Editorial 606 - Προσοχή στο άνοιγμα!

Από το

motomag

1/5/2020

Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν λίγα μέτρα ή σε μικρή απόσταση από το σπίτι και την δουλειά μας, σε δρόμους δηλαδή οικείους που η ρουτίνα επιβάλει μικρότερη εγρήγορση, δημιουργεί μία ψευδή αίσθηση ασφάλειας και η εξοικείωση αντικαθιστά δυστυχώς τα αντανακλαστικά. Η πρακτική αυτή που δημιουργεί η οικειότητα απέναντι στις διαδρομές, είναι μέρος του τρόπου σκέψης του ανθρώπινου μυαλού, δεν το συναντάς κάποια στιγμή στην ζωή σου, δεν το καλλιεργείς, αλλά αντίθετα το κουβαλάς και πρέπει να το αποβάλλεις. Αν πρώτα φυσικά το αναγνωρίσεις, που είναι πάντα πιο εύκολο να το κάνεις στους άλλους αντί για τον εαυτό σου. Κλασσικό αυτό στα χωριά, που δεν μπορείς να καταλάβεις γιατί ο μόνιμος κάτοικος έκανε αναστροφή μπροστά σου και που είχε το μυαλό του εκείνη την ώρα. Το είχε στην συνήθεια του σχεδόν πάντα έρημου δρόμου, πουθενά αλλού. Και δεν είναι δικό μας χαρακτηριστικό αυτό, ισχύει το ίδιο σε όλες τις χώρες! Στις ΗΠΑ μάλιστα στην υπερβολή του, όπως τόσα και τόσα εκεί… Με έχει συμβουλέψει αστυνομικός, πως αν με σταματήσουν για τροχαία παράβαση να φέρω ως πρώτο επιχείρημα πως είμαι δίπλα στο σπίτι μου. Και έπιασε! Δίπλα στο σπίτι μας λοιπόν συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα αυτό πρέπει να είναι δεδομένο. Το άλλο δεδομένο είναι πως το ίδιο συμβαίνει και όταν οδηγούμε για πρώτη φορά μετά από καιρό!

Έχεις την ίδια ταχύτητα λήψης αποφάσεων, αλλά όχι την ίδια ικανότητα εκτέλεσης κι αυτό γιατί έχουν περάσει πολλές ημέρες που οι μύες του σώματος έχουν εκτελέσει τις συγκεκριμένες εντολές. Η μνήμη τους έχει σκουριάσει, κι ενώ δεν αναγνωρίζεις στον εαυτό σου καμία απολύτως διαφορά, διότι δεν μπορεί να φανεί και διαφορά, όταν τους χρειαστείς θα αντιδράσουν με μία μικρή καθυστέρηση. Τα περισσότερα λοιπόν ατυχήματα συμβαίνουν δίπλα στο σπίτι μας αλλά τα πιο χαζά από αυτά, όταν έχουμε μέρες να οδηγήσουμε.

Πρόκειται για τον χειρότερο συνδυασμό για τον μήνα αυτό που έχουμε μπροστά μας, όταν αρκετός κόσμος θα καβαλήσει την μοτοσυκλέτα του και θα κάνει – επιτέλους- τις πρώτες βόλτες. Το ζήτημα είναι να γίνουν με ασφάλεια και να μην γεμίσουν τα νοσοκομεία από ανούσιες πτώσεις, από εκείνες που δεν μπορείς να εξηγήσεις πώς έγιναν, πέρα από την «κακιά στιγμή».

Οι περισσότερες από τις ενέργειες που εκτελούμε στην οδήγηση μοτοσυκλέτας γίνονται αυτόματα, δεν τις σκεφτόμαστε συνειδητά, με τον ίδιο τρόπο που δεν σκεφτόμαστε πώς να πιάσουμε ένα ποτήρι. Απλά συμβαίνει, το σώμα ξέρει τι να κάνει και εκτελεί. Το ίδιο και για την στροφή, κανείς δεν αναλύει τις κινήσεις του, απλά στρίβει. Και μετά από πολλές ημέρες αποχής θα το σκεφτεί με τον ίδιο τρόπο που ξέρει και με την ίδια οξυδέρκεια γιατί το μυαλό δεν ξεχνά με την ίδια ταχύτητα που κάνει το σώμα… Χρόνια αγωνιζόμενοι σε πρωταθλήματα παγκοσμίου επιπέδου και δεν μπορούν να σου αναλύσουν τις κινήσεις τους με απόλυτη ακρίβεια. Είναι και η τεράστια διαφορά αυτή ενός δασκάλου με έναν αγωνιζόμενο. Συχνά ταυτίζονται αυτοί οι ρόλοι αλλά όχι πάντα. Ο δάσκαλος είναι εκείνος που μπορεί να σου αναλύσει με ακρίβεια κάθε κίνηση που έκανες ή που πρέπει να κάνεις, ο αγωνιζόμενος δεν είναι απαραίτητο πως μπορεί να κάνει το ίδιο. Κι αυτός ο αγωνιζόμενος είναι και πιο δύσκολο να επιστρέψει στην πίστα μετά από μεγάλη αποχή, από κάποιο ατύχημα. Διότι βασιζόταν πολύ στην μνήμη των μυών και την έχει χάσει. Μέχρι να την καλλιεργήσει εκ νέου, δεν θα μπορεί να οδηγήσει το ίδιο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα άλλωστε που έχουν οι σχολές ασφαλούς οδήγησης, δεν είναι άλλο από το να καταφέρουν να κάνουν τον κάθε μαθητή ξεχωριστά να αναπτύξει μία νέα μνήμη στους μύες από εκείνη που έχει καλλιεργήσει μόνος του. Και που σπάνια είναι η σωστή. Εδώ που τα λέμε και στις σχολές ασφαλούς οδήγησης δεν σου δείχνουν όλοι το ίδιο και το αποτέλεσμα ορισμένων εξ αυτών είναι πραγματικό πισωγύρισμα, αλλά αυτή είναι μία άλλη κουβέντα. Το θέμα μας εδώ είναι πως τις επόμενες ημέρες οι περισσότεροι από εμάς θα βγούμε στους δρόμους για την πρώτη βόλτα μετά από καιρό, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα. Αλλά κάτι είναι διαφορετικό, ας του δώσουμε την απαραίτητη προσοχή, είκοσι μέρες ή ένας μήνας δεν είναι άλλωστε μεγάλο διάστημα, δεν μιλάμε για μήνες ή για χρόνο ώστε να ξανά πάμε για «στράτα-στρατούλα» από την αρχή. Το μόνο που πρέπει να καλλιεργήσουμε είναι εκείνα τα χιλιοστά αντίδρασης που έχουν χαθεί και που μπορεί να κάνουν την μεγάλη διαφορά στην αναπάντεχη στιγμή. Ας έχουμε το νου μας στις πρώτες εξόδους, περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

Βγαίνουμε λοιπόν στους δρόμους με προσοχή και όχι με λαιμαργία! Οι πρώτες βόλτες άλλωστε αξίζουν τον χρόνο τους για να τις ευχαριστηθούμε και περισσότερο!

editorial 524 - Club 100

Από το

Μαύρο Σκύλο

3/7/2013

Δεν μπορώ να φανταστώ πως στα κολασμένα στροφιλίκια του Montenegro μια street θα μπορούσε να πάει το ίδιο γρήγορα και το ίδιο απολαυστικά με τις on-off του MEGA TEST. Στο editorial του προηγούμενου τεύχους έγραφα πως οι on-off είναι πια οι στάνταρ μοτοσυκλέτες, με τις υπόλοιπες κατηγορίες να είναι οι... εξειδικευμένες, όπως οι street. To ταξίδι μας στο Montenegro επιβεβαίωσε τους ισχυρισμούς μου. Στην πραγματική ζωή, η οδήγηση σε κάθε είδους δρόμο είναι απόλαυση με αυτές τις μοτοσυκλέτες που πρώτοι εμείς στο ΜΟΤΟ αποκαλέσαμε παντός δρόμου. Χωρίς αυτή η απόλαυση να σταματά εκεί που τελειώνει η άσφαλτος. Μερικοί μπορούν να θεωρήσουν από παράδοξη έως υπερβολική την χρήση μιας μοτοσυκλέτας με 1200 κυβικά και πάνω από 100 ίππους στο χώμα, αλλά δεν είναι. Το μόνο εμπόδιο είναι για τους περισσότερους το ποσό που απαιτείται για την αγορά της, και οι οδηγικές ικανότητες που θα πρέπει να διαθέτουν για να την πάνε όπως μπορεί να πάει. Στην πραγματικότητα, οι καλύτερες σημερινές παντός δρόμου είναι πιο ικανές στα χώματα από άλλες μικρότερες δικύλινδρες ή μονοκύλινδρες, ακόμα κι από κάποιες που έχουν τα μισά τους κυβικά και άλογα.

Αλλά τα χώματα είναι μόνο ένα μέρος των ταλέντων τους. Όπως φάνηκε στα πολλά βρεγμένα χιλιόμετρα που κάναμε, αν είσαι εξοπλισμένος με αδιάβροχα, μπότες και γάντια που δεν μπάζουν νερό, μπορείς να τις ευχαριστηθείς ακόμα κι εκεί, ευχαριστώντας την εξέλιξη των RAIN mode, των ABS και των traction control. [Παρένθεση περί αδιάβροχων: Αξιόπιστα αδιάβροχες μπότες βρίσκεις πια, με τα αδιάβροχα πάνω κάτω και τα γάντια τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Έχουμε δει φτηνά που δεν μπάζουν, στην αρχή τουλάχιστον, και ακριβά που είναι σφουγγάρια. Ίσως πρέπει να φτιάξουμε μια λίστα με τα αποδεδειγμένα αδιάβροχα αδιάβροχα.]

Κάπου εκεί μου καρφώθηκε και μια άλλη ερώτηση στο μυαλό, από αυτές που μου έρχονται κατά καιρούς για να βασανίζομαι εγώ και να βασανίζω και τους γύρω μου: Μπορεί μια μοτοσυκλέτα να είναι καλή αν δεν την ευχαριστιέσαι και κάτω από τα 100 km/h; Μπορείς να απολαμβάνεις οδήγηση με μέγιστη ταχύτητα τα 100; Μήπως στις σημερινές οικονομικές και κυκλοφοριακές συνθήκες τέτοιου είδους μοτοσυκλέτες είναι οι πιο χαβαλεδιάρικες ό,τι διαδρομή κι αν κάνεις; Σκέφτηκα τον Λύκο που μόλις τελείωσε την ανακατασκευή ενός XL185, που το 99% των χιλιομέτρων που θα κάνει θα είναι έως 100. Είμαι σίγουρος πως θα είναι ξετρελαμένος χωρίς ποσώς να τον απασχολεί που αυτό το μηχανάκι του δεν θα βλέπει πολύ πάνω από 100 συχνά, και που θα πάει 120 αν ο άνεμος είναι ούριος, ο δρόμος έντονα κατηφορικός και οι πλανήτες ευθυγραμμισμένοι καταλλήλως, με τις βαλβιδούλες του να χοροπηδάνε στην κεφαλή λίγο πριν πεταχτούν έξω και το πλαίσιο ένα τσικ πριν κοπεί, συνήθως στην αριστερή μεριά, κοντά στον άξονα του ψαλιδιού.

Το σκεφτόμουν επίσης οδηγώντας την τελευταία βδομάδα το Honda ΜSX125, με το τετρατάχυτο συμπλεκτάτο ψεκαστό παπίσιο μοτεράκι του και τα δωδεκάρια λαστιχάκια του. Σε κάθε φανάρι κάποιος θα μου μιλήσει, ρωτώντας γι' αυτό, όπου σταματήσω όλοι το χαζεύουν, προφανώς γιατί το θεωρούν χαριτωμένο, γιατί κάτι τους λέει χωρίς ίσως να ξέρουν ακριβώς γιατί. Κι αυτό πάει 100 στην ευθεία, παραπάνω στον κατήφορο. Μέχρι τα 100 όμως, τα έχεις κάνει όλα κι έχεις περάσει πολύ καλά, ακόμα και στην πιο συνηθισμένη, βαρετή συνήθως διαδρομή. Γιατί μου ανάβουν φωτιές τώρα; Αν είχα ένα δεκάρικο για κάθε έναν που με ρώτησε, θα είχα μαζέψει τα λεφτά για να το αγοράσω, ή μήπως να τα μαζέψω για να πάρω δεκατριάρι Husqvarna, με τις τιμές που έχουν; Θέλει κανείς το εντεκάρι μου;

Ποιό είναι το μυστικό του Club 100; Κοίτα να δεις, ρωτάω ποιό είναι το μυστικό χωρίς να έχω εξηγήσει τι είναι το Club 100. Για να συνεννοούμαστε, προτείνω να λέμε πως ανήκουν στο Club 100 όλοι εκείνοι οι αναβάτες και όλες οι μοτοσυκλέτες που την κύρια απόλαυση από την οδήγησή τους την βρίσκουν πριν τα 100. Δεν υπάρχει περιορισμός κυβικών, ας είναι και Goldwing 1800, αρκεί να σου δίνει χαρά όταν την οδηγείς και κάτω από 100. Εκεί μέσα στο Club 100 μπαίνουν από μοτοποδήλατα μέχρι MX, trial και enduro, αν και οι superbikes και τα supersport όχι, καθώς δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος πως τα απολαμβάνει κυρίως πριν... φτάσει η πρώτη στον κόφτη. Στο Club 100 έτσι ανήκουν και τα classics, που κι αυτά τα απολαμβάνουμε με ταχύτητες καθημερινά εφικτές, κοινό χαρακτηριστικό των Club 100 μοτοσυκλετών. Όπως είπαμε και για τα χωματερά, που τα πάντα στον κόσμο τους συμβαίνουν κυρίως κάτω από τα 100, χωρίς αυτό να αφαιρεί ούτε στο ελάχιστο την γοητεία τους.

Το μυστικό λοιπόν του Club 100 είναι πως μπορείς να οδηγείς πραγματικά στο όριο, χωρίς να χρειάζεσαι ούτε πίστα, ούτε συγκεκριμένο είδος δρόμου, τίποτα το ειδικό. Κι όταν λέμε στο όριο, είναι από κάθε άποψη, στο όριο των δυνατοτήτων του αναβάτη ή της μοτοσυκλέτας: Στην ουσία, οι συγκινήσεις από την επαφή με αυτό το όριο δεν διαφέρουν από αυτές που ζει ο Rossi οδηγώντας στα MotoGP. Ακόμα κι ο ίδιος όμως ο Valentino, για να διασκεδάσει και να προπονηθεί και να ευχαριστηθεί οδήγηση όταν δεν καβαλάει την Μ1 του, κάνει γύρους σε πίστα dirt track με το Ouroboros που φτιάχνει ο πατέρας του ή παίζει με χωματερά μηχανάκια ή κοντράρεται με τους φίλους του πάνω σε φτιαγμένα τρίκυκλα Ape, άρα εκτός MotoGP, είναι κι εκείνος μέλος του Club 100, ακόμα κι αν δεν το ξέρει. Κάπως έτσι, διαπιστώνουμε πως στην κυριολεξία τους οι συγκινήσεις δεν εξαρτώνται από την απόλυτη ταχύτητα, παρά μόνο από την σχετική. Για να συγκινηθείς απαιτείται κίνηση, ελληνικά μιλάμε, ας καταλαβαίνουμε και τι σημαίνουν οι λέξεις. Γι' αυτό και υποστηρίζω πως για να ευχαριστηθείς την μοτοσυκλέτα, δεν απαιτείται ούτε η πιο γρήγορη, ούτε η πιο ακριβή, ούτε η πιο εξοπλισμένη, ούτε η πιο καινούργια. Το μόνο που χρειάζεται είναι να λειτουργεί, να την καβαλήσεις και να φύγεις.

Ίσως μερικούς να τους ξενίζει η ιδέα πως μπορεί να οδηγείς στο όριο ενώ πηγαίνεις σιγά. Κι εδώ μπαίνει η έννοια της απόλυτης και της σχετικής ταχύτητας. Όταν παλιότερα πηγαίναμε το ZX-12R τελικιασμένο στα 312, τότε βιώναμε την απόλυτη ταχύτητα μοτοσυκλέτας παραγωγής. Όταν σήμερα περνάμε ένα κακοτράχαλο μονοπάτι με 40, πάμε αργά; Σε απόλυτα νούμερα ναι, σε σχετική ταχύτητα όχι, αν είναι πολύ δύσκολο να περάσει κάποιος από το ίδιο μονοπάτι με 42. Άρα, μπορείς να οδηγείς οριακά με 40, ενώ αν ταξιδεύεις στον ανοιχτό δρόμο με 160 κινδυνεύεις να σε πάρει ο ύπνος.

Αν και δεν δεχόμαστε νταλίκες στο Club 100, απατάσθε αν πιστέψετε πως είναι αργές ή δεν οδηγούνται οριακά, έστω κι αν δεν το συνειδητοποιούμε εύκολα. Μια φορτωμένη νταλίκα που κινείται σταθερά με 100, μπορεί να βγάλει καλύτερη μέση ωριαία από μια παρέα γρήγορων που θα πηγαίνουν τέζα αλλά θα σταματάνε κάθε 50-60 χιλιόμετρα για ανεφοδιασμό, τσιγάρο και κουβεντούλα. Πόσες φορές δεν σας έχει τύχει να βλέπετε την νταλίκα που είχατε περάσει ώρα πριν, να σας προσπερνά όταν σταματήσετε στο βενζινάδικο; Βγάζει καλύτερη μέση ωριαία, τι να κάνουμε, κι όσο για την οριακή οδήγηση της νταλίκας, δεν την αντιλαμβανόμαστε όσο κινείται με σταθερή ταχύτητα, μόλις όμως συμβεί κάτι και πρέπει να φρενάρει ή να αλλάξει πορεία απότομα και αναλάβει πια η μάζα και η αδράνειά της τον λόγο, γίνεται χαμός.

Αν δεν απολαμβάνεις την οδήγηση πηγαίνοντας και χαλαρά, δεν είναι καλή η μοτοσυκλέτα. Σωστό ή λάθος; Ας το σκεφτούμε λίγο. Μου φαίνεται πως μια μοτοσυκλέτα που την απολαμβάνεις μόνο πηγαίνοντας γρήγορα, είναι χειρότερη από μια που την βρίσκεις μαζί της και στο χαλαρό και στο γρήγορο. Στην δεύτερη περίπτωση, χρειάζεται πολύ πιο ποιοτικές αναρτήσεις που να μπορούν να ανταποκριθούν το ίδιο καλά και σε χαμηλές και σε υψηλές ταχύτητες, κι αυτό είναι πιο δύσκολο και πιο ακριβό για να το πετύχει ένας κατασκευαστής μοτοσυκλετών. Απαιτείται επίσης πολύ μεγαλύτερη αρχική επένδυση στην σχεδίασή της, τόσο σε γνώση όσο και χρήμα, από το στάδιο της σχεδίασης ως τις δοκιμές εξέλιξης. Ζητήματα όπως η συγκέντρωση της μάζας κοντά στο κέντρο βάρους έχουν προκύψει και εξελιχθεί από αυτή ακριβώς την ανάγκη, της ομοιογενούς και προβλέψιμης συμπεριφοράς της μοτοσυκλέτας σε όλες τις συνθήκες. Πολλοί μπερδεύουν την έννοια "ευκολοδήγητο" πιστεύοντας πως λίγο πολύ σημαίνει "μειωμένων δυνατοτήτων". Το αντίθετο συμβαίνει. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις αγαπημένες μας παντός δρόμου αυτού του τεύχους. Οι καλύτερες από αυτές χρειάστηκαν τουλάχιστον τρεις γενιές και δεκαετίες έρευνας, εξέλιξης και εμπειρίας για να φτάσουν τις σημερινές τους δυνατότητες, όπου φυσικά και είναι πιο ευκολοδήγητες από τις προγόνους τους ενώ ταυτόχρονα οι επιδόσεις τους είναι αναμφισβήτητα ανώτερες σε όλους τους τομείς. Και ειδικά για να γίνουν ικανές να μπουν και στο Club 100, να μπορούν δηλαδή να είναι απολαυστικές και όταν πηγαίνεις χαλαρά ή σε πολύ κλειστό στροφιλίκι, χρειάστηκε να βελτιωθεί τόσο η ομοιογένειά τους, όσο και κάθε υποσύστημά τους ξεχωριστά, μαζί με την αρμονική συνεργασία όλων των υποσυστημάτων. Νομίζετε πως είναι απλό να κάνεις ελαστικό έναν δικύλινδρο κινητήρα 1200 κυβικών και 130 ίππων, την στιγμή που μια γενιά πριν ένας παρόμοιος με 1000 κυβικά και 90 ίππους δεν ήταν; Καθόλου απλό. Αυτό φάνηκε άλλωστε γιατί ακόμα και μετά από τόσα χρόνια εμπειρίας με τους ψεκασμούς ακόμα βελτιώνονται αισθητά κάθε χρόνο, σε αντίθεση με την αντίληψη που υπήρχε όταν πρωτοεφαρμόστηκαν (ή καλύτερα, την ελπίδα) πως τώρα τέλειωσαν όλοι μας οι μπελάδες, οι τροφοδοσίες αναφλέξεις θα αυτορυθμίζονται και με το software θα κάνεις μια έτσι με το laptop σου και θα τα φτιάχνεις όλα. Δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Όπως δεν είναι και απλό να φτιάξεις έναν προοδευτικό, σταθερής απόδοσης συμπλέκτη, ένα καλοσχεδιασμένο κιβώτιο με τις κατάλληλες σχέσεις και σωστή αίσθηση κουμπώματος ταχύτητας στο λεβιέ, και τόσα άλλα. Αυτό που θέλω να πω είναι πως για να φτιαχτεί μια ικανή μοτοσυκλέτα, απολαυστική σε όλες τις συνθήκες, ρυθμούς και ταχύτητες, απαιτείται πολύ περισσότερος κόπος, χρόνος, γνώση και χρήμα απ' ότι για να φτιάξεις μια που αποδίδει καλά μόνο σε συγκεκριμένες συνθήκες. Πρέπει να είσαι πολύ καλός για να μπεις στο Club 100!

Mε μια πιο ευρεία ερμηνεία, οι μοτοσυκλέτες που αξίζουν να μπουν στο Club 100 είναι όσες απολαμβάνουμε καθημερινά, σε κάθε ρυθμό και σε κάθε δρόμο, ανεξάρτητα από κυβικά, τιμή και ηλικία. Ήδη το Club απέκτησε το δεύτερο μέλος του, τον Λύκο, που ενθουσιάστηκε με την ιδέα, μην αρχίσετε όμως να λέτε για καταστατικά και προεδρεία, δεν χρειάζεται να καταδικάσουμε το Club μόλις που γεννήθηκε, είπαμε, το Club 100 είναι μόνο ιδέα και άποψη, κι ας παραμείνει έτσι.