BMW-πατέντα: Βάζει "ανεμιστήρες" για να βελτιώσει πρόσφυση και σταθερότητα

Νέα ενεργά αεροδυναμικά βοηθήματα - Έμπνευση από τον κόσμο της Formula 1 και των hypercars
BMW πατέντα αεροδυναμική ground effect
Από το

motomag

27/5/2025

Το σύστημα που φαίνεται σε πατέντες της BMW παρουσιάζει μια φτερωτή που παρέχει ροή αέρα υψηλής πίεσης, σε ακροφυσία προς διάφορες κατευθύνσεις, ώστε να συμβάλει στην πρόσφυση της μοτοσυκλέτας όχι μόνο υπό κλίση αλλά και κατά την επιτάχυνση ή επιβράδυνση της.

Η BMW δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τα ενεργά αεροδυναμικά συστήματα σε μοτοσυκλέτες υψηλών επιδόσεων τους τελευταίους μήνες, καταθέτοντας σειρά από πατέντες που περιλαμβάνουν κινούμενα πτερύγια, ακόμη και ενεργές εξατμίσεις που ενισχύουν τη ροή αέρα προς τη σωστή κατεύθυνση για βελτίωση της πρόσφυσης στις στροφές.

Ωστόσο, η πιο πρόσφατη ιδέα της εταιρείας πάει ένα βήμα παραπέρα χρησιμοποιώντας αγωγούς για να κατευθύνει αέρα υψηλής πίεσης, που δημιουργείται από μία φτερωτή, προς όποια κατεύθυνση απαιτείται, αυξάνοντας τα όρια της πρόσφυσης και συνεπώς βελτιστοποιώντας την απόδοση σε όλες τις συνθήκες κίνησης της μοτοσυκλέτας.

BMW πατέντες  ground effect 2025

Η ιδέα της χρήσης “ανεμιστήρων” για την ενίσχυση της αεροδυναμικής απόδοσης έχει ιστορία που φτάνει πίσω στις δεκαετίες του ’60, με τα αυτοκίνητα Chaparral στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού να εισάγουν φτερωτές κινούμενες από αυτόνομο δίχρονο μοτέρ στο Chaparral 2C το 1965 και αργότερα, το 1970, χρησιμοποιώντας δύο πίσω φτερωτές στο Chaparral 2J που σε συνδυασμό με τις “φούστες” των οχημάτων, δημιουργούσαν με στενώσεις έντονο ground effect και εκμεταλλεύονταν την υποπίεση που δημιουργείται κάτω από το αμάξωμα για να το "κολλήσουν" στο έδαφος.

Αργότερα, οι ιδέες για περαιτέρω εκμετάλλευση του “ground effect” και των ενεργών αεροδυναμικών βοηθημάτων πέρασαν στη F1 αρχικά από την Lotus Type 78 και στην συνέχεια από την Brabham BT46 και BT46B, με την τελευταία να εκμεταλλεύεται μια μεγάλη φτερωτή, θεωρητικά ψύξης, για να "ρουφάει" τον αέρα από το κάτω μέρος του μονοθέσιου ακόμη πιο γρήγορα και να μπορέσει να κερδίσει τα μονοθέσια της Lotus που εκμεταλλεύονταν πλήρως το ground effect αλλά “παθητικά”. 

Αν και το μονοθέσιο σημείωσε επιτυχία με νίκη στο μοναδικό Grand Prix που συμμετείχε, η τεχνολογία αποσύρθηκε από τη βρετανική ομάδα έπειτα από ανεπίσημες ενστάσεις άλλων ομάδων.

BMW πατέντες  ground effect 2025

Στη 10ετία του '70 η εκμετάλλευση του "ground effect" είχε φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που οι αεροτομές των μονοθεσίων είχαν μικρύνει χαρακτηριστικά σε μέγεθος, έχοντας σχεδόν διακοσμητικό ρόλο. Από τότε οι κανονισμοί προσπαθούν να το περιορίσουν -σε κάποιες μορφές αγώνων έχει απαγορευτεί πλήρως- λόγω ασφάλειας- αφού αν ένα αγωνιστικό βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε αυτό και περάσει λίγος αέρας κάτω από το πάτωμα σε ανασήκωση (για παράδειγμα από ανωμαλία στο οδόστρωμα) τότε η τεχνητή "βεντούζα" εξαφανίζεται και το πιο πιθανό είναι το αγωνιστικό να ξεκινήσει... πτήση.

Στον δρόμο το ground effect με χρήση φτερωτής το εκμεταλλεύεται το hypercar T.50 της εταιρείας του θρυλικού Gordon Murray που είχε σχεδίαση και το μονοθέσιο της Brabham. Το T.50 χρησιμοποιεί φτερωτή στο πίσω μέρος που περιστρέφεται στις 7000 σ.α.λ. και παράγει έως και 220 κιλά κάθετης δύναμης ρουφώντας τον αέρα κάτω από το πάτωμα του αυτοκινήτου. Η πιο ακραία εφαρμογή στον κόσμο των hypercars βρίσκεται στο McMurtry Spéirling, ένα ηλεκτρικό μονοθέσιο 1.000 ίππων που παράγει 2.000 κιλά κάθετης δύναμης ακόμη και εν στάσει, επιτρέποντας στο όχημα να... μείνει ανάποδα σε ταβάνι χάρη στην παραγόμενη κάθετη δύναμη.

Η BMW, ωστόσο, στοχεύει σε διαφορετικού είδους υποβοήθηση. Η νέα της πατέντα περιγράφει ένα σύστημα με φτερωτή που τραβά αέρα και τον κατευθύνει μέσω αγωγών σε ακροφύσια υψηλής πίεσης τοποθετημένα σε διάφορα σημεία της μοτοσυκλέτας. Πτερύγια μέσα στο σύστημα αγωγών επιτρέπουν την αλλαγή κατεύθυνσης της ροής του αέρα, ώστε να κατευθύνεται όπου χρειάζεται: προς τα πίσω για επιτάχυνση, προς τα εμπρός για φρενάρισμα, προς τα πάνω για κάθετη δύναμη ή στο πλάι για βελτίωση της πρόσφυσης στις στροφές. Εδώ η BMW δεν εκμεταλλεύεται την επιτάχυνση του αέρα που δημιουργείται για να "κολλήσει" τη μοτοσυκλέτα στο έδαφος αξιοποιώντας το φαινόμενο της αρχής επίδρασης του εδάφους αλλά μέσω των ακροφυσίων χρησιμοποιεί αυτόν τον αέρα ως προώθηση. 

BMW πατέντες  ground effect 2025

 

Η Bosch είχε πειραματιστεί με ένα τέτοιο σύστημα, πολύ πιο απλοποιημένο βέβαια και το είχε παρουσιάσει το 2018. Το σύστημα ήταν επί της ουσίας μια "αμπούλα" με αέριο σε πολύ υψηλή πίεση, η οποία ενεργοποιούνταν αν ο εμπρός τροχός έχανε την πρόσφυσή του. Έτσι πίεζε στιγμιαία το εμπρός τροχό ξανά στο έδαφος και γινόταν με αυτόν τον τρόπο ανάκτηση της πρόσφυσης. Το πρόβλημα με το σύστημα υποβοήθησης της Bosch ήταν ότι ήθελε νέα αμπούλα κάθε φορά που ενεργοποιούνταν, ενώ θεωρητικά αυτό που απασχολεί τους μηχανικούς της BMW, αν έχουν σκοπό να βάλουν την πατέντα στην παραγωγή, είναι πώς θα παράξουν με ανεμιστήρες της ταχύτητα που χρειάζεται να έχει ο αέρας ώστε το σύστημα να δικαιολογεί την ύπαρξή του και να προκύπτει όντως κάποιο όφελος στη συμπεριφορά της μοτοσυκλέταςστην επιβράδυνση, την επιτάχυνση ή τη στροφή.

Bosch

 

Τα νέα κράνη που περνούν τις ειδικές προδιαγραφές FRHPhe-02 από την FIM - Κάνοντας τους αγώνες πιο ασφαλείς

Νέα πρότυπα ασφαλείας αγωνιστικών κρανών FRHPhe-02 από την FIM
FIM RHPhe-02
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

22/10/2025

Η FIM ανακοινώνει σειρά εγκεκριμένων κρανών, σύμφωνα με το πρότυπο FRHPhe-02, ανάμεσά τους και νέα off-road μοντέλα

Τα περασμένα χρόνια η μετάβαση από τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας ECE 22.05 στα αυστηρότερα ECE 22.06 ανακίνησε την συζήτηση γύρω από τα πρότυπα ασφαλείας κρανών.

Τι ισχύει όμως για τα αγωνιστικά κράνη;

Η διεθνής μοτοσυκλετιστική ομοσπονδία έχει εδώ και χρόνια το δικό της πρότυπο πιστοποίησης FRHPhe-01 (FIM Racing Homologation Programme helmet 01) και τώρα γυρνάει σελίδα με το ανανεωμένο και αυστηρότερο πρότυπο FRHPhe-02 που υπερπληροί τα εμπορικά πρότυπα των εκάστοτε αγορών και θα είναι απαραίτητο να φέρουν τα κράνη των συμμετεχόντων αγωνιζόμενων στα πρωταθλήματα της διεθνούς ομοσπονδίας από το ερχόμενο έτος.

To εγχείρημα αυτό αποτελεί ένα μόνο σκέλος από την εκτεταμένη προσπάθεια ομολογκαρίσματος της FIM που περιλαμβάνει διαφορές πλευρές των αγώνων πέρα από τα κράνη, από τις μπαριέρες, έως τις βαφές της πίστας και ακόμα και τους φωτεινούς ενημερωτικούς πίνακες.

Η FIM συγχαίρει τις CABERG, SCORPION EXO, JUST1, ARAI, AGV, HJC, ALPINESTARS και BELL για την παρουσίαση νέων κρανών εγκεκριμένων από τη FIM, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος FRHPhe-02, τα οποία επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται άμεσα στα Πρωταθλήματα της FIM. Το κράνος της ARAI διαθέτει πιστοποίηση JIS (ιαπωνικής αγοράς), ενώ τα υπόλοιπα φέρουν την ευρωπαϊκή πιστοποίηση ECE 22-06. Όλα έχουν περάσει επιτυχώς τις δοκιμές του προτύπου FIM Helmet Standard FRHPhe-02, το οποίο θα είναι υποχρεωτικό από το 2026 στα Πρωταθλήματα της FIM.

Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι πως ένα κράνος μπορεί να έχει επιτύχει την πιστοποίηση σε κάποια μόνο από τα διαθέσιμα μεγέθη του, ενώ σε κάποια άλλα όχι.

Έτσι λοιπόν το μοντέλο CABERG GP-01 είναι πιστοποιημένο κατά το πρώτυπο FRHPhe-02 σε μεγέθη M & L, το SCORPION EXO RACE AIR σε M, L, XL, XXL, το JUST1 J-GP R σε L, το ARAI RX-7X FIM RACING#2 σε XS, S, M, L, XL, το AGV PISTA GP RR FIM RACING#2 σε M, το HJC RPHA 1 V2 CARBON σε XXS, XS, M, L, XL, XXL, ενώ τα ALPINESTARS S-M10 και BELL MOTO 10-GP διατίθενται σε μεγέθη M και L. Η πιστοποίηση επιβεβαιώνεται από την ετικέτα homologation της FIM που είναι ραμμένη στο λουράκι του πηγουνιού.

Αυτή τη στιγμή, αρκετοί ακόμα κατασκευαστές συνεργάζονται με τα εργαστήρια της FIM για δοκιμές, με δεκαέξι για τα off-road κράνη FRHPhe-02 και δεκαεννέα για τα κράνη αγώνων πίστας.

Υπενθυμίζεται ότι η φάση 02 του προγράμματος FIM Racing Homologation Programme for helmets (FRHPhe-02) ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022. Αυτή η νέα φάση εστιάζει εξίσου στα off-road κράνη, διαχωρίζοντας τις απαιτήσεις και εδραιώνοντας για πρώτη φορά ένα ξεχωριστό πρότυπο, αποτελώντας ένα σημαντικό βήμα για την ασφάλεια στο Motocross, το Enduro, το Speedway και το Cross-Country, με το πρώτο πρότυπο FIM για τα Off-Road Πρωταθλήματα.

Από την αρχή, ο στόχος του προγράμματος FRHPhe-02 ήταν η βελτίωση της προστασίας του κεφαλιού των αναβατών σε όλες τις αγωνιστικές κατηγορίες. Η φάση αυτή, που θεσπίστηκε το 2022 σε συνεργασία με τους κατασκευαστές κρανών, θέτει ένα νέο πρότυπο το οποίο ξεπερνά τα ήδη υπάρχοντα στην αγορά (όπως τα UN ECE 22.06, Snell M2020, JIS T8133) αλλά και το προηγούμενο FRHPhe-01.

Σε σχέση με τα προγενέστερα πρότυπα, το FRHPhe-02 περιλαμβάνει πιο εκτεταμένη και αυστηρή αξιολόγηση των επιδόσεων, πέρα από την απαραίτητη συμμόρφωση με ένα διεθνές πρότυπο. Στις νέες δοκιμές περιλαμβάνονται επιπλέον κριτήρια και μετρήσεις, όπως:

  • κρούσεις σε πλάγιες επιφάνειες,
  • κρούσεις σε ημισφαιρικά αμόνια (για τη μέτρηση περιστροφικών φορτίων),
  • δοκιμή ταχείας αφαίρεσης επενδύσεων παρειών,
  • και η εισαγωγή του κριτηρίου κατάγματος κρανίου (Skull Fracture Criterion - SFC).

Το νέο πρότυπο FRHPhe-02 επιβεβαιώνει τη διαρκή δέσμευση της FIM για τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια των αναβατών σε κάθε πτυχή του αγωνιστικού κόσμου.