James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Πουλήθηκε η… “ευλογημένη” BMW R18 Transcontinental του Πάπα Λέοντα XIV

Σε δημοπρασία του RM Sotheby's για εξαψήφιο ποσό - Σε φιλανθρωπικά έργα τα έσοδα
Leon XIV R18 Transcontinental
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

27/10/2025

Η “αγία” BMW R18 Transcontinental αγοράστηκε για 130.000 ευρώ, με τα έσοδα να πηγαίνουν σε φιλανθρωπικά προγράμματα για παιδιά στη Μαδαγασκάρη

Η μοτοσυκλέτα είχε προηγουμένως παρουσιαστεί στον Πάπα στις 3 Σεπτεμβρίου, από την οργάνωση The Christian Jesus Bikers, σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στην πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό. Εκεί, ο Λέων XIV όχι μόνο υπέγραψε το ρεζερβουάρ, αλλά και κάθισε στη σέλα της μοτοσυκλέτας, “ευλογώντας” τη με την παρουσία του.

Leon XIV R18 Transcontinental

Η BMW ανακοίνωσε ότι η συγκεκριμένη έκδοση της R18 Transcontinental, υπογεγραμμένη από τον ίδιο τον Πάπα Λέοντα XIV (14ος), πουλήθηκε έναντι 130.000 ευρώ σε δημοπρασία του οίκου RM Sotheby’s στο Μόναχο, με τα έσοδα της δημοπρασίας να προσφέρονται εξ ολοκλήρου για φιλανθρωπικά έργα που στηρίζουν παιδιά στη Μαδαγασκάρη.

Leon XIV R18 Transcontinental

Δεν πρόκειται απλώς για μια συνηθισμένη BMW R18 Transcontinental που βγήκε από τη γραμμή παραγωγής, όχι μόνο επειδή έχει την υπογραφή του Πάπα. Η συγκεκριμένη μοτοσυκλέτα κατασκευάστηκε ειδικά από την Witzel Motorcycle Workshop, που πέρασε εβδομάδες αποσυναρμολογώντας, επανασχεδιάζοντας και προσαρμόζοντας εκ νέου κάθε της λεπτομέρεια.

Leon XIV R18 Transcontinental

Το σχέδιο, σύμφωνα με την BMW, εμπνεύστηκε από το εμβληματικό λευκό Popemobile, ενώ ο Markus Flasch, CEO της BMW Motorrad, σχολίασε το αποτέλεσμα της δημοπρασίας λέγοντας, “Το φανταστικό αποτέλεσμα της δημοπρασίας της R 18 Transcontinental που υπέγραψε ο Πάπας Λέων XIV αποτελεί ένα υπέροχο αποκορύφωμα αυτής της φιλανθρωπικής καμπάνιας. Όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι, είμαι κι εγώ ενθουσιασμένος που μπορούμε, με τα έσοδα των 130.000 ευρώ, να συμβάλουμε ουσιαστικά στην υποστήριξη προγραμμάτων βοήθειας για παιδιά στη Μαδαγασκάρη, σε συνεργασία με τη Missio Austria. Και φυσικά, εύχομαι στον νέο ιδιοκτήτη πολλή χαρά με αυτή τη μοναδική BMW R 18 Transcontinental”.

Leon XIV R18 TranscontinentalLeon XIV R18 Transcontinental