Τα νέας γενιάς χειριστήρια της Yamaha: Πολλά κουμπιά σε λίγο χώρο [Video]
Νέα προσέγγιση από τους Ιάπωνες στη σχεδίαση με βάση το μήκος των δακτύλων
Από τον
Θοδωρή Ξύδη
29/7/2024
Η παρουσίαση του νέου Yamaha MT-09 Y-AMT ήταν μια καλή αφορμή για να στρέψουν οι Ιάπωνες την προσοχή και στα νέας σχεδίασης χειριστήρια της μοτοσυκλέτας που είναι πιο εργονομικά από τα προηγούμενα.
Το νέο Yamaha MT-09 φέρει ήδη τα νέα γενιάς χειριστήρια τιμονιού της ιαπωνικής εταιρείας, χειριστήρια που θα δούμε και σε άλλα μοντέλα της στο μέλλον, αν όχι στην ίδια ακριβώς μορφή τότε πολύ κοντά σε αυτή.
Δεν χωρά συζήτηση για το πόσο σημαντική είναι η εργονομία μιας μοτοσυκλέτας αφού αυτή καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα της αλλά το πόσο άνετα νιώθει ένας αναβάτης στη σέλα της.
Τα χειριστήρια τιμονιού παίζουν αναμφίβολα τον δικό τους μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της σωστής εργονομίας. Με τον αναβάτη να έχει πλέον τη δυνατότητα να διαχειρίζεται εν κινήσει έναν... σκασμό από ηλεκτρονικά συστήματα αλλά και να ελέγχει παράλληλα τις πληροφορίες που παρουσιάζονται στην οθόνη της μοτοσυκλέτας του, τα χειριστήρια του τιμονιού έχουν αποκτήσει περισσότερα κουμπιά από ποτέ, τα οποία είναι τοποθετημένα πολύ κοντά μεταξύ τους.
Το βασικό πρόβλημα των κατασκευαστών δεν είναι τόσο το πλήθος των ηλεκτρονικών που πρέπει να στριμώξουν αλλά το πώς θα ξεδιαλύνουν ένα δαιδαλώδες δίκτυο από πατέντες των άλλων κατασκευαστών που περιορίζουν τις επιλογές τους. Πρώτη τον χωρό έχει ανοίξει η BMW με το χαρακτηριστικό δαχτύλιο τύπου joystick 4 κατευθύνσεων, ένας από τους καλύτερους τρόπους για πλοήγηση σε μενού που ωστόσο έκλεισε την πόρτα για κάτι αντίστοιχο σε όλους τους υπόλοιπους.
Έτσι για τη σχεδίαση της νέας γενιάς χειριστηρίων της η Yamaha επέστρεψε "στα βασικά" βάζοντας στο επίκεντρο τις διαστάσεις του χεριού του αναβάτη και έχοντας ως στόχο να μειώσει το στρες και την απόσπαση προσοχής που μπορεί να προκύψει από την προσπάθειά να κάνει κάποιος μια ρύθμιση σε ένα σύστημα εν κινήσει ή απλά να ανάψει ένα φλας.
Τα νέα χειριστήρια σχεδιάστηκαν από το τμήμα Έρευνας και Εξέλιξης Human-Machine Interface Group των Ιαπώνων το οποίο ανήκει με τη σειρά του στο τμήμα Functional Module Development.
Τα χειριστήρια -ακόμη περισσότερο εκείνα στο αριστερό γκριπ- σχεδιάστηκαν έτσι ώστε ο αναβάτης να μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κρατώντας παράλληλα σωστά το τιμόνι και οδηγώντας τη μοτοσυκλέτα του σε όλα τα σενάρια -όπως για παράδειγμα σε ευθεία και στροφή. Και ενώ μέχρι σήμερα οι σχεδιαστές της ιαπωνικής εταιρείας προσπαθούσαν να τοποθετήσουν ή να προσαρμόσουν ήδη υπάρχοντα χειριστήρια στα νέα του μοντέλα, τώρα προχώρησαν στη σχεδίαση των νέων από λευκό χαρτί.
Για να έχουν τους λιγότερους δυνατούς μηχανικούς συμβιβασμούς οι άνθρωποι της Yamaha χρησιμοποίησαν μιας νέας σχεδίασης εύκαμπτη τυπωμένη ηλεκτρονική πλακέτα ώστε το χειριστήριο να είναι όσο πιο στρογγυλό γίνεται, ενώ καθοριστικό ρόλο έπαιξε το μήκος των δακτύλων (συμπεριλαμβανομένων και των γαντιών), με τους σχεδιαστές να προσπαθούν να υπολογίσουν έναν μέσο όρο.
Παράλληλα, τα χειριστήρια έπρεπε να έχουν μια φυσική και ποιοτική αίσθηση κατά τη χρήση τους καθώς και αυτό παίζει σύμφωνα με τη Yamaha σημαντικό ρόλο στην απόσπαση της προσοχής του αναβάτη. Για να παραμείνουν όσο το δυνατό πιο μαζεμένα σε διαστάσεις, το πλαστικό κάλυμμα των νέων χειριστηρίων αναπτύχθηκε με τη χρήση του πηλού - έχουμε συνηθίσει να ακούμε γι’ αυτόν περισσότερο στη σχεδίαση ολόκληρης της μοτοσυκλέτας. Οι σχεδιαστές αφαιρούσαν από το κάλυμμα όλο και περισσότερο υλικό και το διαμόρφωναν κατάλληλα κάθε φορά έως ότου έφτασαν μόνο στο απολύτως απαραίτητο. Δείτε περισσότερα στο ακόλουθο video.
Τεχνικό Honda E-Clutch: Έτσι μένει στη ζωή η μανέτα του συμπλέκτη!
Το σύστημα που σου δίνει τον έλεγχο αφαιρώντας μόνο την ταλαιπωρία
Από το
motomag
15/10/2025
Τα καλύτερα δύο κόσμων συνδυάζει το E-Clutch της Honda αφού σου δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις τη μανέτα του συμπλέκτη της μοτοσυκλέτας μόνο όταν θέλεις εσύ και τον υπόλοιπο χρόνο να απολαμβάνεις υψηλότερα επίπεδα άνεσης και ασφάλειας με το κιβώτιο να λειτουργεί ως ημιαυτόματο.
Όσο και αν ακούγεται απίστευτο στους νεότερους, η Honda βάλθηκε να καταργήσει τη μανέτα του συμπλέκτη σχεδόν από την ίδρυσή της αφού ακόμη και η Dream D-Type του 1949, η πρώτη πραγματική μοτοσυκλέτα της ιαπωνικής εταιρείας, είχε ημιαυτόματο κιβώτιο δύο σχέσεων χωρίς μανέτα συμπλέκτη στο αριστερό γκριπ! Ακολούθησε φυσικά το θρυλικό πλέον Super Cub το 1958 που έκανε προσιτό το ημιαυτόματο κιβώτιο στις μάζες, με τη Honda να εφαρμόζει διαφόρων ειδών κιβώτια στα μοντέλα της στο πέρασμα του χρόνου που δεν είχαν μηχανικό συμπλέκτη.
Ο λόγος για την "αντιπάθεια" της Honda στη μανέτα του συμπλέκτη δεν είναι άλλος από τη φιλοσοφία του ίδιου του Soichiro Honda που ήθελε τα δίκυκλά του να είναι φιλικά και να μπορούν να οδηγηθούν από οποιονδήποτε και αυτό διέπει τον τρόπο που η εταιρεία σχεδιάζει και εξελίσσει μοτοσυκλέτες και λοιπά δίκυκλα μέχρι σήμερα. Κάπως έτσι φτάσαμε στο πλήρως αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη DCT που μόνο η Honda έχει τολμήσει να εφαρμόσει σε μοτοσυκλέτα, ενώ τώρα οι επιλογές διευρύνονται με το E-Clutch.
Από την πρώτη κιόλας πραγματική μοτοσυκλέτα της η Honda προσπάθησε να εξαφανίσει τη μανέτα του συμπλέκτη από το τιμόνι
Ένα E-Clutch για όλους
Το νέο σύστημα της Honda δεν αυτοματοποιεί πλήρως το μηχανικό κιβώτιο σχέσεων, όπως το Y-AMT της Yamaha, αλλά κάνει αυτό που θα βρει υποστηρικτές ακόμη και στην πιο σκληροπηρηνική μερίδα των αναβατών που θεωρούν εχθρό οτιδήποτε αφαιρεί από τον έλεγχο που έχουν οι ίδιοι στη μοτοσυκλέτα τους και πίνουν νερό στην υγεία της μανέτας του συμπλέκτη.
Αναμφίβολα το E-Clutch θα το λατρέψουν και οι αναβάτες που κυκλοφορούν με σκούτερ ή παπί και πιστεύουν ότι η ώρα έφτασε για να κάνουν το βήμα στις μοτοσυκλέτες που τόσο θέλουν να οδηγήσουν. Έτσι μόνο θα "κλείσουν" τον κύκλο τους στους δύο τροχούς, ή για να το θέσουμε καλύτερα, θα ανοίξουν έναν άλλο, τον πιο σημαντικό και θα απολαύσουν και άλλες χάρες που δεν μπορούσαν να βρουν στα άλλα σκούτερ και τα παπιά.
Μέχρι σήμερα η μανέτα του συμπλέκτη στεκόταν εμπόδιο στο παραπάνω όνειρο, όμως τώρα αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα για όλους. Μάλιστα η Honda έχει σκοπό να τοποθετήσει το E-Clutch και σε μοτοσυκλέτες μικρότερου κυβισμού με πιο προσιτή τιμή και ένας λόγος που αυτό είναι εφικτό έχει να κάνει και με το κόστος του ίδιου του συστήματος. Το κόστος του E-clutch είναι χαμηλότερο έναντι των αυτόματων και πλήρως αυτοματοποιημένων μηχανικών κιβωτίων και αυτό κάνει εφικτή την εφαρμογή του σε μοντέλα μικρότερου κυβισμού χωρίς να αυξάνεται σημαντικά η τιμή τους. Η Honda έκανε την αρχή με τα CBR650R και CB650R για να δείξει ότι το E-Clutch δεν αφαιρεί τίποτα ούτε στην οδήγηση μοτοσυκλετών με σπορ DNA και μετά από αυτά ακολούθησε το CL250 E-Clutch, η μικρή cruiser που είναι ήδη διαθέσιμη στην Ιαπωνία, αλλά και η ρετρό αισθητικής CB500 Super Four, η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στην Κίνα και δεν αποκλείεται να πατήσει τους τροχούς της και στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση το E-Clutch θα το δούμε και σε άλλες μοτοσυκλέτες ως το σύστημα που απελευθερώνει τον αναβάτη από οποιοδήποτε άγχος σχετικό με τη μανέτα του συμπλέκτη και ταυτόχρονα του δίνει τον πλήρη έλεγχο όποτε το θελήσει αυτός.
Απλό σαν κατασκευή και διαισθητικό σε λειτουργία
Το E-Clutch αυτοματοποιεί τη λειτουργία του συμπλέκτη όταν η μοτοσυκλέτα εκκινεί από στάση αλλά και όταν βρίσκεται σε κίνηση με τον αναβάτη να ασχολείται μόνο με το γκάζι και τον επιλογέα των σχέσεων του κιβωτίου, τον οποίο και χρησιμοποιεί σα να υπάρχει τοποθετημένο quickshifter. Τον έλεγχο της σύμπλεξης και αποσύμπλεξης (μερικής και πλήρους) αναλαμβάνουν δύο μικρά ηλεκτρικά μοτέρ που συνδέονται μεταξύ τους με γρανάζια και ελέγχονται ως προς την ενεργοποίησή τους από κεντρική μονάδα. Η εν λόγω μονάδα αξιοποιεί μια σειρά από αισθητήρες που της στέλνουν δεδομένα, μεταξύ άλλων, για τις στροφές του κινητήρα, τη θέση του λεβιέ ταχυτήτων, την πίεση που ασκείται στα ελατήρια των δίσκων του συμπλέκτη και τη θέση του άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων.
Το E-Clutch αποσυμπλέκει τους δίσκους του συμπλέκτη όταν οι στροφές του κινητήρα πλησιάσουν το ρελαντί και ταυτόχρονα η μοτοσυκλέτα μειώνει ταχύτητα για να ακινητοποιηθεί. Έπειτα τους συμπλέκει προοδευτικά κατά την εκκίνηση από στάση, ενώ τους ελέγχει και στις αλλαγές ταχυτήτων. Στην πράξη ο αναβάτης τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά σα να γίνονται από ένα αόρατο χέρι με τη σύμπλεξη και την αποσύμπλεξη να έχουν απόλυτα φυσική αίσθηση, ενώ μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να παρακάμψει το σύστημα και να πιάσει ο ίδιος τη μανέτα.
Τότε ο αισθητήρας στο μοχλικό, που πιέζει τους δίσκους, δίνει εντολή στην κεντρική μονάδα να απενεργοποιήσει τα ηλεκτρικά μοτέρ, σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Το σύστημα μπαίνει αυτόματα σε λειτουργία μετά από 5 δευτερόλεπτα αν ο κινητήρας έχει πολλές στροφές και σε λιγότερο από ένα δεύτερο στο χαμηλότερο φάσμα ώστε να είναι έτοιμο να πατινάρει ή ακόμα και να αποσυμπλέξει πλήρως τους δίσκους για να μην σβήσει ο κινητήρας.
H Honda μπορούσε να κάνει το E-Clutch να δουλέψει με έναν ενεργοποιητή αλλά προτίμησε δύο που "ενώνονται" με γρανάζια γιατί έτσι το σύστημα επιτυγχάνει εξαιρετική ακρίβεια στον χειρισμό του συμπλέκτη
Ο αναβάτης μπορεί επίσης να απενεργοποιήσει πλήρως το E-Clutch αν το επιθυμεί, αλλά και να μεταβάλει ηλεκτρονικά τον τρόπο και την ταχύτητα που γίνεται η σύμπλεξη/αποσύμπλεξη. Το σύστημα προσφέρει τρία προγράμματα για τις αλλαγές ταχυτήτων: Hard, Medium και Soft. Στο Hard η διάρκεια σύμπλεξης/αποσύμπλεξης διαρκεί ελάχιστα προσομοιώνοντας τη λειτουργία ενός quickshifter και στο medium και soft η διαδικασία διαρκεί περισσότερο, ομαλοποιώντας τις αλλαγές, ενώ “μαλακώνει” και το λεβιέ των σχέσεων του κιβωτίου. Τον σημαντικότερο ρόλο στη διαισθητική λειτουργία του συστήματος παίζει το προηγμένο λογισμικό που το ελέγχει με τη Honda να το αλλάζει κοντά στις 500 φορές μέχρι να συμφωνήσουν όλοι οι μηχανικοί της ως προς τη λειτουργία και την αποδοτικότητά του!
Ρίχνει άγχος και ταλαιπωρία στο μηδέν
Το E-Clutch δείχνει τον καλύτερο εαυτό του στο αστικό περιβάλλον εκεί που θα λειτουργήσει υπερωρίες και θα εκτιμηθεί δεόντως από τους έμπειρους αναβάτες, οι οποίοι δεν θα ταλαιπωρούν άσκοπα το αριστερό τους χέρι στα συνεχή σταμάτα-ξεκίνα. Παράλληλα, θα αποφορτίσει τους αρχάριους τόσο από το άγχος του ελέγχου του συμπλέκτη στις μανούβρες όσο και από το άγχος του σβησίματος του κινητήρα από λάθος χειρισμό, ένα λάθος που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πτώση. Και στις δύο περιπτώσεις βελτιώνει και το επίπεδο ασφάλειας αφού τόσο οι έμπειροι όσο και εκείνοι με μικρότερη εμπειρία έχουν ένα πράγμα λιγότερο να ασχολούνται στο δύσκολο αστικό περιβάλλον και να συγκεντρώνονται έτσι περισσότερο στην οδήγηση. Το E-Clutch κάνει για όλους αφού προσθέτει στους τομείς της άνεσης και τις ασφάλειας χωρίς να αφαιρεί τίποτα από την εμπειρία οδήγησης μιας μοτοσυκλέτας.