Ζάντες - πως επιδρούν!

Η σημαντικότερη βελτίωση για μια μοτοσυκλέτα
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

3/1/2017

Ο τροχός είναι το μοναδικό μη αναρτώμενο και ταυτόχρονα κινούμενο και περιστρεφόμενο εξάρτημα σε μια μοτοσυκλέτα. Επίσης, είναι μεγάλο σε όγκο, βαρύ και πέρα από την αδράνεια και τη στροφορμή, δημιουργεί και άλλο ένα φαινόμενο της φυσικής που ονομάζεται γυροσκοπικό φαινόμενο. Αυτό σημαίνει ότι η συμπεριφορά ενός τροχού κατά την κίνηση της μοτοσυκλέτας επηρεάζει τη λειτουργία των αναρτήσεων, των φρένων, του πλαισίου ΚΑΙ των επιδόσεων του κινητήρα! Έτσι, ενώ η πρώτη σκέψη των περισσότερων μοτοσυκλετιστών όταν θέλουν να βελτιώσουν την μοτοσυκλέτα τους είναι να αλλάξουν την εξάτμιση, στην πραγματικότητα θα έπρεπε να επικεντρωθούν στους τροχούς της.

Πως οι τροχοί επηρεάζουν τις αναρτήσεις

Ας ξεκινήσουμε από τα εύκολα: Ένας τροχός (ζάντα+ελαστικό+δισκόφρενο) ζυγίζει πάνω από 3 κιλά σε μια σπορ μοτοσυκλέτα, με αποτέλεσμα να εμφανίζει σημαντική αδράνεια. Η κύρια δουλειά των αναρτήσεων είναι να κρατούν τους τροχούς πάνω στο έδαφος. Κάθε φορά που περνάμε πάνω από ανωμαλίες ο τροχός ανεβαίνει και η ανάρτηση αναλαμβάνει να τον επαναφέρει όσο πιο γρήγορα γίνεται πίσω στην αρχική του θέση, ώστε να μην χάσει την επαφή του με το έδαφος.

Το βάρος του τροχού και η ταχύτητα κίνησής του (πάνω-κάτω) δημιουργούν την αδράνεια που πρέπει να διαχειριστεί η ανάρτηση. Όσο μεγαλύτερο το βάρος του τροχού, τόσο περισσότερο αυξάνεται η αδράνειά του, ειδικά σε συνεχόμενες ανωμαλίες. Το αποτέλεσμα είναι να μην προλαβαίνει η ανάρτηση να επιστρέψει εγκαίρως τον τροχό στην αρχική του θέση και τελικά να χάνει την επαφή του με το έδαφος. Όσο υψηλότερη είναι η ταχύτητα που κινούμαστε, τόσο πιο συχνά χάνει την επαφή του με το έδαφος ο τροχός. Με την μοτοσυκλέτα σε όρθια θέση (π.χ. στις ευθείες της εθνικής) αυτό μπορεί να προκαλέσει από απλό ελάφρωμα του τιμονιού στις υψηλές ταχύτητες, απουσία αίσθησης στα χέρια του αναβάτη, έως επικίνδυνη αστάθεια και ανεξέλεγκτα κουνήματα.

Μέσα στη στροφή, η μεγάλη αδράνεια του τροχού και η αδυναμία της ανάρτησης να τους κρατήσει στο έδαφος, δημιουργεί μικρογλιστρήματα μειώνοντας τελικά το συνολικό κράτημα που μπορούν να προσφέρουν τα ελαστικά. Συνδυάζοντας όλα τα παραπάνω φαινόμενα μαζί, είναι εύκολο να καταλάβουμε ότι όσο ελαφρύτεροι είναι οι τροχοί μιας μοτοσυκλέτας, τόσο πιο σταθερή γίνεται στις υψηλές ταχύτητες και βελτιώνεται το κράτημα των ελαστικών. Επιπλέον, οι ελαφρύτεροι τροχοί βοηθούν τις αναρτήσεις να προσφέρουν μεγαλύτερη άνεση, άρα εδώ δεν μιλάμε για μια βελτίωση που αφορά μόνο την σπορ οδήγηση.

 

Πως οι τροχοί επηρεάζουν τα φρένα και τις επιταχύνσεις

Η περιστροφή των τροχών δημιουργεί ένα δεύτερο φαινόμενο της φυσική που ονομάζουμε στροφορμή. Όσο μεγαλύτερο είναι το βάρος του τροχού (παίζει ρόλο και η διάμετρος και η απόσταση του βάρους από το κέντρο περιστροφής) και η ταχύτητα περιστροφής του, τόσο αυξάνονται και οι επιπτώσεις της στροφορμής. Η στροφορμή σε απλά ελληνικά είναι μια δύναμη αντίστασης του τροχού να επιβραδύνει όταν φρενάρουμε και να επιταχύνει αντίστοιχα όταν ανοίγουμε το γκάζι.

Οι ελαφρύτεροι τροχοί βοηθούν τα φρένα να είναι πιο αποτελεσματικά και κυρίως βελτιώνουν κατακόρυφα την αίσθηση των φρένων. Αντίστοιχα, οι επιταχύνσεις εν κινήσει (ρεπρίζ) βελτιώνονται πάρα πολύ στις υψηλές ταχύτητες, καθώς η δύναμη αντίστασης των τροχών είναι μικρότερη.    

 

Πως οι τροχοί επηρεάζουν την ευελιξία

Το τρίτο αλλά ταυτόχρονα και το σημαντικότερο φυσικό φαινόμενο, του οποίου η ένταση επηρεάζεται άμεσα από το βάρος των τροχών, είναι το λεγόμενο γυροσκοπικό φαινόμενο. Η εμφάνισή του γίνεται κάθε φορά που προσπαθούμε να αλλάξουμε πορεία στην μοτοσυκλέτα μας και γίνεται πολύ έντονο όσο πιο απότομα προσπαθούμε να το κάνουμε και φυσικά όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα που κινούμαστε.

 Στην πραγματική ζωή, από τα 80km/h και πάνω το γυροσκοπικό φαινόμενο παίζει κυρίαρχο ρόλο στην ευελιξία μιας μοτοσυκλέτας, σε τέτοιο βαθμό, που μια μοτοσυκλέτα 200 κιλών με ελαφρύτερους τροχούς να δείχνει στα χέρια σου έως και 30 κιλά ελαφρύτερη από μια ίδιου βάρους μοτοσυκλέτα αλλά με βαρύτερους τροχούς

Τεχνολογίες που έκαναν τη ζωή μας χειρότερη!

Πέντε έξυπνες ιδέες με ηλίθια εφαρμογή
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

28/4/2017

Smart key

Κάποιος πίστευε ότι η διαδικασία να βάλεις το κλειδί στον κεντρικό διακόπτη και να το περιστρέψεις είναι μια επίπονη και απάνθρωπη διαδικασία. Οπότε ανακάλυψε το smart key ή αν θέλετε βρήκε ένα τρόπο να μην χρειάζεται να βάλεις το κλειδί στην κλειδαριά. Μέχρι εδώ όλα είναι θαυμάσια, όμως τα προβλήματα ξεκινούν όταν προσπαθείς να κάνεις την εφεύρεσή σου ασφαλή για… ηλίθιους!

Έτσι, από εκεί που με ένα συμβατικό κλειδί αρκούσε να το βάλεις στην κλειδαριά και να πατήσεις τη μίζα, τώρα με τα smart key πρέπει να πατάς δύο ή και τρία διαφορετικά κουμπιά πριν βάλεις τη μοτοσυκλέτα σου εμπρός, ενώ αν πρόκειται για scooter τότε θα πρέπει να αποστηθίσεις δέκα σελίδες οδηγιών! Κι αν το ξεκλείδωμα είναι μια περίπλοκη διαδικασία με τα smart key, το κλείδωμα είναι ακόμα πιο χρονοβόρο!   

 

Στιγμιαία κατανάλωση

Η ένδειξη της στιγμιαίας κατανάλωσης είναι ίσως η πιο άχρηστη πληροφορία των οργάνων προς τον αναβάτη, καθώς κανείς δεν πρόκειται να ρυθμίσει το άνοιγμα του γκαζιού την δεδομένη στιγμή επειδή του το υποδεικνύει η συγκεκριμένη ένδειξη. Υπάρχει εκεί για καθαρά "ακδημαϊκή" γνώση, μόνο και μόνο για να γνωρίζεις τι καίει η μοτοσυκλέτα την στιγμή που ανοίγεις τέρμα το γκάζι, για παράδειγμα.

Το κακό δεν είναι ότι υπάρχει, αφού μπορείςσυνήθως  εύκολα να βάλεις κάποια πιο χρήσιμη ένδειξη στη θέση της. Το πρόβλημα είναι ότι αρκετές φορές έχει αντικαταστήσει την ένδειξη της αυτονομίας που είναι η πλέον χρήσιμη.

 

 

Πάτημα συμπλέκτη για εκκίνηση κινητήρα

Πρώτη το έβαλε η Suzuki και μετά ακολούθησε η Triumph. Το σκεπτικό τους είναι να μην μπορείς να βάλεις εμπρός τον κινητήρα αν δεν έχεις και τα δύο χέρια στο τιμόνι και το ότι αποφρτίζονται κάπως οι δίσκοι του συμπλέκτη την στιγμή που γυρίζει ο κινητήρας για να πάρει μπροστά. Το θέμα της ασφάλειας για να μην βάλεις μπροστά έχοντας κουμπωμένη σχέση στο κιβώτιο δεν υφίσταται (αν και έτσι ξεκίνησε αρχικά) γιατί πλέον οι μοτοσυκλέτες έχουν αισθητήρες στο κιβώτιο που δεν επιτρέπουν να γυρίσει η μίζα με ταχύτητα.

Στην πράξη δεν προσφέρει τίποτα σε θέμα ασφάλειας, παρά μόνο προσθέτει περισσότερη πολυπλοκότητα στην διαδικασία εκκίνησης του κινητήρα και άλλο ένα περιττό εξάρτημα που έχει πιθανότητα να χαλάσει στο μέλλον.   

 

 

 

 

Ηχοσύστημα

Άλλη μια εφεύρεση με στόχο τους Αμερικάνους είναι τα ηχοσυστήματα στις μοτοσυκλέτες. Κανένα από αυτά δεν δουλεύει σωστά με ταχύτητες άνω των 60km/h.

Όσο καλή ποιότητα ήχου και αν προσφέρουν, αυτό ακυρώνεται από τον θόρυβο του αέρα και την έλλειψη μόνωσης που δεν μπορεί να υπάρχει σε μοτοσυκλέτα, και το μόνο που κάνουν είναι να σπάνε τα νεύρα των γειτόνων. Επίσης όποιος νομίζει ότι η μουσική που ακούγεται από τη μοτοσυκλέτα του θα τον βοηθήσει να βρει γκόμενα, μάλλον δεν ξέρει από γυναίκες.

 

 

Καθρέπτες στις άκρες του τιμονιού

Ως ιδέα έρχεται από το μακρινό παρελθόν και εκεί έπρεπε να μείνει. Δυστυχώς όμως επανέρχεται συχνά τα τελευταία χρόνια ως “ψαγμένη” σχεδιαστική ιδέα.

Φυσικά είναι άκρως αντιεργονομικοί γιατί αναγκάζεσαι να γυρίσεις το βλέμμα σου για να κοιτάξεις, ενώ συνήθως βρίσκουν εύκολα στους καθρέφτες των αυτοκινήτων, ενώ προσθέτουν και περιττό βάρος στις άκρες του τιμονιού

 

 

Φλας στις χούφτες και τους καθρέπτες

Τα φλας στους καθρέπτες τα έφερε στη ζωή μας ο Tamburini με το Ducati Paso και η BMW με το Κ 100 RS το 1985. Ήταν η εποχή που όλος ο κόσμος έδειχνε ενδιαφέρον για την αεροδυναμική αντίσταση και στα αυτοκίνητα οι εταιρείες διαφήμιζαν στην τηλεόραση τον αεροδυναμικό συντελεστή CX των μοντέλων τους.

Πρακτικά η ενσωμάτωση των φλας στους καθρέπτες, όπως και η ενσωμάτωσή τους στις χούφτες, το μόνο που έχει κάνει στους ιδιοκτήτες τέτοιων μοτοσυκλετών είναι να βάζουν τα κλάματα όταν ακούν την τιμή των ανταλλακτικών σε περίπτωση που σπάσουν.  

 

Ετικέτες