Μικρασιατικό οδοιπορικό-Με το Helmin στην Λυκία

Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

10/10/2016

Μετά την γνωριμία μου με τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Ιωνίας, το μαύρο Supra 125 άρχισε να με ταξιδεύει στα χώματα της Λυκίας, στην νοτιοδυτική γωνιά της Μικρασίας. Όπως στην περίπτωση της Ιωνίας, έτσι και στην Λυκία χρειάστηκε να επιλέξω τις αρχαιολογικές στάσεις μου μέσα από έναν μεγάλο αριθμό αρχαίων πόλεων της περιοχής – η… "κληρωτίδα" έβγαλε τελικά την Τελμεσσό, την Ξάνθο, τα Πάταρα και τα Μύρα.

Η παραθαλάσσια πόλη Fethiye ήταν η σύγχρονη αστική συνέχεια της αρχαίας Τελμεσσού. Ο λαξευμένος τάφος του βασιλιά Αμύντα (4ου π.Χ. αιώνα) ήταν δυστυχώς το μόνο αξιόλογο μνημείο που είχε διασωθεί από την εποχή που η Τελμεσσός ήταν η μεγαλύτερη πόλη της αρχαίας Λυκίας.
Η Ξάνθος και τα Πάταρα ήταν δυο αρχαιολογικοί χώροι που απείχαν μεταξύ τους μόλις 10 χλμ. Η Ξάνθος, με το καλοδιατηρημένο ρωμαϊκό θέατρο και τους ιδιότυπους υπερυψωμένους τάφους, ήταν μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της Λυκίας κατά την αρχαιότητα, ενώ τα κοντινά Πάταρα -η γενέτειρα του Αγίου Νικολάου- αποτελούσαν το λιμάνι-επίνειο της Ξάνθου.

Όσον αφορά τα Πάταρα, μπορεί η αρχαιολογική σκαπάνη να "έπιασε δουλειά" σχετικά αργά (μετά το 1990), οι αρχαιολόγοι, ωστόσο, ευελπιστούν πως μέσα στα επόμενα χρόνια θα μπορέσουν να φέρουν στη επιφάνεια κι άλλα κτίσματα της πόλης, πέρα από το Κοινοβούλιο του Κοινού των Λυκίων, την Αγορά και το ρωμαϊκό θέατρο, τα οποία ήδη έχουν ανακαλυφθεί και εν μέρει αποκατασταθεί.

Επόμενη -και τελευταία- αρχαιολογική στάση του Honda Supra 125 στο οδοιπορικό της αρχαίας Λυκίας, τα Μύρα. Η πόλη αυτή έχει συνδέσει το όνομά της με τον Άγιο Νικόλαο, ο οποίος έζησε και λειτούργησε εδώ ως Επίσκοπος για πολλά χρόνια. Εκτός από το ναό του Αγίου Νικολάου που διασώζεται στο κέντρο της σύγχρονης κωμόπολης Demre, επισκέφθηκα επίσης το ρωμαϊκό αμφιθέατρο και τους παρακείμενους αρχαίους λαξευτούς τάφους, αξεπέραστα μνημεία πολιτισμού που συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα του αρχαιολογικού χώρου των Μύρων.

Στο κοσμοπολίτικο θέρετρο της Αττάλειας γράφτηκε ο επίλογος του μικρασιατικού οδοιπορικού. Δυο μέρες ξεκούραση και ραστώνη στην άδεια -από ξένους τουρίστες- Αττάλεια και επιστροφή κατόπιν για το λιμάνι του Cesme, μέσω της εσωτερικής διαδρομής Denizli-Aydin-Izmir.
Φτάνοντας εκείνο το φθινοπωρινό απόγευμα στο Cesme, μια υπόσχεση έδωσα στον εαυτό μου: σύντομα να ξαναγυρίσω στην απέναντι μικρασιατική γη και να συνεχίσω το ιδιότυπο σεργιάνι μου στην αρχαία Ιστορία μας. Ήταν άλλωστε αναμενόμενο, από την πρώτη στιγμή που έβαλα ρόδα στη Μικρασία, να γίνω δέσμιος της ιστορίας αυτού του τόπου, ο οποίος έγραψε αμέτρητες σελίδας λαμπρής δόξας στο βαρύτιμο βιβλίο της μακραίωνης πολιτισμικής-ιστορικής διαδρομής του ελληνικού έθνους…

https://bit.ly/MOTO_EICMA2025

Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

10/10/2025

Μετά την πρόσφατη αποζημίωση των 21 εκατ. ευρώ για το τμήμα Νεάπολη–Άγιος Νικόλαος, ο ανάδοχος (ΑΚΤΩΡ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) του έργου Χερσόνησος–Νεάπολη ζητά πλέον 124 εκατ. ευρώ, επικαλούμενος καθυστερήσεις λόγω έλλειψης ωριμότητας των απαλλοτριώσεων

Η υπόθεση αφορά το τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) από Χερσόνησο έως Νεάπολη, που υλοποιείται από την κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Το έργο, μήκους 22,44 χιλιομέτρων, λαμβάνει παράταση 16,3 μηνών καθώς οι καθυστερήσεις στην παράδοση των απαλλοτριωμένων χώρων εμπόδισαν την πρόοδο των εργασιών.

Η αρχική ημερομηνία ολοκλήρωσης, του κυβερνητικά πολυδιαφημισμένου έργου, είχε οριστεί για τις 21 Απριλίου 2027, ωστόσο, όπως σημειώνεται στην απόφαση του Υπουργείου Υποδομών, “δεν διαπιστώθηκαν εργασίες που θα μπορούσε να εκτελέσει ο ανάδοχος για να περιορίσει τις καθυστερήσεις”, αναλαμβάνοντας εμμέσως την ευθύνη. Έτσι, το υπουργείο αποδέχτηκε το δικαίωμα του αναδόχου να ζητήσει αποζημίωση, το ακριβές ύψος της οποίας παραμένει άγνωστο, καθώς “θα οριστικοποιηθεί μετά την υποβολή όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών και την εξέτασή τους από την Αναθέτουσα Αρχή”.

Η εξέλιξη αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει το υψηλό κόστος που προκαλούν οι ελλείψεις ωριμότητας στα μεγάλα έργα υποδομής. Οι καθυστερήσεις στις απαλλοτριώσεις, που δεν αποτελούν ευθύνη του αναδόχου, μεταφράζονται σε σημαντικές αποζημιώσεις προς τις εταιρείες, τις οποίες τελικά επωμίζεται το Δημόσιο.

Το έργο Χερσόνησος–Νεάπολη περιλαμβάνει:

22,44 χλμ. αυτοκινητόδρομου με πλάτος οδοστρώματος 21,5 μ.
9,65 χλμ. παράπλευρου και κάθετου δικτύου
12 γέφυρες μονού κλάδου (1,7 χλμ.)
5 σήραγγες συνολικού μήκους 6,75 χλμ.
5 ανισόπεδους κόμβους

Το τμήμα αυτό αποτελεί το δεύτερο εργοτάξιο του ΒΟΑΚ που έχει ξεκινήσει κατασκευές, μετά το Νεάπολη–Άγιος Νικόλαος, όπου οι εργασίες προχωρούν. Το έργο των 14,5 χιλιομέτρων, με κόστος 186 εκατ. ευρώ, υλοποιείται επίσης από την ΤΕΡΝΑ και την ΑΚΤΩΡ και έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Η νέα διεκδίκηση των 124 εκατ. ευρώ επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της επαρκούς προετοιμασίας των μεγάλων έργων πριν από τη δημοπράτησή τους, ένα θέμα που, όπως φαίνεται, κοστίζει ακριβά στην πολιτεία και κατ’ επέκταση στους πολίτες.