Yamaha AMSAS - Μοτοσυκλέτα που ισορροπεί μόνη της

Με δυνατότητες όμως που φτάνουν μέχρι και την αυτόνομη οδήγηση
Yamaha AMSAS
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

21/12/2022

Τον Μάρτιο του 2004, 14 ομάδες έλαβαν μέρος στη δοκιμασία Desert Challenge της DARPA, στην οποία αυτόνομα οχήματα θα έπρεπε να διασχίσουν χωρίς εξωτερική βοήθεια μια διαδρομή 230 χιλιομέτρων στην έρημο της Νεβάδα. Ανάμεσα τους βρισκόταν και μια μοτοσυκλέτα.

Εκείνη ήταν η πρώτη προσπάθεια για αυτόνομη μοτοσυκλέτα στον κόσμο, που άκουγε στο όνομα Ghost Rider, με πατέρα της τον εφευρέτη Anthony Lewandowski. Στην εκκίνηση ο "αναβάτης φάντασμα" δεν κατάφερε να διανύσει ούτε ένα μέτρο, πέφτοντας στο πλάι και εγκαταλείποντας τον αγώνα. Ο λόγος για το φιάσκο ήταν ένα αστείο ανθρώπινο λάθος. Η ομάδα είχε απενεργοποιήσει το μηχανισμό σταθεροποίησης για να μετακινήσει τη μοτοσυκλέτα στη γραμμή εκκίνησης, και κατόπιν ξέχασαν να τον ενεργοποιήσουν και πάλι. Η Ghost Rider χρησιμοποιούσε 2 μονάδες IMU και είχε σερβομηχανισμούς που γύριζαν αυτόματα το τιμόνι προς την κατάλληλη κατεύθυνση ισορροπώντας-

Ghost Rider DARPA Desert Challenge

Σημειώστε πως την πρώτη εκείνη χρονιά κανένα αυτόνομο όχημα δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τη διαδρομή, με τη DARPA να οργανώνει ξανά το event το 2005, με βραβείο 2 εκατομμυρίων δολαρίων για τον νικητή. Εκεί η πρόοδος των οχημάτων ήταν τεράστια, με πέντε οχήματα να τερματίζουν τη διαδρομή, ενώ η Ghost Rider δεν κατάφερε να περάσει ούτε στα δοκιμαστικά.

Ghost Rider DARPA Desert Challenge

Στη συνέχεια ο Levandowski εγκατέλειψε την αυτόνομη κίνηση όσον αφορά στους 2 τροχούς για να στραφεί στους 4, ως συνιδρυτής στο πρόγραμμα αυτόνομων οχημάτων της Google που κατόπιν μετονομάστηκε σε Waymo. Ο Levandowski έγινε εκατομμυριούχος από το συγκεκριμένο εγχείρημα, ενώ κατόπιν αποχώρησε από τη Waymo κλέβοντας χιλιάδες φακέλους και πατέντες αυτόνομης οδήγησης. Καταδικάστηκε σε 18 μήνες φυλακή, όμως παρέμεινε ελεύθερος καθώς πήρε... συχωροχάρτι από τον Donald Trump την τελευταία ημέρα της προεδρίας του!

Yamaha MOTOBOT

Αφήνουμε τον Levandowski και μεταφερόμαστε στο Tokyo Motor Show του 2015, όπου η Yamaha παρουσίασε κάτι διαφορετικό. Το MOTOBOT δεν ήταν μια αυτόνομη μοτοσυκλέτα, αλλά για ένα ρομπότ που μπορούσε να οδηγεί μια απλή μοτοσυκλέτα χωρίς μετατροπές.

Η Yamaha γύρισε μάλιστα ένα πολύ γουστόζικο βιντεάκι με το MOTOBOT στο οποίο συμμετείχε και ο Valentino Rossi.

Το 2017 παρουσιάστηκε το Motobot 2, που ήταν ακόμα πιο εξελιγμένο, και μπορούσε να οδηγεί ταχύτερα στην πίστα μια μοτοσυκλέτα, αν και ήταν και πάλι αρκετά αργό σε σύγκριση με άνθρωπο. Έκτοτε τα ίχνη του Motobot αγνοούνται, και δεν γνωρίζουμε αν η Yamaha παράτησε την προσπάθεια, καθώς οι λόγοι πίσω από το MOTOBOT ήταν αρκετά μπερδεμένοι, και το project δεν φαινόταν να έχει κάποιο χειροπιαστό στόχο που να είχε εμπορικό αντίκτυπο. Οκ, ρομπότ που οδηγούν μοτοσυκλέτα. Για death-race φουτουριστικό ρομποτικό Πρωτάθλημα δεν ακούγεται άσχημα, αλλά δεν βλέπουμε κάποια άλλη εμπορική χρήση για το MOTOBOT.

Την ίδια χρονιά, στο Tokyo Motor Show, η Yamaha έδειξε το MOTOROID, μια φουτουριστική ηλεκτρική concept μοτοσυκλέτα που ισορροπούσε μόνη της με γυροσκοπικό φαινόμενο, χρησιμποιώντας για τον σκοπό αυτό την... μπαταρία της, η οποία κινούταν δεξιά κι αριστερά με σύστημα που οι Ιάπωνες αποκαλούσαν AMCES (Active Mass Center Control System).

Τη σκυτάλη στις αυτόνομες μοτοσυκλέτες πήρε η Honda το 2017, όταν στην έκθεση τεχνολογίας CES παρουσίασε το Honda Riding Assist, ένα σύστημα που προσαρμοσμένο σε μια NC750, τη βοηθούσε να ισορροπήσει αυτόματα, με αναβάτη ή χωρίς, ενώ μπορούσε να ακολουθήσει έναν άνθρωπο με χαμηλή ταχύτητα. Στόχος ήταν "να δημιουργηθεί μια μοτοσυκλέτα που θα ισορροπεί μόνη της σε χαμηλές ταχύτητες, μειώνοντας την πιθανότητα πτώσης την ώρα που σταματάει ο αναβάτης." Σημειώστε πως στο πρώτο Riding Assist του big H δεν χρησιμοποιούταν γυροσκόπια, αλλά μεταβλητό ίχνος σε συνδυασμό με σερβό-μοτέρ που έστριβαν σπασμωδικά το τιμόνι εκμεταλλευόμενα το γυροσκοπικό φαινόμενο για να κρατούν όρθια τη μοτοσυκλέτα.

Honda Riding Assist-e

Την ίδια χρονιά, στο Tokyo Motor Show, η Honda παρουσίασε την ηλεκτρική έκδοση του συστήματος, υπό την ονομασία Riding Assist-e.

Τον Δεκέμβριο του 2021 η Honda έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο που δείχνει την επόμενη γενιά Riding Assist, αυτή τη φορά κομπλέ και με γυροσκόπια, προσαρμοσμένη σε ένα Vultus. Η Honda δείχνει τη μοτοσυκλέτα να ισορροπεί μόνη της, με αναβάτη ή χωρίς, και να κινείται εμπρός αλλά και όπισθεν, ισορροπώντας χωρίς τη βοήθεια του αναβάτη, ο οποίος απλά στρίβει το τιμόνι για να επιλέξει σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί. Εδώ το σύστημα δείχνει σαφώς πιο ολοκληρωμένο, και ικανό να υποβοηθήσει τον αναβάτη σε ισορροπία σε χαμηλές ταχύτητες, μειώνοντας ή και εξαλείφοντας τις πιθανότητες πτώσης από κακό υπολογισμό όσον αφορά στην ισορροπία.

Yamaha AMSAS

Και φτάνουμε στον Νοέμβριο του 2022, όπου η Yamaha παρουσίασε τη δική της αυτό-ισορροπούμενη μοτοσυκλέτα, που χρησιμοποιεί αυτό που η εταιρεία των τριών διαπασών αποκαλεί Advanced Motorcycle Stability Assist System πάνω σε ένα R3 με... ηλεκτροκινητήρα (λέτε να δούμε ηλεκτρική μοτοσυκλέτα Yamaha με όνομα R4 στο μέλλον;), σύστημα που ανοίγει όπως και το Honda Riding Assist πολλές δυνατότητες και δρόμους που φτάνουν μέχρι την αυτόνομη οδήγηση. Όπως οι αισθητήρες ραντάρ οδηγούν σε βοηθήματα Adaptive Cruise Control, έτσι και η αυτόματη ισορροπία αρχικά βοηθά τον -αρχάριο ως επί το πλείστον- αναβάτη να μην πέφτει με χαμηλές ταχύτητες, αλλά στη συνέχεια μπορεί να δημιουργήσει μοτοσυκλέτες που θα κινούνται μόνες τους, χωρίς καν να έχουν αναβάτη στην… πλάτη τους. Οι πιθανότητες είναι πραγματικά ατελείωτες, όμως αρχικά μιλάμε για χαμηλές ταχύτητες, λίγο πριν τη στάση.

Το Advanced Motorcycle Stability Assist System της Yamaha χρησιμοποιεί IMU 6 αξόνων, γυροσκόπια (που προεξέχουν αρκετά, στον μπροστινό τροχό αντί για τον πίσω της Honda) και σερβό-μοτέρ, ως βοήθημα ισορροπίας του αναβάτη. H Yamaha αναφέρει πως το σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε μοτοσυκλέτα, χωρίς αλλαγές στο πλαίσιο. Για την ώρα, όπως και το σύστημα της Honda, έτσι και της Yamaha βρίσκεται σε στάδιο εξέλιξης, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε λίγο, μέχρι να το δούμε να περνά σε κάποιο δίκυκλο παραγωγής, και αρκετά περισσότερο μέχρι να δούμε πραγματικά αυτόνομες μοτοσυκλέτες να βγαίνουν στην αγορά. Καθώς όμως οι εξελίξεις στους 4 τροχούς έχουν δρομολογηθεί και ήδη έχουμε αρκετά αυτόνομα οχήματα στην αγορά, ίσως να μη χρειαστεί να περιμένουμε και τόσο μέχρι να έρθει η στιγμή που θα... καλούμε τη μοτοσυκλέτα μας να έρθει να μας πάρει από το αεροδρόμιο.

Ετικέτες

Η Bajaj δυσκολεύεται να κατασκευάσει ηλεκτρικά οχήματα λόγω σοβαρής έλλειψης υλικών

O ινδικός όμιλος, νέος ιδιοκτήτης KTM, θα φτιάξει μόνο το 50% της παραγωγής
Bajaj EV hault
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

7/8/2025

Η Bajaj, ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές οχημάτων στον κόσμο, αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στην παραγωγή ηλεκτρικών δίτροχων και τρίτροχων οχημάτων, εξαιτίας της έλλειψης υλικών που είναι κρίσιμα για την κατασκευή EVs.

Η επιβεβαίωση ήρθε από τον οικονομικό διευθυντή της εταιρείας, Dinesh Thapar, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας:

"Αυτή τη στιγμή, φαίνεται ότι θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε περίπου το 50%-60% του σχεδίου μας για ηλεκτρικά δίτροχα αυτό το τρίμηνο και περίπου το 70%-80% του σχεδίου για τα ηλεκτρικά τρίτροχα", ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η καθυστέρηση στην παραγωγή αποδίδεται στην έλλειψη σπάνιων γαιών, στοιχείων που είναι απαραίτητα για την κατασκευή ηλεκτροκινητήρων. Η Ινδία είναι μια από τις σημαντικότερες αγορές για ηλεκτρικά δίτροχα, τρίτροχα και επαγγελματικά οχήματα, με τις ελαφριές μοτουκλέτες και τα σκούτερ να κυριαρχούν στους δρόμους. Η τεχνολογία ηλεκτρικών οχημάτων έχει ξεκάθαρο πλεονέκτημα σε αστικά περιβάλλοντα με κυκλοφοριακή συμφόρηση και η Ινδία αποτελεί βασικό πεδίο ανάπτυξης.

https://www.motomag.gr/news/epikairotita/i-bajaj-dyskoleyetai-na-kataskeyasei-ilektrika-ohimata-logo-sobaris-elleipsis

Παρότι η ανακοίνωση αφορά κυρίως τα ηλεκτρικά τρίτροχα της Bajaj, η κατάσταση ενδέχεται να επηρεάσει και μικρότερους κατασκευαστές ηλεκτρικών μοτοσυκλετών στην Ινδία. Η Bajaj απασχολεί περίπου 8.800 εργαζόμενους και παρήγαγε πάνω από 6 εκατομμύρια οχήματα το 2024. Αν μια τέτοια βιομηχανική δύναμη δυσκολεύεται, μικρότερες εταιρείες, ενδέχεται να βρίσκονται υπό ακόμη μεγαλύτερη πίεση.

Τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν πλέον ενταχθεί στην καθημερινότητα πολλών ασιατικών αγορών και παλεύουν και της Ευρώπης, ενώ τα ερωτήματα γύρω από το τι απαιτείται για την κατασκευή τους πληθαίνουν.

Συνήθως, η προσοχή στρέφεται στις μπαταρίες και όχι άδικα. Είναι βαριές, ακριβές και έχουν το δικό τους περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Όμως, οι σπάνιες γαίες δεν χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Οι μπαταρίες περιέχουν κυρίως λίθιο και κοβάλτιο, όχι σπάνιες γαίες.

Η πραγματική ανάγκη βρίσκεται στους μαγνήτες.

Οι ηλεκτροκινητήρες, δηλαδή αυτό που ωθεί τις ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες, βασίζονται σε μαγνήτες  και εδώ μπαίνουν στο προσκήνιο οι σπάνιες γαίες. Μιλάμε για στοιχεία όπως νεοδύμιο, σαμάριο, αλλά και λίγο τερβίο ή δυσπρόσιο για βελτιωμένη απόδοση και ανθεκτικότητα σε υψηλές θερμοκρασίες.

Οι μαγνήτες αυτοί είναι μικροί, εξαιρετικά ισχυροί και ιδανικοί για τις υψηλές απαιτήσεις απόδοσης των ηλεκτροκινητήρων, ειδικά σε δίτροχα που θέλουν να συναγωνιστούν μοτοσυκλέτες εσωτερικής καύσης.

Άρα, μπορεί οι σπάνιες γαίες να μην βρίσκονται μέσα στις νεότερες μπαταρίες, αλλά είναι απολύτως κρίσιμες για τη λειτουργία των ηλεκτροκινητήρων  και κατά συνέπεια, για ολόκληρη την λειτουργία ενός ηλεκτρικού οχήματος.

Bajaj EV hault

Η Κίνα κατέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών και κυριαρχεί τόσο στην εξόρυξη όσο και στην επεξεργασία. Άλλες χώρες με σημαντικά αποθέματα είναι η Βραζιλία, η Ινδία, η Αυστραλία και η Ρωσία. Οι παγκόσμιες εντάσεις και οι εμπορικές ανησυχίες ίσως αποτελούν μέρος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η Bajaj και κατ’ επέκταση και οι υπόλοιποι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων.