ΟΒΑΛ ΠΙΣΤΟΝΙΑ Ή V4;

Ducati, big bang, screamers… και τα άλλα
Από τον

Βασίλη Καραχάλιο

14/7/2017

Με αφορμή τις εικασίες σχετικά με τον χρονισμό που θα έχει ο νέος V4 της Ducati, θυμίζουμε μια παλιά ιστορία, όπου παρά λίγο η Ducati να φτιάξει μια δικύλινδρη NR με οβάλ πιστόνια φυσικά!

Η ιστορία αυτή έχει και Ducati και εντυπωσιακές εκρήξεις. Ξεκινάει το 2002, όταν η Ducati παρουσίαζε το τετρακύλινδρο χιλιάρι MotoGP της, σχεδιασμένο με επικεφαλής τον τεχνικό διευθυντή της Ducati Corse, τον Filippo Preziosi. Ο κινητήρας ονομάστηκε 'Desmosedici twin-pulse' και όπως εξηγούσε ο τότε επικεφαλής της Ducati Corse, ο Claudio Domenicali, παραλίγο να φτιάξουν έναν V2 με οβάλ πιστόνια! "Στα αρχικά στάδια, μελετήσαμε έναν δικύλιδρο με οβάλ πιστόνια, θεωρώντας τον ιδανική λύση σύμφωνα με τους κανονισμούς, αλλά περαιτέρω μελέτες μας έκαναν να αποφασίσουμε υπέρ ενός 'double twin'. Κι έτσι, σχεδιάσαμε έναν κινητήρα με τέσσερα κυκλικά πιστόνια, που χάρη σε μια ταυτόχρονη ανάφλεξη των κυλίνδρων ανά δύο, αναπαράγει τον κύκλο λειτουργίας ενός V2. Αυτός θα έχει παλμούς ισχύος big bang, οπότε το πίσω ελαστικό θα δουλεύει με έναν τρόπο που θα αυξάνει την διάρκεια ζωής του και θα βελτιώνει την αίσθηση του αναβάτη στις εξόδους των στροφών”, είχε πει τότε ο Domenicali.  

Απλουστευτικά, ένας τετρακύλινδρος big bang είναι ο κινητήρας όπου έχουμε ανάφλεξη σε όλους τους κυλίνδρους με πολύ μικρά διαστήματα μεταξύ τους (το πολύ ως 90 μοίρες), κι ένα μεγάλο διάστημα μέχρι να έχουμε πάλι ανάφλεξη σε κάθε κύλινδρο.

Από την άλλη, ένας screamer είναι αυτός που έχει ίσα διαστήματα ανάφλεξης μεταξύ των κυλίνδρων, και στην περίπτωση του τετρακύλινδρου, αυτά είναι κάθε 180 μοίρες.  

 

Σαφώς και οι κατασκευαστές έχουν πειραματιστεί με διάφορους χρονισμούς, οπότε κρατήστε πως κινητήρες με αναφλέξεις σε τακτά, ίσα διαστήματα τους αποκαλούμε screamer, ενώ όσους έχουν μαζεμένες τις αναφλέξεις και των τεσσάρων κυλίνδρων μέσα σε μικρό διάστημα και μετά ακολουθεί… ανάπαυση, τότε τον αποκαλούμε big bang. Yπάρχουν φυσικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στην κάθε διάταξη, κι ο κάθε κατασκευαστής επιλέγει ανάλογα με το αν θέλει ας πούμε δύναμη ψηλά, ή περισσότερη πρόσφυση και αίσθηση. Τα πάντα ήρθαν τα πάνω κάτω στα MotoGP όταν απλουστεύτηκαν τα ηλεκτρονικά, που με τα χρόνια είχαν εξελιχθεί για να καλύπτουν τα μειονεκτήματα και να ενισχύουν τα πλεονεκτήματα των κινητήρων.

Ας μην ξεχνάμε βέβαια πως τον crossplane στρόφαλο της Yamaha, που θα μπορούσε κανείς να τον αποκαλέσει “ημι-big bang” αλλά σίγουρα όχι screamer, αλλά και τον χρονισμό που είχε χρησιμοποιήσει η Ducati, όπου είχαμε αναφλέξεις ανά ζεύγη κυλίνδρων σε απόσταση 90 μοιρών, αλλά μετά περνούσαν 270 μοίρες χωρίς ούτε σπίθα. Οι πληροφορίες (διάβαζε, εικασίες με βάση τον ήχο) μιλούν για κάτι αντίστοιχο στην σημερινή Desmosedici GP17.

Ακριβή στοιχεία για τα διαστήματα ανάφλεξης των κινητήρων MotoGP δεν υπάρχουν, υποθέσεις πολλές. Όσο για τον νέο V4 της Ducati, τα μόνα σίγουρα αυτή τη στιγμή είναι τα λεγόμενα του Domenicali, που στην παρουσίαση της Panigale Last Edition στην Laguna Seca, ρωτήθηκε αν θα είναι big bang o νέος V4, και απάντησε πως “θα είναι κάτι μοναδικό” και πως “η απόδοση του κινητήρα θα μιμείται τον χαρακτήρα του V2”. Με βάση αυτά, είναι ασφαλές ένα συμπέρασμα πως ο νέος V4 θα έχει “χαρακτήρα” big bang (κάτι σαν τον “ημι-big bang” που περιγράψαμε παραπάνω), με μεγάλα διαστήματα… ανάπαυσης για το πίσω ελαστικό. Kαι κάπως έτσι, γίνονται και πάλι επίκαιρα τα λεγόμενα του Domenicali από το 2002! Υπομονή μέχρι το φθινόπωρο, και θα μας λυθούν όλες οι απορίες.

MotoGP - Νέα ηλεκτρονική λειτουργία κάνει πρεμιέρα στο Αυστριακό Grand Prix

Το σύστημα Stability Control θα παρουσιαστεί με την αναβάθμιση της ECU στο Grand Prix Αυστρίας.
MotoGP Stability Control
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

13/8/2025

Μια σημαντική νέα ηλεκτρονική λειτουργία θα κάνει το ντεμπούτο της στο Grand Prix Αυστρίας αυτό το Σαββατοκύριακο, με την τελευταία αναβάθμιση της ECU του MotoGP να εισάγει το Stability Control.

Ενώ το traction control, που διαχειρίζεται τη ροπή παρακολουθώντας την ολίσθηση (σπινιάρισμα) του τροχού, υπάρχει από το 2016 όταν εισήχθη το ενοποιημένο λογισμικό της ECU, τώρα θα προστεθεί το stability control, γνωστό και ως slide control.

Αυτό το πιο εξελιγμένο σύστημα μετρά επιπλέον παραμέτρους, όπως τον βαθμό πλευρικής μετατόπισης σε σχέση με την εμπρόσθια κίνηση και τη γωνία κλίσης, πριν αποφασίσει αν θα μειώσει τη ροπή.

Μία από τις αδυναμίες του traction control είναι η σωστή διαχείριση του σπινιαρίσματος σε μεγάλες κλίσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει είτε ανεπαρκή μείωση του σπινιαρίσματος, είτε το αντίθετο: απότομη μείωση της ροπής όταν ο αναβάτης χρειάζεται ελεγχόμενο σπινάρισμα για να διατηρήσει μια γρήγορη αλλά σταθερή πλαγιολίσθηση. Και οι δύο περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε highside.

Η εισαγωγή του Stability Control στο MotoGP συζητείται εδώ και χρόνια, ειδικά μετά το τεράστιο highside του Pol Espargaro στη Βαλένθια το 2021, που τον έθεσε εκτός για το υπόλοιπο του Σαββατοκύριακου.
"Με τα ηλεκτρονικά που έχουν στην διάθεση τους έως τώρα, οι κατασκευαστές μπορούν να ρυθμίσουν μόνο ένα είδος “σπινιαρίσματος”, αυτό στο κέντρο", είχε εξηγήσει τότε ο Espargaro. "Όταν σηκώνεις τη μοτοσυκλέτα, υπάρχει ένα σπινάρισμα και το TC το ελέγχει. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο είδος πλαγιολίσθησης, όταν η μοτοσυκλέτα είναι γερμένη. Δεν υπάρχει λειτουργία για να το ελέγξει αυτό. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου υπάρχει ήδη, και πρέπει να πιέσουμε για να προστεθεί και στους νέους κανονισμούς".

Ο Jack Miller είχε προσθέσει: "Αυτό το πρόβλημα με το πλευρικό σπινάρισμα υπάρχει εδώ και χρόνια. Η μοτοσυκλέτα νομίζει ότι έχεις το σωστό επίπεδο σπινιαρίσματος, αλλά δεν υπολογίζει πόσο πλαγιασμένη είναι εκείνη τη στιγμή. Και τότε κόβει απότομα το γκάζι, που είναι το χειρότερο που μπορείς να κάνεις σε μια μεγάλη πλαγιολίσθηση".

Αναμένεται οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ομάδες να χρησιμοποιήσουν την αναβαθμισμένη ECU με το stability control στην Αυστρία αυτό το Σαββατοκύριακο.
"Το MotoGP δεσμεύεται να αυξήσει την ασφάλεια του αθλήματος", αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση. "Η ανάπτυξη του stability control ξεκίνησε για να γίνει ακόμη ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς μειώνει περαιτέρω την πιθανότητα ατυχημάτων τύπου highside. Χάρη στη στενή συνεργασία μεταξύ του MotoGP, του προμηθευτή ECU Marelli και της MSMA, το σύστημα είναι πλέον έτοιμο για την πρώτη του εμφάνιση αυτό το Σαββατοκύριακο".