Honda Cub: Παπί Θρη Ντι

Από τον

Βασίλη Καραχάλιο

30/5/2014

Το ξέρουν και οι πέτρες, όπως άλλωστε διαπιστώσαμε πρόσφατα στην αποστολή του ΜΟΤΟ στα Λευκά Όρη της Κρήτης με παπιά. Για τους περισσότερους από μας, ήταν το πρώτο μας μηχανάκι, ή τουλάχιστον ένα από τα πρώτα που οδηγήσαμε. Κι όχι μόνο εμείς. Το Honda Super Cub παρουσιάστηκε το 1958, ως το 1974 είχαν πουληθεί δέκα εκατομμύρια από δαύτα, ως το 2005 πενήντα, το μέτρημα το 2008 έλεγε 60 και τα τελευταία στοιχεία της Ηοnda, ως το Μάρτιο του 2014, 87 ολόκληρα εκατομμύρια. Αν τα βάζαμε όλα αυτά το ένα πίσω από το άλλο, το πρώτο θα απείχε από το τελευταίο 165.300 χιλιόμετρα, χοντρικά τέσσερις φορές την περίμετρο της γης.
Ειδικά στην Ελλάδα, η πρώτη εικόνα που έρχεται στο μυαλό με την λέξη παπί είναι ενός εξάβολτου ή δωδεκάβολτου Honda C50, ανάλογα με την ηλικία του καθενός. Και μπορεί στις ΗΠΑ να σταμάτησε να πωλείται το 1983, αλλά στον υπόλοιπο κόσμο που έχει ανάγκη φθηνής και αξιόπιστης μετακίνησης, το παπί ζει και βασιλεύει.

Παράγεται σε 15 εργοστάσια σε 14 χώρες, με βασικότερες την Ταϊλάνδη, την Ινδονησία, το Βιετνάμ, την Βραζιλία, την Κίνα, την Νιγηρία και φυσικά την Ιαπωνία, ενώ πωλείται σε 160 χώρες. Το τελευταίο κατόρθωμα της Honda είναι πως κατοχύρωσε το τρισδιάστατο σχήμα του παπιού ως δικό της. Είναι η πρώτη τρισδιάστατη πατέντα στην Ιαπωνία για οποιουδήποτε είδους όχημα, και κάτι εξαιρετικά σπάνιο για βιομηχανικό προϊόν γενικά. Στην Ευρώπη, ξέρουμε πως έχουν κατοχυρωθεί ως 3D τα σχήματα των Vespa και του πρώτου 500 της Fiat. 
H αιτιολόγηση για την χορήγηση αυτής της 3D πατέντας είναι πως η Ηοnda έχει διατηρήσει την βασική σχεδίαση του παπιού όλα αυτά τα χρόνια, άσχετα από τις τεχνολογικές και λειτουργικές βελτιώσεις που έχουν γίνει. Σαν αποτέλεσμα, λέει το σκεπτικό, όταν το κοινό βλέπει ένα Cub, το αναγνωρίζει ως προϊόν της Ηonda, κι αυτός ήταν ο κύριος λόγος που το Ιαπωνικό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών χορήγησε και την 3D πατέντα στην Honda.  


Η φωτογραφία με το μαύρο παπί που δημοσιεύουμε είναι μία από αυτές που συνόδευαν την αίτηση για την κατοχύρωση του 3D σχήματος του παπιού. Θα παρατηρήσετε πως δεν υπάρχουν πάνω του λογότυπα ή διακοσμήσεις, όπως στα παπιά παραγωγής. Αυτό δεν είναι παράλειψη, αλλά έχει γίνει επίτηδες. Αυτό που μετράει, στην περίπτωση της κατοχύρωσης ενός τρισδιάστατου σχήματος, είναι η γενική εντύπωση, που δεν εξαρτάται από χρώματα ή λογότυπα. Επομένως, η τρισδιάστατη εικόνα ενός αντικειμένου είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την αναγνώριση της προέλευσής του, του κατασκευαστή του δηλαδή. Στην περίπτωσή μας, οι Ιάπωνες του Γραφείου Ευρεσιτεχνιών κατοχύρωσαν το τρισδιάστατο σχήμα αυτού του παπιού, κρίνοντας πως είναι αυτομάτως αναγνωρίσιμο ως Honda. Κι επειδή πρόκειται για μια καινούργια πρακτική, είναι επόμενο πως θα υπάρχουν ερωτήσεις που δεν έχουν απαντηθεί ακόμα, καθώς η παγκόσμια νομοθεσία δεν είναι ξεκάθαρη σ’ αυτό το θέμα. Τι γίνεται με τα παπιά των άλλων εταιριών; Τι δικαιώματα δίνει στην Honda αυτή η κατοχύρωση; Ακόμα και η Κίνα έχει υπογράψει συμφωνία που την αναγκάζει να σέβεται τις κατοχυρωμένες Ιαπωνικές πατέντες, αυτό όμως μέχρι σήμερα δεν έχει σταματήσει πολλούς κατασκευαστές της από το να αντιγράφουν ασύστολα, όχι μόνο την Ηonda αλλά και τις υπόλοιπες εταιρίες.


Είναι επίσης προφανές πως τα κριτήρια για την κατοχύρωση τρισδιάστατων σχημάτων δεν μπορεί να είναι χαλαρά, ή να εξαρτώνται από τα χρώματα και τα γραφικά. Πρέπει να ξεχωρίζουν σε βάθος χρόνου, με το σχήμα τους να μην έχει αλλάξει ουσιαστικά, οπότε να μπορούν και οι κατασκευαστές τους να αποδείξουν πως το σχήμα τους έχει αποκτήσει ισχυρή προστιθέμενη αξία στα μάτια του κοινού. Κι έτσι, ένα κατοχυρωμένο τρισδιάστατο σχήμα δεν αφορά μόνο την εικόνα, αλλά συνδέεται με αξίες όπως η ευχρηστία, η ποιότητα, η οικονομία και η αξιοπιστία, που έχουν βελτιώσει τις ζωές των ανθρώπων που έζησαν μαζί του. Ακριβώς όπως το σκεφτόταν και ο Soichiro Honda. 

Μοτοσυκλέτα 300 ίππων με κυψέλες υδρογόνου - Μπορείς και εσύ να την φτιάξεις χάρη στο MIT

Διαθέσιμη προς όλους η τεχνογνωσία πίσω από το project του αμερικάνικου τεχνολογικού ινστιτούτου!
MIT FCV Ducati 900SS Project
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

29/7/2025

Ομάδα φοιτητών του ΜΙΤ εξέλιξε μοτοσυκλέτα βασιζόμενη σε ένα Ducati 900SS δημιουργώντας μια “ανοικτή πλατφόρμα” μοντέλου με ηλεκτρικό μοτέρ και  κυψέλες καυσίμου υδρογόνου (FCVs), για αναπαραγωγή ή περαιτέρω εξέλιξη, προσφέροντας το λιθαράκι του τους σε μια εναλλακτική πορεία εξηλεκτρισμού απέναντι στην τεχνολογία μπαταριών λιθίου (BEVs)

Όταν η ομάδα ηλεκτρικών οχημάτων (EVT) του ΜΙΤ αποφάσισε να ασχοληθεί με το υδρογόνο, δεν έφτιαξε απλώς ένα project για να πάρει βαθμό. Έφτιαξε ένα θηρίο 300 ίππων, βασισμένο σε ένα Ducati 900SS των ’90s, γεμάτο τεχνολογία αιχμής.

Απαλλαγμένη από τις πολύωρες φορτίσεις που θέτουν το μεγάλο πρόβλημα αυτονομίας των ηλεκτρικών οχημάτων μπαταρίας. Με το υδρογόνο, ο ανεφοδιασμός γίνεται σε λεπτά και η μοτοσυκλέτα είναι έτοιμη για χρήση (όπως με τους κινητήρες εσωτερικής καύσης) διατηρώντας μηδενικούς τους εκλυόμενους ρύπους (όπως και τα υπόλοιπα ηλεκτρικά οχήματα), συνδυάζοντας έτσι τα πλεονεκτήματα των δύο κόσμων. Η ερευνητική ομάδα θέλει να δείξει ότι αυτό δεν είναι επιστημονική φαντασία, αλλά ρεαλιστικό μέλλον.

Το εγχείρημα προφανώς δεν είναι η δημιουργία ενός μοντέλου παραγωγής και κυκλοφορίας. Είναι ένα εργαλείο ερευνάς, ανάπτυξης και καταγραφής δεδομένων. Αποτελεί επίσης μια modular πλατφόρμα καθώς όλα τα βασικά κομμάτια, από την κυψέλη καυσίμου έως τον ηλεκτροκινητήρα, προσθαφαιρούνται με σχετική ευκολία. Μια ανοικτή βάση για μηχανικούς, φοιτητές ή τρελαμένους χομπίστες. Όλο το project είναι open-source. Μιλάμε δηλαδή για πλήρη οδηγό κατασκευής, διαθέσιμο online σε όποιον θέλει να το αντιγράψει, να το εξελίξει ή να πειραματιστεί φτιάχνοντας και αυτός ένα ως βάση ή να στείλει τις "σημειώσεις" του στο MIT.

MIT FCV Ducati Project

Αυτό είναι ίσως και το μεγαλύτερο επίτευγμα της ερευνάς, η καταγραφή και διάθεση της πληροφορίας και της γνώσης που αποκομίστηκε από την διαδικασία κατασκευής της μοτοσυκλέτας, καθώς συνήθως η έρευνα και η ανάπτυξη τεχνολογιών υδρογόνου γίνεται πίσω από κλειστές πόρτες με υψηλά κόστη ενώ το εγχείρημα αυτό θέλει να το ανοίξει σε όλους.

Στο κέντρο, μια μικρή και ελαφριά κυψέλη καυσίμου χορηγία της κορεατικής εταιρείας Doosan Fuel Cell, ικανή να τροφοδοτήσει έναν ηλεκτροκινητήρα υψηλής απόδοσης, σχεδιασμένο εξ αρχής από την ομάδα για να δώσει προσαρμοστικότητα στις απαιτήσεις του εγχειρήματος σε σύγκριση με εμπορικά διαθέσιμους που είχαν αρχικά δοκιμαστεί. Όλα τα ανωτέρω μετά από αρκετή μελέτη για την βελτιστοποιηση της τοποθέτησης και κόπο, εδράζουν σε ένα πλαίσιο Ducati 900SS με τις αναγκαίες τροποποιήσεις για να χωρέσει όλα τα απαραίτητα εξαρτήματα όπως την ανθρακονημάτινη δεξαμενή υδρογόνου υψηλής πίεσης, τον κινητήρα, τα ηλεκτρονικά, το συστημα ψύξης και την μπαταρία υποβοήθησης.

MIT FCV Ducati Project

Όπως αναφέρει ο υπεύθυνος του project, Aditya Mehrotra,παρότι η ομάδα δεν είναι η πρώτη που δημιουργεί υδρογονοκίνητη μοτοσυκλέτα, είναι η πρώτη που διαθέτει την τεχνογνωσία στον κόσμο. Με την υποδομή υδρογόνου να είναι ακόμα στα σπάργανα, πλην εξαιρέσεων, δύσκολα θα βρεις πρατήριο. Αλλά τέτοια projects είναι αυτά που βάζουν τα θεμέλια για να αλλάξουν τα δεδομένα των υποδομών.

H μοτοσυκλέτα μπορεί να είναι ένα εργαστηριακό πρωτότυπο, αλλά είναι και ένα σήμα προς τη μοτοσυκλετιστική κοινότητα, πως το μέλλον των δύο τροχών μπορεί να είναι καθαρό, γρήγορο και απολαυστικό με υδρογόνο και ίσως πιο ελαφρύ από ότι αν την τροφοδοσία του ηλεκτρικού μοτέρ αναλαμβάνουν συστοιχίες μπαταριών. Οι δεξαμενές για τις κυψέλες υδρογόνου μπορούν επίσης να γεμίζουν σε μόλις 5 λεπτά, αποφεύγοντας έτσι και τις πολύωρες φορτίσεις.

MIT FCV Ducati Project