Editorial 633 - Το έπαθλο της στιγμής

Από το

motomag

1/8/2022

Ρωτώντας όλους τους συμμετέχοντες στο φετινό Mega Test να μου ξεχωρίσουν μία στιγμή από το ταξίδι, ο ένας μετά τον άλλο έδωσαν την ίδια απάντηση: Την νυκτερινή οδήγηση, υπό βροχή και μέσα στην λάσπη ενώ πηγαίναμε προς το μοναστήρι Uvac, δίχως να μπορούμε να υπολογίσουμε πότε θα φτάσουμε εξαιτίας των συνθηκών. Η περιγραφή της διαδρομής δίνει στον αναγνώστη ή στον αυτήκοο μάρτυρα της εξιστόρησης, την εικόνα μίας ταλαιπωρίας στην οποία ποτέ κανείς, αν είχε την επιλογή, δεν θα επέλεγε να μπλέξει οικειοθελώς. Γιατί όμως ήταν αυτή η δύσκολη στιγμή κοινά αποδεκτή ως άκρως απολαυστική από μία σειρά ολότελα διαφορετικών ανθρώπων; Και μάλιστα ως δεύτερη τέθηκε η αμέσως επόμενη σε βαθμό δυσκολίας διαδρομή. Εκείνη μετά την ανηφόρα του βρικόλακα που μας ανάγκασε για ακόμη μία φορά να βρεθούμε στον δρόμο ενώ το σκοτάδι είχε πέσει βαρύ. Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι πως η εκπλήρωση ενός άθλου, όπως το να καταφέρουμε να φτάσουμε στο σημείο της κατασκήνωσης ή να βγούμε στην άσφαλτο, προκαλεί το συναίσθημα που με την σειρά του διεγείρει όλους τους νεύρωνες και αποτυπώνει την στιγμή για πάντα. Μία έκλυση χημικών ουσιών που συγγενεύουν με την ανταμοιβή. Όμως αυτό δεν εξηγεί πλήρως το συναίσθημα ευφορίας όσο η διαδρομή εξελίσσεται και άρα εξελίσσεται και η ταλαιπωρία. Πριν την επίτευξη του στόχου ήταν και πάλι όλοι ευτυχισμένοι, το λιγότερο ενθουσιασμένοι και αποφασισμένοι να συνεχίσουν. Ο Δάλλας μεταφέρει το συναίσθημα εκείνης της στιγμής με μία δυνατή περιγραφή. Χρόνια όταν περάσουν, και οι μνήμες θα χρειάζονται κάποιο έναυσμα για να καταφέρουν να ανασυρθούν και δεν θα έρχονται άμεσα, θα είναι αυτές οι στιγμές που θα εκτοξεύονται πρώτες. Για αυτές τις στιγμές ζούμε όλοι μας πάνω στους δύο τροχούς.

Τα συναισθήματα ταξιδεύουν ταχύτερα από την σκέψη και αποτυπώνονται και ανεξίτηλα δημιουργώντας πιο έντονες μνήμες. Ακόμη και από τα πιο μακρινά ταξίδια, από τα πιο γεμάτα σε εμπειρίες και εικόνες, στο τέλος δεν θα μείνουν παρά ελάχιστες στιγμές οι οποίες όμως θα συνοδεύονται από το συναίσθημα και ανασύροντάς τες ζεις ξανά το ρεζουμέ του ταξιδιού. Θέμα τύχης, μετά την προετοιμασία που έχεις κάνει, μετά της προσοχής που έχεις δώσει σε όλες τις λεπτομέρειες, της συγκέντρωσης σε κάθε στιγμή της οδήγησης προσπαθώντας να αποφύγεις το λάθος, να είναι αυτές οι μνήμες θετικές και να μην συνοδεύονται από αρνητικά συναισθήματα, όπως του πόνου γιατί έπεσες ας πούμε και δεν γινόταν να συνεχίσεις. Αυτή είναι όμως μία άλλη συνθήκη για άλλη κουβέντα.

Οποιονδήποτε και αν ρωτήσετε να σας απαριθμήσει μία συγκλονιστική στιγμή που έχει ζήσει με μοτοσυκλέτα, θα σας περιγράψει κάποια σκηνή από ένα ταξίδι. Και προσέξτε, αυτή η σκηνή θα είναι είτε μεγάλη σε διάρκεια και θα έχει να πει για αυτή λίγες λέξεις, είτε ελάχιστα δευτερόλεπτα και οι λέξεις αυτές θα προσπερνάνε σε χρόνο. Διότι στην πράξη συναισθήματα θα περιγράφει διότι αυτά μένουν.

Είναι οι στιγμές για τις οποίες όλοι μας οδηγούμε και σε τέτοια ταξίδια τις έχουμε πιο έντονες. Είναι οι στιγμές για τις οποίες αγωνίζεται κάποιος, ούτε για το κύπελλο, ούτε για το ρεκόρ, ούτε γιατί είναι απλά το χόμπι του. Για τις λίγες στιγμές μετά τον τερματισμό κάνει ό,τι κάνει. Είναι οι στιγμές για τις οποίες παίρνουμε την μοτοσυκλέτα μας και βγαίνουμε στον δρόμο χωρίς προορισμό, απλά για να οδηγήσουμε. Θυμάται κανείς όλο το ταξίδι, όλο τον αγώνα στροφή την στροφή, όλη την διαδρομή από την ώρα που ξεπάρκαρε μέχρι που έσβησε; Όχι σε καμία περίπτωση. Οδηγούμε για το τώρα και γράφουμε χιλιάδες, μερικές φορές εκατομμύρια χιλιόμετρα απλά κρατώντας ορισμένες στιγμές. Το μόνο καλό είναι πως για να κερδίσει ο καθένας από εμάς το έπαθλο αυτό, το συναίσθημα της στιγμής που μένει για πάντα, δεν χρειάζεται την ακριβότερη καινούρια μοτοσυκλέτα, δεν απαιτεί χρόνια γυμναστική και μεγάλες θυσίες για να τρέξεις σε αγώνα, δεν θέλει τίποτα περισσότερο από το βγεις και να οδηγήσεις. Υπάρχει εδώ μία μικρή παγίδα, διότι με την εξισορρόπηση αυτή θεωρείς πως πολλά κοινά υπάρχουν με όλους. Το ίδιο είναι ο Hicman που τρέχει σε δημόσιο δρόμο στο Isle of Man TT, το ίδιο μπορείς κι εσύ για μία στιγμή. Όχι δεν είναι αυτή η σωστή εξίσωση: Είμαστε όλοι ίσοι στο τι εισπράττουμε από την οδήγηση της μοτοσυκλέτας μας και για όλα τα υπόλοιπα υπάρχει πάντα ο κατάλληλος τόπος και χρόνος. Βγείτε λοιπόν απλά να οδηγήσετε, δεν χρειάζεται καμία υπερβολή για να κερδίσεις στο τέλος το ίδιο ακριβώς έπαθλο με εκείνον που έτρεξε στον αγώνα, με εκείνον που έφυγε και γύρισε μία εβδομάδα μετά έχοντας περάσει σύνορα. Συναισθήματα, ένας απλός ηλεκτροχημικός μηχανισμός, μία στιγμιαία έκλυση μιας σειράς ουσιών, αυτή είναι η ανταμοιβή και σε αυτό μπορούμε να είμαστε όλοι ίσοι, οτιδήποτε και αν καβαλάμε, δεν έχει καμία σημασία. Γελάω και θλίβομαι μαζί όταν βλέπω κόσμο να διαφωνεί με μάρκες, με μεταπωλητικές αξίες ή με ομάδες και αναβάτες. Χάνουν την ουσία κατά την οποία στο βάθος είμαστε όλοι ίδιοι. Ναι κατά επέκταση μπορεί μία συγκεκριμένη Kawasaki να σε κάνει να ζήσεις πιο έντονα από μία άλλη συγκεκριμένη Honda, ή Ducati ή οτιδήποτε. Με τον αναβάτη της όμως δεν έχεις να χωρίσεις κάτι, το ίδιο έπαθλο κυνηγάτε. Οδηγήστε και ζήστε την στιγμή, αυτή θα έρθει στην σέλα οποιουδήποτε μοντέλου, αλλιώς δεν θα θυμόμασταν τόσο έντονα τις πρώτες μας βόλτες με κινητήρα αλυσοπρίονου σε ποδήλατο…

editorial 528 - Επικίνδυνη ζωή

Από το

Μαύρο Σκύλο

31/10/2013

Είμαι εναντίον κάθε μορφής προσηλυτισμού. Θρησκευτικού, πολιτικού, μοτοσυκλετιστικού, ό,τι κι αν είναι. Επίσης, είμαι... φανατικά εναντίον των φανατικών. Επειδή εμένα μου αρέσουν οι μοτοσυκλέτες, πρέπει να αρέσουν σε όλους; Δεν γίνεται. Με απασχολεί όμως το για ποιους λόγους οι νέες γενιές φαίνεται να μην ενθουσιάζονται με τις μοτοσυκλέτες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της μοτοσυκλέτας αυτή τη στιγμή είναι ότι οι αναβάτες γερνάνε, χωρίς να έρχονται νέοι για να εξισορροπήσουν την κατάσταση και να κατεβάσουν τον μέσο όρο ηλικίας, να φέρουν νέες ιδέες, νέες τάσεις, νέα πράγματα. Οι λόγοι πολλοί, και τους έχουμε αναλύσει. Πως να εκτιμήσει κάποιος τις συζητήσεις της παρέας πριν και μετά από κάθε βόλτα, όταν η "παρέα" δεν συζητά κατά πρόσωπο αλλά μέσω facebook; Πως να συναρπάσει κάποιον νέο η απλή χαρά της 3D κίνησης στο χώρο με μια μοτοσυκλέτα, όταν περνά όλη τη μέρα του και την νύχτα του σκοτώνοντας ακατάπαυστα εχθρούς σε παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας; Γιατί όταν μπορείς να έχεις μια αυθεντική εμπειρία να προτιμάς την ψεύτικη; Και τι να λέμε τώρα, μας απασχολούν οι μοτοσυκλέτες, ενώ φαίνεται πως τους νέους ούτε το sex τους συγκινεί πια... Ένας από τους κύριους λόγους όμως είναι η φανατικά ρισκοφοβική δυτικού τύπου κοινωνία μας, που φαίνεται να δαιμονοποιεί το ρίσκο και να ξοδεύει πολλή ενέργεια και πόρους για να εξαλείψει κάθε πιθανότητα κινδύνου από την ζωή μας, σε μια τεράστια, ουτοπική όμως προσπάθεια. Ένα από τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας είναι η όλο και αυξανόμενη παραγωγή ηλιθίων. Οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν πια να σκέφτονται και να κρίνουν, αλλά εκπαιδεύονται να περιμένουν από κάποιον άλλο να τους πει τι και πως πρέπει να κάνουν. Όταν αγοράζεις ένα καλό κράνος στις ΗΠΑ, η ζελατίνα του γράφει επάνω "DO NOT PAINT" και "DO NOT COVER". Πείτε μου τώρα, πόσο στόκος πρέπει να είσαι για να βάψεις την ζελατίνα του κράνους ή να την γεμίσεις αυτοκόλλητα και να μην βλέπεις μπροστά σου; Αντίστοιχα, υπάρχουν αυτή την στιγμή αυτοκίνητα παραγωγής που αν το επέτρεπε η νομοθεσία θα μπορούσαν να σε πάνε στον προορισμό σου χωρίς εσύ να κάνεις τίποτα. Θα μπορούσες να ρίξεις κι έναν υπνάκο. Ή, όπως επιτρέπει η σημερινή νομοθεσία, να πατήσεις ένα κουμπί και το αυτοκίνητό σου να ακολουθεί πιστά και με "ασφάλεια" το προπορευόμενο όχημα! Υπολογίστε και όλα τα συστήματα "ασφαλείας" που υπάρχουν, για να καταλάβετε πως οι αναβάτες και οι οδηγοί μετατρέπονται σε επιβάτες, με όλο και μικρότερη συμμετοχή στην οδήγηση.

Η πολιτικά ορθή και κοινώς αποδεκτή άποψη, όπως και η πολιτική της ΕΕ, λέει πως πρέπει να μειώσουμε τα ατυχήματα στο μηδέν. Σε πρώτη ανάγνωση δύσκολα θα μπορούσε κανείς να διαφωνήσει. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και άνθρωποι που σκέφτονται εκτός της πεπατημένης, και που δίνουν και σε άλλους τροφή για σκέψη.

Ένας από αυτούς είναι και οι Ian Mutch, πρόεδρος του Βρετανικού Motorcycle Action Group, εξέφρασε μια ανατρεπτική άποψη που αξίζει να ακούσουμε και που θα έκανε όλους τους ζηλωτές της "ασφάλειας" να βγάλουν σπυράκια. Ακούστε τον:

"Δεν χρειάζεται να μειωθούν οι θάνατοι μοτοσυκλετιστών. Κι όπως πολλές υπερβολικές και ακραίες δηλώσεις, υπάρχει μια δόση αλήθειας μέσα της. Μερικές φορές, για να δεις μια κατάσταση από μια καλύτερη προοπτική, χρειάζεται να απομακρυνθείς για να δεις την αλήθεια. Κάτι σαν έναν πίνακα του Rolf Harris, με τον κίνδυνο να καταλήξεις σε αμφιλεγόμενο συμπέρασμα. Κι ακριβώς επειδή έχουμε σε μεγάλο βαθμό μετατραπεί σε μια κοινωνία που απεχθάνεται το ρίσκο, κάτι που πριν μερικές δεκαετίες φαινόταν απολύτως φυσικό, σήμερα φαντάζει για πολλούς σαν την μεγαλύτερη απειλή για τον Δυτικό πολιτισμό από τότε που οι Μογγολικές ορδές την έπεφταν στην Ευρώπη.

Οι μοτοσυκλετιστές σκοτώνονται πιο συχνά για κάθε χιλιόμετρο που διανύουν σε σχέση με τους οδηγούς αυτοκινήτων – εκπληκτικό! Ποιος θα το περίμενε! Πάνω σε τόσους τροχούς οδηγούμε, με μηδενική προστασία γύρω μας, σωστά; Το πρόβλημα είναι πως οι υπερπροστατευτικοί φανατικοί της ασφάλειας πιστεύουν πως μπορούν να βάλουν ως στόχο την μείωση των θανάτων μοτοσυκλετιστών στο ίδιο ποσοστό με αυτό των οδηγών αυτοκινήτων. Ναι, μπορεί να γίνει. Πως, θα με ρωτήσετε. Απλό – προσθέτουμε άλλους δύο τροχούς και ένα ατσάλινο περίβλημα γύρω – γύρω. Απλό.

Εντάξει, ας το παραδεχτούμε, οι μοτοσυκλέτες είναι επικίνδυνες. Ναι, ναι, ναι, πραγματικά το είπα αυτό. Όλοι ξέρουμε πως ο άλλος έφταιγε, πως ήταν ο δρόμος χάλια, πως ο καιρός "δεν βοήθησε" ή ότι άλλο θα θέλαμε να κατηγορήσουμε για την δική μας δυστυχία. Ό,τι και να πεις όμως, αν έχεις ατύχημα με μοτοσυκλέτα έχεις και πολύ περισσότερες πιθανότητες τραυματισμού ή θανάτου σε σχέση με το να χτυπήσεις κάτι με το αυτοκίνητο.

Οι ζηλωτές που σκέφτηκαν και υποστηρίζουν την καμπάνια "Vision Zero" (κανένας θάνατος), ζουν στον πλανήτη κούκου. Στον πραγματικό κόσμο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μερικά παιδιά δεν είναι "διανοητικά διαφοροποιημένα", είναι απλώς χαζά. Κάποιοι άνθρωποι δεν είναι ότι έχουν απολύτως αποδεκτές αναλογίες βάρους – ύψους που ξεφεύγουν από το μέσο όρο. Είναι απλώς θεόχοντροι. Ο αλπινισμός είναι πιο επικίνδυνος από την ανθοδετική, και το Everest έχει διάσπαρτες πάνω του τις αποδείξεις.

Ο κόσμος μας αντιμετωπίζει έναν υπερπληθυσμό φανατικών της ασφάλειας που υποκρίνονται πως πραγματικά απορούν με τις στατιστικές θανάτων των μοτοσυκλετιστών, σε σχέση με των αυτοκινητιστών, λες και πρόκειται για κάποια ασθένεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβίωση.

Οπότε, που θέλω να το πάω με αυτή την προβοκατόρικη οπτική; Φυσικά και θα ήταν υπέροχο αν μπορούσαν να μειωθούν οι θάνατοι από δυστυχήματα μοτοσυκλετιστών. Και ναι, χρησιμοποιώ τη λέξη "δυστυχήματα" και όχι "συμβάντα". Το δυστύχημα δεν είναι κάτι προσχεδιασμένο. Οι φανατικοί της ασφάλειας μέσα στον τρόμο και τον πανικό του κόσμου τους "κάποιος φταίει και θα έπρεπε να υπάρχει ένας νόμος γι' αυτό", δεν μπορούν να δεχτούν την ιδέα πως δυστυχήματα συμβαίνουν, οπότε ψάχνουν να βρουν εκφράσεις που να δείχνουν πως δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν καθόλου.

Το ξαναλέω, θα ήταν πολύ καλό αν πέθαιναν λιγότεροι στους δρόμους μας. Αυτό όμως που πραγματικά θα έπρεπε να κάνουμε δεν είναι να αφιερώσουμε όλη μας την ενέργεια για να βελτιώσουμε τις στατιστικές, αλλά για να αλλάξουμε την νοοτροπία των νομοθετών, ώστε να αναγνωρίζουν πως υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ρίσκου στη ζωή, κι είναι μέρος της ίδιας της ζωής. Ο σεβασμός στο δικαίωμα κάθε ατόμου να κάνει τις επιλογές της ζωής του είναι τόσο ζωτικός για την ποιότητα ζωής μας όσο και το καθαρό, πόσιμο νερό. Αν φτάσουμε να εγκαταλείψουμε αυτή την θεώρηση της πραγματικότητας, τότε πρέπει να εγκαταλείψουμε και τα οποιαδήποτε επιχειρήματά μας υπέρ του μοτοσυκλετισμού.

Μιλώντας ως πρόεδρος του MAG, είμαι περήφανος που βοηθήσαμε να πραγματοποιηθούν οι καμπάνιες Bikesafe και Get a Grip (για καλούς συντελεστές τριβής στους δρόμους). Είμαι περήφανος για όλες μας τις λογικές προσπάθειες βελτίωσης της ασφάλειας των μοτοσυκλετιστών, που στρέφουν τους πολιτικούς προς χρήσιμες δράσεις αντί για δρακόντεια νομοθετικά μέτρα. Το MAG δεν καθορίζεται μόνο από αυτές τις προσπάθειες, όπως και η μοτοσυκλέτα δεν καθορίζεται μόνο από τον παράγοντα "ασφάλεια". Μοτοσυκλέτα σημαίνει απόλαυση και ελευθερία, και στόχος του MAG είναι να υπερασπίζεται την όρεξη γι' αυτά, παρά το γεγονός πως – άντε πάλι! – είναι μια δραστηριότητα πιο επικίνδυνη από άλλες. Όπως είχε πει κι ένας μπάτσος, "προσέχετε εκεί έξω, είναι επικίνδυνα». Αυτή είναι η ζωή."

Τα επιχειρήματά του μπορεί να φαίνονται αμφιλεγόμενα, αλλά είναι στατιστικά, και άρα μαθηματικά, σωστά. Οι θάνατοι είναι προϊόν του ρίσκου και του πλήθους των ανθρώπων που παίρνουν αυτό το ρίσκο. Σε μεγάλους πληθυσμούς, ο μηδενισμός των θανάτων έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση να μην παίρνει ρίσκο κανείς απολύτως. Αν αυτό δεν είναι εφικτό ή επιθυμητό, τότε θα έπρεπε να συζητάμε για το ποιό είναι το αποδεκτό ποσοστό θνησιμότητας. Από την στιγμή όμως που το μη αποδεκτό ρίσκο είναι ένα μεγάλο φρένο για την μοτοσυκλέτα γενικότερα, χρειάζεται να μελετήσουμε περισσότερο ποια είναι η σχέση των πιο σημαντικών για την μοτοσυκλέτα κοινωνιών σήμερα, με το ρίσκο. Πάρτε έναν παγκόσμιο χάρτη, και ρίξτε μια ματιά σε όλη την νότια Ασία, από Ινδία μέχρι και Κίνα, εκεί βρίσκονται αυτές. Η θεώρηση για την ανθρώπινη ζωή και την αξία της είναι εκεί πολύ διαφορετική απ' ότι στο τόξο ΗΠΑ – Ευρώπη. Γνωστός μου που επέβλεπε την κατασκευή πλοίου σε ναυπηγείο στην Κίνα, μου είπε φρικαρισμένος πως όταν ένας εργάτης έπεσε από ψηλή σκαλωσιά κι έγινε αλοιφή στο πάτωμα, όσοι δούλευαν εκεί γύρω που έπεσε δεν σταμάτησαν ούτε λεπτό την εργασία τους, δεν ασχολήθηκαν με το συμβάν. Μετά, έχουμε εκεί κάτω και όσους έχουν βαθιά πίστη στην μετενσάρκωση, οπότε αν δεν αλλοτριωθούν ταχύτατα, κι αν η νεολαία τους δεν προσπεράσει τις μοτοσυκλέτες για άλλες δραστηριότητες που θα είναι πιο της μόδας στην χώρα τους, υπάρχει ελπίδα. Ο σφυγμός της μοτοσυκλέτας θα χτυπάει σε αυτές τις χώρες όλο και περισσότερο, κι αν ρίξετε μια ματιά στους μεγάλους κατασκευαστές, όλοι έχουν κάποια συνεργασία έτοιμη στην Ινδία και την Κίνα, ή την ετοιμάζουν. Δεν είναι μακριά η στιγμή που αυτές οι αγορές θα καθορίζουν και τι είδους μοτοσυκλέτες θα παράγονται. Μια τρελή σκέψη είναι να γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια το ρίσκο, και να ξαναζήσουμε εποχές που το γκάζι των μοτοσυκλετών ξεπερνούσε κατά πολύ τα πλαίσιά τους. Σε ένα πιο προσγειωμένο επίπεδο, οι κατασκευαστές έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν και να παράγουν μοντέλα που απευθύνονται σε όσους δεν είναι μοτοσυκλετιστές, για να τους προσελκύσουν, όπως τα CTX 700 και CTX1300 στις ΗΠΑ. Τέτοια μοντέλα μπορεί να μην αρέσουν σε μας τους ήδη με διαμορφωμένη άποψη μοτοσυκλετιστές, αλλά μπορεί να προσελκύσουν μη μοτοσυκλετιστές. Κι όπως έχει δείξει η ιστορία, ανατροπές γίνονται, και μετά την ανατροπή έρχεται η ανάπτυξη. Και μετά τους επαναστάτες χωρίς αιτία έρχονται οι πιο χαριτωμένοι άνθρωποι που τους συναντάς να βολτάρουν με μοτοσυκλέτα.