέπει να αλλάζουμε τα υγρά του κυκλώματος κάθε δύο χρόνια (στα υδραυλικά φρένα) και να καθαρίζουμε/ελέγχουμε τις δαγκάνες, τις τρόμπες, τις μανέτες και γενικά τις αρθρώσεις του συστήματος.

 

 

Αλλαγή υγρών κάθε δύο χρόνια (το αργότερο) ανεξάρτητα των διανυθέντων χιλιομέτρων

Τα υγρά των φρένων λόγω της σύνθεσής τους έχουν την τάση να απορροφούν πολύ εύκολα την υγρασία (το νερό δηλαδή…) που υπάρχει στον αέρα. Έτσι παρά το γεγονός ότι βρίσκονται (θεωρητικά…)  μέσα σε ένα αεροστεγώς σφραγισμένο περιβάλλον, στην πραγματικότητα έρχονται σε επαφή με τον αέρα και με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύουν υγρασία. Ως γνωστόν το νερό βράζει στους 100C⁰ αλλά αν βρίσκεται μέσα σε δοχείο που δεν του επιτρέπει να διασταλεί, τότε το σημείο βρασμού αυξάνεται πάνω από τους 120C⁰. Όπως έχουμε πει, τα φρένα μετατρέπουν δια μέσω της τριβής την κινητική ενέργεια σε θερμότητα. Κατά το φρενάρισμα αναπτύσσονται θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες των 120C⁰, οπότε η ύπαρξη υγρασίας στα υγρά των φρένων μας προκαλεί πτώση στην απόδοσή τους. Το κακό είναι ότι αυτό γίνεται έντονα αντιληπτό μόνο όταν φρενάρουμε πολύ δυνατά από υψηλές ταχύτητες ή σε μεγάλης χρονικής διάρκειας φρεναρίσματα. Έτσι πολλοί αναβάτες που κινούνται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη, δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν πρόβλημα τα υγρά των φρένων τους. Μάλιστα με τον καιρό συνηθίζουν την σταδιακή πτώση της απόδοσης και προσαρμόζουν την οδήγησή τους σε αυτή χωρίς να το καταλάβουν. Άρα, αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι η αλλαγή των υγρών φρένων καθορίζεται από τον χρόνο και όχι μόνο τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει η μοτοσυκλέτα μας. Δηλαδή τα αλλάζουμε κάθε 10.000 χιλιόμετρα ή κάθε δύο χρόνια. Ό,τι από τα δύο συμβεί πρώτο. Επίσης θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η χρήση (σπορ οδήγηση με υψηλές ταχύτητες, συχνά βαριά φορτωμένη μοτοσυκλέτα κ.τ.λ.) μπορεί να μειώσει ακόμα περισσότερο τη διάρκεια ζωής των υγρών.  

TIP: Σε περίπτωση που κάνετε την αλλαγή των υγρών μόνοι σας, ΠΟΤΕ μην αδειάζετε τα παλιά υγρά πριν προσθέσετε τα φρέσκα. Με άλλα λόγια, το ρεζερβουάρ πρέπει να έχει πάντα υγρά μέσα. Αν η τρόμπα πάρει αέρα θα δεινοπαθήσετε για να την εξαερώσετε. Ειδικά αν η μοτοσυκλέτα σας έχει ABS, τότε η εξαέρωση είναι πραγματικός εφιάλτης. 

TIP 2: Τα υγρά των φρένων διαβρώνουν πανεύκολα τα πάντα. Αν πέσουν σε κάποιο σημείο της μοτοσυκλέτας σας, πλύνετέ το ΑΜΕΣΩΣ με άφθονο νερό  

TIP 3: Ελέγξετε προσεκτικά το λαστιχάκι που βρίσκεται στο καπάκι του ρεζερβουάρ των υγρών της τρόμπας. Αν είναι κομμένο, έχει γίνει σκληρό ή έχει μειωθεί ο όγκος του, αντικαταστήστε το, διότι από εκεί μπαίνει η περισσότερη υγρασία μέσα στο κύκλωμα

Καθαρισμός δαγκάνας/σιαγώνες και όλων των αρθρώσεων κάθε τέσσερα χρόνια

Τα τακάκια πρέπει να είναι διαρκώς σε επαφή με τον δίσκο και να μην υπάρχει διάκενο μεταξύ τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τον πιέζουν με δύναμη. Αν τα έμβολα της δαγκάνα δεν επιστρέφουν πλήρως στην αρχική τους θέση όταν αφήνουμε τα φρένα, τότε η τριβή θα προκαλέσει υπερθέρμανση (πτώση απόδοσης) και πρόωρη φθορά στα τακάκια και τους δίσκους. Όπως και με τα υγρά, ο καθαρισμός, ο έλεγχος και η συντήρηση της δαγκάνας δεν έχουν σχέση μόνο με τα χιλιόμετρα που έχουν κάνει, αλλά κυρίως με τον χρόνο. Μάλιστα σε αυτή ειδικά την περίπτωση, οι μοτοσυκλέτες που μένουν για μεγάλα διαστήματα ακίνητες κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τα εμβολάκια στις δαγκάνες τους και γενικώς τα κινούμενα μέρη του συστήματος. Το κόλλημα και τα προβλήματα ελεύθερης επαναφοράς των εμβόλων προκαλείται τόσο από την συσσώρευση σκόνης από τα τακάκια κατά την χρήση, όσο και από την οξείδωση των εμβόλων.     

 

Προβλήματα και λύσεις

Τρίξιμο

Αν τα φρένα σας τρίζουν μπορεί να υπάρχουν μία, δύο ή και περισσότερες αιτίες:

  • Έβαλες “αγωνιστικά” τακάκια

Τα τακάκια που έχουν σχεδιαστεί για αγωνιστική χρήση ή για μεγάλη αντοχή στην υπερθέρμανση, συνήθως τρίζουν. Αυτό έχει να κάνει με την σύνθεσή τους και όχι με κάποιο πρόβλημα. Αν δεν μπορείτε να ζήσετε με αυτόν τον ήχο, βάλτε ξανά τα τακάκια που προτείνει ο κατασκευαστής της μοτοσυκλέτας σας

  • Τρίζουν μόνο λίγο πριν σταματήσεις

Εδώ τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Αν δεν υπάρχει κάποιο άλλο θέμα φθοράς στο υπόλοιπο σύστημα πέδησης, το τρίξιμο λίγο πριν ακινητοποιήσεις την μοτοσυκλέτα μπορεί να προκαλείται από την επαφή του εμβόλου στο τακάκι. Υπάρχουν ειδικά υγρά που μπορείς να βάλεις στο σημείο που το έμβολο της δαγκάνας ακουμπάει στο πίσω μέρος στο τακάκι. Κάποιες φορές διορθώνει το πρόβλημα, κάποιες όχι…

  • Αν δεν συμβαίνει τίποτα από τα παραπάνω, τότε το τρίξιμο είναι ένδειξη φθοράς ή βλάβης.

Στραβός δίσκος, γερασμένα και οξειδωμένα τακάκια, ακόμα και ολοκαίνουρια τακάκια που δεν στρώθηκαν σωστά, μπορεί να προκαλέσουν ανατριχιαστικούς ήχους.

 

Δυσλειτουργία ABS

Ζούμε στην εποχή των ηλεκτρονικών και καλό είναι να μάθουμε να τα συντηρούμε. Το κακό με τα ηλεκτρονικά είναι ότι δεν έχουν προοδευτική φθορά. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάποια περίοδος προειδοποίησης πριν σταματήσουν να λειτουργούν. Έτσι οι βλάβες τους εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά και μοιάζουν ακατανόητες. Τα συστήματα ABS στα φρένα είναι φυσικά μια ηλεκτρονική συσκευή, ανεξάρτητα αν μιλάμε για τα υπερσύγχρονα Cornering ABS ή για τα πρώτης γενιάς μονοκάναλα ABS. Όποιο είδος ABS κι αν έχει η μοτοσυκλέτα σας, στους τροχούς της υπάρχει ένας αισθητήρας περιστροφής του τροχού και ένα καλώδιο μεταφοράς της πληροφορίας στην κεντρική μονάδα. Ο αισθητήρας θα πρέπει να θεωρείται ως αναλώσιμο εξάρτημα, καθώς είναι εκτεθειμένος στα στοιχεία της φύσης. Ο τακτικός καθαρισμός του από την βρώμα (σκόνη από τα τακάκια, ατμοσφαιρική ρύπανση, λάσπες, λάδια, υγρά φρένων κ.τ.λ.) είναι σημαντική διαδικασία, όπως και ο έλεγχος του καλωδίου του για τυχόν σημάδια από επαφή του με την ανάρτηση, τον τροχό ή άλλα κινούμενα μέρη της μοτοσυκλέτας. Αντικαταστήστε ΑΜΕΣΩΣ οτιδήποτε σας φαίνεται ύποπτο και βεβαιωθείτε ότι όλα στηρίζονται σωστά. Σε κάθε περίπτωση, το ABS θα πρέπει να φροντίζεται από εξειδικευμένο μηχανικό και με εξειδικευμένο εξοπλισμό και μην βάζετε το χέρι σας σε πράγματα αν δεν ξέρετε ακριβώς ποιος είναι ο ρόλος τους.

 

 

 

Μείνετε δροσεροί στον καύσωνα!

Απλές συμβουλές για οδήγηση σε υψηλές θερμοκρασίες
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

3/7/2019

Μπορεί ο μίνι καύσωνας που θα επικρατήσει στην χώρα μας αυτές τις μέρες να μην έχει σχέση με το κύμα καύσωνα που σάρωσε την υπόλοιπη Ευρώπη αφήνοντας πίσω του θύματα, αλλά δεν παύει να δημιουργεί συνθήκες που δεν κάνουν ευχάριστη την οδήγηση… Εξάλλου, ζούμε σε μια χώρα που οι θερμοκρασίες βρίσκονται συχνά πολύ ψηλά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και το φθινόπωρο θα αργήσει να φτάσει.
Γι' αυτό ακριβώς θα προτείνουμε μερικές οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε στις δύσκολες αυτές συνθήκες, χωρίς να φτάνουμε σε… ακρότητες, όπως ένας αναβάτης που εντοπίστηκε πρόσφατα στην Αγγλία να οδηγεί το σκούτερ του με αδαμιαία περιβολή, λέγοντας πως ήθελε να δροσιστεί… Η αλήθεια είναι, όπως θα δούμε και παρακάτω, ότι ακόμη και σαν δικαιολογία κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, καθώς στη ζέστη είναι καλύτερο να είσαι καλυμμένος παρά εντελώς εκτεθειμένος. Οι συμβουλές που ακολουθούν δεν είναι απόρροια κάποιας μυστικής τέχνης ή καλά κρυμμένης σοφίας, αλλά προκύπτουν από την κοινή λογική και τις αρχές της φυσικής, που πολλές φορές δεν είναι αυτονόητα όπως πιστεύουν οι περισσότεροι.


Παίρνουμε κατ' αρχήν σαν δεδομένο ότι ανεξάρτητα από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν, ο εξοπλισμός ασφαλείας είναι εκ των ουκ άνευ. Κράνος, μπουφάν και γάντια τα φοράμε ΠΑΝΤΑ και όχι, το ότι δεν αναφέρονται εδώ οι σαγιονάρες δεν σημαίνει ότι αποτελούν εναλλακτική επιλογή…
Ξεκινώντας λοιπόν από αυτή τη βάση, να πούμε ότι το πρώτο μέτρο που πρέπει να πάρει κανείς, έχει να κάνει με την ταχύτητα, ειδικά όταν είναι εκτός πόλης σε κάποια διαδρομή σε εθνικές οδούς ή επαρχιακό δίκτυο. Οδηγήστε πιο αργά και απολαύστε τη θέα. Σίγουρα το να οδηγείτε με μεγαλύτερες ταχύτητες δημιουργεί ένα πιο ισχυρό ρεύμα αέρα γύρω σας που μπορεί να απομακρύνει την θερμότητα, αλλά ταυτόχρονα καταβάλετε μεγαλύτερη σωματική προσπάθεια και κατά συνέπεια θα αυξήσετε την θερμοκρασία του σώματος που θα παραμένει εγκλωβισμένη κάτω από το μπουφάν. Οι πολύτιμοι ηλεκτρολύτες σας θα καταναλωθούν πιο γρήγορα από το επιθυμητό, όπως και η βενζίνη… Μιλάμε εδώ για πολύωρα ταξίδια στον καυτό ήλιο και όχι απλά για την καθημερινή μετακίνηση στο κέντρο της πόλης.
Αν οδηγείτε για πολλές ώρες και σε μεγάλες αποστάσεις, κάντε αρκετές στάσεις, βγάλτε το κράνος σας και φροντίστε να ενυδατώνεστε. Κάντε στάσεις τουλάχιστον ανά μία ώρα –ίσως και πιο συχνά αν είναι πολύ υψηλές οι θερμοκρασίες- και κυρίως αφουγκραστείτε το σώμα σας, χωρίς να το ωθείτε στα όρια. Καλό θα είναι μάλιστα να έχετε προγραμματίσει από πριν τις στάσεις σας στο χάρτη, γνωρίζοντας πού θα βρείτε λίγη ξεκούραση και δροσιά.


Όταν όμως δεν κάνετε στάση και κινείστε στο δρόμο, καλό θα είναι να ανοίγετε όλους τους αεραγωγούς που υπάρχουν σε κράνος, μπουφάν και παντελόνι.  Τώρα μπορείτε να καταλάβετε την σημασία που παίζουν όλα αυτά τα κλαπέτα και τα φερμουάρ και ήρθε πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να τα χρησιμοποιήσετε. Συνήθως η σχεδίασή τους γίνεται έτσι ώστε να δημιουργούν μια σταθερή ροή του αέρα η οποία και θα απομακρύνει με το σωστό ρυθμό την θερμότητα από το σώμα σας. Και φυσικά αυτό προϋποθέτει ότι διαθέτουμε τον κατάλληλο εξοπλισμό για το καλοκαίρι, αφού στην αγορά υπάρχουν πάρα πολλές επιλογές καλοκαιρινού εξοπλισμού, που χάρη στην τεχνολογική πρόοδο και την εξέλιξη των υλικών, μπορούν να προσφέρουν τον συνδυασμό της προστασίας και του εξαερισμού. Μπορεί ένα δερμάτινο μπουφάν να δείχνει "cool", αλλά δεν θα σας κρατήσει… cool στον καύσωνα.

Επίσης, αν νομίζετε ότι όσο πιο λίγα ρούχα φοράτε τόσο το καλύτερο, είσαστε βαθιά νυχτωμένοι, διότι όσο πιο πολύ ακάλυπτο δέρμα αφήνουμε, εκτός του ότι είμαστε εκτεθειμένοι σε εγκαύματα από τον ήλιο, τόσο επιτρέπουμε την ταχεία αφυδάτωση του σώματος, με την υγρασία να εξατμίζεται σε "χρόνο dt". Ξεχάστε λοιπόν βερμούδες και κοντομάνικα στη ζέστη πάνω στην μοτοσυκλέτα. Για να καταλάβετε την σπουδαιότητα αυτού του πράγματος, αναλογιστείτε ότι δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι της ερήμου –που κάτι παραπάνω ξέρουν από καύσωνες και υψηλές θερμοκρασίες- είναι ντυμένοι από την κορφή ως τα νύχια με ελάχιστα σημεία ακάλυπτα.
Και μιας και αναφέρουμε το θέμα του εξοπλισμού και των μπουφάν, θα πρέπει να ανατρέψουμε και ένα στερεότυπο που έχει να κάνει με την επιλογή του χρώματος. Διαλέξτε ένα καλοκαιρινό μπουφάν σε μαύρο χρώμα! Μπορεί αυτό να σας ακούγεται παράξενο και να έρχεται σε αντίθεση με ό,τι έχουμε μάθει μέχρι τώρα, ότι δηλαδή τα ανοιχτόχρωμα ρούχα αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία και την θερμότητα, ενώ τα σκουρόχρωμα την απορροφούν, αλλά υπάρχει η άποψη της φυσικής που μας προτρέπει να κάνουμε το αντίθετο. Το καλύτερο λοιπόν για να μείνετε δροσεροί στην ζέστη, είναι να φοράτε σκούρα ρούχα και εξηγούμεθα ευθύς αμέσως.
Όταν βλέπουμε ένα λευκό ρούχο, βλέπουμε ουσιαστικά τον συνδυασμό όλων των ορατών χρωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι το λευκό αντανακλά ένα μεγάλο φάσμα ακτινοβολίας και ενέργειας που δέχεται. Άρα αντανακλά τις ακτίνες του ήλιου που το χτυπούν, εμποδίζοντάς τες να μας ψήσουν, κι αυτό είναι απόλυτα σωστό. Μόνο που αυτή η εξήγηση είναι ελλιπής και όχι πλήρης. H θερμότητα, που είναι μια μορφή ενέργειας, δεν προέρχεται μόνο από το εξωτερικό, στην προκειμένη περίπτωση από τον ήλιο, αλλά κι από το ίδιο το σώμα μας, που έχει πολύ μικρότερη απόσταση από το ρούχο, απ' ότι ο ήλιος. Όταν όλη αυτή η θερμότητα από το σώμα πέσει πάνω στο λευκό ρούχο που το περιβάλει τότε αντανακλάται πίσω στο σώμα και μας "βράζει". Οπότε το ιδανικό χρώμα για να μας κρατήσει δροσερούς είναι το μαύρο, ή στην περίπτωση των καλοκαιρινών μοτοσυκλετιστικών μπουφάν, να υπάρχει μια λεπτή επένδυση εσωτερικά σε σκούρο χρώμα, που θα απορροφήσει την ενέργεια που εκπέμπει το σώμα αντί να την στείλει πίσω. Επίσης, πέρα από το χρώμα, εξαρτάται και από το πάχος του υφάσματος, ενώ βοηθά ιδιαίτερα και το παραμικρό έστω ρεύμα αέρα –το οποίο υπάρχει όταν οδηγούμε μοτοσυκλέτα- το οποίο μπορεί να παίξει το ρόλο της απαγωγής της θερμότητας.


Τέλος, το πιο σημαντικό απ' όλα είναι το να διατηρείστε πάντα ενυδατωμένοι, γι' αυτό και το αναφέραμε μερικές φορές παραπάνω στο άρθρο. Να φροντίζετε ώστε να έχετε πάντοτε μαζί σας νερό και να λαμβάνετε υγρά αρκετά συχνά, τόσο πριν όσο κατά την διάρκεια και μετά την οδήγηση. Προτιμήστε νερό ή ισοτονικά διαλύματα που παρέχουν στον οργανισμό τους απαραίτητους ηλεκτρολύτες. Μην πιείτε αναψυκτικά που εμπεριέχουν ζάχαρη ή καφέ που θα σας οδηγήσουν πιο γρήγορα στην αφυδάτωση. Πιείτε πάντα παραπάνω απ' ό,τι νομίζετε ότι χρειάζεστε, γιατί με την εφίδρωση αποβάλλουμε περισσότερο νερό από τον οργανισμό μας χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Τα φρούτα βοηθούν επίσης, ενώ αν σε οποιαδήποτε στιγμή νιώσετε δυσφορία σταματήστε αμέσως, βγάλτε το κράνος και βρείτε ένα δροσερό μέρος μέχρι να συνέλθετε. Η θερμοπληξία χτυπάει σε πολύ μικρό διάστημα και οι επιπτώσεις μπορεί να είναι καταστροφικές.