Ε.Ε.Συμβ.: Γεμάτη αδυναμίες χωρίς οφέλη, η κατασκευή των αυτοκινητόδρομων στην Ελλάδα!

Οι συμβάσεις παραχώρησης ήταν ένα λάθος...
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

21/3/2018

Με Ειδική Έκθεση το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, δημοσιεύει τα αποτελέσματα επιτόπου έρευνας για έργα μεταφορών με συμβάσεις παραχώρησης σε Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία και Ισπανία, καταλήγοντας με τα χειρότερα για τους αυτοκινητόδρομους της χώρας μας. Ο λόγος που ελέγχθηκαν οι χώρες αυτές, είναι γιατί αντιπροσωπεύουν το 70% του συνολικού κόστους έργων με συμβάσεις παραχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Ελλάδα να κρατά τα σκήπτρα στην ανατίμηση των έργων αυτών.

Σχεδόν έχει συμπληρωθεί δεκαετία από τότε που γράφαμε στο ΜΟΤΟ πως το μόνο σωστό με τα διόδια και τις συμβάσεις παραχώρησης, είναι να ακυρωθούν πλήρως, για να δεχτούμε μεταξύ άλλων και την αντίδραση των εταιριών. Μονάχα που εμείς δεν γράφαμε για τις Συμβάσεις Παραχώρησης, γιατί δεν θέλαμε να δεχτούμε πως θα πληρώνουμε διόδια, αλλά γιατί είχαμε διαβάσει και τις 1.600 σελίδες επί τρεις φορές για κάθε μία τότε, και τραβούσαμε τα μαλλιά μας με όλα όσα συμφωνούσε τότε το Ελληνικό Κράτος. Είχαμε φτάσει μάλιστα και σε σχετικό διάλογο, σε μία από τις συζητήσεις μας με εκπρόσωπο τύπου:

«Να έρθετε στην Λάρισα, θα βάλουμε ένα ελικόπτερο για τους δημοσιογράφους που φέρνουν αντιρρήσεις, και θα πετάξουμε πάνω από τα Τέμπη, να δείτε ότι τρυπάμε το βουνό και πόσο τεράστιο έργο κάνουμε» Η δική μας απάντηση ήταν η εξής απλή:

«Ευχαριστούμε αλλά δεν έχει κανέναν νόημα η πτήση με το ελικόπτερο. Δεν αμφισβητούμε πως ανοίγετε τρύπες στο βουνό, ούτε πως είναι ένα τεράστιο έργο. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται. Με μικρότερο ή το ίδιο κόστος θα το έκανε το κράτος μόνο του ή ακόμα κι εγώ ο ίδιος, ο κάθε ιδιώτης χωρίς κεφάλαιο δηλαδή. Διότι προεισπράττοντας για ένα μεγάλο διάστημα το αρχικό κεφάλαιο από τα διόδια που παραχωρούνται και με το κράτος εγγυητή της επένδυσης, δεν απαιτείται καμία εταιρία! Ο καθένας μας το έκανε, πόσο μάλλον το ίδιο το κράτος, αν μπορούσε να λειτουργήσει ως κράτος φυσικά».

Το πρόβλημα των ΣΔΙΤ που λίγες φωνές τότε περιέγραψαν, ανάμεσά τους και το MOTO από τους πρώτους, έρχεται τώρα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να το επικυρώσει!

 

Στην πολυσέλιδη έκθεσή του που την παραθέτουμε αυτούσια αν θέλετε να την διαβάσετε στο τέλος του άρθρου, το Ελεγκτικό Συνέδριο καταλήγει πως οι ΣΔΙΤ δεν είναι πάντα η καλύτερη περίπτωση για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, ενώ τονίζει πως η διάθεση των Ευρωπαϊκών Κονδυλίων δεν έχει αξιοποιηθεί όπως θα έπρεπε. Να τονίσουμε βέβαια πως στην απορρόφηση πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα κατέχει τα σκήπτρα έχοντας εισπράξει το 59% του συνολικού ποσού της συνεισφοράς. Το ιδιαίτερο πρόβλημα της Ελλάδας από την άλλη πλευρά, είναι πως με τις υπερβολικές εγγυήσεις που έδωσε στον ιδιωτικό τομέα και την μείωση διέλευσης από τα διόδια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, βρέθηκε να εγγυάται τόσο το ίδιο το έργο, όσο και το κέρδος της επένδυσης!

Με την απότομη αύξηση της τιμής πώλησης των καυσίμων που το ίδιο το κράτος επέβαλλε, δόθηκε το τελειωτικό χτύπημα για τα έργα με τις εταιρίες να διακόπτουν την συνέχειά τους εξαιτίας της πολύ μικρής διέλευσης από τους σταθμούς των διοδίων. Εκεί, όπως λέει η Έκθεση, το Δημόσιο βρέθηκε ανάμεσα σε ένα δίλλημα από δύο εξίσου ζημιογόνες επιλογές, εξαιτίας των Συμβάσεων Παραχώρησης που υπέγραψε, λίγο πριν φύγει από την πολιτική για να ζήσει πλούσια τα γερατειά του ο Σουφλιάς!

Όπως είπε επί λέξη στο MOTO ο κ. Μαυραγάνης πριν λίγες μέρες, όταν του αναφέραμε την αδικία να πληρώνει μία μοτοσυκλέτα το 70% του αντιτίμου ενός οικογενειακού αυτοκινήτου, ξεκινώντας συζήτηση για τις Συμβάσεις Παραχώρησης: «Αφήστε έχουμε δει δράκους και τέρατα όταν κοιτούσαμε όλα όσα είχαν υπογράψει. Δεν πιστεύαμε όλα όσα είχαν συμφωνήσει!»

Η Έκθεση κάνει ειδική μνεία στα 13 κράτη μέλη που κατασκευάζουν δρόμους χωρίς συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και βρίσκει και τις διαφορές από κράτος σε κράτος, ανάμεσα στα παραπάνω που ελέγχτηκαν, ακριβώς γιατί αποτελούν το 70% του κόστους.

Η Ελλάδα είναι το χειρότερο παράδειγμα. Το Δημόσιο επέλεξε την επανεκκίνηση των έργων, ως λιγότερο άσχημη λύση, μονάχα που τα έργα έγιναν μικρότερα από αυτό που αρχικά έπρεπε πράγμα το οποίο αποτελεί ξεχωριστή αιτία για την μειωμένη διέλευση που παρουσιάζουν. Επιπρόσθετα το κόστος ανά χιλιόμετρο έφτασε να αυξηθεί έως και 47% για τον Αυτοκινητόδρομο Ε-65 (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) και έως και 69% και την Ολυμπία Οδό με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των έργων κατά 55% και 45% αντίστοιχα! Πλέον το κόστος έφτασε ακόμα και τα 20,2 εκατ. Ευρώ ανά χλμ, ένα κόστος που καταλήγει στον φορολογούμενο απευθείας και φυσικά περιλαμβάνει το κέρδος της εταιρίας αλλά και του Δημοσίου!

Πρέπει επίσης να τονισθεί πως ευθύνη έχει και το Δημόσιο, καθώς πριν την οικονομική κρίση, έδωσε στις εταιρίες στρεβλή εικόνα χρήσης των αυτοκινητόδρομων και υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον. Καθιστούσε έτσι την βιωσιμότητα της επένδυσής τους εξ αρχής δύσκολη. Η οικονομική κρίση απλά συρρίκνωσε περισσότερο τα νούμερα, οδηγώντας στην πλήρη διακοπή των έργων.

Οι Ευρωπαίοι ελεγκτές διαπιστώνουν πως έργα με συμβάσεις παραχώρησης σε τόσο μεγάλο βάθος χρόνου είναι μία πρακτική που δεν πρέπει να γίνεται και ζημιώνει τους φορολογούμενους. Ταυτόχρονα εκμηδενίζει τον ανταγωνισμό, αποδυναμώνει την διαπραγματευτική θέση του Δημοσίου, υπονομεύει την οικονομική αποδοτικότητα και την διαφάνεια!

Διαβάστε αναλυτικά την Ειδική Έκθεση:

 

 

Συνημμένα

Βιετνάμ: Τέλος στα δίκυκλα με κινητήρα εσωτερικής καύσης από το 2026!

Αρχικά μόνο στο κέντρο της πρωτεύουσας Hanoi, λόγω ρύπανσης - Πλάνα για σταδιακή επέκταση του μέτρου
Hanoi to bam fossil fuel motos
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

18/7/2025

Το Βιετνάμ ανακοίνωσε πως θα απαγορεύσει τα δικυκλα με κινητήρες εσωτερικής καύσης στο κέντρο του Hanoi από τον Ιούλιο του 2026, στο πλαίσιο προσπάθειας για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης.

Η οδηγία, που υπέγραψε ο Πρωθυπουργός του Βιετνάμ Pham Minh Chinh, αφορά την περιοχή εντός και κατά μήκος του βασικού περιφερειακού δρόμου που περιβάλλει το ιστορικό κέντρο του Hanoi. Οι τοπικές αρχές έχουν λάβει εντολή να προχωρήσουν στην σταδιακή απόσυρση των δίτροχων με θερμικό κινητήρα μέχρι την καθορισμένη προθεσμία.

Hanoi to bam fossil fuel motos

Όπως και στο υπόλοιπο Βιετνάμ, οι μοτοσυκλέτες αποτελούν το κύριο μέσο μεταφοράς για την πλειονότητα των 8 εκατομμυρίων κατοίκων της πόλης. Το Ανόι μετρά σχεδόν 7 εκατομμύρια μοτοσυκλέτες και μόλις πάνω από ένα εκατομμύριο αυτοκίνητα! Ωστόσο, με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου και τη στροφή προς τα ιδιωτικά οχήματα, η ρύπανση από την κυκλοφορία έχει γίνει ένα αυξανόμενο πρόβλημα, με την πόλη να συγκαταλέγεται συχνά ανάμεσα στις πιο μολυσμένες παγκοσμίως.

Hanoi to bam fossil fuel motos

Η κυβέρνηση στοχεύει επίσης στη μετάβαση από τα οχήματα με ορυκτά καύσιμα σε ηλεκτρικά, για την αντιμετώπιση τόσο της ρύπανσης όσο και της κλιματικής αλλαγής.

Ανησυχία και αντιδράσεις από επαγγελματίες των δύο τροχών

Η ανακοίνωση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην πρωτεύουσα του Βιετνάμ, κυρίως λόγω της έλλειψης σαφούς σχεδίου για τη τόσο γρήγορη κατάργηση και αντικατάσταση των οχημάτων που έχουν κινητήρες εσωτερικής καύσης με ηλεκτρικά. Γίνεται επίσης λόγος για πλήγμα στην μερίδα των κατοίκων που έχουν χαμηλό εισόδημα και χρησιμοποιούν επαγγελματικά τα δίκυκλά τους για να επιβιώσουν, εργαζόμενοι ως διανομείς, μεταφορείς και αναβάτες δικύκλων-ταξί. Προς το παρόν δεν έχει ανακοινωθεί κάτι έστω για την ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς πόσο μάλλον για κάποιου είδους επιδότηση, για την μετάβαση στα ηλεκτρικά.

Hanoi to bam fossil fuel motos

Το κεντρικό Hanoi φιλοξενεί μεγάλο μέρος της επιχειρηματικής δραστηριότητας της πόλης, με κυβερνητικά κτίρια, γραφεία και εμπορικά κέντρα.

Δεύτερη φάση με εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων

Μια δεύτερη φάση του σχεδίου αναμένεται να ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2028, επεκτείνοντας την απαγόρευση σε μεγαλύτερη περιοχή, ενώ παράλληλα θα περιορίστει η κυκλοφορία ορισμένων βενζινοκίνητων αυτοκινήτων παλιότερης τεχνολογίας.

Hanoi to bam fossil fuel motos

Άλλα μέτρα περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων, τη χρήση ψηφιακών εργαλείων για την παρακολούθηση της ρύπανσης και την επιβολή αυστηρότερων προστίμων για παραβάσεις. Εξετάζεται επίσης το αμφιλεγόμενο μέτρο, επιβράβευσης για όσους καταγγέλλουν περιβαλλοντικές παραβάσεις.

Το στοίχημα του Hanoi είναι μεγάλο και η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από το πώς θα εφαρμοστεί η μετάβαση στην πράξη και από το κατά πόσο η τεράστια κοινότητα των δικυκλιστών θα μπορέσει να ακολουθήσει το κυβερνητικό χρονοδιάγραμμά ή θα διεκδικήσει εξορθολογισμό του που μοιάζει αναπόφευκτος.