Yamaha XT500: Η μοτοσυκλέτα που έθεσε τα θεμέλια

Η on-off μίας ολόκληρης εποχής
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

4/5/2018

Το 1979, σε έναν αγώνα που πολύ γρήγορα θα γινόταν θρύλος, η Yamaha πραγματοποιούσε τον πρώτο της άθλο: Κέρδιζε το Paris – Dakar σε μία εποχή που η κατάταξη ήταν γενική, μπήκε δηλαδή νικήτρια μπροστά από τα ξακουστά Range Rover και τα Renault της εποχής, και μάλιστα έκανε το ένα-δύο στις νίκες! Την επόμενη χρονιά το Paris – Dakar θα έβλεπε το 40% περίπου των συμμετοχών των μοτοσυκλετών, να είναι με XT500 ενώ τα πράγματα ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακά στην γενική κατάταξη: Τέσσερα XT500 κέρδιζαν τις πρώτες θέσεις!

Είχαμε γράψει στην ιστορία της Africa Twin, πως η Honda ξεκίνησε την εξέλιξη μίας μοτοσυκλέτας βλέποντας τις Yamaha να δημιουργούν πάταγο, και πήρε την απόφαση για ολική επίθεση την επόμενη χρονιά, με το BMW R80 G/S. Τότε ήταν που ξήλωσε το HRC και το κατέβασε για σχεδόν δύο χρόνια στην έρημο, ώστε να πάρει την νίκη το ’86, όταν είδε πως το XR550 δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στα BMW, για τρεις συνεχόμενες χρονιές. Πάμε όμως πίσω στο 1979 και το 1980, όταν η Yamaha ήταν η πρώτη που έφτιαχνε μία Adventure bike, μία μεγάλη τετράχρονη μοτοσυκλέτα, που ήταν μακριά από τα δεδομένα της εποχής και καλούσε τον κόσμο να δει την μοτοσυκλέτα διαφορετικά. Όπως προσωπικά μου έχει πει ο Hubert Auriol πριν από σχεδόν οκτώ χρόνια στην συγκέντρωση της BMW στο Garmisch-Partenkirchen, μία από τις συγκυρίες που η BMW κατέληξε με μία μοτοσυκλέτα σαν το R80 G/S ήταν το XT500 της Yamaha. Αν λοιπόν το R80 G/S είναι ο πρόγονος των on-off, τότε το XT500 είναι τα θεμέλια ολόκληρου του οικοδομήματος!

Για να φτάσει όμως το XT να γίνει η βάση όλων των Adventure μοτοσυκλετών, μέσα από την παρουσία του σε ένα Rally που γρήγορα θα γινόταν το δυσκολότερο του κόσμου, πέρασαν τέσσερα χρόνια με θητεία στην Αμερική. Κι αν στην από εκεί πλευρά του Ατλαντικού χρησιμοποιούταν καθαρά για οδήγηση στις αχανείς έρημες, χωμάτινες, ευθείες, στην Ευρώπη είχε ήδη απήχηση ως μία μοτοσυκλέτα για καθημερινή χρήση και εξορμήσεις. Χωρίς να παραβλέπουμε την φήμη του ως «σουζομηχανακι» που εκείνη την εποχή ταξίδευε στόμα με στόμα.

Yamaha Tenere 700 World Raid [video]: Εξέλιξη ανά την υφήλιο!

Ήταν η Yamaha Γαλλίας και ένας άνθρωπος συγκεκριμένα, που μετέφρασαν όλα τα παραπάνω πολύ διαφορετικά από οτιδήποτε άλλο έβλεπαν οι υπόλοιποι, αντικρύζοντας στο XT500 την πρώτη μεγάλη ευκαιρία να δει ο κόσμος την μοτοσυκλέτα, ως όχημα περιπέτειας. Εδώ χρειάζεται μία διευκρίνιση: Περιπέτειες με μοτοσυκλέτες ζούσαν τότε οι Ευρωπαίοι καθημερινά, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει κανείς τις προηγούμενες ταραγμένες δεκαετίες των παγκόσμιων πολέμων. Ταξιδεύοντας με παχύ χιόνι στους -40 εφευρίσκοντας απίστευτα τεχνάσματα για να αποφύγουν τα κρυοπαγήματα, ή φορτώνοντας περιουσίες ολόκληρες σε μία σέλα, στοιβάζοντας μαζί τους τις ελπίδες για μία καλύτερη ημέρα..

Αυτό όμως που έκανε ο Jean-Claude Olivier, ο άνθρωπος που αργότερα θα γινόταν διευθυντής της Yamaha Γαλλίας, κι ένα από τα πιο σημαντικά στελέχη της Yamaha στην Ευρώπη, ήταν σε μία εποχή απίστευτων αλλαγών, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 να δώσει στην μοτοσυκλέτα την εικόνα του συντρόφου στην περιπέτεια. Αντί για το μουλάρι που σε βοηθά στην δουλειά, γινόταν το ατίθασο άτι που οι υπόλοιποι θαύμαζαν και ονειρεύονταν να βρεθούν επίσης στην σέλα του, κι αυτό το κατάφερε με το XT500 σαρώνοντας το πιο σκληρό Rally του κόσμου! Ήταν επίσης η εποχή που το Paris – Dakar εμφανιζόταν στην τηλεόραση, κι έτσι το να βλέπει το γενικό κοινό μία μοτοσυκλέτα να υπερισχύει των αυτοκινήτων, έχτιζε ένα τεράστιο μύθο για τους δύο τροχούς, την Yamaha ειδικότερα και το XT500 πιο συγκεκριμένα!

Όταν το ’81 το Paris – Dakar μπήκε υπό την στέγη της FIM έχοντας περισσότερες συμμετοχές και φυσικά φέρνοντας το R80 G/S στο προσκήνιο που με περίσσεια δύναμης ισοπέδωνε τον ανταγωνισμό, η Yamaha προσπάθησε να απαντήσει. Έφερε το XT550 με το σύστημα YDIS (Yamaha Dual Intake System) όπου ένα δεύτερο καρμπυρατέρ φρόντιζε να δίνει πλουσιότερο μίγμα στις υψηλές στροφές, αυξάνοντας την δύναμη. Φυσικά αυτό δεν ήταν αρκετό απέναντι στον οδοστρωτήρα της BMW, ούτε για την απάντηση της Honda που στηρίχτηκε σε μία τόσο τεράστια επένδυση (κουβαλώντας το HRC στην άμμο). Για ολόκληρη την δεκαετία του ’80 η Yamaha δεν θα βρισκόταν στην κορυφή, όμως αυτό δεν την ένοιαζε ιδιαίτερα, ο θρύλος είχε ήδη δημιουργηθεί κι αυτό δεν άλλαζε εύκολα.

Μετουσιώνοντας την επιτυχία αυτή σε εμπορικό προϊόν, το ’82 έφερε το XT600 Tenere στο μεγαλύτερο –τότε- σαλόνι μοτοσυκλέτας στο Παρίσι που αμέσως έγινε επιτυχία και χρησιμοποιήθηκε από πολλούς αναβατές, ερασιτέχνες και μη, στο Paris – Dakar. Το XT600 Tenere ήταν τόσο μεγάλη εμπορική επιτυχία, εξαργυρώνοντας τον θρύλο από το XT550 χωρίς να χρειάζεται τις νίκες, έως ότου η Yamaha ετοίμασε την τρίτη γενιά, που για σχεδόν ολόκληρη την δεκαετία του ’90 ήταν η καλύτερη Adventure του κόσμου! Τα Yamaha YZE 750T και 850T ήταν κυρίαρχα για όλη την δεκαετία με τρία διαλείμματα, από το Cagiva Elephant 900 το ’90 και το ’94 κι από το BMW F650RR το ’99!

Μπορεί από τότε, η KTM να μην έχει αφήσει καμία ευκαιρία για επικράτηση άλλης ομάδας, επενδύοντας τεράστια ποσά στον πιο σκληρό αγώνα, ωστόσο δύσκολα σβήνεις τους πρώτους. Το XT500 και το XT550 έβαλαν τις βάσεις για το όνομα Tenere που αργότερα και για μία δεκαετία δεν σταματούσε να ακούγεται. Πάνω σε αυτά τα γερά θεμέλια, το νέο μεσαίο Tenere της Yamaha βρήκε –όπως όλα δείχνουν- το σωστό δρόμο. Διότι ενώ αρχικά η Yamaha έδειξε ένα πρωτότυπο που απλά έφερε το όνομα, στη συνέχεια άκουσε τον κόσμο κι έκανε κάτι εξίσου γενναίο που λίγες φορές έχει συμβεί στην μοτοσυκλετιστική ιστορία: Άλλαξε τελείως την μορφή του, σχεδιάζοντας από την αρχή ένα Tenere αντάξιο του ονόματος! Αυτό ακριβώς παραλίγο θα διαπιστώναμε αν ισχύει και στην πράξη, από τους πρώτους στον κόσμο, όταν η Yamaha σχεδίαζε να μας φέρει το πρωτότυπο στην Ελλάδα.

Χωρίς λοιπόν να το έχουμε οδηγήσει, αλλά παρακολουθώντας την εξέλιξή του και συνομιλώντας με τους ανθρώπους που το εξελίσσουν, η αναμονή θα πρέπει να κρίνεται βάσιμη και το τελικό αποτέλεσμα να την δικαιώνει…

 

Ετικέτες

Αφιέρωμα Ομάδα ΔΙ.ΑΣ.

Ένας κοινός μοτοσυκλετιστικός κώδικας
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

7/12/2017

Στο τεύχος του ΜΟΤΟ που κυκλοφορεί τώρα στα περίπτερα, φιλοξενείται ένα εκτενές αφιέρωμα στην Ομάδα ΔΙ.ΑΣ., την Ομάδα Δίκυκλης Αστυνόμευσης της Άμεσης Επέμβασης, που ουσιαστικά αποτελεί την πιο… άμεση επέμβαση από οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία της Ελληνικής Αστυνομίας.
Η ιδέα να εισχωρήσουμε στα ενδότερα της Ομάδας και να αποτυπώσουμε από πρώτο χέρι τον τρόπο που λειτουργεί και αποδίδει, είναι κάτι που υπέβοσκε ως project εδώ και πολύ καιρό. Η ΔΙ.ΑΣ. είναι ίσως ό,τι πιο κοντά σε εμάς που οδηγούμε και ζούμε με τις μοτοσυκλέτες, και η διαφορετική διάσταση του ρόλου που παίζει η μοτοσυκλέτα στην συγκεκριμένη υπηρεσία, είναι κάτι που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, αντίστοιχο με αυτό που υπάρχει στον διπλό ρόλο των αστυνομικών-μοτοσυκλετιστών.

Θέλαμε να μάθουμε κατά πόσο είναι διαποτισμένη αυτή η υπηρεσία με την μοτοσυκλετιστική κουλτούρα ή αν αντιμετωπίζονται οι μοτοσυκλέτες ως ένα οποιοδήποτε άλλο υπηρεσιακό όχημα. Μας γοήτευε η ιδέα να επικεντρωθούμε στο ανθρώπινο στοιχείο και στους προσωπικούς προβληματισμούς των αστυνομικών που ανήκουν στην ΔΙ.ΑΣ., γιατί στο κάτω-κάτω είναι άνθρωποι που όχι απλώς καβαλάνε μηχανάκια καθημερινά στη δουλειά τους, αλλά ρισκάρουν τη ζωή τους πάνω σ’ αυτά. Θέλαμε επίσης να καταρρίψουμε ή να επιβεβαιώσουμε στερεότυπα γύρω από το ευαίσθητο αυτό θέμα, το οποίο έχει δημιουργήσει τόσους αστικούς μύθους, που είναι δυσανάλογα πολλοί σε σχέση με την επταετή διάρκεια –μέχρι σήμερα- ζωής της Ομάδας.


Η μέχρι τώρα εμπειρία μας από προσπάθειες να κάνουμε κάτι ανάλογο που απαιτούσε την συνεννόηση με τις υπηρεσίες του δημοσίου και δη των σωμάτων ασφαλείας ή του στρατού, μας προϊδέαζε για έναν γολγοθά συνεννοήσεων με αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Παρόλα αυτά αποφασίσουμε να το επιχειρήσουμε και όπως απέδειξε η ιστορία, πράξαμε σοφά. Διότι η Ομάδα ΔΙ.ΑΣ., από τη διοίκησή της μέχρι και τον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας, έχει μια εντελώς διαφορετική, ανοιχτή και σύγχρονη νοοτροπία, που μας εξέπληξε ευχάριστα. Η αμέριστη υποστήριξη του project από τη μεριά τους, ήταν η πρώτη ένδειξη ότι πράγματι δεν είναι τυχαίο γεγονός το ότι είχαμε να κάνουμε με πραγματικούς μοτοσυκλετιστές.

Σε κάθε στάδιο υλοποίησης της ιδέας, επιβεβαιωνόταν το παραπάνω παντοιοτρόπως με λύσεις και προτάσεις που βρισκόντουσαν πριν καν δημιουργηθούν τα προβλήματα. Η γραφειοκρατία νικήθηκε γιατί είχαμε να κάνουμε με ανθρώπους που λειτουργούν με το προφανές και το αποτελεσματικό και όχι μόνο με ευθυνόφοβους τυπολάτρες. Αυτή είναι και η σημαντικότερη ένδειξη της σύγχρονης αστυνομίας, με ανθρώπους που γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι και πώς πρέπει να γίνει για να είναι αποτελεσματικοί.


Αυτό το τελευταίο το είδαμε και οι ίδιοι στην πράξη. Περνώντας μια ολόκληρη μέρα με ανθρώπους της ΔΙ.ΑΣ. ζήσαμε από όσο πιο κοντά γινόταν καταστάσεις και μιλήσαμε με τους αστυνομικούς που βρίσκονται καθημερινά στο δρόμο. Βιώσαμε το εντυπωσιακά υψηλό επίπεδο της εκπαίδευσής τους (με ένα πολύ μικρό μέρος να αποτυπώνεται στις φωτογραφίες που εικονογραφούν το άρθρο) και τον ρόλο που καλείται να παίξει η μοτοσυκλέτα σε ένα σύνθετο και επικίνδυνο περιβάλλον. Όσοι διαβάσετε το συγκεκριμένο αφιέρωμα θα γίνετε –όπως κι εμείς- αποδέκτες των προβληματισμών αλλά και της ψυχοσύνθεσης των ανθρώπων που αποτελούν την Ομάδα σε κάθε βαθμίδα της ιεραρχίας, αλλά και τους δεσμούς που προκύπτουν με τις μοτοσυκλέτες τους. Θα διαπιστώσετε ότι η μοτοσυκλέτα παίζει έναν τεράστιο ρόλο στην διαμόρφωση της φιλοσοφίας τους και τέλος, θα επιβεβαιώσετε ακόμη μια φορά ότι ο κοινός μοτοσυκλετιστικός κώδικας είναι πάνω από μορφές εξουσίας, από ρόλους και προκαταλήψεις.