Συντήρηση φρένων

Πώς και τι πρέπει να κάνουμε
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

10/1/2018

Δυστυχώς για τον περισσότερο κόσμο η συντήρηση και το service του συστήματος πέδησης (φρένα) περιορίζεται στο να αλλάζουν τακάκια όποτε φαγωθούν υπερβολικά. Όμως το σύστημα των φρένων είναι ένας αρκετά πιο περίπλοκος μηχανισμός που χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, καθώς η σωστή λειτουργία του είναι βασικό θέμα ασφάλειας και δεν έχει να κάνει μόνο με την απόδοση.

Ανεξάρτητα από το είδος των φρένων που έχει η μοτοσυκλέτα, το scooter ή το παπί μας και κυρίως ανεξάρτητα από τα πόσα χιλιόμετρα κάνουμε, θα πρέπει να αλλάζουμε τα υγρά του κυκλώματος κάθε δύο χρόνια (στα υδραυλικά φρένα) και να καθαρίζουμε/ελέγχουμε τις δαγκάνες, τις τρόμπες, τις μανέτες και γενικά τις αρθρώσεις του συστήματος.

 

 

Αλλαγή υγρών κάθε δύο χρόνια (το αργότερο) ανεξάρτητα των διανυθέντων χιλιομέτρων

Τα υγρά των φρένων λόγω της σύνθεσής τους έχουν την τάση να απορροφούν πολύ εύκολα την υγρασία (το νερό δηλαδή…) που υπάρχει στον αέρα. Έτσι παρά το γεγονός ότι βρίσκονται (θεωρητικά…)  μέσα σε ένα αεροστεγώς σφραγισμένο περιβάλλον, στην πραγματικότητα έρχονται σε επαφή με τον αέρα και με την πάροδο του χρόνου συσσωρεύουν υγρασία. Ως γνωστόν το νερό βράζει στους 100C⁰ αλλά αν βρίσκεται μέσα σε δοχείο που δεν του επιτρέπει να διασταλεί, τότε το σημείο βρασμού αυξάνεται πάνω από τους 120C⁰. Όπως έχουμε πει, τα φρένα μετατρέπουν δια μέσω της τριβής την κινητική ενέργεια σε θερμότητα. Κατά το φρενάρισμα αναπτύσσονται θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες των 120C⁰, οπότε η ύπαρξη υγρασίας στα υγρά των φρένων μας προκαλεί πτώση στην απόδοσή τους. Το κακό είναι ότι αυτό γίνεται έντονα αντιληπτό μόνο όταν φρενάρουμε πολύ δυνατά από υψηλές ταχύτητες ή σε μεγάλης χρονικής διάρκειας φρεναρίσματα. Έτσι πολλοί αναβάτες που κινούνται με μικρές ταχύτητες μέσα στην πόλη, δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν πρόβλημα τα υγρά των φρένων τους. Μάλιστα με τον καιρό συνηθίζουν την σταδιακή πτώση της απόδοσης και προσαρμόζουν την οδήγησή τους σε αυτή χωρίς να το καταλάβουν. Άρα, αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι η αλλαγή των υγρών φρένων καθορίζεται από τον χρόνο και όχι μόνο τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει η μοτοσυκλέτα μας. Δηλαδή τα αλλάζουμε κάθε 10.000 χιλιόμετρα ή κάθε δύο χρόνια. Ό,τι από τα δύο συμβεί πρώτο. Επίσης θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η χρήση (σπορ οδήγηση με υψηλές ταχύτητες, συχνά βαριά φορτωμένη μοτοσυκλέτα κ.τ.λ.) μπορεί να μειώσει ακόμα περισσότερο τη διάρκεια ζωής των υγρών.  

TIP: Σε περίπτωση που κάνετε την αλλαγή των υγρών μόνοι σας, ΠΟΤΕ μην αδειάζετε τα παλιά υγρά πριν προσθέσετε τα φρέσκα. Με άλλα λόγια, το ρεζερβουάρ πρέπει να έχει πάντα υγρά μέσα. Αν η τρόμπα πάρει αέρα θα δεινοπαθήσετε για να την εξαερώσετε. Ειδικά αν η μοτοσυκλέτα σας έχει ABS, τότε η εξαέρωση είναι πραγματικός εφιάλτης. 

TIP 2: Τα υγρά των φρένων διαβρώνουν πανεύκολα τα πάντα. Αν πέσουν σε κάποιο σημείο της μοτοσυκλέτας σας, πλύνετέ το ΑΜΕΣΩΣ με άφθονο νερό  

TIP 3: Ελέγξετε προσεκτικά το λαστιχάκι που βρίσκεται στο καπάκι του ρεζερβουάρ των υγρών της τρόμπας. Αν είναι κομμένο, έχει γίνει σκληρό ή έχει μειωθεί ο όγκος του, αντικαταστήστε το, διότι από εκεί μπαίνει η περισσότερη υγρασία μέσα στο κύκλωμα

Καθαρισμός δαγκάνας/σιαγώνες και όλων των αρθρώσεων κάθε τέσσερα χρόνια

Τα τακάκια πρέπει να είναι διαρκώς σε επαφή με τον δίσκο και να μην υπάρχει διάκενο μεταξύ τους, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να τον πιέζουν με δύναμη. Αν τα έμβολα της δαγκάνα δεν επιστρέφουν πλήρως στην αρχική τους θέση όταν αφήνουμε τα φρένα, τότε η τριβή θα προκαλέσει υπερθέρμανση (πτώση απόδοσης) και πρόωρη φθορά στα τακάκια και τους δίσκους. Όπως και με τα υγρά, ο καθαρισμός, ο έλεγχος και η συντήρηση της δαγκάνας δεν έχουν σχέση μόνο με τα χιλιόμετρα που έχουν κάνει, αλλά κυρίως με τον χρόνο. Μάλιστα σε αυτή ειδικά την περίπτωση, οι μοτοσυκλέτες που μένουν για μεγάλα διαστήματα ακίνητες κινδυνεύουν περισσότερο να κολλήσουν τα εμβολάκια στις δαγκάνες τους και γενικώς τα κινούμενα μέρη του συστήματος. Το κόλλημα και τα προβλήματα ελεύθερης επαναφοράς των εμβόλων προκαλείται τόσο από την συσσώρευση σκόνης από τα τακάκια κατά την χρήση, όσο και από την οξείδωση των εμβόλων.     

 

Προβλήματα και λύσεις

Τρίξιμο

Αν τα φρένα σας τρίζουν μπορεί να υπάρχουν μία, δύο ή και περισσότερες αιτίες:

  • Έβαλες “αγωνιστικά” τακάκια

Τα τακάκια που έχουν σχεδιαστεί για αγωνιστική χρήση ή για μεγάλη αντοχή στην υπερθέρμανση, συνήθως τρίζουν. Αυτό έχει να κάνει με την σύνθεσή τους και όχι με κάποιο πρόβλημα. Αν δεν μπορείτε να ζήσετε με αυτόν τον ήχο, βάλτε ξανά τα τακάκια που προτείνει ο κατασκευαστής της μοτοσυκλέτας σας

  • Τρίζουν μόνο λίγο πριν σταματήσεις

Εδώ τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Αν δεν υπάρχει κάποιο άλλο θέμα φθοράς στο υπόλοιπο σύστημα πέδησης, το τρίξιμο λίγο πριν ακινητοποιήσεις την μοτοσυκλέτα μπορεί να προκαλείται από την επαφή του εμβόλου στο τακάκι. Υπάρχουν ειδικά υγρά που μπορείς να βάλεις στο σημείο που το έμβολο της δαγκάνας ακουμπάει στο πίσω μέρος στο τακάκι. Κάποιες φορές διορθώνει το πρόβλημα, κάποιες όχι…

  • Αν δεν συμβαίνει τίποτα από τα παραπάνω, τότε το τρίξιμο είναι ένδειξη φθοράς ή βλάβης.

Στραβός δίσκος, γερασμένα και οξειδωμένα τακάκια, ακόμα και ολοκαίνουρια τακάκια που δεν στρώθηκαν σωστά, μπορεί να προκαλέσουν ανατριχιαστικούς ήχους.

 

Δυσλειτουργία ABS

Ζούμε στην εποχή των ηλεκτρονικών και καλό είναι να μάθουμε να τα συντηρούμε. Το κακό με τα ηλεκτρονικά είναι ότι δεν έχουν προοδευτική φθορά. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει κάποια περίοδος προειδοποίησης πριν σταματήσουν να λειτουργούν. Έτσι οι βλάβες τους εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά και μοιάζουν ακατανόητες. Τα συστήματα ABS στα φρένα είναι φυσικά μια ηλεκτρονική συσκευή, ανεξάρτητα αν μιλάμε για τα υπερσύγχρονα Cornering ABS ή για τα πρώτης γενιάς μονοκάναλα ABS. Όποιο είδος ABS κι αν έχει η μοτοσυκλέτα σας, στους τροχούς της υπάρχει ένας αισθητήρας περιστροφής του τροχού και ένα καλώδιο μεταφοράς της πληροφορίας στην κεντρική μονάδα. Ο αισθητήρας θα πρέπει να θεωρείται ως αναλώσιμο εξάρτημα, καθώς είναι εκτεθειμένος στα στοιχεία της φύσης. Ο τακτικός καθαρισμός του από την βρώμα (σκόνη από τα τακάκια, ατμοσφαιρική ρύπανση, λάσπες, λάδια, υγρά φρένων κ.τ.λ.) είναι σημαντική διαδικασία, όπως και ο έλεγχος του καλωδίου του για τυχόν σημάδια από επαφή του με την ανάρτηση, τον τροχό ή άλλα κινούμενα μέρη της μοτοσυκλέτας. Αντικαταστήστε ΑΜΕΣΩΣ οτιδήποτε σας φαίνεται ύποπτο και βεβαιωθείτε ότι όλα στηρίζονται σωστά. Σε κάθε περίπτωση, το ABS θα πρέπει να φροντίζεται από εξειδικευμένο μηχανικό και με εξειδικευμένο εξοπλισμό και μην βάζετε το χέρι σας σε πράγματα αν δεν ξέρετε ακριβώς ποιος είναι ο ρόλος τους.

 

 

 

Οι συνηθισμένες χειμερινές βλάβες μιας μοτοσυκλέτας

Για να μην σπρώχνεις μέσα στο κρύο και την βροχή
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

27/11/2018

Ο χειμώνας, το κρύο και οι βροχές έρχονται σιγά-σιγά και μαζί ήρθε η ώρα να ρίξετε μια ματιά στη μοτοσυκλέτα σας, που σας κουβαλάει καθημερινά στην πλάτη της.

Αποτελεί παράδοση και βαρετό κλισέ να διαβάζετε τέτοια εποχή άρθρα σχετικά με τον χειμερινό προληπτικό έλεγχο της μοτοσυκλέτας ή του scooter σας, όμως η αλήθεια είναι πως όσες φορές κι αν ειπωθεί και γραφτεί γιατί είναι απαραίτητος αυτός ο έλεγχος, πάντα θα βλέπουμε κάποιους να ταλαιπωρούνται από βλάβες που θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει, με ελάχιστο ή πολύ μικρότερο κόστος από αυτό που πλήρωσαν μετά την βλάβη. Πάμε λοιπόν γιατί έχουμε ξεκινήσει ήδη να τα βλέπουμε στους δρόμους:

 

Ο προληπτικός έλεγχος είναι πιο φτηνός
Η λογική που ακολουθούν κάποιοι είναι: “Όσο δουλεύει, μην το πειράζεις”. Δυστυχώς όμως αν πάρεις μολύβι και χαρτί και κάνεις την πρόσθεση πόσο σου κόστισε πραγματικά μια ζημιά, θα δεις πως θα ήταν πολύ πιο φτηνό αν την είχες προλάβει με την έγκαιρη συντήρηση ή αντικατάσταση ενός ανταλλακτικού.
Γιατί όμως μιλάμε για χειμερινή και καλοκαιρινή προετοιμασία της μοτοσυκλέτας μας; Μήπως το κάνουμε για να στείλουμε τους μοτοσυκλετιστές στα συνεργεία και να αυξήσουμε τις δουλειές των εμπόρων; Ο βλάκας είναι αήττητος, όποτε δεν θα μπούμε καν σε αυτή την κουβέντα. Άλλωστε όσα γράφουμε εδώ, μπορείς να τα κάνεις εντελώς μόνο σου, εντελώς τσάμπα, χωρίς μηχανολογικές γνώσεις.

Θα πρέπει να καταλάβουμε για ποιους λόγους οι καιρικές συνθήκες απαιτούν να δώσουμε λίγη παραπάνω σημασία σε κάποια συγκεκριμένα σημεία της μοτοσυκλέτας μας. Ο χειμώνας έχει πολλές κρύες και βροχερές ημέρες, επιβαρύνοντας σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό το ηλεκτρικό σύστημα της μοτοσυκλέτας μας. Αντιθέτως, το καλοκαίρι έχουμε υψηλές θερμοκρασίες και ξηρασία, που επιβαρύνουν υπέρμετρα τα μηχανικά μέρη της μοτοσυκλέτας μας. Οπότε τώρα που ξεκίνησαν τα κρύα και οι βροχές, καλό είναι να κάνουμε τους ακόλουθους ελέγχους για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων.

 
Ξεκίνα από την μπαταρία
Η μπαταρία είναι το πιο παραμελημένο αναλώσιμο ανταλλακτικό, που μπορεί να μας προκαλέσει δεκάδες προβλήματα κατά την διάρκεια του χειμώνα. Το κρύο δυσκολεύει το έργο της και μειώνει της απόδοσή της. Μια γερασμένη μπαταρία ίσως δουλεύει μια χαρά τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, όμως μόλις η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 10⁰C, να μην έχει πλέον την δύναμη να εκκινήσει τον κινητήρα. Για τον έλεγχο της κατάστασης της μπαταρίας μας δεν αρκεί να δούμε απλώς να έχει πάνω από 12,6 Volt, αλλά θα πρέπει να της κάνουμε και το ειδικό “τεστ κοπώσεως”, δηλαδή να δούμε πόσο χαμηλά πέφτει όταν επιβαρύνεται με φορτίο. Έχει αποδειχτεί πολλές φορές, μια μπαταρία να δείχνει πλήρως φορτισμένη, αλλά όταν πατάς το κουμπί της μίζας να μην έχει την δύναμη να αντέξει το φορτίο. Το φαινόμενο αυτό είναι συνηθισμένο σε μπαταρίες με ηλικία άνω των δύο ετών. Μιλάμε από την ημέρα αγοράς και για τις κοινές μπαταρίες.

Πολύ σημαντικός είναι και ο έλεγχος των πόλων της μπαταρίας μας και των καλωδίων που βιδώνουν πάνω τους. Η υγρασία οξειδώνει τους πόλους και σιγά-σιγά τα καλώδια χάνουν την επαφή τους. Ως αποτέλεσμα είναι να μην φορτίζεται σωστά η μπαταρία, αλλά και να μην τροφοδοτεί σωστά το ηλεκτρικό σύστημα της μοτοσυκλέτας μας. Ο καθαρισμός των πόλων και των καλωδίων από την οξείδωση, καθώς και η προστασία τους με ειδικά σπρέι είναι κάτι που πρέπει να κάνετε κάθε φθινόπωρο και άνοιξη.

 
Στη μακαρονάδα της καλωδίωσης
Εξίσου σημαντικός είναι και ο έλεγχος των καλωδίων. Ειδικά στις μοτοσυκλέτες που έχουν ηλικία άνω των πέντε ετών, παρατηρείται πολύ συχνά το πλαστικό περίβλημα των καλωδίων να σκληραίνει λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν το καλοκαίρι στη χώρα μας και να χάνουν την ελαστικότητά τους. Έτσι όταν έρθει ο χειμώνας και το κρύο, το πλαστικό περίβλημα ραγίζει και σπάει σε μικρά κομματάκια, αφήνοντας γυμνό το καλώδιο. Η επαφή ενός γυμνού καλωδίου με το πλαίσιο, το υποπλαίσιο ή άλλο μεταλλικό τμήμα της μοτοσυκλέτας, μπορεί να προκαλέσει το σβήσιμο του κινητήρα οποιαδήποτε στιγμή. Το ίδιο σημαντικό είναι και το καλώδιο της γείωσης, το οποίο πρέπει να είναι καλά βιδωμένο και καθαρό, διότι σε πολλές περιπτώσεις έχει προκαλέσει την καταστροφή της κεντρικής ηλεκτρονικής μονάδας.

Εξίσου σημαντικό είναι να κοιτάξετε τις φίσες και να ελέγξετε αν αυτές είναι σταθερά τοποθετημένες. Ειδικά αυτές που βρίσκονται πίσω από τα φώτα θέλουν ιδιαίτερη προσοχή.

Συνήθως στις μοτοσυκλέτες άνω των πέντε ετών που έχει τύχει να αλλάξουν λάμπες δύο-τρεις φορές, θα βρεις σπασμένα κλιπ, κομμένα ή σκισμένα τσιμουχάκια στεγανοποίησης.

Άνοιξε το κουτάκι

Πότε ήταν η τελευταία φορά που άνοιξες την ασφαλειοθήκη της μοτοσυκλέτας σου; Ναι, για εκείνο το μαύρο κουτάκι που έχει ένα αυτοκόλλητο με “καραγκιοζιλίκια” πάνω του ή μέσα στο καπάκι. Αν έχουν περάσει πάνω από έξι μήνες, καλό είναι να ρίξεις πάλι μια ματιά. Όπως και με τους πόλους της μπαταρίας, οι επαφές και η ίδιες οι ασφάλειες μπορεί να εμφανίσουν οξείδωση λόγω της υγρασίας και να χάσουν την επαφή τους. Αλλάξτε όποια ασφάλεια σας φαίνεται ύποπτη και καθαρίστε τις επαφές αν χρειαστεί. Φυσικά ελέγξτε το κουτί για τυχόν ρωγμές και τοποθετήστε σωστά το καπάκι, ώστε να μην γεμίσει με νερά στην πρώτη βροχή ή μετά από ένα πλύσιμο.  

Τσέκαρε το ψυγείο
Αν η μοτοσυκλέτα σου έχει υγρόψυκτο κινητήρα, ο έλεγχος του ψυκτικού υγρού και του θερμοστάτη, είναι εξίσου σημαντικός τον χειμώνα. Ο κινητήρας μας πρέπει να έρχεται γρήγορα και ομοιόμορφα σε θερμοκρασία λειτουργίας. Αν ο θερμοστάτης έχει “κολλήσει” και δεν κλείνει, ο κινητήρας μας θα δουλεύει “κρύος” για μεγάλα χρονικά διαστήματα κάτι που είναι πολύ κακό για την υγεία του και για την ποιότητα της καύσης.

Ρίξτε επίσης μία ματιά στα ελαστικά, κάτι το οποίο πρέπει να κάνετε έτσι κι αλλιώς τακτικά, καθώς με την αλλαγή θερμοκρασίας σίγουρα θα χρειάζονται αέρα και φυσικά, ό,τι κι αν γίνει μην κουκουλώσετε -για μήνες- την μοτοσυκλέτα σας, αλλά χρησιμοποιήστε την όλο το χρόνο! Με σωστό εξοπλισμό αναβάτη τίποτα δεν πρέπει να σας περιορίσει, εκτός από το χιόνι φυσικά, κι αυτός είναι ο γενικός κανόνας, καθώς ειδικότερα υπάρχουν αρκετοί Έλληνες μοτοσυκλετιστές που ακόμη κι όταν πέσουν τα πρώτα χιόνια συνεχίζουν να οδηγούν ακάθεκτοι.

Μόλις λοιπόν τα πράγματα με το κρύο γίνουν λίγο πιο χειμωνιάτικα, μην ξεχάσετε τις παρακάτω συμβουλές για την εκκίνηση ενός κρύου κινητήρα:

Χειμερινά Tips: Ζέσταμα κινητήρα

Πώς πρέπει να εκκινείς την μοτοσυκλέτα και γιατί!