KTM 1290 Super Adventure: Μιλήσαμε με τον άνθρωπο που το δοκίμασε!

Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

27/8/2014

Τώρα που η ζέση γύρω από το αναμενόμενο Super Adventure έχει καταλαγιάσει λίγο, και πριν ξανά φουντώσει στις 30 Σεπτεμβρίου, που λογικά θα παρουσιαστεί στην Intermot, ας δούμε λίγο πιο ψύχραιμα τον παρορμητισμό της KTM.

Γιατί είναι γνωστό ότι όλα ξεκίνησαν από μία παρόρμηση, από την ελευθερία και την διάθεση πόρων που απολαμβάνουν οι μηχανικοί της εταιρίας! Υπάρχουν δύο τρόποι να το δει κανείς αυτό, ο ένας είναι ο συντηρητικός, ότι δηλαδή θα έπρεπε ένας μεγάλος κατασκευαστής να κάνει μόνο οργανωμένα και προσχεδιασμένα βήματα, και ο άλλος είναι ο σωστός (και όχι απλά προοδευτικός) που υποστηρίζει ότι μόνο έτσι συντελείται πραγματική εξέλιξη.

Για τη ιστορία, ήταν μια παλαβομάρα των μηχανικών της BMW η δημιουργία του R80G/S, που κανείς δεν πίστεψε σε αυτή και που από συγκυρίες και καθαρή τύχη έφτασε στην παραγωγή, δημιουργώντας την κατηγορία των on-off μοτοσυκλετών. Αυτή την κατηγορία που τώρα χτυπά με τον πιο πετυχημένο τρόπο η KTM, ωστόσο αυτό είναι θέμα για ανάλυση μια άλλη ώρα.

Το νέο μοντέλο, το Super Adventure, ξεκίνησε από ένα παρορμητισμό. Εμείς το επικροτούμε. Ο παρορμητισμός και το πάθος, είναι ίσως από τα βασικότερα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένας κατασκευαστής.

Γράφαμε λοιπόν στο τεύχος 529 πως ο κινητήρας του Super Duke, που τώρα περνά στο Super Adventure, ξεκίνησε από τον πειραματισμό των μηχανικών, χωρίς να τους δώσει κανείς την εντολή για ένα μεγαλύτερο δικύλινδρο. Είχαν ζητήσει από το τμήμα ένα νέο Super Duke, με τον κινητήρα του RC8R, όπως αυτός άλλαξε, εξελίχθηκε, και τοποθετήθηκε στο 1190. Με την εξωτερική ένδειξη λαδιού κτλ, που υπήρχε στη μεγάλη, παντός δρόμου μοτοσυκλέτα. Από το τμήμα δεν πήραν καμία απάντηση, αντιθέτως δέχτηκαν μετά από λίγο καιρό μια πρόσκληση. Η πρόσκληση προς το διοικητικό συμβούλιο ήταν για να οδηγήσουν ένα νέο κινητήρα. Αυτό ακριβώς, δεν υπήρχε μοτοσυκλέτα, υπήρχε μονάχα κινητήρας, και φυσικά τα σχέδια της μοτοσυκλέτας, αλλά ως φυσική ύπαρξη, ως μέταλλο, υπήρχε μονάχα ο μεγάλος δικύλινδρος. Συναρμολογώντας κάτι στα γρήγορα, πήραν το πλαίσιο του RC8, έφτιαξαν ένα προσωρινό υποπλαίσιο, και έβαλαν το ρεζερβουάρ από ένα Ducati Monster που είχαν διαθέσιμο από τις μοτοσυκλέτες που αγοράζουν για να τις αποσυναρμολογήσουν και να τις μελετήσουν. Το ρεζερβουάρ του Ducati Monster το διάλεξαν γιατί ήταν το μοναδικό που μπορούσε πολύ γρήγορα να τοποθετηθεί στο δικό τους χωροδικτύωμα, για τον απλούστατο λόγο ότι κουμπώνει σε αντίστοιχο πλαίσιο…

Όλα αυτά μου τα είπε προσωπικά ο Product Manager της KTM, κ. Jörg Schöller, όχι κάποιος κλητήρας του εργοστασίου δηλαδή, οπότε δεν επιδέχονται και αμφισβήτησης. Δείχνουν επίσης το κλίμα και τη διάθεση, μέσα από τα οποία δημιουργήθηκε ο κινητήρας που τώρα υπάρχει στο Super Adventure.

Αφού λοιπόν συναρμολόγησαν πρόχειρα μια μοτοσυκλέτα γύρω από το νέο κινητήρα, τοποθετώντας τα μαρσπιέ όπως βόλεψε, σε μια αφύσικη και άβολη θέση, όπως και τα υπόλοιπα στοιχεία άλλωστε (τιμόνι κτλ), παρέδωσαν το κατασκεύασμα στο διοικητικό συμβούλιο. Μια βροχερή μέρα. Χωρίς κανένα απολύτως ηλεκτρονικό βοήθημα. Γιατί το διοικητικό συμβούλιο είπε ότι δεν θέλει μια μοτοσυκλέτα που δεν οδηγείται στο δρόμο, και δεν χρειαζόταν η αύξηση του κινητήρα. Οπότε αν επιβίωναν από τη βόλτα εκείνη θα συμφωνούσαν, όλοι μαζί, ότι κατάφεραν να βρουν τη χρυσή τομή…

Τα υπόλοιπα είναι η ιστορία που οδήγησε στην παραγωγή το Super Duke, και δεν μας αφορούν για το Super Adventure. Ο κινητήρας αυτός λοιπόν, των 180 ίππων στο στρόφαλο και των 1.301 κυβικών, φτιάχτηκε ξεκάθαρα από το μεράκι των μηχανικών, χωρίς να τους ζητήσει κανείς να κάνουν κάτι τέτοιο. Ήταν επίσης σίγουρο πως θα τον δούμε στο επόμενο Adventure, όπως γράψαμε ήδη τον Δεκέμβριο του 2013. Αυτό που δεν περίμενε κανείς, είναι να γίνει όλο αυτό τόσο σύντομα.

Η πολύ σύντομη αντικατάσταση του 1190 έχει οδηγήσει σε διφορούμενες απόψεις τους οπαδούς της εταιρίας, ακόμα και ορισμένους ντίλερ της, γιατί η κατηγορία των παντός δρόμου μοτοσυκλετών ήταν συνηθισμένη σε πολύ πιο αργά update, απ’ ότι για παράδειγμα των superbike και supersport. Θα ήταν ίσως δικαιολογημένοι αν όντως αντικαθιστούνταν το 1190, όμως το Super Adventure δεν έρχεται με αυτή τη διάθεση. Τοποθετείται ανάμεσα σε ανταγωνιστές όπως το Multistrada και το R1200 GS, το περιμένουμε δηλαδή να είναι λίγο πιο "ασφάλτινο" από το BMW και λίγο πιο "off-road" από το Ducati. Αυτός ο τελευταίος είναι και ο αντίπαλος που θέλει να εκμηδενίσει τελείως. Για αυτό βγήκε στην παραγωγή, για να μην υπάρχει ανταγωνισμός πλέον. Η KTM έχει και διατηρεί το 1190 Adventure που ειδικά με την έκδοση R χτυπά τον πιο χωμάτινο ανταγωνισμό, και έρχεται το Super Adventure ως η πλέον δυνατότερη μοτοσυκλέτα που υπάρχει στην κατηγορία. Με όσα από τα 180 ονομαστικά / 150 πραγματικά άλογα του Super Duke, φτάσουν τελικά και στο Super Adventure.

Δεν περίμεναν να οδηγηθούν τόσο γρήγορα στο επόμενο βήμα, είναι εκείνη η ιστορία πίσω από τη δημιουργία του τερατώδους δικύλινδρου, που τους έφερε μπροστά στο δίλλημα τώρα ή μετά. Το οποίο εξαφανίστηκε εύκολα θέλοντας να προλάβουν και το αναμενόμενο "on-off" της BMW με την επίσης εκρηκτική ιπποδύναμη. Το Super Adventure σηματοδοτεί τον πόλεμο ιπποδύναμης που για πρώτη φορά ξεσπά στην κατηγορία των μοτοσυκλετών παντός δρόμου. Πάντα υποβόσκει βέβαια ένας τέτοιος πόλεμος, αλλά για την κατηγορία η ιπποδύναμη δεν ήταν ποτέ το ζητούμενο. Τώρα που τα όρια ασφάλτου και χώματος αρχίζουν να δημιουργούν σαφείς υποκατηγορίες, η ιπποδύναμη έρχεται στο επίκεντρο.

Τι μας είπε αυτός που το δοκίμασε

Ο αναβάτης εξέλιξης της Continental, πρώην πρωταθλητής του Γερμανικού πρωταθλήματος Superbike και με εξαιρετικές σχέσεις με την KTM, είχε το Super Adventure στη διάθεσή του από τα πρώτα του βήματα, καθώς ήταν από τις μοτοσυκλέτες που δοκίμασαν με το νέο ελαστικό της εταιρίας. Τον συνάντησα πριν λίγες μέρες στην Ουαλία, στην παρουσίαση του Continental TKC 70 για την οποία θα διαβάσετε τα πάντα σε επερχόμενο τεύχος. Επειδή η κουβέντα μας έγινε πριν την επίσημη αποκάλυψη της ΚΤΜ για το Super Adventure, μου έλεγε τα πάντα με το σταγονόμετρο, αφού πρώτα έπινε τα gin tonic με το λίτρο.

Οι δυνατότητες αυτής της μοτοσυκλέτες, μου είπε, στη γρήγορη οδήγηση δεν διαφέρουν από street μοτοσυκλέτα αντίστοιχου κυβισμού. Αυτό που την διαφοροποιεί αρκετά είναι τα νέα ηλεκτρονικά, δηλαδή τα μαγικά της Bosch που ξέρουμε και περιμένουμε, αλλά με νέες δυνατότητες. Ο ίδιος απεχθάνεται τα ηλεκτρονικά, για αυτό και κάνει δοκιμές στην πίστα με δύο βασικές μοτοσυκλέτες, το S1000RR και το Ninja ZX-10R (αυτό το δεύτερο είναι και το αγαπημένο του) έχοντας απενεργοποιήσει και στις δύο, traction control και ABS. Ωστόσο είπε ότι στο Super Adventure δουλεύουν τόσο καλά, που κάνει τους ίδιους χρόνους είτε έτσι, είτε αλλιώς. Πράγμα που σημαίνει ότι όλοι οι υπόλοιποι θα πηγαίνουν πολύ πιο γρήγορα στο δρόμο με τα ηλεκτρονικά του Super Adventure ενεργοποιημένα.

Η KTM δοκιμάζει με επιλεγμένους κατασκευαστές μοτοσυκλετών το νέο Super Adventure, γιατί όπως και στο 1190 με το MSC, θα πρέπει ο ιδιοκτήτης να τοποθετεί μονάχα τα ελαστικά που θα έχουν ομολογκαριστεί, διαφορετικά το traction control δεν θα έχει την μέγιστη απόδοση.

Η πολύ κοντινή συνεργασία που υπάρχει με την Bosch στο παράρτημα της Ιαπωνίας, εκεί που δημιουργήθηκε το πρώτο ABS που λειτουργεί σε κλίση (και που απολαμβάνουν οι ιδιοκτήτες του 1190 που έχουν κάνει το σχετικό update), φέρνει στην περίπτωση του Super Adventure νέα δεδομένα. Πάλι για την ιστορία: Η Bosch έφτιαξε πριν από δεκαετίες ένα τμήμα R/D στην Ιαπωνία για να είναι κοντά στους κατασκευαστές που τότε καθόριζαν τις εξελίξεις στη μοτοσυκλέτα. Αποφάσισε πριν περίπου τρία χρόνια να βγάλει στην παραγωγή το πρώτο ABS που δουλεύει υπό κλίση, αλλά κανένας κατασκευαστής δεν δέχτηκε να αναλάβει το ρίσκο να το βάλει στη μοτοσυκλέτα του πρώτος, με το φόβο να μπλέξει σε μια σειρά μηνύσεων αν δεν δούλευε σωστά. Στο τέλος ανταποκρίθηκε μόνο η KTM και έτσι ενώ οι δύο εταιρίες βρίσκονται μόλις 4 ώρες μακριά με το αυτοκίνητο, βρέθηκαν να συνεργάζονται στην Ιαπωνία, μεταφέροντας εκεί μοτοσυκλέτες και προσωπικό.

Ο αισθητήρας κλίσης της Bosch που ήδη υπάρχει στο 1190 και προσφέρει τις υπηρεσίες του στο MSC, εικάζουμε εδώ στο MOTO, ότι τώρα θα χρησιμοποιηθεί από νέο software. Οπότε το νέο Super Adventure μπορεί να είναι η πρώτη μοτοσυκλέτα του κόσμου που θα έχει υποβοήθηση εκκίνησης σε ανηφόρα, αναγνώριση πτώσης και το πιο σημαντικό: Τη λειτουργία των ηλεκτρονικών αναρτήσεων από τη μονάδα του MSC που πλέον μέσα στη στροφή θα επεμβαίνει και στις αναρτήσεις.

Για όποιον δεν γνωρίζει, το MSC που δοκιμάσαμε από τους πρώτους στον κόσμο στο τεύχος 528, σου δίνει την δυνατότητα να φρενάρεις με τη μέγιστη δύναμη ενώ η μοτοσυκλέτα ξύνει μαρσπιέ, με την εγγύηση ότι δεν θα πέσεις. Εναλλακτικά μπορείς απλά να φρενάρεις οπουδήποτε μέσα στη στροφή, χωρίς να ανοίγει την τροχιά της η μοτοσυκλέτα. Βασίζεται σε προηγμένους αλγόριθμους που αναγνωρίζουν την κλίση (με την βοήθεια του προαναφερθέντα αισθητήρα που λέγαμε) και τον ταχύτατο διαμοιρασμό της πίεσης από τις εμπρός δαγκάνες, πίσω. Έχοντας δοκιμάσει φρενάρισμα πανικού με 170 στο κοντέρ και τα μαρσπιέ να ξύνουν, μπορώ να πω ότι το σύστημα δουλεύει ακριβώς όπως θα μπορούσε κανείς να ονειρευτεί. Ωστόσο αν θα ήταν σε θέση να ελέγξει και τις αναρτήσεις, τότε θα μπορούσε να φρενάρει με ακόμα πιο γρήγορο ρυθμό, βασικά με τον ίδιο ρυθμό σαν να ήταν όρθια η μοτοσυκλέτα. Η Bosch μας είχε πει ότι αυτό θα ήθελε να είναι το επόμενο βήμα. Με βάση τους ισχυρισμούς του νέου μας "συν-πότη"  Γερμανού και τις δηλώσεις της KTM για τα πιο εξελιγμένα ηλεκτρονικά, υποθέτουμε ότι σε λίγες μέρες θα δούμε κάτι τέτοιο από κοντά, στην Intermot. Μια μοτοσυκλέτα που διαχειρίζεται αναρτήσεις για να φρενάρει ενώ πλαγιάζει, με υποβοήθηση στις ανηφόρες και αναγνώριση πτώσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η ιπποδύναμη που εστιάζουν οι περισσότεροι, θα είναι για το Super Adventure το λιγότερο. Το αν πετύχαμε το tzoker με αυτές τις προβλέψεις, θα το μάθουμε στις 30 Σεπτεμβρίου, που το MOTO είναι στην Intermot…

Yamaha: Πατέντα για εξάτμιση που λειτουργεί ως jet-αεροτομή

Aλλαγή κατεύθυνσης και πίεσης καυσαερίων μέσω πεταλούδας - Για τη βελτίωση της συμπεριφοράς
yamaha
Από τον

Παύλο Καρατζά

5/12/2025

Η Yamaha έχει υποβάλει δύο νέες αιτήσεις για πατέντες στην Ιαπωνία, οι οποίες δείχνουν ότι διερευνά τις δυνατότητες χρήσης βαλβίδων στο εσωτερικό μιας εξάτμισης για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων ώστε αυτά να λειτουργήσουν προς όφελος της συμπεριφοράς και των επιδόσεων καθώς βγαίνουν από το τελικό.

Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που κατέθεσε η ιαπωνική εταιρεία "χρησιμοποιούν" ένα MT-07 για να παρουσιάσουν την ιδέα, κάτι που δεν λέει και πολλά από μόνο του για τη μοτοσυκλέτα που θα μπορούσε να χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο σύστημα. Υπάρχουν δύο διαφορετικές πατέντες, η μία με σκοπό να δείξει πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εξάτμιση για τη μείωση της ανύψωσης του εμπρός τροχού και τη βελτίωση της επιτάχυνσης, και η άλλη με έμφαση στη συμπεριφοράς της μοτοσυκλέτας στις στροφές.

yamaha

Και οι δύο πατέντες χρησιμοποιούν πεταλούδες στο εσωτερικό της εξάτμισης για να ανακατευθύνουν τη ροή των καυσαερίων. Στην έκδοση του συστήματος που θέλει να αποτρέψει τη σούζα, η εξάτμιση χωρίζεται σε δύο μέρη: ένα μεγαλύτερο, χαμηλά τοποθετημένο σωλήνα και ένα μικρότερο σωλήνα που βγαίνει από το κυρίως σώμα του τελικού και έχει κλίση προς τα πάνω. Ο πάνω σωλήνας είναι και εκείνος που λειτουργεί στην ουσία σαν anti-wheelie ωθώντας τα καυσαέρια προς τα πάνω για να κρατήσει τον εμπρός τροχό στο έδαφος.

Λογικά θα υπάρχει κάποια μικρή βελτίωση πίσω από αυτή τη θεωρία για να κρατηθεί ο εμπρός τροχός στο έδαφος ίσως και για αυτό μοτοσυκλέτες του MotoGP και WSBK να έχουν εφαρμόσει την τεχνική αυτή, βέβαια εκεί γίνεται για πιο σημαντικούς λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με τη βελτίωση της αεροδυναμικής, όσο και με την κατανομή του βάρος και εξίσου σημαντικά με τη διαχείριση της θερμότητας που ελκύει το σύστημα εξαγωγής. Με αυτή τη πατέντα, η απόλυτη ισχύς θυσιάζεται για την πρόσφυση προς στιγμήν λόγω εκτροπής των καυσαερίων σε σωλήνα διαφορετικής διατομής και μόλις η ταχύτητα αυξηθεί η βαλβίδα κλείνει και τα καυσαέρια περνάνε πάλι από τον κάτω σωλήνα.

yamaha

Η έκδοση του συστήματος που εστιάζει στις στροφές είναι παρόμοια ως προς την ιδέα όμως εγείρει ερωτήματα ως προς την λειτουργία της και την απόδοσή της. Αντί να κατευθύνει τα καυσαέρια σε μια υψηλότερη εξάτμιση που αποτρέπει τη σούζα, ωθεί τα καυσαέρια μέσω ενός στενού σωλήνα που βλέπει κατευθείαν προς τα κάτω όταν η μοτοσυκλέτα είναι όρθια. Όταν βρίσκεται όμως σε μεγάλη κλίση —και πάλι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει όλη την ισχύ του κινητήρα— τα καυσαέρια εκτρέπονται προς τον σωλήνα που "κοιτάζει" πλέον πλάγια και αυτό δεν βγάζει πολύ νόημα για το πώς θα βοηθήσει με την πρόσφυση του πίσω τροχού ή έστω με τη βελτίωση της κατευθυντικότητας της μοτοσυκλέτας. Για να βοηθούσε με την πρόσφυση του ελαστικού θα έπρεπε το "τζετ" να βρίσκεται προς τα πάνω με τη μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη, όπως συνέβαινε και με τo σύστημα που εξέλισσε η ΚΤΜ και η Bosch, το οποίο όμως δεν πέρασε ποτέ στην παραγωγή.

Slip Mitigation System KTM

Μια δεύτερη, πιο σύνθετη εκδοχή της ιδέας προσθέτει δύο γωνιακές εξόδους που επιτρέπουν την κατεύθυνση των καυσαερίων προς τα αριστερά ή τα δεξιά, προσφέροντας μεγαλύτερη ώθηση στις στροφές, ακόμη και αν η κλίση δεν είναι τόσο μεγάλη.

yamaha

Αν και υπάρχουν δύο ξεχωριστά διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις εξατμίσεις κατά του wheelie και για τις στροφές, ο τελικός στόχος είναι να συνδυαστούν τα πλεονεκτήματα και των δύο σε ένα σύστημα πολλαπλών εξόδων με διάφορες βαλβίδες για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων.

Τα οφέλη μπορεί να είναι μικρά σε μοτοσυκλέτες δρόμου, αλλά σε αγώνες όπου κάθε λεπτομέρεια μετράει, ίσως και να είναι σημαντικά, ειδικά με τους μελλοντικούς κανόνες σε MotoGP και WSBK που θα περιορίσουν τα σταθερά αεροδυναμικά βοηθήματα, τα οποία γίνονται όλο και μεγαλύτερα.