ΚΤΜ: Πατέντες για ημι-αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων

Αφορά αρχικά τη σειρά 1290
KTM Αυτόματο κιβώτιο
Από το

motomag

26/5/2023

Σύμφωνα με σχέδια που είδαν το φως της δημοσιότητας, η ΚΤΜ φαίνεται να εργάζεται πάνω στην δημιουργία ενός ημι-αυτόμαυτου κιβωτίου το οποίο θα λειτουργεί με τη χρήση φυγοκεντρικού συμπλέκτη, ενώ ένας μηχανισμός θα αποτρέπει την μοτοσυκλέτα από το να κινηθεί όταν αυτή είναι σταθμευμένη

Όπως μαρτυρούν οι πωλήσεις των μοντέλων της Honda με DCT, η οδήγηση μοτοσυκλέτας χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση της μανέτας του συμπλέκτη για την αλλαγή ταχυτήτων, κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ωστόσο, το σύστημα διπλού συμπλέκτη της Honda είναι αρκετά βαρύ (+10kg) και απαιτεί διάφορα ηλεκτρονικά και υδραυλικά συστήματα για να λειτουργήσει, καθιστώντας το αρκετά περίπλοκο.

Στην προκειμένη περίπτωση το σύστημα της KTM, μοιάζει περισσότερο με το SCS (Smart Clutch System) που χρησιμοποιεί η MV Agusta στο Turismo Veloce. Όπως εκεί, έτσι και εδώ βλέπουμε ότι χρησιμοποιείται ένας φυγοκεντρικός συμπλέκτης -όπως στα σκούτερ-, ο οποίος μειώνει την περιπλοκότητα του συστήματος και το βάρος του.

KTM Ημί-αυτόματο κιβώτιο

Όπως φαίνεται στα σχέδια, ο μηχανισμός της ΚΤΜ χρησιμοποιεί βραχίονες και ξεχωριστή μονάδα ελέγχου για την αλλαγή των ταχυτήτων, που συνεργάζονται με τον φυγοκεντρικό συμπλέκτη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο η ΚΤΜ αντιμετωπίζει στα συγκεκριμένα σχέδια το πρόβλημα που έχει εν γένει ο φυγοκεντρικός συμπλέκτης. Αυτό, έχει να κάνει με το γεγονός ότι σε στάση το κιβώτιο απεμπλέκεται εντελώς από τον υπόλοιπο κινητήρα. Επομένως στην περίπτωση μας είναι αδύνατον να μπει ταχύτητα, με συνέπεια να ενέχει ο κίνδυνος να τσουλήσει η μοτοσυκλέτα, στην περίπτωση που έχεις παρκάρει σε κεκλιμένο επίπεδο.

Γι’ αυτό τον λόγο, οι περισσότερες εταιρείες έχουν εξοπλίσει τα σκούτερ τους με ένα μοχλό στο τιμόνι που εκτελεί χρέη χειρόφρενου, συνήθως χρησιμοποιώντας ένα επιπλέον έμβολο στους δίσκους που πιάνει όταν χρησιμοποιηθεί ο μοχλός,. Το ίδιο κάνει και η Honda στα DCT μοντέλα της με χαρακτηριστικό παράδειγμα την CRF1100 Africa Twin όπου στον πίσω δίσκο υπάρχει ένα επιπλέον έμβολο που ενεργοποιείται όταν ο αναβάτης τραβήξει τον μοχλό στο αριστερό grip προς τα μέσα, όπως και η MV Agusta που αναφέραμε παραπάνω. Κάτι τέτοιο όμως, δεν αποτρέπει την κατά λάθος απενεργοποίηση του συστήματος, μιας και ο μοχλός είναι σχετικά εύκολα προσβάσιμος.

KTM Ημί-αυτόματο κιβώτιο

Η ΚΤΜ, όπως φαίνεται στα σχέδια, κάνει κάτι διαφορετικό. Χρησιμοποιεί ένα μοχλό σχήματος “L” που κλειδώνει τα γρανάζια στη θέση τους. Ο τρόπος που θα το κάνει αυτό είναι ότι όταν η μοτοσυκλέτα είναι σταματημένη και έχει επιλεχθεί η θέση “Park”, τότε ένα κομμάτι του μοχλού εμπλέκεται στα δόντια ενός από τα γρανάζια της πρωτεύουσας μετάδοσης, κλειδώνοντας το κιβώτιο ταχυτήτων. Ο έλεγχος του μοχλού γίνεται ηλεκτρονικά, όπως φαίνεται από τα σχέδια CAD όπου κάτω από τα γρανάζια υπάρχει κάτι που μοιάζει με σερβομηχανισμό, και πιθανότατα δεν θα απενεργοποιείται όσο η μοτοσυκλέτα είναι σβηστή, προσθέτοντας πόντους και στην ασφάλεια.

Αν και τα σχέδια CAD έχουν ιδιαίτερα λεπτομερή περιγραφή του συστήματος, δεν δίνουν περισσότερες πληροφορίες για το πώς ο αναβάτης θα μπορεί να αλλάζει χειροκίνητα ταχύτητες. Η Honda έχει επιλέξει να τοποθετήσει κουμπιά στο χειριστήριο με τα οποία μπορείς να αλλάξεις σχέσεις στο κιβώτιο, χειροκίνητα. Η περίπτωση της MV Agusta, στην οποία μοιάζει και περισσότερο το σύστημα της ΚΤΜ, χρησιμοποιεί έναν φυγοκεντρικό συμπλέκτη που σε συνδυασμό με το quickshifter up/down και τον παραδοσιακό λεβιέ στο πόδι, επιτρέπει να αλλάξεις ταχύτητα χωρίς να χρησιμοποιήσεις τον συμπλέκτη. Στην περίπτωση όμως της πατέντας που κατοχύρωσε η ΚΤΜ, αναφέρεται ότι και οι δύο τρόποι λειτουργίας είναι εφικτοί, χωρίς να δίνει περισσότερες πληροφορίες για το ποιο από τα δύο σκοπεύει να χρησιμοποιήσει.

Ο μηχανισμός αυτός, όπως φαίνεται από τα τόσο λεπτομερή σχέδια που δείχνουν μέχρι και τους αριθμούς στο γρανάζι της πρώτης σχέσης (έτσι γίνεται γνωστό και σε ποιον κινητήρα έχει εφαρμοστεί), σχετίζεται με τον LC8 V2 κινητήρα της ΚΤΜ των 1301 κυβικών. Επομένως, τα μοντέλα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί αρχικά σαν τεχνολογία είναι τα Super Adventure S / R και 1290 Super Duke R / GT, σε επόμενη ανανέωσή τους.

Ετικέτες

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 των MT-07, Tenere 700, Tracer 7

Με το βλέμμα στραμμένο στο E-Clutch της Honda
motomagYamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!
Από τον

Αλέξανδρο Λαμπράκη

22/4/2024

Πατέντες έκαναν την εμφάνισή τους που δείχνουν πως η Yamaha φαίνεται να ετοιμάζει ένα νέο ημι-αυτόματο κιβώτιο για τα μεσαίου κυβισμού μοντέλα της που χρησιμοποιούν τον δικύλινδρο εν σειρά CP2 κινητήρα, θέλοντας ίσως να σταθεί απέναντι στο E-Clutch της Honda που είδαμε στην EICMA 2023.

Τον Νοέμβριο του 2023 είδαμε στο Μιλάνο, στην EICMA 2023, το νέο ημι-αυτόματο σύστημα της Honda με την ονομασία E-Clutch. Στόχος του Big H, ήταν να συνδυάσει το χαμηλό βάρος και την απλή αρχιτεκτονική των μηχανικών κιβωτίων με την ευκολία του επίσης δικού της, μοναδικού στις μοτοσυκλέτες, συστήματος DCT. Η ομοιότητα βρίσκεται φυσικά μόνο στην χρήση καθώς τα συστήματα αυτά είναι τελείως διαφορετικά σε φιλοσοφία και το νέο E-Clutch της Honda είναι αντίστοιχο των κιτ που χρόνια τώρα ξέρουμε από το Enduro, ενώ σε street μοτοσυκλέτα παραγωγής είδαμε από την MVAgusta. Γι’ αυτό και τα πρώτα μοντέλα που εξόπλισε η Honda με το E-Clutch είναι τα σπορ προσανατολισμού τετρακύλινδρα, CB650R και CBR650R, θέλοντας το ιαπωνικό εργοστάσιο να δείξει σε ποιες κατηγορίες απευθύνεται το συγκεκριμένο σύστημα, διαχωρίζοντάς το από το βαρύτερο και πιο περίπλοκο στην κατασκευή DCT.

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!

Τώρα, φαίνεται ότι η Yamaha εξελίσσει το δικό της αντίπαλο σύστημα, το οποίο όπως δείχνουν τα σχέδια από τις πατέντες, έχει σκοπό να χρησιμοποιήσει στα μοντέλα με τον CP2 κινητήρα, όπως τα MT-07 και YZF-R7. Σε αντίθεση με το υβριδικού συστήματος E-Clutch της Honda, το οποίο διατηρεί το συμπλέκτη στο χέρι, το εργοστάσιο της Iwata μοιάζει να ακολουθεί διαφορετική πορεία, με πιο συμβατική αρχιτεκτονική. Αφαιρεί έτσι εντελώς, τόσο τον συμπλέκτη στο χέρι, όσο και τον επιλογέα στο πόδι και στην θέση τους φέρνει κουμπιά στο γκριπ. Ας μην το μπερδέψει κανείς με άλλες αυτόματες μοτοσυκλέτες που έχουν εμφανιστεί στο παρελθόν, όπως της Aprilia καθώς εκεί είχαμε CVT μετάδοση και εδώ ένα κανονικό κιβώτιο που απλά αλλάζει μόνο τους τις σχέσεις.

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Yamaha πειραματίζεται με αυτόματο κιβώτιο σε μοτοσυκλέτες. Ήδη από το 2006, η εταιρεία είχε για πρώτη φορά φέρει το YCC-S (Yamaha Chip Controlled Shifting), με το οποίο εξόπλιζε το μεγάλο τουριστικό της μοντέλο, FJR 1300. Ο τρόπος που δούλευε το εν λόγω σύστημα ήταν αρκετά κοντά σε αυτόν που συναντάμε στο Honda E-Clutch. Με το κιβώτιο να παραμένει συμβατικό, χωρίς όμως μανέτα για τον συμπλέκτη, ο αναβάτης είχε δύο επιλογές για τις αλλαγές ταχυτήτων, είτε με τον κλασσικό λεβιέ στο πόδι, είτε μέσω ενός μοχλού στο αριστερό grip.

Το YCC-S χρησιμοποιούσε δύο ηλεκτρονικά ελεγχόμενους αισθητήρες, έναν για τον συμπλέκτη και έναν για τον επιλογέα, ενώ συνεργαζόταν με την ECU και πλήθος αισθητήρων, ώστε να γνωρίζει κάθε στιγμή την θέση της μοτοσυκλέτας. Μόλις ο αναβάτης αποφάσιζε ότι ήθελε να ανεβάσει ή να κατεβάσει ταχύτητα, το YCC-S ενεργοποιούσε ηλεκτρονικά τον συμπλέκτη, εξασφαλίζοντας την ομαλή εμπλοκή των γραναζιών. Ρόλο που σε διαφορετική περίπτωση αναλαμβάνει να κάνει ο αναβάτης με το χέρι του. Ταυτόχρονα, το YCC-S εξασφάλιζε τον σωστό χρονισμό ανάφλεξης και τις στροφές του κινητήρα, με σκοπό την όσο το δυνατόν πιο ομαλή αλλαγή σχέσης. Προσοχή, αν και θυμίζει σε μεγάλο βαθμό το quickshifter που γνωρίζουμε σήμερα, δεν μιλάμε για το ίδιο πράγμα, καθώς το quickshifter χρειάζεται τον συμπλέκτη για την εκκίνηση.

Το νέο εδώ είναι ότι δεν μιλάμε πλέον για ένα μεγάλο και ακριβό τουριστικό μοντέλο όπως το FJR1300, αλλά για μοτοσυκλέτες μεσαίου κυβισμού και αρκετά χαμηλότερες σε κόστος αγοράς. Ταυτόχρονα, θα μπορούσε να αποτελέσει άμεσο ανταγωνιστή του E-Clutch της Honda. Με δεδομένο ότι ο CP2 κινητήρας χρησιμοποιείται σε διάφορα μοντέλα, συμπεριλαμβανομένων των Tracer 7, YZF-R7, XSR700 και Tenere 700, θα μπορούσαμε πολύ εύκολα να το δούμε σε διάφορες κατηγορίες. Ειδικά, στα Tracer 7 και Tenere 700 θα ταίριαζε γάντι, καθώς στοχεύουν στην τουριστική χρήση, κάνοντας την ζωή του αναβάτη πιο εύκολη στην κάλυψη πολλών χιλιομέτρων.

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!

Ο τρόπος που λειτουργεί είναι σχετικά απλός και έχει ως εξής. Όπως βλέπουμε στα σχέδια της πατέντας, υπάρχουν δύο κουμπιά στο αριστερό grip, ένα για ανεβάσματα και ένα για κατεβάσματα, ενώ ένα ζευγάρι ηλεκτρονικά ελεγχόμενων ρυθμιστών εντοπίζεται ακριβώς πάνω από το κιβώτιο μετάδοσης. Ένας στα αριστερά, ο οποίος αναλαμβάνει την λειτουργία του επιλογέα και ένας στα δεξιά για τον συμπλέκτη. Ένας σερβομηχανισμός μεταφράζει τις εντολές του αναβάτη, στην αντίστοιχη λειτουργία για το σύστημα μετάδοσης. Με αυτό τον τρόπο, το σύστημα εξασφαλίζει ομαλές αλλαγές ταχυτήτων, ενώ ταυτόχρονα διαχειρίζεται την σύμπλεξη/αποσύμπλεξη του συμπλέκτη, τόσο εν κινήσει όσο και όταν η μοτοσυκλέτα είναι σταματημένη. Όπως βλέπουμε, οι πατέντες της Yamaha θα μπορούσαν επίσης να εφαρμοστούν και σε μία πλήρως αυτόματη λειτουργία, με το τύπου YCC-S νέο σύστημα να ελέγχει πλήρως αυτόματα τις αλλαγές ταχυτήτων.

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!

Η μονάδα ελέγχου είναι τοποθετημένη εξωτερικά στην αριστερή πλευρά του πλαισίου τύπου χωροδικτύωμα, όπου τροφοδοτείται με φρέσκο και δροσερό αέρα για την ψύξη του, μέσω ενός αεραγωγού στο ρεζερβουάρ.. Μία δεύτερη μονάδα ελέγχου, για την οποία δεν γίνεται αναφορά στις πατέντες, ως προς το γιατί είναι εκεί, εντοπίζεται στην άλλη πλευρά του πλαισίου. Το νέο σύστημα μετάδοσης εμφανίζεται και σε μία ακόμη πατέντα, όμως το βλέπουμε πάνω σε ένα YZF-R7. Εκεί, αναφέρεται η θέση έδρασης της μονάδας ελέγχου, όχι όμως και ο σκοπός λειτουργίας της, ενώ και η ύπαρξη λεβιέ ταχυτήτων (χωρίς ωστόσο συμπλέκτη) δεν συνάδει με τα κείμενα της πατέντας.

Yamaha – Ετοιμάζει ημι-αυτόματο κιβώτιο για τον CP2 κινητήρα της!

Μαζί με το ημι-αυτόματο κιβώτιο, το MT-07 που απεικονίζεται στις πατέντες δείχνει επίσης να έχει και αρκετές εμφανισιακές διαφορές, σε σχέση με όσες γενιές γνωρίζουμε ήδη. Παρά το ότι είναι αρκετά πρόχειρα σχεδιασμένο εξωτερικά, βλέπουμε ότι τα πλαστικά δεν θυμίζουν αυτή την έκδοση της γυμνής μοτοσυκλέτας ή κάποια παλαιότερη, ενώ η σέλα είναι διαφορετικά, όπως και οι αεραγωγοί στα πλαϊνά του ρεζερβουάρ, οι οποίοι στέλνουν απευθείας κρύο αέρα στις μονάδες ελέγχου. Το ίδιο ισχύει και για τα καλύμματα του ψυγείου, αλλά και το μπροστινό φτερό. Η πιο σημαντική ίσως διαφορά που βλέπουμε είναι το ανεστραμμένο τηλεσκοπικό πιρούνι μπροστά (όπως έχει ήδη το YZF-R7), σε αντίθεση με το συμβατικό που εξοπλίζεται η τρέχουσα έκδοση του MT-07.

Όπως συμβαίνει με την Honda και το E-Clutch, έτσι και εδώ το σύστημα της Yamaha είναι σχεδιασμένο να λειτουργεί με συμβατικό κιβώτιο, χωρίς κάποια σημαντική αλλαγή στα μηχανικά του μέρη. Επομένως, όπως και με την Honda μιλάμε για ξεχωριστή έκδοση, ή προαιρετικό εξοπλισμό, που σημαίνει ότι η επιλογή για συμβατικό χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων παραμένει. Όσοι λοιπόν θέλουν την απλότητα ενός μηχανικού συστήματος, θα μπορούν να βρουν αυτό που αναζητούν. Αναμφίβολα, όμως, μία νέα τεχνολογία όπως αυτή, θα δώσει την ευκαιρία σε μεγαλύτερο κοινό να μπει στον χώρο της μοτοσυκλέτα ή να επιστρέψει μετά από χρόνια.

Ετικέτες