Ταξίδι - Ελληνόφωνα χωριά της απουλίας

4/5/2015

Στον ιταλικό νότο, μια άλλη, ξεχασμένη Ελλάδα, με υποδέχτηκε και με καλωσόρισε στην αγκαλιά της. Με τις πινακίδες των εννιά ελληνόφωνων χωριών της Απουλίας να μου εύχονται ολόθερμα το… Kalos irtate, οι κάτοικοί τους, οι Γραικάνοι, μου πρόσφεραν ένα αλησμόνητο μάθημα Ιστορίας.
Calimera, Castrignano dei Greci, Corigliano d’ Otranto, Martano, Martignano, Soleto, Sternatia, Zollino, Melpignano. Εννιά συνολικά κωμοπόλεις και οικισμοί, που απλώνονται γεωγραφικά στο περίφημο "τακούνι της ιταλικής μπότας", απαρτίζουν την ελληνόφωνη περιοχή της Κάτω Ιταλίας (Απουλία), γνωστότερη ως Grecia Salentina. Πρόκειται για μια περιοχή 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων νοτίως της πόλης Lecce, που κατοικείται από 40.000 κατοίκους, των οποίων τα ήθη, τα έθιμα, αλλά κυρίως η γλώσσα τους –η γραικάνικη διάλεκτος– αναδύουν άρωμα και πολιτισμό ελληνικό.
Ανατρέχοντας άλλωστε στα αρχαία κείμενα του Στράβωνα και του Ηρόδοτου, προκύπτουν αδιάσειστα στοιχεία αναφορικά με την ελληνικότητα της περιοχής, ενώ οι πρώτες αναφορές ξεκινούν από την Μινωική εποχή, όταν η σημερινή Απουλία ήταν η χώρα των Ιάπυγων, των Μεσσάπιων και των Λευκανών.
Παρά το γεγονός της μακραίωνης ελληνικής παρουσίας στην περιοχή της Απουλίας, οι σύγχρονες επιστημονικές απόψεις (στηριζόμενες φυσικά στις διαθέσιμες ιστορικές πηγές) δεν έχουν καταφέρει να αποσαφηνίσουν επαρκώς για το εάν το ελληνικό γλωσσικό στοιχείο της περιοχής έλκει την προέλευσή του από την αρχαιότητα ή προέκυψε κατά την βυζαντινή περίοδο, εξαιτίας της μετακίνησης ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή –με την μορφή μεταναστευτικών κυμάτων– από την Πελοπόννησο.
Η διάλεκτος των Γκραίκων (όπως ονομάζουν τον εαυτό τους οι γηγενείς των ελληνόφωνων χωριών της Απουλίας), από τις αρχές του 20ου αιώνα έχει αποτελέσει θέμα εκτεταμένης έρευνας και μελέτης από κορυφαίες προσωπικότητες της διεθνούς φιλολογικής κοινότητας. Ωστόσο, ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την προέλευση της γλώσσας δεν έχουν ακόμα προκύψει.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, εννιά δήμοι της περιοχής προχώρησαν στην δημιουργία ενός ενιαίου οργανισμού (Unione dei Comuni della Grecia Salentina), με σκοπό τη διάσωση της ελληνικής πολιτιστικής και ιστορικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα, στο πανεπιστήμιο του Lecce, ιδρύθηκε και ξεκίνησε να λειτουργεί έδρα ελληνικής φιλολογίας.
Η δική μου γνωριμία με τα ελληνόφωνα χωριά της Grecia Salentina, που έγινε παρέα με μια λευκή Suzuki DL650A V-Strom, συνοδεύτηκε από την συγκλονιστική διαπίστωση ότι οι κάτοικοί της αποτελούν την πιο τρανή απόδειξη για την ελληνικότητα της συγκεκριμένης περιοχής. Αρκετοί ήταν εκείνοι που μου δήλωσαν απερίφραστα ότι είναι Γκραικάνοι, όχι μόνο στην κουλτούρα αλλά στη μνήμη και στην καρδιά. Παντού συνάντησα ονόματα ελληνικά: στα χωριά, στους δρόμους, στις επιγραφές καταστημάτων – ακόμα όμως και το τοπίο, ένα κλασικό οικοσύστημα ξερολιθιάς και ελιάς, θύμιζε έντονα αντίστοιχο ελληνικό.

Δίχως υπερβολή, η παρουσία μου στα χωριά των Γκραικάνων, μόνο χαρά και ενθουσιασμό προσέδιδε στους ντόπιους, αφού απέναντί τους είχαν ένα "λεντίτι" (αδελφό) από την Ελλάδα. Ενώ εγώ από την πλευρά, με έκπληξη συνειδητοποιούσα ότι η περιπλάνηση με την λευκή V-Strom 650 στα ελληνόφωνα χωριά της Grecia Salentina είχε μετουσιωθεί σε κάτι δυνατότερο και πιο συναρπαστικό από ένα συνηθισμένο ταξίδι στην ιταλική γη. Παραδόξως, το οδοιπορικό μου στην Απουλία είχε προσλάβει την μορφή μιας ενθουσιώδης αναζήτησης άλλου ενός χαμένου κρίκου της μακριάς αλυσίδας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Τι πήρα μαζί μου αποχαιρετώντας την ελληνόφωνη γη της Απουλίας; Ένα γκραικάνικο ερωτικό τραγούδι, που έκλεισα για πάντα μέσα
στην καρδιά μου:

"Orrio tto fengo pu su ste kanoni
orrio tto fengon io pu s’ oste panu su.
Esprize tikane, sekundu o chioni
jo llustro pu embie o fengo’pu cipanu.
Ma en io ttosso ciso mea spiandorro
Cino pu ferefse i kkardian emena,
io t’ ammai-ssu, a maddhia, o muson olo
Pou kante o fengo, kanononta esena!"

("Ωραίο το φεγγάρι που κοιτούσες.
Ωραίο το φεγγάρι που ήταν πάνω σου.
Άσπριζαν τα πάντα σαν το χιόνι
για το φως που το φεγγάρι έστελνε από εκεί ψηλά.
Μα δεν ήταν τόσο αυτή η μεγάλη λάμψη
αυτό που πλήγωσε την καρδιά μου,
όσο τα μάτια σου, τα μαλλιά, όλο το πρόσωπο
που μάγευαν το φεγγάρι που κοιτούσε εσένα!")

Κωνσταντίνος Μητσάκης

https://bit.ly/MOTO_669

Υπόλοιπα πρωταθλήματα

Επικαιρότητα

Red Bull Romaniacs 2025: Σε θέση βάθρου ο Κίμωνας! Απίστευτη επίδοση 3ος γενικής – Νίκη Billy Bolt!

Γλυκόπικρη μέρα για ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ

Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

25/7/2025

Μεγάλες στιγμές στο Red Bull Romanics 2025 καθώς ο συντάκτης του MOTO, Κίμων Καράμπελας πέρασε 3^ος όχι μόνο στην κατάταξη της ημέρας αλλά και στην γενική κατάταξη της κατηγορίας Adventure Ultimate!

Η ημέρα ξεκίνησε όπως περιμέναμε από εχθές, με μεγάλη δυσκολία καθώς τα πάντα γλιστρούσαν από την χθεσινοαπογευματινή βροχή, με τις μοτοσυκλέτες να κάνουν πατινάζ στο γρασίδι.

Μεγάλες εναλλαγές στα εδάφη η σημερινή ημέρα καθώς μετά το επικίνδυνο γλιστερό κομμάτι είχε εξαντλητική πέτρα με το πρώτο τμήμα της ημέρας να εξελίσσεται σε σκληρό Enduro.

Δεν θα συνέχιζε πολύ πιο εύκολα όμως καθώς μπορεί χέρια και πόδια να δέχονταν μικρότερη καταπόνηση στα μονοπάτια που μπήκαν αμέσως μετά, όμως ο καιρός έκλεινε, ο ήλιος δεν είχε δύναμη να τρυπήσει το δάσος και ο κόσμος οδηγούσε σε ορισμένα σημεία, κυριολεκτικά στα τυφλά!

Ο Κίμωνας μας περιέγραψε στιγμές όπου δεν ήξερε τι υπάρχει εμπρός και απλά περνούσε με την πεποίθηση πως αν είναι στο σωστό μονοπάτι τότε θα πρέπει λογικά να μπορεί η Yamaha Tenere 700 Rally να καταπιεί οτιδήποτε έχει μπροστά της.

Τα πράγματα βελτιώθηκαν αμέσως μετά όταν βγήκαν σε ανοικτό σημείο και σε αλπικό υψόμετρο αφήνοντας τα δέντρα αρκετά μέτρα πιο κάτω, είδαν πως η διοργάνωση τους έστειλε σε γρήγορα, Rally τελείως κομμάτια.

Εκεί ο Κίμωνας έκανε την διαφορά και μάλιστα αισθάνθηκε εκείνη την στιγμή από την μέση ωριαία που κρατούσε, πως πήγαινε εξαιρετικά γρήγορα, στον ρυθμό των πρώτων. Και πράγματι έτσι ήταν, σε ορισμένα σκέλη είχε πολύ μικρή διαφορά από τον Pol Tarres!

Στη συνέχεια οι εναλλαγές συνεχίστηκαν, μπαίνοντας ξανά σε μονοπάτι μέχρι να επιστρέψουν σε γρήγορο κομμάτι, πριν τελικά τον τερματισμό που θα έφερνε την επιβεβαίωση: Ο Κίμων είχε περάσει στην 3^η θέση!

Στο μεταξύ η ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ από την μία χαιρόταν για την άνοδο του Κίμωνα στην κατάταξη, από την άλλη όμως στεναχωριόταν για την πτώση του Ρουμάνου Tompa, του δεύτερου αναβάτη της, όπως φυσικά και ο Κίμωνας όταν πληροφορήθηκε τι είχε συμβεί.

Ο Krisztian Tompa βρισκόταν από την αρχή στην 3^η θέση και πήγαινε εξαιρετικά γρήγορα όλες τις ημέρες, κοντά με τους εργοστασιακούς αναβάτες Jonny Walker και Pol Tarres. Ο καλύτερος αναβάτης Motocross της Ρουμανίας και στην κορυφή της Ανατολικής Ευρώπης, είχε προπονηθεί στις Adventure και έπαιζε εντός έδρας, αποτελώντας ένα από τα φαβορί για το βάθρο.

Δυστυχώς σήμερα σε ένα από τα γρήγορα κομμάτια σημείωσε πτώση χωρίς να τραυματιστεί σοβαρά, ωστόσο διέλυσε την μοτοσυκλέτα του, δεν ολοκλήρωσε τα υπόλοιπα σκέλη και θα εγκαταλείψει πλέον τον αγώνα.

Στο service point ο Jonny Walker αλλά και ο Pol Tarres συνάντησαν τον Κίμωνα βλέποντας πως έχει πλησιάσει, με τον Tarres να τον ρωτά για την μοτοσυκλέτα και πώς είδε τις φετινές διαφορές. Κι αυτό γιατί γνωρίζονται με τον Κίμωνα από την προηγούμενη παρουσίαση του Yamaha Tenere! Φέτος στο νέο μοντέλο ο Tarres δεν κατάφερε να είναι εκεί καθώς έπρεπε να αναρρώσει, οπότε σήμερα στο service point βρήκαν ευκαιρία να μιλήσουν για τις αλλαγές.

Άλλος διάσημος άτυχος σήμερα στην Adventure Ultimate κατηγορία είναι ο Johnny Aubert που εχθές είχε μηχανικό πρόβλημα με τους δίσκους και σήμερα εγκατέλειψε νωρίτερα από τον Tompa.

Η αρχική ενημέρωση που έδωσε η διοργάνωση στους αναβάτης της Adventure Ultimate κατηγορίας είναι πως αύριο επιστρέφουν τα πολύ τεχνικά κομμάτια και θα πρέπει να περιμένουν την πιο σκληρή ημέρα σε όλο το Romaniacs!

Στο μεταξύ όπως έχουν πει οι ίδιοι και έπειτα επαναλαμβάνουν πολλοί αναβάτες, όχι μόνο στο paddock αλλά και στις κάμερες, το φετινό Romaniacs έχει εξελιχθεί ως το πλέον δύσκολο και απαιτητικό των τελευταίων 20 ετών!

Μπορεί να είναι η πρώτη φορά της Adventure Ultimate κατηγορίας λοιπόν, αλλά όταν σε ένα τέτοιο Romaniacs και με μία τέτοια πρώτη ημέρα, η διοργάνωση ανακοινώνει πως αύριο θα είναι η δυσκολότερη ημέρα, τότε αυτομάτως αυτό σημαίνει πως καμία θέση, ανεξαρτήτως διαφοράς με τον επόμενο, δεν είναι εξασφαλισμένη!

Ο Κίμωνας είναι λοιπόν συγκρατημένος καθώς αύριο μπορούν να έρθουν τα πάνω κάτω.

Για την Gold κατηγορία αυτό έγινε και σήμερα όπου ο Bolt ψαλίδισε την μικρή διαφορά που είχε κάνει ο Lettenbichler για περάσει εμπρός με αρκετά σκέλη που ήταν ταχύτερος, αν και για δευτερόλεπτα μόνο. Αυτό φανερώνει πως οι αναβάτες πήγαιναν στο όριο για το σύνολο του αγώνα κάνοντας υπερπροσπάθεια.

Ο Mario Roman, σταθερός στην 3^η θέση της Gold, βετεράνος στον συγκεκριμένο αγώνα, τονίζει την διαφορά με το παρελθόν, και όταν το λέει αυτός, τότε έτσι είναι:

Στην Silver Justin Elizondo, Tobin Miller και Kornel Ott έχουν τώρα την τριάδα και αντίστοιχες λίγες αλλαγές έχουμε και στην Bronze με Diego Chang, Xing Yang και Benjamin Richter.

Σταθερά στην Iron o Fabio Carvalho με Alexander Petroiu και Ovidiu Tronaru να ακολουθούν.

Αντίστοιχα σταθερά ο Dmitriy Reznitskiy στην Atom με Carlos Gracida και Hans Peter Haunschmid να ακολουθούν.

Στην Adv Light ο Sam Sunderland μπορεί να έχασε λίγο έδαφος αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να χάσει την πρώτη θέση, με τους Joop Nissink και Daniel Fernandez να ακολουθούν.

Δεν έχουμε αλλαγές από εχθές στις κατηγορίες των ηλεκτρικών.