Πιάνει κρύο, τσεκάρω πιέσεις: Το αυτονόητο!

Περίεργα φαινόμενα με λογική εξήγηση
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

9/1/2020

Τις ημέρες των γιορτών ο καιρός αποφάσισε να αλλάξει ξαφνικά πρόσωπο. Μέσα σε διάστημα ολίγων ωρών η θερμοκρασία περιβάλλοντος στο λεκανοπέδιο της Αττικής έπεσε κατά 10⁰C, κάνοντας τις μετακινήσεις με την μοτοσυκλέτα μια όχι και τόσο ευχάριστη διαδικασία. Αυτό έγινε αφορμή για κάποιους να θυμηθούν πως πρέπει να αγοράσουν ένα καλό ζευγάρι χειμερινά γάντια ή κάποιο μπουφάν που να μην αφήνει τον παγωμένο αέρα να φτάνει έως το κόκκαλο κ.τ.λ. Εκείνο που δεν θύμισε στους περισσότερους είναι να τσεκάρουν την πίεση του αέρα στα ελαστικά τους. Το πόσο σημαντικό είναι να ελέγχουμε τις πιέσεις όταν μεταβάλλεται η θερμοκρασία περιβάλλοντος μέσα σε λίγες ώρες, το ζήσαμε από πρώτο χέρι με το SV 650 που έχουμε αυτές τις ημέρες για δοκιμή μακράς διάρκειας. Όπως κάνουμε πάντα όταν παραλαμβάνουμε μια μοτοσυκλέτα για δοκιμή, γεμίζουμε το ρεζερβουάρ και ελέγχουμε τις πιέσεις των ελαστικών, γιατί έχει συμβεί αρκετές φορές όλα αυτά τα χρόνια να πάρουμε μοτοσυκλέτες που έχει χαλάσει ή κολλήσει ο δείκτης βενζίνης και (ακόμα πιο συχνό φαινόμενο) να έχουν λάθος πιέσεις στα ελαστικά τους. Αυτό λοιπόν κάναμε κι όταν παραλάβαμε το SV 650 κι όλα ήταν θαυμάσια. Όμως το πρωί της πρώτης ημέρας που έπιασαν τα κρύα, η συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας είχε αλλάξει δραματικά. Κάνοντας τις κλασσικές μανούβρες για να βγει η μοτοσυκλέτα από το υπόγειο γκαράζ, δεν υπήρχε κάποιο σημάδι που να δείχνει πως κάτι έχει συμβεί κατά την διάρκεια της νύχτας. Ούτε φυσικά φαινόταν με το μάτι πως κάτι πάει λάθος με τις πιέσεις των ελαστικών. Τα σημάδια της παράξενης συμπεριφοράς άρχισαν να εμφανίζονται βγαίνοντας από τα στενά της γειτονιάς και αρχίζοντας να οδηγώ σε πιο ανοιχτούς δρόμους. Το SV 650 έμοιαζε σαν να είχε φάει ένα ολόκληρο γουρουνόπουλο το βράδυ και να μην το είχε χωνέψει. Το τιμόνι είχε βαριά αίσθηση, η μοτοσυκλέτα δεν είχε την ίδια όρεξη με πριν για να πλαγιάσει και κάθε της αντίδραση στις εντολές του αναβάτη ήταν τεμπέλικη και μουδιασμένη. Όταν πλέον μπήκε στον ανοιχτό δρόμο, τότε άρχισαν τα κουνήματα και το μήνυμα έγινε ξεκάθαρο. Κάτι δεν πήγαινε καλά με τα ελαστικά. Ξαναθυμίζουμε πως είχαμε τσεκάρει τις πιέσεις τρεις ημέρες πριν και όλα ήταν ΟΚ έως και την προηγούμενη ημέρα το βράδυ. Στάση στο πρώτο βενζινάδικο και έλεγχος των πιέσεων ξανά. Μείον 8 psi πίσω και μείον 6 psi εμπρός! Η διαφορά είναι τεράστια για να δικαιολογηθεί από τις φυσιολογικές αποκλείσεις που έχουν τα πιεσόμετρα των βενζινάδικων σε σχέση με το πιεσόμετρο χειρός που είχαμε χρησιμοποιήσει για την προηγούμενη μέτρησή μας. Άλλωστε η αίσθηση της μοτοσυκλέτας ήταν από μόνη της επιβεβαίωση για την χαμηλή πίεση στα ελαστικά.

Το πρόβλημα με τις χαμηλές πιέσεις στο δρόμο δεν είναι μόνο στην αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας και στην πτώση της απόδοσης των ελαστικών σε επίπεδο κρατήματος. Υπάρχει κι άλλο ένα πρόβλημα. Αν οι πιέσεις πέσουν πολύ χαμηλά (π.χ. κάτω από 26psi) υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να συμβεί απότομη απώλεια όλου του αέρα! Κι αυτό θα συμβεί όταν βγεις στον ανοιχτό δρόμο και πιάσεις υψηλές ταχύτητες. Η φυγόκεντρος μπορεί να σπρώξει τη βαλβίδα προς τα μέσα, αφού η πίεση μέσα στο ελαστικό που την κρατά στη θέση της, δεν επαρκεί για να υπερνικήσει τη δύναμη της φυγόκεντρου. Κι όταν συμβεί αυτό, η απώλεια του αέρα είναι απότομη και ολοκληρωτική. Το μόνο που μπορεί να αποτρέψει την απότομη απώλεια πίεσης σε αυτή την περίπτωση είναι να έχεις σε καλή κατάσταση τις τάπες των βαλβίδων σου. Επίσης όσες μοτοσυκλέτες έχουν λοξές βαλβίδες οι πιθανότητες μειώνονται στο ελάχιστο, όμως δεν εκμηδενίζονται εντελώς.

Το συμπέρασμα απ’ όλα τα παραπάνω είναι πως ο τακτικός έλεγχος των πιέσεων δεν αρκεί και θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως με το κρύο ο αέρας χάνει τον όγκο του και ως εκ τούτου μεταβάλει την πίεση των ελαστικών μας. Κι αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος αλλάξει τόσο έντονα και σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, όπως έγινε μέσα στις ημέρες των Χριστουγέννων, η συμπεριφορά της μοτοσυκλέτας μας μπορεί να αλλάξει δραματικά από τη μία μέρα στην άλλη.         

Chris Birch ADVENTURE CLINIC: Το σχολείο των μεγάλων on-off στην Ελλάδα [video]

«Μία χοντρή αγελάδα στο μπαλέτο…»
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

5/6/2018

Λίγο πριν παραδώσουμε τον Chris Birch στο Hellas Rally, καθώς φέτος μας έκανε την τιμή να είναι μέρος του MEGA TEST του MOTO, ξανά βρεθήκαμε μαζί του στην Αρχαία Ολυμπία, παρακολουθώντας το σχολείο που έχει εκτοξεύσει την φήμη του, αυτό και τα video στο Youtube φυσικά: Adventure Clinic by Chris Birch!

Σχολεία οδήγησης υπάρχουν πάρα πολλά, και στην Ελλάδα ακόμη. Πολλά από αυτά αξιόλογα, άλλα που δεν σου προσφέρουν το μέγιστο βαθμό γνώσεων αλλά τα παρακολουθείς πολύ πιο εύκολα, σχολές που λειτουργούν υπό στρατιωτική σχεδόν νοοτροπία, κι άλλες που παραπέμπουν περισσότερο σε spa, παρά σε οδήγηση μοτοσυκλέτας στο χώμα. Όλες οι περιπτώσεις υπάρχουν εκεί έξω, λίγοι είναι όμως εκείνοι οι αναβάτες που κάνουν παγκόσμια καριέρα, καθώς τους καλούν από χώρα σε χώρα και στον τόπο τους οι αντιδράσεις είναι αντίστοιχες ενός κανονικού σταρ…

Ο Chris ανήκει σε αυτή την κατηγορία και το σχολείο που πραγματοποιεί ένα από τα πιο εύπεπτα του κόσμου. Μπορεί να γνώριζα τον Chris από πέρσι, αλλά κατασκηνώνοντας μαζί του για το MEGA TEST του MOTO, πριν πάμε στην Αρχαία Ολυμπία για το Hellas Rally και το ADVENTURE CLINIC, δεν ήξερα πιο είναι το μυστικό της επιτυχίας. Άρχισα να το υποψιάζομαι στην εμπειρία της κατασκήνωσης, και σιγουρεύτηκα όταν ξεκίνησε το μάθημα: Ο Chris δεν παίρνει ποτέ τον εαυτό του πολύ σοβαρά, αυτό είναι το μεγάλο μυστικό! Ας είμαστε ρεαλιστές, δεν υπάρχουν άλλα μυστικά στην οδήγηση, υπάρχει ελλιπείς ή κακή καθοδήγηση, όμως μυστικά πλέον δεν υπάρχουν. Χρειάζεται κάποιος να σου εξηγήσει με σωστό και πολύ απλό τρόπο, μερικά πράγματα που θα σε κάνουν να αισθανθείς καλύτερα στην μοτοσυκλέτα σου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να πατήσεις χώμα, ανεβάζοντας τα επίπεδα της αδρεναλίνης σε όσους δεν κατέχουν το άθλημα. Το ίδιο και σε όσους το κατέχουν όμως, όταν πρόκειται για μοτοσυκλέτες των 1.000 κυβικών και πάνω με βάρος που πολλές φορές ξεπερνά τα 250 κιλά..

Το συγκεκριμένο σχολείο του Chris Birch εστιάζει ακριβώς εκεί, στην οδήγηση μοτοσυκλετών μεγάλου κυβισμού στο χώμα, είναι άλλωστε αυτό για το οποίο η KTM ήρθε σε συμφωνία μαζί του. Ήθελαν κάποιον που να μπορεί να προωθήσει την εικόνα των μεγάλων on-off με τον τρόπο που τις φαντάζονται εκεί, και ο Chris είναι ο κατάλληλος άνθρωπος. Θα μπορούσα να απαριθμήσω το πλούσιο βιογραφικό του, για να εξηγήσω τις ικανότητες του Birch, σε περίπτωση που κάποιος αισθάνεται πως δεν έχει την πλήρη εικόνα από τα video που κυκλοφορούν.

η Yamaha XTZ1200 Super Tenere Raid Edition μπορεί να έχει εντυπωσιακό όνομα, αλλά δεν είναι η μπαλαρίνα που θα ήθελε ο Chris... σε κάθε περίπτωση όμως έχει σίγουρα κάποια πρόταση για να αναγκαστεί και η "χοντρή αγελαδίτσα" να ακολουθήσει...

Ωστόσο ένα μικρό περιστατικό από το MEGA TEST εξηγεί καλύτερα: Είμαστε σε ένα βουνό της Στ. Ελλάδας, πάνω από μία μικρή εποχιακή λίμνη στήνοντας τις μοτοσυκλέτες σύμφωνα με τις επιταγές του φωτογράφου, και όση ώρα εκείνος κάνει νοήματα από μακριά τοποθετώντας τες με ακρίβεια εκατοστού, ένας είναι όρθιος πάνω στην μοτοσυκλέτα, περιμένοντας ακίνητος τις εντολές του φωτογράφου, συνομιλώντας ταυτόχρονα: Ναι ο Chris Birch, στην σέλα μίας on-off που ζυγίζει 260 κιλά –προφανώς όχι KTM- κρατά ισορροπία χωρίς να έχει πόδι κάτω. Πρώτη φορά στην σέλα της είχε βρεθεί νωρίτερα εκείνο το πρωί..

Έχοντας λοιπόν οδηγήσει μαζί του αρκετά, είναι η ώρα να ακολουθήσω και το μάθημα στην Αρχαία Ολυμπία, σε ένα κουρεμένο χωράφι, το καλύτερο σημείο σύμφωνα με τον Chris. Ξεκινάμε από την τοποθέτηση του σώματος στην μοτοσυκλέτα, πόσο λυγισμένα πρέπει να είναι τα γόνατα, πόσο ψηλά το τιμόνι και όλα αυτά που κάνει κάθε «δάσκαλος» λέγοντας τα ίδια πράγματα. Η διαφορά; Ο τρόπος που εξηγεί ο Chris με δύο κινήσεις τα πάντα. Αντί να μιλάει 5 λεπτά καταλήγοντας στην επανάληψη, γίνεται παραστατικός και εξηγεί με παραδείγματα: Όλο ο κόσμος πιάνει την μοτοσυκλέτα έτσι – «να για σπρώξε με δύναμη το χέρι μου, είδες τι εύκολα φεύγει από την θέση του; Προσπάθησε ξανά τώρα και κάνε το με την διπλάσια δύναμη, γίνε λίγο άντρας δηλαδή, μην χαδευόμαστε εδώ». Κάπως έτσι, με την τοποθέτηση και την ρύθμιση της στάσης του σώματος κάθε ενός ξεχωριστά, την θέση του τιμονιού στις μοτοσυκλέτες και τα μαρσπίε, επιδεικνύοντας κάθε φορά τα σημαντικότερα λάθη που κάνουν οι άλλοι εκπαιδευτές και που βλέπει και στους συμμετέχοντες, κυλά το πρώτο μέρος του μαθήματος. Ήδη, μέσα από αυτή την διαδικασία, όλοι αισθάνονται πιο άνετοι και έτοιμοι να ξεκινήσουν την οδήγηση, κι αυτό ακριβώς κάνουμε.

Ξεκινάμε με την στάση του σώματος κατά την επιτάχυνση και το φρενάρισμα, με τον Chris να επιδεικνύει πόσο πιο εύκολο γίνεται να οδηγείς στο χώμα μία βαριά μοτοσυκλέτα, απλά ελέγχοντας την στάση σου επάνω της. Μέχρι τώρα δεν υπάρχει καμία απαίτηση για κάτι ριψοκίνδυνο που δεν θα μπορούσε να πραγματοποιήσει ακόμα και ο αναβάτης που πατά πρώτη φορά χώμα! Μέχρι τώρα όλα όσα δείχνει ο Chris βελτιώνουν συνολικά την ικανότητα του αναβάτη, δίχως όμως να έχει απαιτηθεί ο παραμικρός κόπος.. Εξαιρετική μεταδοτικότητα και σωστά παραδείγματα, μαζί με ευχάριστη προσωπικότητα, καθιστούν τον Chris τον καλύτερο δάσκαλο!

Επικεντρωνόμαστε στην στάση του σώματος κατά την οδήγηση, με τον Chris να στήνει κορύνες και να αλλάζει τις ασκήσεις ξεκινώντας μία σειρά από σλάλομ και στροφών, πριν πάμε στην συμπεριφορά του σώματος κατά την υπερπήδηση εμποδίων και την σούζα. Ο στόχος μου είναι να σας δείξω πως μπορείτε να σηκώσετε τον εμπρός τροχό, τόσο όσο χρειάζεται για να προσπεράσετε κάποιο εμπόδιο, και να το κάνετε παντού και πάντα με απόλυτη φυσικότητα, μας εξηγεί… Όχι να κάνετε «καγκουριές» όπως κάνω τώρα εγώ για τις φωτογραφίες, συνεχίζει σκορπώντας το γέλιο. Όλα αυτά ενώ ταυτόχρονα βλέπει κάθε έναν ξεχωριστά, δίνει προσωπικές συμβουλές και καθοδηγεί!

Στο ενδιάμεσο, η πλούσια διδασκαλία του Chris συμπεριελάμβανε και μία στροφή σε χαλίκι υπερστρέφοντας την οποία δίδαξε σε δύο στάδια: Αποστεροποιώντας και θέτοντας τον πίσω τροχό στο εξωτερικό της στροφής με την χρήση του φρένου κι έπειτα ανοίγοντας το γκάζι συνεχίζοντας την στροφή…

Κύλισε έτσι ένα ολόκληρο πρωινό γεμάτο με δράση με την καλύτερη παρέα, και την πιο σωστή διάθεση για να μάθει κανείς, έχοντας έναν αναβάτη παγκόσμιο βεληνεκούς που απλά και όμορφα οδηγεί μαζί σου και σε καθοδηγεί σαν να είναι ο καλύτερός σου φίλος, έτσι αισθάνεσαι με τον Birch: Μία οικειότητα που σε βοηθά να μάθεις ταχύτερα...