Όπως ίσως γνωρίζετε, στην Καλιφόρνια κυκλοφορούν πλέον πολλά πλήρως αυτόνομα αυτοκίνητα και οι περισσότεροι κατασκευαστές αυτοκινήτων έχουν μόνιμη βάση εκεί, με σκοπό την εξέλιξη της τεχνολογίας αυτόνομης οδήγησης. Τα ατυχήματα με αυτοκίνητα που κινούνται αυτόνομα δεν είναι καινούρια είδηση. Τα περισσότερα από αυτά αφορούσαν πρωτότυπα των εταιρειών, κατά τη διάρκεια δοκιμών κι αρκετές φορές η ευθύνη ξεκάθαρα δεν ήταν της τεχνολογίας. Όμως το ατύχημα που έγινε πρόσφατα σε έναν μποτιλιαρισμένο δρόμο τριών λωρίδων, ανάμεσα σε ένα τέτοιο αυτοκίνητο και έναν μοτοσυκλετιστή, μας βάζει σε σοβαρή ανησυχία σχετικά με το νομικό πλαίσιο που υπάρχει και βάσει του οποίου η αστυνομία και τα δικαστήρια θα αποφασίζουν ποιος είναι υπεύθυνος για το ατύχημα.

Στο συγκεκριμένο περιστατικό, το αυτόνομο αυτοκίνητο ήταν στη μεσαία από τις τρεις λωρίδες (με ταχύτητα 20km/h) και ο μοτοσυκλετιστής βρισκόταν πίσω του και δεξιά (με ταχύτητα 24 km/h), κινούμενος ανάμεσα στα αυτοκίνητα (νόμιμο στην πολιτεία της Καλιφόρνια). Κάποια στιγμή τα ραντάρ του αυτόνομου αυτοκινήτου ανίχνευσαν ένα κενό στις αριστερή λωρίδα και έστριψε το τιμόνι με πρόθεση να αλλάξει λωρίδα.

Πριν ολοκληρώσει την αλλαγή λωρίδας, το κενό στα αριστερά του που ήθελε να συμπληρώθει μειώθηκε εξαιτίας φρεναρίσματος των προπορευόμενων με αποτέλεσμα να αποφασίσει να επιστρέψει στην μεσαία λωρίδα όπου βρισκόταν αρχικά.

Εκείνη τη στιγμή ο αναβάτης της μοτοσυκλέτας βρισκόταν στην άκρη της μεσαίας λωρίδας, αλλά μέσα σε αυτή, δηλαδή στο κενό που είχε δημιουργηθεί από την αρχική κίνηση του αυτοκινήτου να αλλάξει λωρίδα προς τα αριστερά. Επιστρέφοντας το αυτόνομο αυτοκίνητο στην αρχική του θέση χτύπησε στο πλάι τη μοτοσυκλέτα με αποτέλεσμα την πτώση.

Το πόρισμα της αστυνομίας έριξε το φταίξιμο στον μοτοσυκλετιστή, με το σκεπτικό ότι έπρεπε να περιμένει το αυτοκίνητο να ολοκληρώσει την αλλαγή λωρίδας και μετά να μπει αυτός στη μεσαία λωρίδα. Έχει λογική το σκεπτικό τους, όμως υποτίθεται ότι τα ραντάρ και η τεχνολογία των αυτόνομων αυτοκινήτων θα έπρεπε να είχε ανιχνεύσει την ύπαρξη της μοτοσυκλέτας. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι στην περίπτωση που όντως τα ραντάρ είχαν “δει” την μοτοσυκλέτα να κινείται δίπλα στο αυτοκίνητο, αλλά παρ΄όλα αυτά αποφάσισαν να χτυπήσουν τον μοτοσυκλετιστή στη δεξιά λωρίδα, αντί για να χτυπήσουν τα αυτοκίνητα στην αριστερή λωρίδα. Με άλλα λόγια, με ποια κριτήρια τα αυτόνομα αυτοκίνητα αποφασίζουν ποιον θα χτυπήσουν σε περίπτωση που οι συνθήκες τα φέρουν σε δίλλημα;

Τέτοιου είδους ατυχήματα είναι αυτή την στιγμή η αχίλλειος πτέρνα των αυτόνομων οχημάτων καθώς ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστούν είναι η διάγνωση της κίνησης αρκετών προπορευόμενων οχημάτων - που ο οδηγός ενός αυτοκινήτου έχει την δυνατότητα να πραγματοποιεί αυτή την στιγμή πιο εύστοχα. Για αυτό και προωθείται έντονα η διασύνδεση των οχημάτων, καθώς σε αυτή την περίπτωση το αυτόνομο όχημα θα γνώριζε ότι το κενό στην αριστερή λωρίδα θα μειωνόταν πολύ πριν κάνει την κίνηση να το καλύψει.

Όσο για το δίλλημα πάνω σε πιο όχημα θα πέσει, αν δεν μπορεί να αποφύγει κανένα από τα δύο, είναι αυτό που παραμένει ανοικτό και δυστυχώς θα παραμείνει για μεγάλο διάστημα, μέχρι να αποκαλυφθεί ο τρόπος των αποφάσεων του λογισμικού.

Δύο είναι τα ισχυρά λόμπι εκεί έξω, εκείνα που θέλουν όλα τα οχήματα να είναι αυτόνομα και διασυνδεδεμένα, μαζί με τις μοτοσυκλέτες, στερώντας ελευθερία κινήσεων, τομέας που όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστές εργάζονται. Δύο τέτοια παραδείγματα είναι το Motobot της Yamaha ή τα Concept της Honda.

Το άλλο είναι να δοκιμαστούν τα αυτόνομα σε δρόμους της Ινδίας (δεν κατανομάζεται, αλλά φωτογραφίζεται) και γενικότερα στο χάος της Ασίας. Αν μπορούν να προβλέψουν τις κινήσεις τους εκεί, τότε θα έχουν υπερκαλύψει τις περιπτώσεις ατυχημάτων στις ΗΠΑ και τις Ευρωπαϊκές χώρες. Φυσικά, κι ευτυχώς, η λύση αυτή έχει προσκρούσει σε σοβαρές ηθικές αντιστάσεις, καθώς μέχρι να "μάθουν" θα έχουν προκαλέσει αμέτρητα ατυχήματα.

Η δική μας θέση, είναι πως η αυτόνομη κίνηση είναι κομμάτι ενός μέλλοντος μη αναστρέψιμου. Θα γίνει όσο κι αν την παλέψει κανείς. Ζητάμε και επιδιώκουμε όμως να μην επεκταθεί στις μοτοσυκλέτες, και τα αυτόνομα αυτοκίνητα να σέβονται τους κανόνες κίνησης των μοτοσυκλετών, μέσα στους οποίους είναι και η παράνομη (προς το παρόν) αλλά μη διωκόμενη (αυτή την στιγμή) διήθηση. Σε ένα διασυνδεδεμένο μέλλον αυτό μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη ασφάλεια από ότι τώρα. Γιατί τα αυτοκίνητα θα γνωρίζουν από χιλιόμετρα πριν, πως πλησιάζει μοτοσυκλέτα που κινείται ανάμεσα στις λωρίδες!