Δανία - Επαναχρησιμοποίηση εξαρτημάτων μοτοσυκλετών σε υψηλό βαθμό

Με την υψηλή φορολογία σε νέα εξαρτήματα και μοτοσυκλέτες να αποτελεί καθοριστικό παράγοντα
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

18/10/2022

Σύμφωνα με έρευνα της Niels Hansen για λογαριασμό των δανέζικων συλλόγων μοτοσυκλετιστών DMC και MCTC -μελών της F.E.M.A.- ένα μεγάλο μέρος των εξαρτημάτων των μοτοσυκλετών που βγαίνουν εκτός κυκλοφορίας επαναχρησιμοποιούνται ως ανταλλακτικά.

Στη Δανία, οι αποσυναρμολογητές μοτοσυκλετών (βλ. “μάντρες”) στέλνουν στην ανακύκλωση μόνο τα εξαρτήματα που δεν επιδέχονται επιδιόρθωση. Όλα τα υπόλοιπα αποσυναρμολογούνται και πωλούνται σε αναβάτες για επαναχρησιμοποίηση.

Η έρευνα της Niels Hansen δείχνει πως το ποσοστό επαναχρησιμοποίησης εξαρτημάτων αποσυναρμολογημένων μοτοσυκλετών είναι πολύ υψηλό. Η συλλογή και αποσυναρμολόγηση μοτοσυκλετών που δεν χρησιμοποιούνται πια βοηθά στη διατήρηση της κυκλοφορίας των μοτοσυκλετών που μπορούν να δεχθούν τα εξαρτήματα των “δωρητών” μοτοσυκλετών, με οικονομικό τρόπο. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο δεν χρησιμοποιούνται νέα εξαρτήματα που πρέπει να παραχθούν από πρώτες ύλες.

Αν και η Ε.Ε. έχει νόμους για τα οχήματα που έχουν φτάσει στο τέλος της ζωής τους, για τη συλλογή και καταστροφή τους, αυτοί δεν συμπεριλαμβάνουν -μέχρι σήμερα- τις μοτοσυκλέτες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να αναθεωρήσει την οδηγία για το τέλος ζωής των οχημάτων (End-of-life Vehicles Directice) στις χώρες της Ένωσης, και ερευνά την ανάγκη να συμπεριλάβει και τις μοτοσυκλέτες σε αυτήν για πρώτη φορά.

Στη Δανία, η αγορά μεταχειρισμένων μοτοσυκλετών και μεταχειρισμένων εξαρτημάτων είναι σχετικά μεγάλη, λόγω της υψηλής φορολογίας στα νέα οχήματα (160% συν 25% ΦΠΑ) και στα νέα εξαρτήματα (25% ΦΠΑ). Οι επιχειρήσεις που πωλούν αποκλειστικά μεταχειρισμένα εξαρτήματα μοτοσυκλετών είναι λίγες, αλλά παράλληλα με αυτές λειτουργούν και οι λεγόμενες “μάντρες” (Breakers, ή αποσυναρμολογητές στα αγγλικά). Στην έρευνα έλαβαν μέρος εννέα τέτοιες μάντρες, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης στη χώρα, που αποτελούν το 70% περίπου των δηλωμένων αποσυναρμολογητών.

Η έρευνα έδειξε πως μόνο ότι δεν μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί καταλήγει στην ανακύκλωση μετάλλων / πλαστικών, ενώ όλα τα υπόλοιπα εξαρτήματα αγοράζονται από αναβάτες που τα χρησιμοποιούν στις μοτοσυκλέτες τους, ενώ τα περισσότερα από αυτά προέρχονται από δίκυκλα με ηλικία άνω των 10 ετών.

Βασική αιτία, της αυξημένης ζήτησης, είναι η υψηλή φορολογία, ενώ οι περισσότεροι κατασκευαστές σταματούν να παράγουν ανταλλακτικά για μοντέλα που έχουν ξεπεράσει τα 15 με 20 χρόνια από τότε που βγήκαν στην παραγωγή.

Κανένας από τους 9 επαγγελματίες που ερωτήθηκαν δεν είχαν δει μοτοσυκλέτα να πηγαίνει σε πρέσα διαλυτηρίου, όπως ένα αυτοκίνητο.

Αντίστοιχη φαίνεται να είναι η κατάσταση και σε μία ακόμα χώρα της Σκανδιναβικής Χερσονήσου, τη Φινλανδία. Και εκεί, σύμφωνα με δεδομένα έρευνας η οποία δημοσιεύεται από τη F.E.M.A. και έλαβε χώρα στις αρχές του έτους από την μοτοσυκλετιστική οργάνωση SMOTO, το 72% των χρησιμοποιούμενων ανταλλακτικών προέρχονται από παλαιότερες μοτοσυκλέτες.

Η FEMA πιστεύει πως οι μοτοσυκλέτες ΔΕΝ θα πρέπει να συμπεριληφθούν στη νέα οδηγία της Ε.Ε. για το τέλος ζωής των οχημάτων. Διαβάστε ΕΔΩ την πλήρη άποψη της FEMA στο θέμα.

Σύμφωνα με τη FEMA, η συμπερίληψη των μοτοσυκλετών στην οδηγία του τέλους ζωής των οχημάτων της Ε.Ε. θα μπορούσε να αποδειχτεί σοβαρή απειλή για τις ιστορικές μοτοσυκλέτες.

Αν τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να συμπεριληφθούν οι μοτοσυκλέτες στην νέα οδηγία για τα οχήματα που φτάνουν στο τέλος της ζωής τους, η FEMA ζητά από την Ε.Ε. να εξασφαλίσει τη δυνατότητα της αποσυναρμολόγησης με στόχο την επαναχρησιμοποίηση των εξαρτημάτων σε μια κυκλική οικονομία.

Παράλληλα, αν η Ε.Ε. συμπεριλάβει τις μοτοσυκλέτες στην ανωτέρω οδηγία, η FEMA ζητά να εξασφαλιστεί πως με αυτό τον τρόπο δεν θα καταλήξουν σε διαλυτήρια οι ιστορικές / συλλεκτικές μοτοσυκλέτες, αντίθετα θα πρέπει είτε να συντηρούνται, είτε να αποσυναρμολογούνται με τα εξαρτήματα τους να καταλήγουν σε μοτοσυκλέτες που κυκλοφορούν.

ΒΟΑΚ: Ξεκίνησαν τα έργα οδικής ασφάλειας στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης

Υποσχέσεις για επτά παρεμβάσεις μέχρι και το τέλος του 2025
BOAK
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

22/7/2025

Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανακοίνωσε την έναρξη άμεσων παρεμβάσεων οδικής ασφάλειας στον επικίνδυνο και πολυσύχναστο Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), με στόχο τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στα πιο κρίσιμα τμήματα του δρόμου.

Οι πρώτες εργασίες ξεκινούν στο τμήμα Κολυμπάρι – Χανιά και από τα Λινοπεράματα έως τον ΧΥΤΑ Ηρακλείου, ενώ μέχρι το τέλος του 2025 προγραμματίζονται παρεμβάσεις σε πέντε ακόμη κρίσιμα σημεία: Χανιά – Γεωργιούπολη, Πετρές – Ατσιπόπουλο, Κίσσαμος – Κολυμπάρι, Ρέθυμνο – Γεροπόταμος και Γεροπόταμος – ΧΥΤΑ Ηρακλείου.

Σύμφωνα με τη «Μελέτη Οδικής Ασφάλειας του ΒΟΑΚ», 11 από τις 13 πιο επικίνδυνες περιοχές εντοπίζονται στο τμήμα Κίσσαμος – Ηράκλειο, όπου τα τελευταία τρία χρόνια (2022–2024) καταγράφηκαν 26 σοβαρά τροχαία ατυχήματα, με 20 νεκρούς και 18 σοβαρούς τραυματισμούς. Η απόφαση για παρέμβαση βασίζεται στην επιτυχημένη εμπειρία από τον δρόμο Πάτρα – Πύργος, όπου μετά από αντίστοιχες ενέργειες σημειώθηκε μείωση θανάτων κατά 90% και μηδενικές μετωπικές συγκρούσεις μέσα στο 2024.

Τα μέτρα που εφαρμόζονται περιλαμβάνουν διαμόρφωση λωρίδων κυκλοφορίας τύπου 2+1, με εναλλασσόμενες λωρίδες προσπέρασης μήκους 1 έως 2,5 χλμ., όπου το πλάτος του οδοστρώματος το επιτρέπει. Σε όλο το μήκος των παρεμβάσεων τοποθετούνται πλαστικά κολωνάκια στο μέσο του δρόμου για σαφή διαχωρισμό των ρευμάτων κυκλοφορίας. Παράλληλα προβλέπεται καθαρισμός ερεισμάτων και φυτοκοπές για τη διατήρηση της ορατότητας, κατασκευή εσοχών έκτακτης ανάγκης στα μονόιχνα τμήματα, καθώς και αναδιαμόρφωση των 56 υφιστάμενων κόμβων, των ΣΕΑ και των εισόδων-εξόδων. Δύο νέοι κόμβοι προβλέπονται στον Γεροπόταμο και τον ΧΥΤΑ Ηρακλείου.

Στο σύνολο του έργου περιλαμβάνεται ασφαλτική αποκατάσταση σε σημεία με φθορές, νέα οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση, τοποθέτηση νέων στηθαίων ασφαλείας όπου απαιτείται, καθώς και φωτισμός και φωτεινή σηματοδότηση στα κατάλληλα σημεία. Επίσης, εφαρμόζονται προσωρινά μέτρα προστασίας από καταπτώσεις σε 93 σημεία, συνολικού μήκους 24 χλμ. Το σύνολο των παρεμβάσεων είναι άμεσης υλοποίησης, χαμηλού κόστους και δεν απαιτεί περιβαλλοντικές εγκρίσεις ή απαλλοτριώσεις.

Επιπλέον, προχωρά κανονικά η κατασκευή του νέου αυτοκινητοδρόμου ΒΟΑΚ. Αυτή εκτελείται μέσω τριών βασικών εργολαβιών: το δημόσιο έργο Άγιος Νικόλαος – Νεάπολη, το έργο ΣΔΙΤ από Νεάπολη έως Χερσόνησο και η σύμβαση παραχώρησης Χανιά – Ηράκλειο, που υπογράφηκε τον Μάιο του 2025. Ήδη δρομολογείται η προαίρεση για το τμήμα Χανιά – Κίσσαμος, ενώ έχουν εξασφαλιστεί οι μελέτες για το Παχιά Άμμος – Σητεία, με στόχο την πλήρη κάλυψη του νησιού από Κίσσαμο έως Σητεία.

Ο Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Κρήτης σημείωσε πως μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2025 καταγράφηκε μία θανατηφόρα σύγκρουση, σε σχέση με τις δέκα του αντίστοιχου περσινού διαστήματος, δείγμα ότι οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις ήδη αποδίδουν.

BOAK

Ολόκληρη η παρέμβαση αποσκοπεί στη διατήρηση της λειτουργικότητας της υφιστάμενης οδού κατά τη φάση κατασκευής του νέου ΒΟΑΚ, στην ασφαλή διέλευση από τους κόμβους και τις εισόδους – εξόδους και, κυρίως, στη σωτηρία ανθρώπινων ζωών. Καθοριστική για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η αυστηρή εφαρμογή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από τους ίδιους τους οδηγούς.

Για τους μοτοσυκλετιστές

Η αναβάθμιση του ΒΟΑΚ αφορά άμεσα και τους μοτοσυκλετιστές – είτε πρόκειται για μόνιμους κατοίκους είτε για τουρίστες που εξερευνούν την Κρήτη με δύο τροχούς. Οι νέες υποδομές, αν συνδυαστούν με υπεύθυνη οδήγηση και επαρκή αστυνόμευση, μπορούν να μετατρέψουν έναν δρόμο με φήμη “καρμανιόλας” σε σύγχρονο, ασφαλή οδικό άξονα.