Ο φουσκωτός "αναβάτης" που θα σώσει ζωές -Χρησιμοποιείται στις αξιολογήσεις αυτοκινήτων του EuroNCAP [Video]

Πιάνει ταχύτητες έως 80 χλμ./ώρα - Ειδικά σχεδιασμένος για την αξιολόγηση των ADAS
Ο φουσκωτός αναβάτης που θα σώσει ζωές -EuroNCAP 2024
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

12/7/2024

Από το 2023 και για πρώτη φορά στα χρονικά στις δοκιμές αξιολόγησης των συστημάτων του EuroNCAP περιλαμβάνονται και εκείνες που αφορούν αποκλειστικά μοτοσυκλετιστές.

Οι αναβάτες μοτοσυκλετών περιλαμβάνονται στους ευάλωτους χρήστες του δρόμου ως εκείνοι που έχουν τέσσερεις φορές περισσότερες πιθανότητες εμπλοκής σε τροχαίο ατύχημα σε σχέση με όλους τους άλλους χρήστες των δρόμων. 

Το αξιοπερίεργο είναι ότι μέχρι πέρσι ο ανεξάρτητος ευρωπαϊκός οργανισμός EuroNCAP δεν αξιολογούσε τα συστήματα ασφάλειας και υποβοήθησης του οδηγού (Advanced Driver Assistance System -ADAS) για τη λειτουργία τους σε σχέση με τους μοτοσυκλετιστές παρά μόνο για τους πεζούς, τα ζώα και τους ποδηλάτες.

Το παραπάνω αποτελεί παρελθόν αφού οι αρχές έκριναν ότι τα συστήματα ADAS των καινούργιων αυτοκινήτων, που μπαίνουν σε όλο και περισσότερα μοντέλα, έχουν φτάσει πλέον σε επίπεδο εξέλιξης και αναγνωρίζουν μικρότερους  σε μέγεθος "στόχους" από τα αυτοκίνητα, όπως οι μοτοσυκλέτες που κινούνται και αλλάζουν θέση στον χώρο ταχύτερα από τους πεζούς και τους ποδηλάτες.

Ο φουσκωτός αναβάτης που θα σώσει ζωές -EuroNCAP 2024

Οι δοκιμές που έχει εισάγει ο Euro NCAP στην αξιολόγηση των ADAS των αυτοκινήτων αποκλειστικά για μοτοσυκλέτες είναι οι εξής:

-Μοτοσυκλέτα στατική με το αυτοκίνητο να πλησιάζει από πίσω
-Μοτοσυκλέτα που επιβραδύνει με το αυτοκίνητο να πλησιάζει από πίσω
-Αυτοκίνητο που στρίβει αριστερά σε διασταύρωση με τη μοτοσυκλέτα να πλησιάζει από το αντίθετο ρεύμα
-Αυτοκίνητο που αλλάζει λωρίδα και μπαίνει στο αντίθετο ρεύμα όπου κινείται η μοτοσυκλέτα
-"Τυφλό" σημείο
-Αυτοκίνητο που αλλάζει λωρίδα (αριστερά) σε προσπέραση μπαίνοντας στην ίδια λωρίδα με τη μοτοσυκλέτα που πλησιάζει

Καίριο ρόλο στις δοκιμές αξιολόγησης παίζει η "κούκλα" που χρησιμοποιεί ο Euro NCAP, η οποία μοιάζει με μοτοσυκλετιστή που κάθεται πάνω στη μοτοσυκλέτα του και όσο απλοϊκή και αν φαίνεται αποτελεί προϊόν εξέλιξης πολλών ετών. Αυτός είναι ίσως και ένας από τους λόγους που άργησαν τόσο πολύ οι αξιολογήσεις των συστημάτων των αυτοκινήτων για τις μοτοσυκλέτες αφού δεν υπήρχε σημείο αναφοράς ούτε για το dummy ούτε και για τις δοκιμές.

Για τον σχεδιασμό και τη δημιουργία του "δίτροχου" Guided Soft Target (GST), όπως ονομάζεται το ομοίωμα μοτοσικλετιστή-μοτοσυκλέτας, συνεργάστηκαν ο Euro NCAP, οι εταιρείες που το κατασκευάζουν -δεν είναι μόνο μία που έχει εξελίξει GST- αλλά και οι κατασκευαστές αυτοκινήτου. Ο σχεδιασμός των δοκιμών ξεκίνησε το 2019 με δεδομένα φυσικά και από την Ελλάδα, αναφορικά με τα πιο συχνά σενάρια ατυχήματος.

Ο φουσκωτός αναβάτης που θα σώσει ζωές -EuroNCAP 2024

Το ενιαίο ομοίωμα έχει ως βάση μια τηλεκατευθυνόμενη πλατφόρμα που μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα έως και 80 χλμ./ώρα και μπορεί να πετύχει παράλληλα επιβράδυνση της τάξης του 0,6 G.

Ο αναβάτης σχεδιάστηκε με βάση τις διαστάσεις του μέσου Ευρωπαίου άνδρα αναβάτη, έχει ύψος 1,8 μ. και τη στάση του σώματος που θα είχε αν βρισκόταν πάνω σε μία μοτοσυκλέτα.
Τα χρώματα για το παντελόνι (μπλε), το μπουφάν (μαύρο) και το κράνος (λευκό με σκουρόχρωμη ζελατίνα) δεν επιλέχθηκαν τυχαία αφού και αυτά αντιπροσωπεύουν τις προτιμήσεις του μέσου αναβάτη. 

Και επειδή αναρωτιέστε τι ρόλο παίζουν τα χρώματα σε ένα κινούμενο ομοίωμα τέτοιου είδους να σας πούμε ότι είναι πολύ σημαντικά αφού τα συστήματα ADAS στα σύγχρονα αυτοκίνητα χρησιμοποιούν, για να ανιχνεύουν την κίνηση αντικειμένων στο περιβάλλον όπου βρίσκεται και κινείται το όχημα, ραντάρ, Lidar, υπέρυθρες κάμερες αλλά και κάμερες παρόμοιες με αυτές που έχετε στο κινητό σας -όχι όλα απαραίτητα μαζί.

Κάτι αντίστοιχο με τον αναβάτη ισχύει και για το μέρος που αντιπροσωπεύει τη μοτοσυκλέτα με το μέγεθος και το σχήμα της να έχει υπολογιστεί βάσει "των πιο κοινών σε ταξινομήσεις μοτοσυκλετών" στις ευρωπαϊκές αγορές με  χωρητικότητα κινητήρα πάνω από 500 κ.εκ.

Μάλιστα για την όσο το δυνατό πιο σωστή προσομοίωση της κίνησης μιας μοτοσυκλέτας ο EuroNCAP χρησιμοποιεί το dummy της αυστριακής 4active Systems, το οποίο έχει πάρει τη σχετική έγκριση και φέρει και περιστρεφόμενο δίσκο στους κατά τα άλλα σταθερούς "τροχούς" του αφού όταν μια μοτοσυκλέτα κινείται η περιστροφή του κάθε τροχού είναι ανιχνεύσιμη από τα ραντάρ των συστημάτων και συμβάλλει στον εντοπισμό του κυρίως σώματος αλλά και στην κατάταξή του ως μοτοσυκλέτα -είναι ανιχνεύσιμη σχεδόν ξεχωριστά εξαιτίας του φαινομένου micro-Doppler που δημιουργείται από τον περιστρεφόμενο τροχό.

Δείτε και ένα παράδειγμα με τον "μοτοσυκλετιστή" του Euro NCAP σε πραγματική αξιολόγηση στο video που ακολουθεί.

Yamaha: Πατέντα για εξάτμιση που λειτουργεί ως jet-αεροτομή

Aλλαγή κατεύθυνσης και πίεσης καυσαερίων μέσω πεταλούδας - Για τη βελτίωση της συμπεριφοράς
yamaha
Από τον

Παύλο Καρατζά

5/12/2025

Η Yamaha έχει υποβάλει δύο νέες αιτήσεις για πατέντες στην Ιαπωνία, οι οποίες δείχνουν ότι διερευνά τις δυνατότητες χρήσης βαλβίδων στο εσωτερικό μιας εξάτμισης για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων ώστε αυτά να λειτουργήσουν προς όφελος της συμπεριφοράς και των επιδόσεων καθώς βγαίνουν από το τελικό.

Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που κατέθεσε η ιαπωνική εταιρεία "χρησιμοποιούν" ένα MT-07 για να παρουσιάσουν την ιδέα, κάτι που δεν λέει και πολλά από μόνο του για τη μοτοσυκλέτα που θα μπορούσε να χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο σύστημα. Υπάρχουν δύο διαφορετικές πατέντες, η μία με σκοπό να δείξει πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εξάτμιση για τη μείωση της ανύψωσης του εμπρός τροχού και τη βελτίωση της επιτάχυνσης, και η άλλη με έμφαση στη συμπεριφοράς της μοτοσυκλέτας στις στροφές.

yamaha

Και οι δύο πατέντες χρησιμοποιούν πεταλούδες στο εσωτερικό της εξάτμισης για να ανακατευθύνουν τη ροή των καυσαερίων. Στην έκδοση του συστήματος που θέλει να αποτρέψει τη σούζα, η εξάτμιση χωρίζεται σε δύο μέρη: ένα μεγαλύτερο, χαμηλά τοποθετημένο σωλήνα και ένα μικρότερο σωλήνα που βγαίνει από το κυρίως σώμα του τελικού και έχει κλίση προς τα πάνω. Ο πάνω σωλήνας είναι και εκείνος που λειτουργεί στην ουσία σαν anti-wheelie ωθώντας τα καυσαέρια προς τα πάνω για να κρατήσει τον εμπρός τροχό στο έδαφος.

Λογικά θα υπάρχει κάποια μικρή βελτίωση πίσω από αυτή τη θεωρία για να κρατηθεί ο εμπρός τροχός στο έδαφος ίσως και για αυτό μοτοσυκλέτες του MotoGP και WSBK να έχουν εφαρμόσει την τεχνική αυτή, βέβαια εκεί γίνεται για πιο σημαντικούς λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με τη βελτίωση της αεροδυναμικής, όσο και με την κατανομή του βάρος και εξίσου σημαντικά με τη διαχείριση της θερμότητας που ελκύει το σύστημα εξαγωγής. Με αυτή τη πατέντα, η απόλυτη ισχύς θυσιάζεται για την πρόσφυση προς στιγμήν λόγω εκτροπής των καυσαερίων σε σωλήνα διαφορετικής διατομής και μόλις η ταχύτητα αυξηθεί η βαλβίδα κλείνει και τα καυσαέρια περνάνε πάλι από τον κάτω σωλήνα.

yamaha

Η έκδοση του συστήματος που εστιάζει στις στροφές είναι παρόμοια ως προς την ιδέα όμως εγείρει ερωτήματα ως προς την λειτουργία της και την απόδοσή της. Αντί να κατευθύνει τα καυσαέρια σε μια υψηλότερη εξάτμιση που αποτρέπει τη σούζα, ωθεί τα καυσαέρια μέσω ενός στενού σωλήνα που βλέπει κατευθείαν προς τα κάτω όταν η μοτοσυκλέτα είναι όρθια. Όταν βρίσκεται όμως σε μεγάλη κλίση —και πάλι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει όλη την ισχύ του κινητήρα— τα καυσαέρια εκτρέπονται προς τον σωλήνα που "κοιτάζει" πλέον πλάγια και αυτό δεν βγάζει πολύ νόημα για το πώς θα βοηθήσει με την πρόσφυση του πίσω τροχού ή έστω με τη βελτίωση της κατευθυντικότητας της μοτοσυκλέτας. Για να βοηθούσε με την πρόσφυση του ελαστικού θα έπρεπε το "τζετ" να βρίσκεται προς τα πάνω με τη μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη, όπως συνέβαινε και με τo σύστημα που εξέλισσε η ΚΤΜ και η Bosch, το οποίο όμως δεν πέρασε ποτέ στην παραγωγή.

Slip Mitigation System KTM

Μια δεύτερη, πιο σύνθετη εκδοχή της ιδέας προσθέτει δύο γωνιακές εξόδους που επιτρέπουν την κατεύθυνση των καυσαερίων προς τα αριστερά ή τα δεξιά, προσφέροντας μεγαλύτερη ώθηση στις στροφές, ακόμη και αν η κλίση δεν είναι τόσο μεγάλη.

yamaha

Αν και υπάρχουν δύο ξεχωριστά διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις εξατμίσεις κατά του wheelie και για τις στροφές, ο τελικός στόχος είναι να συνδυαστούν τα πλεονεκτήματα και των δύο σε ένα σύστημα πολλαπλών εξόδων με διάφορες βαλβίδες για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων.

Τα οφέλη μπορεί να είναι μικρά σε μοτοσυκλέτες δρόμου, αλλά σε αγώνες όπου κάθε λεπτομέρεια μετράει, ίσως και να είναι σημαντικά, ειδικά με τους μελλοντικούς κανόνες σε MotoGP και WSBK που θα περιορίσουν τα σταθερά αεροδυναμικά βοηθήματα, τα οποία γίνονται όλο και μεγαλύτερα.