Βελτίωση επιδόσεων: Εξατμίσεις

Όλα όσα θέλεις να μάθεις για τις “ελεύθερες” εξατμίσεις
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

30/11/2016

Το πρώτο πράγμα που σκέφτεται κάποιος όταν ψάχνει τρόπους για να αυξήσει την απόδοση του κινητήρα της μοτοσυκλέτας του είναι να αλλάξει το τελικό ή ολόκληρη την εξάτμιση με μία “ελεύθερη” after market. Το αποτέλεσμα όμως τις περισσότερες φορές δεν είναι το αναμενόμενο και σε κάποιες περιπτώσεις η απόδοση του κινητήρα γίνεται πολύ χειρότερη! Εδώ θα βρείτε για ποιους λόγους συμβαίνει αυτό, αλλά και για το τι πρέπει να κάνετε για να πετύχετε την βελτίωση της απόδοσης του κινητήρα σας όταν αλλάξετε την εργοστασιακή εξάτμιση.

Περισσότερος θόρυβος, αλλά λιγότερα άλογα

Ο μεγαλύτερος μύθος που κυκλοφορεί στον κόσμο των βελτιώσεων είναι ότι αν απλώς αλλάξεις την “κλειστή” εργοστασιακή εξάτμιση με μια “ελεύθερη”, ο κινητήρας σου θα ανασάνει και θα βγάλει ΠΟΛΛΑ άλογα. Αυτό στη σημερινή εποχή δεν ισχύει και ο λόγος που συνεχίζει ο κόσμος να το πιστεύει οφείλεται στις παραπλανητικές δυναμομετρήσεις που παρουσιάζουν οι κατασκευαστές after market εξατμίσεων και στην ψευδαίσθηση που βιώνει ο αναβάτης πάνω στην μοτοσυκλέτα του λόγω της αύξησης του θορύβου. Επίσης βασίζονται σε δεδομένα μιας άλλης εποχής ή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις κινητήρων που δεν έχουν σχέση με το σύνολο των μοτοσυκλετών.

Παραπλανητικές δυναμομετρήσεις

Οι δυναμομετρήσεις που δημοσιεύουν οι κατασκευαστές after market εξατμίσεων, τις περισσότερες φορές είναι παραπλανητικές, καθώς συνοδεύονται από αστερίσκους που η επεξήγησή τους είναι με πολύ μικρά γράμματα σε κάποια άλλη σελίδα. Αυτό που αποκρύπτουν συνήθως είναι το γεγονός ότι εκτός από την εξάτμιση, η μοτοσυκλέτα που δυναμομέτρησαν είχε κι άλλες αλλαγές, όπως ας πούμε επαναπρογραμματισμένη ECU, φίλτρο αέρα κ.τ.λ. Δηλαδή η δυναμομέτρηση είναι μεν αληθινή αλλά δεν λέει όλη την αλήθεια και κυρίως δεν λέει τι ακριβώς άλλαξαν στην ECU, το φίλτρο κ.τ.λ. κι αν αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν την κατανάλωση, τους ρύπους ή την διάρκεια ζωής του κινητήρα και σε ποιο βαθμό.

 

 

Παλιά έβγαζαν εύκολα άλογα, τώρα όχι
Η διαφορά ενός κινητήρα εικοσαετίας και ενός νέου κινητήρα βρίσκεται στο γεγονός ότι οι νέοι κινητήρες της τελευταίας δεκαετίας έχουν σχεδιαστεί από την αρχή για να δουλεύουν με καταλύτη και ως εκ τούτου η εξάτμιση είναι μέρος του κινητήρα και όχι πρόσθετο μέλος όπως παλιά. Αυτό σημαίνει ότι η παλμική κίνηση των καυσαερίων μέσα στο σύστημα εξαγωγής έχει μελετηθεί βάσει του σχεδιασμού της κεφαλής και φυσικά του χρονισμού του στροφάλου σε όσους κινητήρες έχουν περισσότερους από έναν κύλινδρο.

Η διάμετρος των σωλήνων, το μήκος τους και η συνδεσμολογία τους είναι ειδικά μελετημένες για τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ροής των καυσαερίων. Καθώς λοιπόν τα καυσαέρια δεν αποβάλλονται από τον κινητήρα με σταθερή ροή αλλά με παλμική, αν βάλεις μιας μεγαλύτερης διαμέτρου σωλήνα θα διαταράξεις τον συντονισμό των καυσαερίων, δημιουργώντας προβλήματα στην εκπνοή του κινητήρα. Μπορεί να χάσεις άλογα για να στο πούμε πιο απλά! Παράλληλα ο καταλύτης έχει πλέον στις μέρες μας αισθητήρα “λ” που επικοινωνεί απευθείας με την ECU, οπότε αφαιρώντας τον χωρίς ταυτόχρονα να επαναπρογραμματίσεις την ECU, μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία στην τροφοδοσία ή να γυρίσει σε Safe Mode, ρίχνοντας την απόδοση του κινητήρα.

Αλλάζοντας τελικό δεν παίρνεις άλογα

Το τελικό της εξάτμισης έχει σχεδιαστεί για να μειώνει τον θόρυβο και επηρεάζει ελάχιστα την απόδοση του κινητήρα στις σύγχρονες μοτοσυκλέτες. Σήμερα διαθέτουν κλαπέτο και αλλάζουν την ροή αναλόγως του εύρους των στροφών, οπότε η αλλαγή απλώς του τελικού σπάνια προσφέρει έστω και ένα άλογο. Μόνο σε όσες μοτοσυκλέτες έχουν παλαιάς σχεδίασης κινητήρες και για να περιορίσουν το κόστος προσαρμογής στις νέες προδιαγραφές, οι κατασκευαστές τους επέλεξαν απλώς να “ταπώσουν” το τελικό, τότε ίσως να δεις βελτίωση αλλάζοντας μόνο το τελικό. Επίσης οι αγωνιστικές μοτοσυκλέτες Enduro έχουν επίτηδες λάθος εξατμίσεις από το εργοστάσιο, καθώς ο κινητήρας τους έχει σχεδιαστεί εξ αρχής για να δουλεύει με ελεύθερες εξατμίσεις και μετά απλώς κόλλησαν μια τάπα για να κοροϊδέψουν τους κανονισμούς και να βγάλουν πινακίδα κυκλοφορίας όπως απαιτεί η FIM.

Ουσιαστικά με την αλλαγή του τελικούς της εξάτμισης αλλάζεις την ένταση και κάποιες φορές την χροιά του ήχου και το μόνο πραγματικό κέρδος στις επιδόσεις είναι από την μείωση του βάρους αν βάλεις τιτανίου ή carbon στην θέση της ατσάλινης.

Έτσι θα δεις περισσότερα άλογα

Ο μόνος τρόπος για να δεις πραγματικά βελτίωση στην απόδοση του κινητήρα σου από την αλλαγή της εξάτμισης είναι πρώτα απ΄όλα, να κατανοήσεις τον χαρακτήρα και τον τρόπο απόδοσης της μοτοσυκλέτας σου σε νορμάλ μορφή. Αφού καταλάβεις πού “πονάει” ο κινητήρας σου (Θέλει περισσότερη ροπή; Θέλει ομαλότερη παροχή δύναμης; Θέλει απλώς δύναμη ψηλά;) τότε ψάχνεις να βρεις ποιος κατασκευαστής στα προσφέρει. Τις περισσότερες φορές η πιο καλή και φτηνότερη λύση βρίσκεται στον κατάλογο των γνήσιων αξεσουάρ του κατασκευαστή της μοτοσυκλέτας σου. Όχι πάντα όμως. Όταν πλέον βρεις την (ολόκληρη) εξάτμιση που σου ταιριάζει, θα πρέπει να βρεις τι είδους ρυθμίσεις πρέπει να κάνεις στην τροφοδοσία και γενικώς στην διαχείριση εισπνοής του κινητήρα. Κάποιες εξατμίσεις επιβάλουν αλλαγή ακόμα και των εκκεντροφόρων! Επίσης, οι ρυθμίσεις που θα κάνεις δεν θα πρέπει να βασίζονται μόνο στις καμπύλες των διαγραμμάτων στο δυναμόμετρο, αλλά θα πρέπει να δοκιμάσεις την μοτοσυκλέτα ΚΑΙ στο περιβάλλον που θα την οδηγάς (πίστα, δρόμος, χώμα κ.τ.λ.) πριν καταλήξεις στις τελικές ρυθμίσεις, καθώς τα περισσότερα άλογα δεν σημαίνουν πάντα και γρηγορότερη μοτοσυκλέτα.

Τεχνολογία brake by wire από την KTM

Cruise Control με radar, brake by wire και Blind Spot Detection
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

5/6/2018

Η KTM ανακοινώσε ότι εργάζεται πάνω στην εξέλιξη δύο συστημάτων που θα βοηθούν τον αναβάτη να νοιώσει πιο ασφαλής κατά την οδήγηση της μοτοσυκλέτας του σε δρόμους όπου κινούνται γύρο του και άλλα οχήματα. Το ένα ονομάζεται Adaptive Cruise Control και το άλλο Blind Spot Detection, δηλαδή το πρώτο είναι ένα cruise control που αυτορυθμίζει την ταχύτητα της μοτοσυκλέτας αναλόγως της ταχύτητας του προπορευόμενου οχήματος και το άλλο προειδοποιεί τον αναβάτη για την ύπαρξη οχημάτων περιφερειακά και έξω από το οπτικό του πεδίο.

  Πρόκειται για δύο συστήματα που εμφανίστηκαν πριν δεκαπέντε χρόνια στην Mercedes S-Class και έκτοτε έχουν διαδοθεί ως έξτρα εξοπλισμός σε πιο φτηνά γερμανικά κυρίως αυτοκίνητα. Το hardware των συστημάτων αυτών βασίζεται σε μικρά ραντάρ που έχουν τοποθετηθεί σε στρατηγικά σημεία της μοτοσυκλέτας. Να πούμε εδώ ότι το mega scooter C 650 GT της BMW έχει ήδη ένα σύστημα Blind Spot Detection και μπορείτε να διαβάσετε γι΄αυτό στο τεύχος 559 όταν το κάναμε τεστ στην Ελλάδα.

Όμως το Adaptive Cruise Control εμφανίζεται πρώτη φορά σε μοτοσυκλέτα. Ο αναβάτης έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει την ταχύτητα που επιθυμεί, αλλά και την απόσταση που θέλει να έχει από το προπορευόμενο όχημα. Έτσι αν για παράδειγμα έχεις ρυθμίσει την ταχύτητα στα 140km/h και την απόσταση στα 20 μέτρα, μόλις το όχημα μπροστά σου κόψει ταχύτητα ή κάποιο άλλο όχημα από την διπλανή λωρίδα κυκλοφορίας βρεθεί μπροστά σου, το Adaptive Cruise Control θα μειώσει ή θα κλείσει το ride by wire γκάζι και θα ενεργοποιήσει τα φρένα αν κριθεί απαραίτητο, με σκοπό να διατηρήσεις τα 20 μέτρα απόστασης από το εμπρός όχημα. Αν το όχημα εμπρός σου επιταχύνει, τότε και η μοτοσυκλέτα σου θα επιταχύνει ανάλογα, διατηρώντας πάντα τα είκοσι μέτρα της απόστασης. Σε περίπτωση που φύγει το όχημα από μπροστά σου, θα επιταχύνει μέχρι την ταχύτητα που έχεις ορίσει ως μέγιστη.  

Από προσωπική εμπειρία με αυτοκίνητα που είχαν αυτό το σύστημα, μπορούμε να σας πούμε ότι δουλεύει φανταστικά στους ελληνικούς δρόμους. Όμως σε κάποια πιο παλιά μοντέλα που το είχαμε δοκιμάσει, μας δημιουργούσε πρόβλημα στις κλειστές στροφές με μπαριέρα, όπου η ακτίνα του ραντάρ έπεφτε πάνω στη μπαριέρα και το σύστημα θεωρούσε ότι μπήκε άλλο όχημα στην πορεία του αυτοκινήτου μας, με αποτέλεσμα να φρενάρει χωρίς αιτία. Πάντως στα καινούρια αυτοκίνητα δεν μπερδεύεται τόσο εύκολα. Όπως ίσως έχετε καταλάβει, για να δουλέψει το Adaptive Cruise Control, χρειάζεται ένας επιπλέον μηχανισμός στο κύκλωμα των φρένο, που θα επεμβαίνει αυτόνομα, δηλαδή θα είναι brake by wire. Η KTM αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο δοκιμών και υπόσχεται ότι στην παραγωγή θα είναι διαθέσιμο από τα μοντέλα του 2021.

Ήδη κάλεσε δημοσιογράφους από την Μ. Βρετανία να το δοκιμάσουν πάνω σε ένα 1290 Adventure στη μορφή που βρίσκεται σήμερα και όπως  δήλωσε ο PR Manager (για τις μοτοσυκλέτες δρόμου) κύριος Luke Brackenbury, η KTM ήταν η πρώτη που έβαλε cornering ABS στις μεγάλες μοτοσυκλέτες και η πρώτη που έβαλε συνδυασμένο δικάναλο ABS σε μοτοσυκλέτα 125 κυβικών και θα συνεχίσει να πρωτοπορεί στις τεχνολογίες των ηλεκτρονικών συστημάτων ενεργητικής ασφάλειας.

Ακολουθεί το video με την δημοσιογραφική παρουσίαση: