Kawasaki: Κατασκευάζει το πρώτο τάνκερ υγροποιημένου υδρογόνου! Το τεράστιο όφελος για το μέλλον της μοτοσυκλέτας

Ο «Δρόμος του Υδρογόνου» από την Kawasaki
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

2/1/2020

Η Kawasaki μας φέρνει πιο κοντά σε μία οικονομία υδρογόνου, από μία οικονομία με βάση το πετρέλαιο όπως είμαστε τώρα. Κι αυτό έχει άμεσο ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία πρώτα, κι έπειτα για όλους τους μελλοντικούς μοτοσυκλετιστές!

Στο editorial του τεύχους 602 Ιανουάριος 2020 που μόλις κυκλοφόρησε, διαβάζετε για «τα ηλεκτρικά που καίνε βενζίνη» και την σημασία που έχει για το μέλλον -όχι το άμεσο- το υδρογόνο. Κάτι που πρώτη φορά γράφαμε πριν από δέκα χρόνια στο ΜΟΤΟ.

Πρωτοπόρος στον τομέα της ναυτιλίας, εξειδικευμένη στην κατασκευή δορυφόρων και εξαρτημάτων αεροσκαφών, με καινοτομίες στις αμαξοστοιχίες, η Kawasaki έχει ένα τεράστιο έργο και είναι γνωστή στο ευρύ κοινό μονάχα από το μικρότερο, το απειροελάχιστο επιχειρηματικό κομμάτι της. Τον τομέα της αναψυχής, όπως η ίδια ονομάζει το τμήμα μοτοσυκλέτας, τα ATV και τα Jet Ski, κι αυτό λέει πολλά για τον τρόπο που αντιμετωπίζει -και κατασκευάζει- τις μοτοσυκλέτες.

Στον ευρύτατο τομέα δραστηριοποίησής της, περιλαμβάνονται η παραγωγή και η διαχείριση της ενέργειας, ξεκινώντας από τους κινητήρες για εργοστάσια παραγωγής μέχρι τις σωληνώσεις μεταφοράς. Σχεδιάζει και κατασκευάζει εργοστάσια για άλλους, ρομποτικές και συμβατικές εργαλειομηχανές και ο κατάλογος αρχίζει να ξεφεύγει από αυτό που μας ενδιαφέρει αυτή την στιγμή: Τον πρώτο τρόπο μαζικής μεταφοράς υδρογόνου!

Με βάση τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς πως η Kawasaki είναι η πλέον κατάλληλη, για να κατασκευάσει το πρώτο τανκερ που μεταφέρει υγροποιημένο υδρογόνο στους -253οC! Αυτή την στιγμή η ανθρωπότητα αναζητά τον αποτελεσματικότερο τρόπο αποθήκευσης του υδρογόνου. Μπορεί να είναι το στοιχείο με την περισσότερη αφθονία στο σύμπαν, αλλά δεν του αρέσει να μένει μόνο του δημιουργώντας ισχυρούς δεσμούς. Δεν το συλλέγεις αλλά το παράγεις και μετά ψάχνεις τρόπους να το αποθηκεύσεις. Μέχρι τώρα η μαζική του μεταφορά ήταν αδύνατη. Η Kawasaki το αλλάζει αυτό.

Στους -253οC το υδρογόνο υγροποιείται και συμπιέζεται κατά 1/800 καθιστώντας την κρυογονική θερμοκρασία συμφέρουσα. Στον τομέα της ναυτιλίας δεν αποτελεί έκπληξη ούτε είναι παντελώς άγνωστες οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που επίσης μεταφέρεται με τεράστια τάνκερ, απαιτεί -162οC για να φτάσει σε κατάσταση υγρού από αέριο και η διαδικασία συντήρησης αυτής της θερμοκρασίας σε τεράστια τάνκερ, έχει τελειοποιηθεί.

Σχεδόν άλλους εκατό βαθμούς Κελσίου κάτω από το μηδέν, δεν φτάνεις εύκολα κι ας κατέχεις την τεχνολογία για τους πρώτους εκατό πενήντα. Για αυτό και η Kawasaki αναγκάστηκε να φτιάξει την πρώτη βιομηχανική μονάδα υγροποίησης υδρογόνου της Ιαπωνίας.

Μικρότερες εγκαταστάσεις υπήρχαν και υπάρχουν στην Ιαπωνία και σε ολόκληρο τον κόσμο. Όμως τώρα η Kawasaki φέρνει την πρώτη βιομηχανικής παραγωγής, με δυνατότητα υγροποίησης πέντε τόνων υδρογόνου ημερησίως.

Κάπου εδώ μπαίνει και λίγο από μοτοσυκλέτα στην ιστορία, μιας και οι άνθρωποι που σχεδίασαν τις φτερωτές, είναι οι ίδιοι πίσω από την υπερτροφοδότηση με το πλανητικό κιβώτιο στα H2R και H2!

Πώς αλλιώς θα φορτώσεις το πρώτο τάνκερ στον κόσμο, αν δεν έχεις και το πρώτο εργοστάσιο; Η Kawasaki λοιπόν έφτιαξε ήδη το εργοστάσιο και αυτή την στιγμή ναυπηγείται και το τάνκερ.

Kawasaki: «Είμαστε πολύ κοντά σε μία κοινωνία όπου χρησιμοποιούμε το υδρογόνο στην καθημερινότητα μας»

Βασισμένη στην τεχνογνωσία του υγροποιημένου φυσικού αερίου, η Kawasaki κατασκευάζει το LH2 τάνκερ της με ιδιαίτερη προσοχή ώστε να ανταπεξέλθει στην πρόκληση. Χρειαζόταν άλλους 91οC κάτω από το μηδέν, ενώ μόλις με μικρές διακυμάνσεις στην θερμοκρασία το υδρογόνο εξατμίζεται. Κατάφερε όμως να πάρει έγκριση από τον IMO, τον παγκόσμιο οργανισμό ναυτιλίας για το σχέδιο και τις λύσεις που πρότεινε.

Πάμε στο κομμάτι που αφορά την ελληνική οικονομία. Το υδρογόνο μπορεί να παραχθεί με ένα σωρό τρόπους, όμως ένας αποδοτικός αυτή την στιγμή είναι να χρησιμοποιηθεί ο γνωστός λιγνίτης. Όχι όμως καίγοντάς τον όπως κάνουμε τώρα, αλλά ατμοποιώντας τον παγιδεύοντας τα βλαβερά παράγοντα και κρατώντας το πλούσιο υδρογόνο που απελευθερώνει η διαδικασία.

Στην φωτογραφία: Η πρώτη βιομηχανική μονάδα υγροποίησης υδρογόνου της Ιαπωνίας

Δεν είναι απλή διαδικασία, όμως κι αυτή έχει τελειοποιηθεί από πολλές εταιρίες ανά τον κόσμο, ανάμεσά τους και η Kawasaki. Ο λιγνίτης είναι δύσκολο να μεταφερθεί, πρώτα γιατί η μικρή του πληρότητα σε άνθρακα απαιτεί την επεξεργασία τεράστιων ποσοτήτων κι άρα η παραγωγή πρέπει να γίνεται επί τόπου, κι έπειτα  γιατί συμπιέζοντάς τον μπορεί να δημιουργηθούν σπινθήρες, το τελευταίο δηλαδή πράγμα που θέλεις να δεις σε ένα πλοίο, τρένο κτλ… Στην Σαχάρα μεταφέρεται σε τεράστια τρένα με ανοικτά βαγόνια, εκεί που η αφθονία χώρου και η έλλειψη του ανθρώπινου στοιχείου απλοποιεί τις διαδικασίες.  

Στην Ελλάδα, όπως και σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, ο λιγνίτης αφθονεί και η καύση του πρόκειται να σταματήσει. Η τεχνολογία της Kawasaki είναι ο τρόπος για να συνεχίσει η εκμετάλλευσή του χωρίς τις βλαβερές επιπτώσεις στο περιβάλλον, παράγοντας υδρογόνο.

Ας κάνω εδώ μία σημαντική διευκρίνηση: Το υδρογόνο δεν είναι πηγή ενέργειας, όπως το πετρέλαιο. Είναι όμως ενεργειακό νόμισμα.

Χρειάζεσαι ενέργεια για να αποκτήσεις το υδρογόνο, ενέργεια για να το μεταφέρεις, κι ενέργεια για να το αποθηκεύσεις. Όταν όλα αυτά όμως έχουν μικρότερο άθροισμα σε κατανάλωση και κόστος, τότε αρχίζει να γίνεται συμφέρουσα η χρήση του.

Η Kawasaki έχει έτοιμες τις λύσεις και έχει ήδη κατασκευάσει τις μονάδες αποθήκευσης του υγροποιημένου υδρογόνου, τις δεξαμενές φύλαξης, το σύστημα μεταφοράς και τον τρόπο της χρήσης του.

Στην Αυστραλία αυτή την στιγμή υπάρχει ένα τεράστιο απόθεμα λιγνίτη από το οποίο παράγουν υδρογόνο. Με το νέο τάνκερ θα το μεταφέρουν στην Ιαπωνία και όλο αυτό είναι ήδη προτιμότερο από τις παραδοσιακές μεθόδους, πλην της πυρηνικής ενέργειας, από την οποία όμως απομπλέκονται οι Ιάπωνες.

Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για εμάς, είναι πως η Kawasaki έχει φτιάξει κάτι ακόμη, κάτι που είναι πολύ σημαντικό για το μέλλον της μοτοσυκλέτας. Έχει εξελίξει τον τρόπο να χρησιμοποιείται το υδρογόνο στους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Το υδρογόνο καίγεται επτά φορές ποιο γρήγορα από την βενζίνη. Η BMW έχει εδώ και δέκα χρόνια αυτοκίνητο με κινητήρα εσωτερικής καύσης που καταναλώνει υδρογόνο. Το ρεζερβουάρ βέβαια της συγκεκριμένης BMW έχει τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη των δορυφόρων στο διάστημα και κοστίζει όσο μερικές εκατοντάδες συμβατικά αυτοκίνητα στην σειρά, άρα είναι μη εφικτό να υπάρξει εμπορική χρήση. Με την τεχνολογία της Kawasaki για καλύτερη χρήση στους κινητήρες εσωτερικής καύσης, και όλα τα προβλήματα λυμένα για την παραγωγή, μεταφορά, αποθήκευση κτλ, μένει ένα και μόνο πράγμα για να φτάσουμε στο όραμα της Kawasaki και πολλών ακόμη, μαζί και το δικό μας, δηλαδή μία οικονομία που να βασίζεται στο υδρογόνο. Εκεί που θέλουμε εκτός από ηλεκτρικά οχήματα με κυψέλες καυσίμου, να υπάρχουν και μοτοσυκλέτες με κινητήρες εσωτερικής καύσης που θα καταναλώνουν υδρογόνο. Το μόνο που λείπει από την εξίσωση είναι το κατάλληλο ρεζερβουάρ, και δυστυχώς απέχουμε πολλές δεκαετίες μέχρι να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Τα ηλεκτρικά οχήματα θα είναι το ενδιάμεσο βήμα μέχρι τότε…

Η Kawasaki ασχολείται σοβαρά με το υδρογόνο ως το καύσιμο του μέλλοντος, ονομάζει το πλάνο της «Δρόμο του Υδρογόνου» και οραματίζεται μία κοινωνία που συλλέγει και παράγει ενέργεια με πολλούς τρόπους, αποθηκεύοντάς την με την μορφή υδρογόνου. Το τάνκερ αυτό, είναι ένα ακόμη βήμα προς την υλοποίηση αυτού του οράματος, και στο να δούμε οχήματα όπως τα ξέρουμε τώρα, οχήματα που κάνουν «βρουμ-βρουμ» και «μπράου-μπράου» και βγάζουν σκέτο νερό από τις εξατμίσεις τους…

Ετικέτες

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!

Η Yamaha προμηθευτής τεχνολογίας στην γενική βιομηχανία!
Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

28/8/2025

Μέσα στο καλοκαίρι και συγκεκριμένα τον Ιούλιο 2025, η Yamaha Motor Robotics Holdings άλλαξε καθεστώς και μετατράπηκε σε Yamaha Robotics Co, σχηματίζοντας μία ενιαία εταιρεία με την ενσωμάτωση διαφορετικών μικρότερων που ήλεγχε έως τώρα.

Είναι μία σημαντική αλλαγή για ένα κομμάτι της Yamaha που παραμένει άγνωστο στο ευρύ κοινό. Το γεγονός πως η Yamaha ηγείται στον χώρο της μουσικής κι ακόμη περισσότερο στα πιάνα, είναι κάτι που το γνωρίζουν οι μοτοσυκλετιστές, όπως γνωρίζουν και οι μουσικοί ότι η Yamaha βγάζει και μοτοσυκλέτες.

Εκείνο που είναι άγνωστο όμως, είναι πως κατασκευάζουν μηχανήματα για εκτύπωση ηλεκτρονικών κυκλωμάτων και μικρο-επεξεργαστών, καθώς και ρομποτικούς βραχίονες που έχουν εφαρμογή σε πληθώρα κατηγοριών της βιομηχανίας.

Για παράδειγμα τα γνωστά σε μουσικούς αλλά και μοτοσυκλετιστές, μικρόφωνα της Rode φτιάχνονται όλα τους με τα ειδικά μηχανήματα της Yamaha, ενώ τα βασικότερο για εμάς, είναι πως οι περισσότερες από τις πλακέτες στις μοτοσυκλέτες Yamaha, επίσης γράφουν Yamaha γιατί κατασκευάζονται από την ίδια με μηχανήματα όμως που έχει κατασκευάσει και η ίδια. Άλλο πράγμα να φτιάχνεις εντός του εργοστασίου μοτοσυκλετών και τις πλακέτες ηλεκτρονικών και διαφορετικό να έχεις ένα εργοστάσιο ηλεκτρονικών που φτιάχνει και τις δικές σου πλακέτες.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Δύο από τους μηχανικούς της Yamaha Robotis εξηγούν την δουλειά των SMT δίπλα στο SCARPA YK500TW

Η πλακέτα για την οθόνη στα δημοφιλή Yamaha Tenere είναι μία τέτοια περίπτωση. Έχει κατασκευαστεί με Z:LEX έναν εκτυπωτή-συναρμολογητή PCB (SMT – Surface Mount Technology) που έχει την ικανότητα να διαχειριστεί έως και 95.000 εξαρτήματα ανά ώρα.

Παρότι αυτή η μονάδα μέτρησης της ταχύτητας δεν εκφράζει την ταχύτητα παραγωγής που μετριέται με βάση το πόσα εξαρτήματα τοποθετούνται τελικά πάνω στην πλακέτα μέσα σε μία ώρα και είναι ένα μικρότερο νούμερο, στην πράξη οι SMT μηχανές της Yamaha είναι τόσο εξελιγμένες που θα τις βρει κανείς σε μία σειρά από άλλα εργοστάσια, όπως της Rode για παράδειγμα.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Η ναυαρχίδα των νέων SMT της YAMAHΑ με διπλή κεφαλή - Οι περισσότερες από τις πλακέτες των Yamaha μοτοσυκλετών βγαίνουν από εδώ

Συνήθως τα εργοστάσια κατασκευής μοτοσυκλετών βασίζονται σε εξωτερικούς προμηθευτές για τα περισσότερα από τα εξαρτήματα και απλά συναρμολογούν το μοντέλο, ενώ ιδιαίτερα για τα ηλεκτρονικά κανείς δεν μπαίνει στην διαδικασία να φτιάξει τις δικές τους πλακέτες, πόσο μάλλον τα δικά του μηχανήματα εκτύπωσης πλακετών.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Η Yamaha έχει έτοιμα σχέδια για έναν κατασκευαστή ηλεκτρονικών με ολοκληρωμένη λύση Surface Mount Technology (SMT) και Factory Automation (FA)

Η Yamaha δεν έφτασε σε αυτό το σημείο τυχαία. Η πρώτη της επένδυση στον τομέα αυτό πηγαίνει πίσω στο 1984 όταν σε επίσκεψη στις ΗΠΑ των στελεχών της τότε, είδε πως το μέλλον βρίσκεται στα ηλεκτρονικά και εκείνος που θα έχει τεχνολογία για την δημιουργία τους θα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση απέναντι σε εκείνον που απλά τα προμηθεύεται. Παρότι υπάρχουν πολλά ορόσημα για την Yamaha στον τομέα των ηλεκτρονικών στην πρώιμη εποχή τους, την δεκαετία του ΄90 για εμένα ξεχωρίζουν δύο ημερομηνίες. Το επόμενο μεγάλο βήμα έρχεται το 2009 όταν κατασκευάζει τον πιο γρήγορο συναρμολογητή του κόσμου και ανοίγει την πόρτα των επαφών με τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ηλεκτρονικών.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Η πλακέτα κάτω από την οθόνη, είναι κατασκευή της Yamaha από μηχάνημα (SMT) της Yamaha!

Το επόμενο είναι το 2015, ακριβώς μία δεκαετία πριν, όταν ενώνει τις δυνάμεις της με το αντίστοιχο τμήμα της Hitachi και σκαρφαλώνει στην κορυφή του κόσμου, συγκεκριμένα για τις μηχανές SMT.

Περίπου εκείνη την περίοδο τελειοποιεί για τους ρομποτικούς της βραχίονες. Είδαμε από κοντά την αναβαθμισμένη έκδοση του SCARPA σε διάταξη τροχιάς και πήραμε μία γεύση από το πόσο γρήγορα μπορεί να κινηθεί.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Η ταχύτητα κίνησης και η ακρίβεια του βραχίωνα SCARA κάνουν τον κόσμο της βιομηχανίας να στρέφει το βλέμμα στην Yamaha

Η Yamaha έχει τουλάχιστον 12 χρόνια εμπειρίας στους ρομποτικούς βραχίονες ακριβείας και στα ρομπότ τροχιάς είχε πολλές πρωτιές. Εξωτερικά αυτό που είδαμε δεν έχει αλλάξει τουλάχιστον για μία πενταετία αλλά το νέο μοντέλο έχει μία απίστευτη ταχύτητα ενώ εγγυάται ακρίβεια σε επίπεδο μικρόμετρου.

Ξεκινήσαμε από ακρίβεια λίγο κάτω από χιλιοστό ανάμεσα σε μία χιλιάδα κύκλων και φτάσαμε να έχει πλέον το SCARPA τέσσερις φορές μεγαλύτερη ταχύτητα με ακρίβεια μικρόμετρου σε βάθος χιλιάδων κύκλων.

Είναι τόσο σημαντική η βελτίωση που μία σειρά από γραμμές παραγωγής ανά τον κόσμο έχουν φρακάρει τις παραγγελίες στην Yamaha Robotics για την έκδοση του SCARPA που είδαμε από κοντά και εκπροσωπεί το άλλο μισό της Yamaha Robotics, εκείνο των αυτοματισμών για διάφορες γραμμές παραγωγής.

Οι βραχίονες τροχιάς έχουν -τώρα στην νέα έκδοση του μοντέλου YK500TW- καλύτερη ακρίβεια από τον κλασικό βραχίονα που επίσης παράγει η Yamaha Robotics. Το μεγαλύτερο κέρδος είναι ο περιορισμός εμβαδού καθώς οι βραχίονες τροχιάς δεν χρειάζονται χώρο στο πλάι της γραμμής παραγωγής αλλά βρίσκονται από πάνω καταλαμβάνοντας λιγότερο ζωτικό χώρο.

Yamaha Robotics: Φτιάχνουν πλακέτες ηλεκτρονικών και για άλλους! Είδαμε το νέο SCARA!
Σε συνέδρια τεχνολογίας το λογότυπο της Yamaha λάμπει για ανθρώπους που ενδεχομένως δεν έχουν σχέση ούτε με μοτοσυκλέτες, ούτε με σκάφη αναψυχής και Jetski ούτε και με τη μουσική

Στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 70 χρόνια Yamaha, πήραμε μία μικρή γεύση από το τι μπορεί να κάνει αυτή η πλευρά του Ιαπωνικού Ομίλου που παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό.

Παρόλο που υπάρχουν διάφορα κέντρα ανά τον κόσμο, η καρδιά της Yamaha Motor Robotics, παραμένει στο Hamamatsu. Γνωστό σε εμάς για τις μοτοσυκλέτες, το Hamamatsu είναι επίσης η πατρίδα της τηλεόρασης καθώς τελειοποιήθηκε από την Hamamatsu Photonics η αρχική ιδέα της CRT τεχνολογίας που πρώτος ανέπτυξε ο Γερμανός Karl Ferdinand Braun και στην συνέχεια εξελίχθηκε στις ΗΠΑ την δεκαετία του ’20-’30. Η εξέλιξη που έγινε στο Hamamatsu αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι που έφερε την ώθηση που χρειαζόταν.

Υπάρχει λοιπόν μία κοιτίδα τεχνολογίας στην ευρύτερη περιοχή που δικαιολογεί την ενασχόληση της Yamaha από νωρίς στα ηλεκτρονικά, όταν δεν ήταν τόσο ευρεία η χρήση τους στις μοτοσυκλέτες.

Ετικέτες