Nordkapp 2017 – Από την αρχή στα δύσκολα!

Μαγική πρώτη μέρα για τον Γιώργο Πυρπασόπουλο!
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

27/6/2017

Η παρέα των σαράντα ετερόκλητων αναβατών, διένυσαν χθες την δεύτερη μέρα του Nordkapp 2017 και την πρώτη οδηγική, κάνοντας μία είσοδο κατευθείαν στα βαθιά! Στολίστηκαν με χιονόπτωση, ομίχλη, βροχή και κρύο, μερικές φορές αυτά τα δύο σε διαστήματα τόσο κοντινά μεταξύ τους, όσο η άλλη έξοδος του τούνελ! Είναι αλήθεια πως τα τούνελ προσφέρουν μία ανάπαυλα από την μανία του καιρού, ιδιαίτερα όταν έχουν έξι χιλιόμετρα μήκος, όπως το μεγαλύτερο από αυτά που πέρασαν και εντυπωσίασε τον Γιώργο Πυρπασόπουλο, που μπορούσε να το συγκρίνει μονάχα με το δικό μας, ολοκαίνουριο, στις σήραγγες των Τεμπών!

Μιλώντας αργά χθες το βράδυ με τον Γιώργο, η πρώτη ερώτηση ήταν σχετικά με την υγεία του, καθώς είχε φύγει από την Ελλάδα χωρίς να έχει ξεπεράσει μία ίωση που τον ταλαιπωρούσε και οδηγώντας μέσα από τους πάγους και σε θερμοκρασίες των 2 και 3 βαθμών, τα πράγματα σίγουρα δεν ήταν ιδανικά. Σύμφωνα όμως με τον Γιώργο, ήταν τόσο αποσβολωμένος με το τοπίο, το τόσο διαφορετικό από κάθε τι άλλο που έχει δει - και τις απίστευτες λεπτομέρειες, που είχε ξεχάσει τα πάντα! Οδηγώντας σε δρόμους με άψογη πρόσφυση, παρόλο που ήταν βρεγμένοι, με χιόνια που ακόμα δεν είχαν λιώσει, ο Γιώργος δεν μπορούσε να σκεφτεί τίποτα περισσότερο πέρα από την μαγεία του σκανδιναβικού τοπίου, ξεχνώντας κάθε ενοχλητική λεπτομέρεια, μένοντας αφοσιωμένος στην παρατήρηση του τοπίου.

Τα πάντα γεννούσαν σχόλια, κάθε στροφή και μία νέα μικρή ιστορία, με την αναπόφευκτη σύγκριση με τα ελληνικά δεδομένα να είναι έντονη αυτή την πρώτη μέρα! Σε χωράφια κάθετα, όπως και εδώ σε εμάς, που σκαρφαλώνουν πλαγιές και μικρές κορυφές, το γκαζόν ήταν κομμένο και τα πάντα τακτοποιημένα. Σε μία άκρη της γης που η πρασινάδα μεγαλώνει με γοργούς ρυθμούς και το έδαφος στεγνώνει μονάχα για λίγο. Πεντακάθαροι δρόμοι σε άψογη κατάσταση που μπορεί να μαρτυρούν την ευημερία και τον πλούτο της χώρας, που είναι από τις πλέον παραγωγικές σε φυσικούς πόρους, αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύει και τον βαθμό οργάνωσης.

Χθες ο Γιώργος με τους υπόλοιπους συνταξιδιώτες του έκανε 500 χιλιόμετρα, και βρήκε χρόνο στις στάσεις για φωτογράφιση και στα σημεία μεταφοράς με φέρι μποτ, ανάμεσα στα φιόρδ, να γνωρίσει αρκετούς από τους υπόλοιπους. Εκτός από τον Τούρκο συνταξιδιώτη, έχει αρχίσει ήδη να κάνει τις πρώτες φιλίες, ενώ είχε και αρκετό χρόνο με τον Paulo Goncalves, τον βετεράνο Πορτογάλο αγνωνιζόμενο του Dakar και σχεδόν όλων των μεγάλων Rally. Ο Paulo έκανε ένα μικρό διάλλειμα από το πρόγραμμα προετοιμασίες του και τις υπόλοιπες ασχολίες στην ομάδα της Honda και οδήγησε με τις υπόλοιπες Africa Twin δοκιμάζοντας και το DCT σε συνθήκες ταξιδιού, που δεν είχε ξανά την ευκαιρία. Ο Γ. Πυρπασόπουλος μας μετέφερε τον παρακάτω διάλογο που ήταν η αρχή της γνωριμίας τους:

  • Paulo:                   Ξέρεις εμείς, Έλληνες και Πορτογάλοι, έχουμε πολλά κοινά στοιχεία
  • Γιώργος Πυρπ:  Εννοείς, εκτός από την Τρόικα;
  • Paulo:                   (γελώντας δυνατά) Βασικά αυτό θα έλεγα
  • Γιώργος Πυρπ:  Και μετά είναι και οι φωτιές στα δάση (αναφερόμενος στην πρόσφατη τραγωδία στην Πορτογαλία)

 

Από τον χρόνο που πέρασαν μαζί ο Πυρπασόπουλος εντυπωσιάστηκε από την φιλική συμπεριφορά του Paulo Goncalves και έβγαλε το συμπέρασμα πως πρόκειται για άνθρωπο με μεγάλη υπομονή. Αφού όπως μου είπε στο τηλέφωνο: «Δεν ξέρω πώς αντέχει και πάει μαζί μας, όταν σε μερικά κομμάτια του δρόμου κινούμαστε απλά με 80km/h!» - «Φαντάσου λοιπόν ότι το παρατσούκλι του είναι Speedy, οπότε ναι. Είναι άνθρωπος με υπομονή, τον ψυχογράφησες τέλεια!»

Την πρώτη μέρα κάλυψαν 500Km επαρχιακού δρόμου, χωρισμένοι σε τρία γκρουπ, καθώς η νομοθεσία στην χώρα, όπως και σε όλες τις σκανδιναβικές και τις περισσότερες χώρες της Δ. Ευρώπης, απαγορεύει την κίνηση στο δρόμο για γκρουπ που ξεπερνούν τις 15 μοτοσυκλέτες. Ακολουθώντας τον πλοηγό, ο Πυρπασόπουλος είχε όλο τον χρόνο να αφοσιωθεί στην παρατήρηση κι έτσι χθες το βράδυ εξέφρασε την ανησυχία –αστειευόμενος- πως σήμερα που θα είναι πιο αυτόνομοι, οδηγώντας μόνοι τους εκτός γκρουπ, θα έχει πρόβλημα αυτοσυγκέντρωσης με την πλοήγηση. Παράλληλα είναι κι ένας από τους ελάχιστους στο γκρουπ χωρίς θερμαινόμενα γκριπ, κι αυτό –στις συγκεκριμένες συνθήκες πάντα- προσθέτει ένα μικρό λιθαράκι όταν μιλάμε για ολοήμερη οδήγηση σε συνθήκες ελληνικού χειμώνα!

Οι προγνώσεις δεν δείχνουν να καλυτερεύουν για σήμερα, την στιγμή που θα οδηγήσουν παραλιακά, σε έναν δρόμο που βρέχεται κυριολεκτικά από τον παγωμένο ωκεανό, αν και περιμένουμε από τώρα το σχόλιο του Πυρπασόπουλο στο τέλος της ημέρας: «ήταν τόσο όμορφα που ξεχάστηκα!»

Χθες η μέρα τους άφησε σε ένα μικρό ξενοδοχείο. Ισχύει ένας μικρός κανόνας εδώ, που λέει ότι μπορείς να βγάλεις ένα μικρό συμπέρασμα για έναν λαό, αν βλέπεις τα μπάνια του σε ένα ξενοδοχείο μεσαίας κατηγορίας. Και το πρώτο πράγμα που δεσπόζει στο μπάνιο, είναι σταθερό, ευμέγεθες ανοιχτήρι για μπύρες!

 

 

 

Η ιπποδύναμη το πρώτο κόλπο του marketing στην ιστορία: Ο απίστευτος Watt!

Γιατί ένας ίππος δεν ισούται με την πραγματική δύναμη που έχει ένα άλογο
Η ιπποδύναμη το πρώτο κόλπο του marketing στην ιστορία: Ο απίστευτος Watt!
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

4/3/2024

Η παγκόσμια ιστορία των κινητήρων και το πώς θα φτάσουν αυτοί στον τελικό ιδιοκτήτη, πείθοντάς τον να επενδύσει σε κάτι θορυβώδες με αμφιλεγόμενη αξιοπιστία -όπως ήταν τότε οι ατμομηχανές- ξεκινά με ένα φανταστικό κόλπο marketing που το λουζόμαστε ακόμη και σήμερα. Ο μεγάλος Σκοτσέζος εφευρέτης James Watt είναι ο άνθρωπος που μας έδωσε τον όρο ιπποδύναμη και καθόλου περίεργα, από το όνομά του έρχεται και το γνωστό σε όλους μας Watt. Και επειδή η ιπποδύναμη πάντα λάθος μετρούνταν και ακόμη λάθος παραμένει, είναι περίεργο που ήδη το 1889, 70 χρόνια μετά τον θάνατό του, δεν άλλαξαν τον συσχετισμό ώστε ένα Watt να ισούται με έναν ίππο, καθώς όπως θα δούμε στην πιο λεπτομερή αναφορά σχετικά με την προέλευση του όρου ιπποδύναμη, αυτό που τελικά μετράμε δεν έχει και μεγάλη συγγένεια με την πραγματικότητα.

Η πλέον βολική πρακτική για όλους μας θα ήταν κάθε μονάδα μέτρησης να είναι αυτό-επεξηγηματική ώστε πολύ γρήγορα να καταλαβαίνουμε τι έχουμε μπροστά μας. Διαφορετικά να είναι και κάτι απλό με το οποίο θα είναι εύκολο να γίνει η εμπειρική συσχέτιση πολύ εύκολα, όπως για παράδειγμα το κιλό, που πολύ γρήγορα μαθαίνει κανείς να σχηματίζει στο μυαλό του την εικόνα του πόσο βαρύ είναι ένα αντικείμενο που ζυγίζει δέκα κιλά. Έτσι και τώρα ξέρουμε εμπειρικά τι σημαίνει μία μοτοσυκλέτα με κινητήρα 100 ίππων και πώς ακριβώς θα διαφέρει από μία άλλη των 87 και μπορούν μάλιστα να φανταστούν όσοι δεν έχουν την εμπειρία για το πώς είναι μία μοτοσυκλέτα 200 ίππων, ωστόσο κανείς δεν έχει ιδέα τι σημαίνει ένας ίππος και τι είναι αυτό που τελικά μετράμε.

Η ιπποδύναμη το πρώτο κόλπο του marketing στην ιστορία: Ο απίστευτος Watt!
η πρώτη αναφορά που σχετίζει άλογα και μηχανές πηγαίνει πίσω στο 1702

Πολύ νωρίς στην ιστορία των κινητήρων με πρώτη αναφορά το βιβλίο του Thomas Savery  “The Miners Friend or an ENGINE to raise WATER by FIRE” που τυπώθηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1702, περιεγράφηκε ο συσχετισμός του έργου του κινητήρα σε αναφορά με τα άλογα. Ο Savery ήταν μάλιστα και ο πρώτος που προσπάθησε να εμπορευτεί την ατμομηχανή. Ωστόσο η πρώτη εμπορικά διαθέσιμη σε εύρος ατμομηχανή ήταν του Thomas Newcomen το 1712 και ήταν καλή μόνο για αντλιοστάσια, δεν θα μπορούσε ποτέ να δουλέψει σε οχήματα.

Για αυτό και πατέρας των κινητήρων αυτών καθώς και του όρου ιπποδύναμη, ήταν ο Watt που στα τέλη του 1760 παρουσίασε μία εξαιρετικά βελτιωμένη ατμομηχανή πάνω στα σχέδια του Newcomen μηδενίζοντας τον κενό χρόνο στους κύκλους ψύξης – καύσης. Ο Watt ήταν ιδανική περίπτωση εφευρέτη γιατί κατείχε κάτι που στην ιστορία της ανθρωπότητας έχει υπάρξει ελάχιστες φορές. Εφευρέτες υπάρχουν άπειροι, αντίθετα από αυτό που πιστεύει ο κόσμος είναι το μόνο που δεν σπανίζει. Έμποροι και διαφημιστές επίσης σε πλεονάζοντα βαθμό. Αυτά τα δύο σε έναν άνθρωπο όμως, είναι σπάνιο. Διότι μία εφεύρεση στην απαρχή της έχει μόνο έναν πιστό, εκείνον που την κατασκεύασε. Για να ξεκινήσει η εμπορική της επιτυχία πρέπει να είναι τυχερός να βρει κάποιον που θα την προωθήσει σωστά και θα επενδύσει μέχρι να την μάθει περισσότερος κόσμος. Ακόμη πιο σπάνιο ο εφευρέτης να είναι και πλούσιος για να τα κάνει όλα μόνος του, συνήθως εκείνος που έχει τους πόρους δεν κάθεται να σπάσει το κεφάλι του με εφευρέσεις. Ο James Watt ήταν μία εξαιρετική περίπτωση γιατί είχε τον τρόπο να σκεφτεί εμπορικά, να κυνηγήσει την πώληση με τακτικές marketing αντί να γκρινιάζει δεξιά και αριστερά πως δεν τον βοηθά η πολιτεία…

Στο αχνό μονοπάτι που είχε ήδη χαραχθεί πριν από 60 χρόνια, πάτησε να ανοίξει δρόμο προσπαθώντας να τονώσει τις πωλήσεις της εφεύρεσης του και έτσι απευθύνθηκε και αυτός στα ορυχεία όπως είχε γίνει στο παρελθόν. Γρήγορα βρέθηκε να πρέπει να εξηγήσει γιατί η δική του μηχανή άξιζε τα περισσότερα χρήματα που ζητούσε έναντι των υπολοίπων και ανακάλυψε πως ήταν εξαιρετικά δύσκολο να δώσει τους ιδιοκτήτες ορυχείων να καταλάβουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά.

Άλλαξε λοιπόν στρατηγική και στον επόμενο υποψήφιο πελάτη πήγε και του είπε πως η δική του μηχανή είναι η πρώτη στον κόσμο με δύναμη 10 αλόγων. Εξηγώντας του πως με μία μηχανή που δεν χρειάζεται διάλλειμα, δεν σταματά για τροφή και δεν κουράζεται, αντικαθιστά αμέσως δέκα άλογα. Επειδή ο Watt ήταν πρώτα από όλα ένας εφευρέτης και επιστήμονας, δεν σκόπευε να είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός του, ήταν όμως εξαιρετικά χοντρο-υπολογισμένος υπερτονίζοντας το πόσα άλογα κέρδιζε ενώ και η ίδια η μονάδα μέτρησης ήταν παραπάνω από αυτό που στην πράξη μπορούσε να κάνει ένα άλογο.

Μιας και ο στόχος της εποχής ήταν τα ορυχεία ο Watt έβαλε δύο Shetland Πόνι, μία Σκωτσέζικη ράτσα που χρησιμοποιούσαν για αυτή την δουλειά, να τραβήξουν βάρος 100lb (45kg) από ένα πηγάδι βάθους 220 foot (67m) με ταχύτητα 2.5 μίλια την ώρα. Αυθαίρετα τελείως μετά από αυτό διπλασίασε τα μεγέθη κατά 50% θεωρώντας πως τα άλογα είναι πολύ πιο δυνατά από τα Σκωτσέζικα Πόνι ενώ σήμερα ξέρουμε πως στην πράξη δεν απέχουν πολύ και πως τα Πόνι αυτά έχουν την δύναμη 0,7 ενός αλόγου.

Η ιπποδύναμη το πρώτο κόλπο του marketing στην ιστορία: Ο απίστευτος Watt!
οι πρώτοι υπολογισμοί

Έτσι και αλλιώς κανένα άλογο δεν είναι ίδιο με όλα τα υπόλοιπα και εξ αρχής αυτή η μονάδα μέτρησης είναι λιγότερο βασισμένη στην επιστήμη από αυτό που θα έπρεπε, όμως ο στόχος δεν ήταν να μετρήσουν σωστά την δύναμη της ατμομηχανής αλλά να καταφέρουν να μαζέψουν παραγγελίες.

Ο James Watt τα κατάφερε εξαιρετικά σε αυτό τον τομέα ορίζοντας την ιπποδύναμη και δίνοντας έναν λόγο σε κάθε ιδιοκτήτη να κάνει την κίνηση αυτή και να απαλλαγεί από τα άλογα, που σε σύντομο χρονικό διάστημα οι ανταγωνιστές του μιλούσαν και εκείνοι για ιπποδύναμη καθιερώνοντας τον όρο.

Όχι μόνο αυτό αλλά η πρώτη μάχη της ιπποδύναμης έγινε ήδη από τα μέσα του 1770 με σχετικές δηλώσεις σχετικά, καθώς δεν ήταν εύκολο να μετρηθεί στην πράξη η αλήθεια, φανερώνοντας από πολύ νωρίς την πορεία που θα ακολουθούσε η ανθρωπότητα με τα νούμερα της ιπποδύναμης.

Η ιπποδύναμη το πρώτο κόλπο του marketing στην ιστορία: Ο απίστευτος Watt!
Λειτουργικό αντίγραφο της πρώτης μηχανής του Watt από Πανεπιστήμιο της Σκωτίας

Ευτυχώς όπως είπαμε ο James Watt ήταν αυτή η σπάνια περίπτωση εφευρέτη, επιστήμονα, εμπόρου και διαφημιστή, οπότε οι ισχυρισμοί του είχαν πραγματικό αντίκτυπο. Η δική του ατμομηχανή ήταν πράγματι πολύ καλύτερη παρότι οι αρχικές δοκιμές σε τραίνα που έγιναν αρκετά αργότερα, αποδείχτηκαν μια δύσκολη διαδικασία και κάπως επικίνδυνη για να μετακινείς επιβάτες. Στις αρχές του 1830 όμως μία τέτοια ατμομηχανή με σχετικά λίγες διαφορές και σωληνώσεις για το καζάνι που ήταν κάνες τουφεκίων έπιασε δουλειά στις ΗΠΑ ως το πρώτο δρομολόγιο με τραίνο με το marketing να διοργανώνει και αγώνα ενάντια σε άμαξα. Τα πάντα πήγαιναν βάση σχεδίου μέχρι που το καζάνι της ατμομηχανής ράγισε και χάνοντας πίεση έχασε λίγα μέτρα πριν, όμως αυτή η αρχική αποτυχία δεν στάθηκε εμπόδιο και οι ατμομηχανές επικράτησαν. Εξαιτίας τους ο κόσμος έμαθε την αξία των κινητήρων και αργότερα έδωσε βάση στα αυτοκίνητα με τον όρο ιπποδύναμη να συνεχίζει ακέραιος την πορεία του και να περνά και στις πρώτες μοτοσυκλέτες.

Πατέρας λοιπόν του όρου ο James Watt και ξεκίνημα της χρήσης του από την πρώτη στιγμή ανταγωνιστικά και με λίγο «τσίμπημα» προς τα πάνω σε σχέση με την πραγματικότητα. 264 χρόνια μετά και σχεδόν σε όλη την πορεία των 120 ετών που έχει γράψει η ιστορία των μοτοσυκλετών, οι παραπάνω βασικές αρχές για τον όρο «ιπποδύναμη» παραμένουν αμετάβλητες.