James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Honda Super Cub 110 Lite 2026 - Ο αντικαταστάτης του θρυλικού 50άριου στα 110 κ.εκ.

Διαθέσιμο στην Ιαπωνία κάτω από 2.000 ευρώ - Κατανάλωση 1,48 λτ./100 χλμ.
Honda Super Cub 110 lite 2026
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

23/10/2025

Οι αυστηρότερες εκπομπές ρύπων στην Ιαπωνία ¨σκότωσαν¨ το θρυλικό στρογγυλοφάναρο 50άρι παπί της Honda, το οποίο, όπως σας είχαμε ενημερώσει από πέρσι, επέστρεψε στην εγχώρια με κινητήρα 110 κ.εκ. προσθέτοντας το συνθετικό "Lite" στο όνομά του.

Οι προδιαγραφές ρύπων άλλαξαν στην Ιαπωνία και αυτό δεν έδωσε περιθώριο στη Honda που επέλεξε να βάλει τέλος στην παραγωγή των 50ριών της για την εγχώρια αγορά -θα γίνει τον ερχόμενο Νοέμβριο- όχι όμως και να αποχωρίσει από την συγκεκριμένη κατηγορία διπλώματος. 

Βλέπετε στην Ιαπωνία η σχετική νομοθεσία δίνει τη δυνατότητα στους κατασκευαστές να έχουν στην κατηγορία των μοτοποδηλάτων έως 50 κ.εκ. και μοντέλα με μεγαλύτερης χωρητικότητας κινητήρες, έως και 125 κ.εκ., αρκεί η ισχύς τους να περιορίζεται στα επίπεδα ενός 50ριού ή όπως το θέτει ο νομοθέτης έως τα 4,0 kW, ήτοι έως τους 5,36 ίππους.

Έτσι η Honda προσάρμοσε το θρυλικό Super Cub 110 σε αυτά που επιτάσσουν οι προδιαγραφές της νεοσύστατης κλάσης "New Standard Moped" που υπάγεται στα μοτοποδήλατα (Class 1 στην Ιαπωνία) και αντικατέστησε το 50άρι Super Cub με το Super Cub 110 Lite, το οποίο μπορεί να οδηγηθεί επίσης με δίπλωμα μοτοποδηλάτου. Για αυτό σας είχαμε μιλήσει αρχικά στα τέλη του 2024, ενώ σας δείξαμε και το "νέο" Super Cub υπό τη μορφή concept στις αρχές του περασμένου Μαρτίου.

Honda Super Cub 110 lite 2026

Το Super Cub 110 Lite, που μπορεί να μεταφέρει μόνο τον αναβάτη του βάσει νομοθεσίας, περιορίζει την ισχύ του κάτω από τη μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή, με την απόδοση του αερόψυκτου μοτέρ των 109 κ.εκ. να βρίσκεται στους 4,7 ίππους (3,5 kW) στις 6.000 σ.α.λ. και το 0,7 kg.m ροπής στις 3.750 σ.α.λ. Αυτή είναι και η μόνη ουσιαστική διαφορά έναντι της ισχυρότερης έκδοσης που οδηγείται με το αμέσως επόμενο δίπλωμα. Η κατανάλωση του παράλληλα είναι εξαιρετικά χαμηλή κατά το πρότυπο WMTC3 και βρίσκεται στο 1,48 λτ./100 χλμ. 

Βέβαια η επιτρεπόμενη τελική ταχύτητα για τα μοτοποδήλατα στην Ιαπωνία είναι τα μόλις 30 χλμ./ώρα, πολύ χαμηλότερα δηλαδή από ότι στην Ευρώπη οπότε και το συγκεκριμένο νούμερο για την κατανάλωσή του δεν θα απέχει πολύ από την πραγματικότητα. 

Honda Super Cub 110 lite 2026

Η Honda δημιούργησε μια ολόκληρη σειρά Lite μοντέλων στην οποία περιλαμβάνεται επίσης το επαγγελματικό Super Cub 110 Pro Lite, με την τεράστια σχάρα στο πίσω μέρος και το μεγάλο καλάθι εμπρός, τις ενισχυμένες αναρτήσεις, το μεγαλύτερο εμπρός δισκόφρενο και τους μικρότερους τροχούς. 

Περιλαμβάνεται επίσης το σκληροτράχηλο Cross Cub 110 Lite, από το οποίο απουσιάζει η ποδιά και η σχάρα στο πίσω μέρος είναι λίγο μικρότερη από του Pro, αλλά και το σκούτερ Dio 110 Lite, που έρχεται στην Ευρώπη ως Vision.

Η τιμή του Super Cub 110 Lite στην Ιαπωνία έχει οριστεί στα 1.934 ευρώ, με το Pro να κοστίζει 2.184 ευρώ και το Cross Cub 110 Lite 2.274 ευρώ με το μέσο ετήσιο εισόδημα στην Ιαπωνία να είναι λίγο πάνω από 35.000 ευρώ.