Αυτόνομη οδήγηση - Καθορίστηκε το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Δημοσιεύτηκε η Υπουργική Απόφαση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης
Motobot
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

22/12/2022

Με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της Υπουργικής Απόφασης που υπογράφει ο Υφυπουργός Μεταφορών Μιχάλης Παπαδόπουλος, καθορίζεται το νομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούν να κινηθούν στην Ελλάδα αυτόνομα οχήματα.

Την ίδια ώρα που σας γράφαμε για την ιστορία των concept μοτοσυκλετών που πιθανώς να οδηγήσουν στη γέννηση αυτόνομα κινούμενων δικύκλων, ο Υφυπουργός Μεταφορών υπέγραφε την πρώτη απόφαση για την πιλοτική αυτόνομη μετακίνηση στη χώρα μας.

Για την ώρα πάντως, το πλαίσιο είναι εξαιρετικά αυστηρό -σωστά ενεργεί ο νομοθέτης-, οπότε μην περιμένετε να βγείτε έξω αύριο και να δείτε πλήρως αυτόνομα οχήματα να κινούνται ανεξέλεγκτα στους δημόσιους δρόμους.

Το νομικό πλαίσιο περιγράφει πιλοτικά προγράμματα, σε προκαθορισμένες διαδρομές, με επιτηρητές (υπεύθυνους παρακολούθησης) εκτός του οχήματος, ενώ τα πρώτα βήματα της αυτόνομης μετακίνησης στη χώρα μας αναμένεται να γίνουν αρχικά μόνο από Ερευνητικά Ιδρύματα και Πανεπιστήμια, και πάντα σε απόλυτα ελεγχόμενες συνθήκες.

Πιο συγκεκριμένα η απόφαση αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

  • Η κυκλοφορία επιβατηγού οχήματος θα γίνεται σε συγκεκριμένη διαδρομή ή σε λωρίδες αποκλειστικής κυκλοφορίας και η κίνησή του θα ρυθμίζεται από τον υπεύθυνο παρακολούθησης κίνησης, ο οποίος δεν θα βρίσκεται εντός του οχήματος.
  • Προβλέπεται ότι η κυκλοφορία επιβατηγού οχήματος χωρίς οδηγό γίνεται κατά μήκος συγκεκριμένης αστικής ή περιαστικής διαδρομής, με ομόρροπη φορά προς την υπόλοιπη κυκλοφορία της οδού και σύμφωνα με τους κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και την κατάλληλη σήμανση.
  • Το όχημα φέρει κατάλληλο εξοπλισμό που συμμορφώνεται με τους φωτεινούς σηματοδότες κατά μήκος της διαδρομής κίνησης του, ώστε να διασφαλίζεται η προτεραιότητα στην κατεύθυνση κίνησης του οχήματος, ενώ το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητάς του ορίζεται σε 30 χλμ/ ώρα.
  • Ο υπεύθυνος παρακολούθησης της κίνησης του οχήματος εποπτεύει συνολικά τη λειτουργία του συστήματος εν κινήσει από το κέντρο ελέγχου και πρέπει να είναι κάτοχος αντίστοιχης ισχύουσας κατηγορίας άδειας οδήγησης, ενώ υπόκειται υποχρεωτικά σε εκπαίδευση από τον αρμόδιο φορέα (Ερευνητικό Ίδρυμα), που έχει την ειδική τεχνογνωσία για τη λειτουργία του οχήματος που κυκλοφορεί, του εξοπλισμού του και των υποδομών.

Φάσεις υλοποίησης

Κατά τη δοκιμαστική περίοδο προβλέπεται, αρχικά, η κυκλοφορία του συγκεκριμένου οχήματος με παρουσία οδηγού και σε δεύτερο στάδιο, η κυκλοφορία χωρίς την παρουσία οδηγού, αλλά με την παρουσία επόπτη εντός του οχήματος και χωρίς την παρουσία λοιπών επιβατών.

Η μετάβαση από το ένα στάδιο στο άλλο γίνεται μόνο μετά από επιτυχή αξιολόγηση του προηγούμενου σταδίου, ενώ σε περίπτωση βλάβης, προβλέπεται η άμεση ακινητοποίηση του οχήματος.

Τεχνικές προδιαγραφές

Σημειώνεται ότι για τη θέση σε κυκλοφορία του οχήματος χωρίς οδηγό ορίζονται συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές τις οποίες πρέπει να πληροί το όχημα, όπως το σύστημα αυτοματοποιημένης οδήγησης (ADS).

Το σύστημα αυτό, μεταξύ άλλων, είναι ικανό: να λειτουργεί σε ασφαλείς ταχύτητες και να επιδεικνύει προληπτική συμπεριφορά σε αλληλεπίδραση με τους άλλους χρήστες του οδικού δικτύου, καθώς και να ανιχνεύει και να αντιδρά κατάλληλα σε αντικείμενα και συμβάντα που σχετίζονται με το καθήκον δυναμικής οδήγησης, όπως τα μηχανοκίνητα οχήματα και άλλοι χρήστες του οδικού δικτύου (ποδήλατα, σκούτερ, αναπηρικά αμαξίδια, πεζοί και εμπόδια).

Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη την Υπουργική Απόφαση.

 

Βαρκελώνη: Συνασπισμός Δήμου-Μοτοσυκλετιστών για άδεια πεζοδρόμια με αντάλλαγμα 25.000 θέσεις πάρκινγκ

Αύξηση θέσεων στάθμευσης – Κυρώσεις για στάθμευση σε πεζοδρόμια
Barcelona Traffic
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

20/11/2025

Ο δήμος της Βαρκελώνης σε συνεργασία με κρατικούς φορείς και ομάδες μοτοσυκλετιστών θέλει να διώξει τα σκούτερ και τις μοτοσυκλέτες από τα πεζοδρόμια και να δημιουργήσει θέσεις στάθμευσης.

Είναι η πρώτη ενέργεια μέσα από ένα σύνολο ενεργειών που έχουν ως στόχο την μείωση κατά 30% των θανατηφόρων δυστυχημάτων ως πρώτο τους βήμα και δεύτερο στόχο την μείωση κατά 50% μέχρι το 2030.

Για να γίνουν αυτές οι ενέργειες πράξη η Βαρκελώνη δημιουργεί το “Παρατηρητήριο Μοτοσυκλέτας”, ο Δήμος δημοσίευσε το ιδρυτικό μανιφέστο, το οποίο θέτει στο κέντρο την προστασία, την ελευθερία και την ασφάλεια των πεζών ως βασική προϋπόθεση για μια πιο ισορροπημένη συνύρπαξη ανάμεσα σε αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες και πεζούς.

Με τις μοτοσυκλέτες να αντιπροσωπεύουν το 30% των μετακινήσεων με ιδιωτικά οχήματα και το 6,2% της συνολικής αστικής κινητικότητας, το Παρατηρητήριο θα οργανώσει τις προτάσεις του γύρω από τρεις βασικούς άξονες:
– τη μείωση των ατυχημάτων,
– τη βελτίωση της διαχείρισης της στάθμευσης,
– και την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης των δικύκλων.

Ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα αφορά την προώθηση της κυκλοφοριακής ύφεσης εντός πόλης. Ο Δήμος σχεδιάζει να διπλασιάσει τις ζώνες στάθμευσης μοτοσυκλετών της περιοχής Eixample και να απελευθερώσει τα πεζοδρόμια δημιουργώντας 20.000 νέες θέσεις στάθμευσης επί του οδοστρώματος.

Αυτές προστίθενται στις 5.000 θέσεις που έχουν ήδη δημιουργηθεί από το 2023, με στόχο την επιστροφή ζωτικού χώρου στους πεζούς χωρίς να παραμελούνται οι ανάγκες των μοτοσυκλετιστών.

Για την στάθμευση μοτοσυκλέτας στα πεζοδρόμια της Βαρκελώνης μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο 100 Ευρώ, με τις αρχές να εκδίδουν περισσότερα από 4.000 πρόστιμα το 2024.

Στο μεταξύ το κέντρο της Βαρκελώνης έχει τεράστια πεζοδρόμια σε πολλές από τις περιοχές του και λίγες θέσεις στάθμευσης αποκλειστικά για μοτοσυκλέτες, συγκριτικά όχι με το τι συμβαίνει σε άλλες πόλεις αλλά με τον όγκο των μοτοσυκλετών που κυκλοφορούν.

Το ζήτημα της στάθμευσης λοιπόν, μπορεί να το δει κανείς ως κάτι που έπρεπε να κάνει ο Δήμος και ίσως είναι το πρώτο βήμα για να προσεγγίσει τους μοτοσυκλετιστές, καθώς το δεύτερο βήμα ενδεχομένως να συναντήσει και ορισμένους που θα ενατιωθούν.

Ως δεύτερο βήμα, με βάση πάντα τον στόχο της μείωσης των θανατηφόρων, προγραμματίζονται εκστρατείες ευαισθητοποίησης και προώθησης της χρήσης προστατευτικού εξοπλισμού σε συνδυασμό με παρεμβάσεις στις υποδομές, όπως η ενίσχυση της σήμανσης σε τούνελ και στροφές και η τοποθέτηση συστημάτων απόσβεσης ενέργειας κατά την πρόσκρουση.

Εκτός από το κράνος είναι ήδη υποχρεωτικό να φορά κανείς γάντια, ενδεχομένως μετά την εκστρατεία ενημέρωσης να γίνει και ο υπόλοιπος προστατευτικός εξοπλισμός αντίστοιχα υποχρεωτικός. Όταν θα γίνει αυτό ίσως να ήταν μία πολύ καλή ιδέα να στέλνουμε ορισμένους από εδώ στην Ελλάδα για διακοπές στην Βαρκελώνη, όλα πληρωμένα αλλά με την υποχρέωση να κυκλοφορούν όλες τις ημέρες με μοτοσυκλέτα.

Για πρώτη φορά πάντως, οι αρμόδιοι φορείς υπογράφουν μια μόνιμη συμφωνία συνεργασίας, διαθέτοντας και κρατική υποστήριξη. Η πλευρά των μοτοσυκλετιστών δεν είναι εκτός και δεν είναι αντίθετη, αλλά εργάζεται ΜΑΖΙ με τους κρατικούς φορείς για αλλαγές που θα βοηθήσουν το σύνολο.

Για εμάς εδώ, είναι ένα ουτοπικό φαινόμενο, χαμένοι στο "δικαιωμά μου να μην φοράω κράνος", "ποιος μωρέ οδηγεί με γάντια", "μπουφάν με τρύπες εγώ δεν βάζω", όπως φυσικά και σε κρατικούς φορείς που ΔΕΝ ΣΥΖΗΤΟΥΝ με τον κόσμο της μοτοσυκλέτας και απλά επιβάλλονται με αυστηρά πρόστιμα. Υπάρχουν δηλαδή λάθη και από τις δύο πλευρές.

Στην άλλη άκρη της Μεσογείου όμως ένας άνευ προηγουμένου συνασπισμός δείχνει τη δέσμευση της Βαρκελώνης να προχωρήσει προς μια ασφαλέστερη και πιο ανθρώπινη συμβίωση σεβόμενη την ανάγκη όλων χωρίς κάποιος να προσπαθεί να επιβληθεί.