"Aφεντικό, ή μου δίνεις άδεια ή παραιτούμαι..."

Η απώλεια ενός 42χρονου Ιταλού μπάρμαν από την Ρώμη που έκανε μόνος του βόλτα την Puglia και κεραυνοβολήθηκε ενώ οδηγούσε τη BMW μοτοσυκλέτα του στο Salento στην Ιταλία, δεν είναι απλώς μια τραγική είδηση. Είναι μια αφορμή να μιλήσουμε για τους κίνδυνους, την κατανόηση και την πρόληψη ενός κίνδυνου που συχνά υποτιμάται, τις σφοδρές καταιγίδες και τους κεραυνούς.

Ο άτυχος Marco Zampilli κινούνταν μόνος του στον επαρχιακό δρόμο 275 μεταξύ Nociglia και Salentino στο νότιο Salento σε εθνική οδό όταν ξέσπασε δυνατή καταιγίδα. Τις τελευταίες ημέρες μία δυνατή καταιγίδα σάρωνε όλο το ανατολικό τμήμα της Ιταλίας έχοντας προξενήσει αρκετές καταστροφές. Το τμήμα που κινούνταν ο άτυχος Marco είναι λίγο πιο βόρεια και δυτικά της Κέρκυρας περίπου στο ύψος του Αυλώνα. Η περιοχή εκεί είναι αγροτική κατά κύριο λόγο με ανοικτές εκτάσεις, ωστόσο ο Marco κινούνταν σε έναν δρόμο που συνδέει κωμοπόλεις, όχι σε έναν έρημο επαρχιακό. Δυστυχώς όμως ο κεραυνός έπεσε επάνω του.

Το χτύπημε τον πέταξε από την σέλα και τον σκότωσε ακαριαία. Παρά τις άμεσες προσπάθειες καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης από διερχόμενους και την ταχεία επέμβαση διασωστών, δεν κατέστη δυνατό να σωθεί. Τραγική ειρωνεία αποτελεί το γεγονός ότι το δυστύχημα σημειώθηκε δίπλα σε αναθηματική πλάκα για έναν άλλο αναβάτη που έχασε τη ζωή του από κεραυνό στο ίδιο σημείο πριν από κάποια χρόνια.

Η κηδεία του Marco Zampilli έγινε σήμερα στην Ρώμη, όπου συγκεντρώθηκε πλήθος συγγενών και φίλων. Ο Marco διατηρούσε το μπαρ ru.de κοντά στο κέντρο της Ρώμης έχοντας δουλέψει ως μπάρμαν τόσο στο μπαρ που διατηρούσε ο πατέρας του, όσο και σε άλλα πριν ανοίξει το δικό του. Ήταν ιδιαίτερα γνωστός στην τοπική κοινωνία που αδυνατεί ακόμη να πιστέψει το τραγικό γεγονός.

Είχαμε θέσει αυτό το ζήτημα του κινδύνου σε μία πολύ συγκεκριμένη περίπτωση οδήγησης εν μέσω καταστροφικής καταιγίδας, όταν το 2023 είχαμε επισκεφθεί την Νορβηγία με αφορμή το ΚΤΜ Advenure Rally και βρεθήκαμε σε αντίστοιχες συνθήκες στην Ουγγαρία, όπου ανάμεσα στα ατελείωτα χωράφια, το ψηλότερο σημείο στο δρόμο ήταν η μοτοσυκλέτα, λέγοντας τότε πως αυτές οι καλοκαιρινές κακοκαιρίες αποτελούν συχνά αναπάντεχο και ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο για τους μοτοσυκλετιστές, που τείνουμε να υποτιμάμε ή παραβλέπουμε.

Ο προστατευτικός κλωβός του αυτοκινήτου και η εκτεθειμένη μοτοσυκλέτα

Η επιστήμη εξηγεί ότι το μυστικό της προστασίας των επιβατών αυτοκινήτου βρίσκεται στο λεγόμενο φαινόμενο του κλωβού Faraday. Το μεταλλικό αμάξωμα λειτουργεί ως αγώγιμο περίβλημα που εκτρέπει την ηλεκτρική εκκένωση γύρω από το όχημα και τη διοχετεύει στο έδαφος, χωρίς να διοχετεύεται μέσα στην μονωμένη καμπίνα. Έτσι, ακόμη κι αν ένας κεραυνός χτυπήσει αυτοκίνητο εν κινήσει, οι επιβάτες εκτίθενται σε έναν δυνατό θόρυβο και ενδεχομένως ζημιές στο όχημα, αλλά χωρίς να απειλείται η ακεραιότητα τους.

Αντίθετα, ο μοτοσυκλετιστής παραμένει εντελώς εκτεθειμένος. Η μοτοσυκλέτα, χωρίς περιβάλλουσα κλειστή μεταλλική δομή, δεν προσφέρει καμία προστασία. Το σώμα του αναβάτη καταλήγει να είναι το πιο αγώγιμο σημείο, ακόμα περισσότερο εάν έχει προηγηθεί βροχή, με αποτέλεσμα η εκκένωση να τον πλήττει άμεσα. Η πιθανότητα επιβίωσης είναι χαμηλή, καθώς οι κεραυνοί μεταφέρουν μεγάλα ποσά ενέργειας, με ρεύματα που ξεπερνούν τα 30.000 αμπέρ, προκαλώντας καρδιακή ανακοπή, σοβαρά εγκαύματα και νευρολογικές βλάβες.

Παρότι δεν μπορεί να υπάρξει καταγραφή σε παγκόσμιο επίπεδο, οι ετήσιοι θάνατοι που προκαλούνται από χτύπημα κεραυνού υπολογίζονται μεταξύ 6.000 και 24.000.

Πρόληψη και σωστή συμπεριφορά

Υπάρχουν συγκεκριμένα βήματα για την αντιμετώπιση που μπορεί να προστατέψει από τα επικίνδυνα φαινόμενα, όπως:

• Μόλις ξεσπάσει καταιγίδα, σταματήστε την οδήγηση και αναζητήστε κλειστό κτίριο.
• Μην καταφύγετε κάτω από μεμονωμένα δέντρα ή δίπλα σε μεταλλικές κατασκευές.
• Αποφύγετε ανοιχτά χωράφια και υδάτινες επιφάνειες.
• Μην μένετε δίπλα στη μοτοσυκλέτα σας.

Νομικές και ασφαλιστικές διαστάσεις

Ατυχήματα τέτοιου είδους θεωρούνται συνήθως “ανωτέρα βία”. Κάποιες ασφαλιστικές καλύψεις ζωής ή ατυχήματος μπορεί να αποζημιώνουν, αλλά οι όροι ενδέχεται να διαφέρουν και χρειάζονται προσεκτική μελέτη.

Το τραγικό δυστύχημα του 42χρονου στο Salento μας υπενθυμίζει ότι οι μοτοσυκλετιστές δεν έχουν μόνο να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους του δρόμου, αλλά και αυτούς της φύσης. Η κατανόηση και η πρόληψη είναι το μοναδικό μας “αλεξικέραυνο”.

Έχει συμβεί και στην Ελλάδα

Έχει συμβεί και στην χώρα μας θάνατος αναβάτη και μάλιστα κοντά στην Αττική, πριν από πολλά χρόνια και παρότι δεν είναι βέβαιο αν ο κεραυνός τον χτύπησε απευθείας, ή έπεσε δίπλα του, ο θάνατός του ήταν συνέπεια του και όχι της πτώσης που μοιραία ακολούθησε.

Ωστόσο υπάρχουν παραδείγματα ανθρώπων που στάθηκαν πιο τυχεροί και παρότι τους διαπέρασε ο κεραυνός, εκείνοι έζησαν για να μπορούν να διηγηθούν την ιστορία.

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και σχετικά πρόσφατα παραδείγματα, είναι του Γερμανού Christian Treutlein από το  Hockenheim ο οποίος είναι έμπορος Honda, KTM και Husqvarna.

Ο Christian κέρδισε το παρατσούκλι ο άνθρωπος των 100.000 Volt όταν τον χτύπησε κεραυνός στην πίστα του Brno κατά την διάρκεια αγώνα. Μέσα στην ατυχία του ήταν τυχερός γιατί συνέβη σε αγώνα με την επέμβαση των γιατρών να είναι άμεση, έπαθε δύο φορές ανακοπή καρδιάς και τον επανάφεραν και τις δύο, πριν τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο.

Αντίστοιχες αναφορές υπάρχουν από το Ίλιον της Νέας Υόρκης, (ναι υπάρχει και εκεί Ίλιον και μάλιστα είναι δίπλα στην μικρή Φρανκφούρτη) όπου αναβάτης επέζησε με σοβαρά εγκαύματα μετά το χτύπημα κεραυνού.

Παρότι διάσπαρτες οι αναφορές και σχετικά σπάνιο το φαινόμενο ο κεραυνός να χτυπήσει την μοτοσυκλέτα, ωστόσο υπάρχουν και εκείνοι που κατάφεραν να επιζήσουν.

Ένα ακόμη παράδειγμα είναι το παρακάτω: