Δεν θα παίρνεις το χέρι από το τιμόνι! Θα χαϊδεύεις και θα ζουλάς το γκριπ αντί διακοπτών – Γερμανική καινοτομία

Από το θερμαινόμενο grip στην αλληλεπίδραση ανθρώπου-μοτοσυκλέτας
Smart Grips
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

30/7/2025

Η Brehmergroup και το Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών της Κολωνίας συνεργάζονται για να φέρουν την επόμενη μεγάλη καινοτομία στον χειρισμό μοτοσυκλέτας, ένα έξυπνο σύστημα λαβών με αναγνώριση χειρονομιών, αναγνώριση λαβής και απτική ανάδραση (δόνηση), για μεγαλύτερη ασφάλεια και πιο διαισθητική αλληλεπίδραση κατά την οδήγηση.

Η ιστορία ξεκινά το 2006, όταν ο Thomas Brehmer, ιδρυτής της Brehmergroup, πατεντάρισε τα καινοτόμα θερμαινόμενα grips, τεχνολογία που σήμερα εξοπλίζει, μεταξύ άλλων, και μοτοσυκλέτες της BMW. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά θερμαινόμενα grips που χρησιμοποιούν συρμάτινες αντιστάσεις, αυτά βασίζονται σε πατενταρισμένη θερμαντική μεμβράνη που προσφέρει ομοιόμορφη κατανομή θερμότητας.

 Πέρα από αυτό όμως το 2025, σε συνεργασία με τον Moritz Schmidt, τεχνικό διευθυντή της εταιρείας, η ιδέα εξελίχθηκε στο πρώτο “έξυπνο” θερμαινόμενο grip με ενσωματωμένη αναγνώριση λαβής, που καταχωρήθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Smart Grips

Στο τρέχον εγχείρημα, η λύση αυτή αναβαθμίζεται με αισθητήρες για αναγνώριση χειρονομιών με την βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης και ενεργή απτική ανάδραση (δόνηση). Έτσι, οι λαβές της μοτοσυκλέτας μετατρέπονται σε ένα πλήρες διαδραστικό περιβάλλον ελέγχου.

Χειρονομίες αντί για κουμπιά – ασφάλεια χωρίς συμβιβασμούς

Σύμφωνα με τον Καθ. Δρ. Matthias Böhmer από το Cologne Institute for Digital Ecosystems (CIDE), η οδήγηση με παραδοσιακά κουμπιά ή οθόνες αφής απαιτεί συχνά να αφήσουμε το ένα χέρι από το τιμόνι, κάτι που σε κρίσιμες στιγμές αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος. Το νέο σύστημα λύνει το πρόβλημα με πιο διαισθητικές λύσεις χειρισμού όπως

Ένα σφίξιμο της λαβής μπορεί να απαντήσει σε μια κλήση.

Ένα γλίστρημα του αντίχειρα μπορεί να ενεργοποιήσει το φλας.

Ένα άγγιγμα μπορεί να αλλάξει λειτουργίες.

Παράλληλα, η απτική ανάδραση ενημερώνει διακριτικά τον αναβάτη – για παράδειγμα, η αριστερή λαβή δονείται γρήγορα λίγο πριν από μια αριστερή στροφή, προσφέροντας καθοδήγηση χωρίς να απαιτείται οπτική επαφή με οθόνες και απόσπαση της προσοχής και του βλέμματος από τον δρόμο.

Επειδή μιλάμε για μοτοσυκλέτα και σε επίπεδο ευρωπαίων μοτοσυκλετιστών, εννοείται πως το σύστημα αυτό δουλεύει πάνω από τα γάντια που είναι απαραίτητα στην οδήγηση της μοτοσυκλέτας. Εκεί το ξέρουν όλοι, εδώ τα θεωρούν υπερβολή.

Smart Grips

Ο Böhmer τονίζει: “Η ιδέα μειώνει την απόσπαση προσοχής και αυξάνει σημαντικά την ασφάλεια. Ειδικά στην αστική ή δυναμική οδήγηση, μπορεί να κερδίσει κρίσιμα κλάσματα του δευτερολέπτου”.

Απλό στην εφαρμογή – προσιτό στο κόστος

Η τεχνολογική βάση παραμένει η αποδεδειγμένα αξιόπιστη τεχνολογία θερμαντικού φύλλου της Brehmergroup, η οποία μπορεί να συνδυαστεί αποδοτικά με τεχνολογία αισθητήρων. Έτσι, η λύση μπορεί να ενσωματωθεί σε υπάρχουσες πλατφόρμες οχημάτων χωρίς μεγάλες τροποποιήσεις και με χαμηλό κόστος.

θερμαινόμενα

Η λογική της κατασκευής παραμένει ευέλικτη, πράγμα που σημαίνει ότι στο μέλλον θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι μόνο σε μοτοσυκλέτες, αλλά και σε e-bikes, ηλεκτρικά σκούτερ ή ακόμη και οχήματα ειδικού σκοπού.

Ο Moritz Schmidt σημειώνει: “Για εμάς, αυτό δεν είναι απλώς ένα προϊόν – είναι η απόδειξη του πώς συνδυάζουμε τη μηχανοτρονική τεχνογνωσία, την εμπειρία βιομηχανικής υλοποίησης και την ακαδημαϊκή έρευνα για να δημιουργούμε καινοτομίες που φτάνουν στην αγορά”.

Το ερευνητικό έργο χρηματοδοτείται από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας, με προϋπολογισμό περίπου 220.000 ευρώ και διάρκεια έως τον Νοέμβριο του 2026.

θερμαινόμενα

 

Ετικέτες

Νέα πατέντα Honda για VVT

Πιο σοφιστικέ σύστημα από το VTEC
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

10/1/2019

Ο μεταβλητός χρονισμός των βαλβίδων, είναι αναμφίβολα το trend της εποχής στην μοτοσυκλετιστική βιομηχανία και σε συνδυασμό με τις πιο αυστηρές προδιαγραφές των Euro5 που θα τεθούν σε εφαρμογή την επόμενη χρονιά, όλο και περισσότεροι κατασκευαστές στρέφονται προς αυτή την λύση. Η μέθοδος πάντως του μεταβλητού χρονισμού, δεν είναι κάτι καινούργιο στην τεχνολογία κινητήρων εσωτερικής καύσης, καθώς η φιλοσοφία της προσαρμογής του κύκλου των βαλβίδων σε συνάρτηση με τον ρυθμό περιστροφής του κινητήρα, είναι κάτι που έχει τις ρίζες του στην δεκαετία του 1920! Από τότε βέβαια χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν 60 χρόνια για να αρχίσουν οι βιομηχανίες να επενδύουν πάνω στην συγκεκριμένη τεχνολογία, καθώς την δεκαετία του '80 άρχισε να μπαίνει σε εφαρμογή στα αυτοκίνητα. Για ιστορικούς λόγους να θυμίσουμε ότι το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής με μεταβλητό χρονισμό βαλβίδων, ήταν το Alfa Romeo Spider του 1980.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικός ο μεταβλητός χρονισμός των βαλβίδων και ιδιαίτερα στις μέρες μας που οι προδιαγραφές γίνονται όλο και πιο αυστηρές; Οι κινητήρες υψηλής απόδοσης –όπως για παράδειγμα αυτοί των superbikes- βασίζονται στην απόδοση της μέγιστης ισχύος μέσα σε συγκεκριμένα όρια. Χωρίς την βοήθεια ενός υπερσυμπιεστή (όπως συμβαίνει στο Η2 της Kawasaki), αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αύξηση των στροφών. Εκεί πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα του χρονισμού των βαλβίδων. Ένας κινητήρας που ανεβάζει πολλές στροφές χρειάζεται ένα μεγάλο overlap στις βαλβίδες (ο χρόνος δηλαδή που μένουν ανοιχτές ταυτόχρονα οι βαλβίδες εισαγωγής και εξαγωγής στο τέλος της φάσης της εκτόνωσης). Αυτό βοηθά  στο να απομακρυνθούν τα καυσαέρια και ταυτόχρονα να γίνει η πλήρωση του θαλάμου με φρέσκο μείγμα. Το overlap λοιπόν αποδίδει εξαιρετικά στις υψηλές στροφές. Όταν όμως ο κινητήρας δουλεύει σε χαμηλές στροφές, αυτό το overlap μπορεί να επιτρέψει στο άκαυστο μείγμα να "δραπετεύσει" από τις βαλβίδες εξαγωγής πριν κλείσουν αυτές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τις απώλειες στην απόδοση και τους αυξημένους ρύπους. Άρα είναι αναγκαίο ένα σύστημα που θα ρυθμίζει το overlap ανάλογα με το ρυθμό περιστροφής του κινητήρα.


H Honda εφάρμοσε την δική της προσέγγιση στα αυτοκίνητά της το 1989, το γνωστό VTEC που είχε να κάνει τόσο με τον χρονισμό, όσο και με το βύθισμα των βαλβίδων. Αυτό βέβαια δεν είχε σχέση με το VTEC που χρησιμοποίησε στις μοτοσυκλέτες, το οποίο ενεργοποιούσε ή απενεργοποιούσε σε ένα συγκεκριμένο ρυθμό περιστροφής ένα ζεύγος βαλβίδων. Με άλλα λόγια, μετέτρεπε τον κάθε κύλινδρο από διβάλβιδο σε τετραβάλβιδο.
Πριν από λίγες μέρες όμως, στις 3 Ιανουαρίου, η Honda κατέθεσε μία πατέντα που δείχνει ένα διαφορετικό σύστημα VVT που μοιάζει περισσότερο με το ShiftCam της BMW. Για να το περιγράψουμε απλά, ο κάθε κύλινδρος διαθέτει τέσσερις βαλβίδες, στις οποίες αντιστοιχούν δύο λοβοί των εκκεντροφόρων για κάθε μία από αυτές. Τα πιο ήπια έκκεντρα κινούν τις βαλβίδες στις χαμηλές στροφές, ενώ τα πιο "άγρια" αναλαμβάνουν δράση στους υψηλότερους ρυθμούς περιστροφής. Σε αντίθεση με το σύστημα της BMW που ουσιαστικά μετακινεί μόνο τους εκκεντροφόρους εισαγωγής, το VVT της Honda δρα και στους δύο εκκεντροφόρους (εισαγωγής/εξαγωγής). Κάθε εκκεντροφόρος έχει δύο άξονες (έναν εσωτερικό κι έναν εξωτερικό) με τα έκκεντρα να βρίσκονται πάνω στον εξωτερικό ο οποίος ολισθαίνει πάνω στον εσωτερικό άξονα. Η βασική διαφορά του συστήματος της Honda σε σχέση με αυτό που χρησιμοποιεί η BMW στον κινητήρα του S1000RR, είναι ότι αυτή η αρχιτεκτονική στην Honda είναι εφαρμοσμένη σε κάθε εκκεντροφόρο για κάθε κύλινδρο ξεχωριστά, ενώ η BMW το χρησιμοποιεί αυτό ανά ζεύγος κυλίνδρων.

Με δεδομένο λοιπόν ότι για να γίνει η μετάβαση από τον πιο ήπιο χρονισμό στον πιο άγριο θα πρέπει να συμβεί όταν οι βαλβίδες είναι κλειστές (που σε έναν τετρακύλινδρο εν σειρά πάντα μία εισαγωγής ή μία εξαγωγής είναι ανοιχτή κάθε στιγμή) καταλαβαίνουμε ότι το σύστημα της Honda έχει μεγαλύτερο "χρονικό παράθυρο" κι ευελιξία στο να κάνει την μετάβαση. Άλλη μια διαφορά είναι ότι το σύστημα που ενεργοποιεί την "ολίσθηση" στους εκκεντροφόρους της Honda είναι μεν πιο σοφιστικέ και πιο πολύπλοκο από της BMW, έχοντας όμως το πλεονέκτημα να μην μεγαλώνει τον όγκο που χρειάζεται το σύστημα.

Η πατέντα, όπως φαίνεται και από τα σκίτσα, αφορά έναν τετρακύλινδρο κινητήρα, για τον οποίο προς το παρόν μπορούμε μόνο να υποθέσουμε (με μια σχετική ασφάλεια), ότι αφορά το επόμενο CBR1000RR Fireblade που ευελπιστούμε να δούμε το 2020