James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

MotoGP - Harley-Davidson: Σενάριο για είσοδο στο MotoGP - Ακούστηκε και αυτό!

Με αφορμή την εξαγορά της Dorna από τη Liberty Media
Harley MotoGP
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

7/7/2025

Ένα νέο σενάριο "εμφανίστηκε" στο paddock του MotoGP που θέλει τη Harley-Davidson να εισέρχεται στην κορυφαία κατηγορία αγώνων μοτοσυκλέτας στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, με “δανεικό” αγωνιστικό πρωτότυπο.

Η αναφορά περί εισόδου της Harley-Davidson στο MotoGP έρχεται από το Speedweek, από ό,τι καταλαβαίνουμε κυρίως λόγω της αυξανόμενης επιρροής αμερικανικών παραγόντων στο κορυφαίο πρωτάθλημα ταχύτητας με την πρόσφατη εξαγορά της Dorna από τη Liberty Media.

Επισήμως, από την Harley-Davidson δεν υπάρχει  κανένα πλάνο για την κατασκευή αγωνιστικού πρωτότυπου με το οποίο θα συμμετέχει απευθείας στην κορυφαία κατηγορία. Ωστόσο, όπως γνωρίζουμε, η H-D θα έχει τη δική της παρουσία στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα από το 2026 με μια "μίνι" σειρά, με έξι αγώνες στο πλαίσιο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, που θα διεξάγονται στα πρότυπα του motoamerica "King Of The Baggers" και θα είναι αγώνες υποστήριξης στο MotoGP.

Η κορυφαία κατηγορία των αγώνων μοτοσυκλέτας παραμένει ένας ελκυστικός χώρος προβολής για οποιονδήποτε κατασκευαστή, φυσικά και για την αμερικανική εταιρεία που βλέπει τις πωλήσεις της τα τελευταία χρόνια να έχουν πάρει την κατιούσα και ψάχνει διακαώς νέο κοινό, ένα κοινό που θα μπορούσε να έρθει από το MotoGP. Ωστόσο χωρίς οποιαδήποτε προηγούμενη εμπειρία η προοπτική του να συμμετέχει στο πρωτάθλημα η H-D μοιάζει εντελώς απίθανη τουλάχιστον για τα επόμενα δύο-τρία χρόνια. Εκτός και αν "δανειστεί" μοτοσυκλέτα από άλλον κατασκευαστή και προσπαθήσει πρώτα να χτίσει μια ομάδα με αυτόν τον τρόπο.

Το Speedweek συνδέει αυτό το απίθανο σενάριο με τον Joe Roberts, τον 28χρονο Καλιφορνέζο που αγωνίζεται στο Moto2 που θα μπορούσε να είναι ένας από τους αναβάτες της. Το 2026 θα είναι η τρίτη του σεζόν με την American Racing Team – και η πέμπτη συνολικά με την ομάδα, καθώς είχε αγωνιστεί μαζί τους και το 2019 και 2020.

Harley MotoGP

Με δύο νίκες Grand Prix στο ενεργητικό του, ο Roberts είναι αυτή τη στιγμή είναι ίσως ο κορυφαίος Αμερικανός αναβάτη και θα ήταν η προφανής επιλογή για ένα πιθανό εγχείρημα της Harley-Davidson, αλλά και εδώ το σενάριο για την κορυφαία κατηγορία μοιάζει απίθανο αφού ο Roberts δεν έχει καμία εμπειρία από τις πρωτότυπες αγωνιστικές της κορυφαίας κατηγορίας. Πιο λογικό θα ήταν να ξεκινήσει η H-D από τη Moto2 με τον Roberts παρά να γίνει σάκος του μποξ στο MotoGP, σε ένα σενάριο που αυτή τη στιγμή δεν ευσταθεί σε κανένα επίπεδο αφού δεν υπάρχει η εμπειρία και από ότι φαίνεται ούτε το μπάτζετ για ένα τέτοιο εγχείρημα.