Ενεργητικά ηλεκτρονικά από την Kawasaki

Μια πατέντα που ανοίγει νέους δρόμους
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

25/6/2020

Έως τώρα τα ηλεκτρονικά βοηθήματα στις μοτοσυκλέτες έχουν ημί-ενεργητικό χαρακτήρα. Στις κορυφαίας τεχνολογίας μοτοσυκλέτες οι αισθητήρες επιτάχυνσης (g-force sensors) της IMU “αντιλαμβάνονται” τις μεταβολές στην κινητική κατάσταση της μοτοσυκλέτας στο χώρο (επιτάχυνση, επιβράδυνση, ανύψωση εμπρός-πίσω, κλίση δεξιά αριστερά) και σε συνδυασμό με τους αισθητήρες στην τροφοδοσία, στο στρόφαλο, στο κιβώτιο ταχυτήτων, στους τροχούς και τις αναρτήσεις (αν είναι εξοπλισμένη με ημί-ενεργητικές αναρτήσεις), διαλέγει ένα από τα “σενάρια” που έχει το λογισμικό της κεντρική μονάδας και αναλόγως επεμβαίνουν τα ηλεκτρονικά βοηθήματά της (traction control, ABS, wheelie control κ.τ.λ.).

Ο τρόπος που λειτουργούν όλα αυτά έχει τον χαρακτήρα αντίδρασης σε ένα γεγονός και όχι τον χαρακτήρα πρόληψης. Δηλαδή συμβαίνει κάτι (π.χ. γλιστρά ο πίσω τροχός) και μετά αντιδρούν τα ηλεκτρονικά (π.χ. κόβει ρεύμα ή κλείνει τις πεταλούδες του ride by wire ψεκασμού). Στην προσπάθειά τους οι κατασκευαστές να δώσουν ένα είδους “προληπτικού” χαρακτήρα στην επέμβαση των ηλεκτρονικών, φτιάχνουν λογισμικά με διαφορετικά σενάρια επέμβασης. Στην πραγματικότητα όμως η λογική τους είναι να επεμβαίνουν τα ηλεκτρονικά πριν χρειαστεί, όπως για παράδειγμα να επεμβαίνει στον ψεκασμό το traction control ή να ενεργοποιείται το cornering ABS μόλις η μοτοσυκλέτα αρχίζει να πλαγιάζει, χωρίς να έχει χάσει την πρόσφυσή του ο τροχός.

Η νέα πατέντα που κατέθεσε η Kawasaki, εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες της τεχνολογίας των νέων καμερών, των αισθητήρων laser και του GPS, που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια στην αυτοκινητοβιομηχανία για τα αυτόνομης και ημί-αυτόνομης οδήγησης αυτοκίνητα. Επιπλέον, η προσθήκη αισθητήρων στη σέλα και τα μαρσπιέ βοηθάει την κεντρική μονάδα να γνωρίζει ποιες είναι οι κινήσεις και η στάση του σώματος του αναβάτη πάνω στη μοτοσυκλέτα! Με αυτόν τον τρόπο, η κεντρική μονάδα διαχείρισης των ηλεκτρονικών βοηθημάτων της μοτοσυκλέτας, δεν ξέρει μόνο τη θέση και την κινητική κατάσταση της μοτοσυκλέτας στο χώρο, αλλά πλέον γνωρίζει με απόλυτη ακρίβεια και σε πιο σημείο του πλανήτη βρίσκεται! Επίσης, μπορεί να ανιχνεύσει τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στο δρόμο τη δεδομένη στιγμή.

Θεωρητικά, οι πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η κεντρική μονάδα των ηλεκτρονικών της μοτοσυκλέτας είναι πολλές περισσότερες από εκείνες που έχει ο αναβάτης, αφού μέσω του GPS ξέρει πως είναι η επόμενη στροφή και μέσω των καμερών και των αισθητήρων laser ανιχνεύει τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν πάνω στο δρόμο και γύρω από αυτόν, πολλά μέτρα μακριά και σε πραγματικό χρόνο. Έτσι αντί τα ηλεκτρονικά να επεμβαίνουν μετά το γεγονός ή να επεμβαίνουν προληπτικά με “υποτιθέμενα” σενάρια, τώρα θα μπορούν να προετοιμάζονται ακριβώς όπως πρέπει για τα επόμενα μέτρα, τη δεδομένη στιγμή. Ήδη η KTM και η Ducati δοκιμάζουν πυρετωδώς το σύστημα καμερών της Bosch και αναμένεται η Multistrada V4 και το νέο 1290 Adventure να έχουν adaptive cruise control και ορισμένες λειτουργίες pre-safe, όπως blind-spot κ.τ.λ. Θυμίζουμε επίσης, πως και η Kawasaki θα έχει το σύστημα ARAS (Advance Rider Assistance System της Bosch. 

Η πατέντα της Kawasaki όμως ανοίγει το δρόμο για τις πλήρως ενεργητικές αναρτήσεις, που στην περίπτωση των μεγάλων μοτοσυκλετών δρόμου και των mega on-off θα αλλάξει το επίπεδο της άνεσης, της ασφάλειας και της συμπεριφοράς τους.     

Τεχνικό Honda E-Clutch: Έτσι μένει στη ζωή η μανέτα του συμπλέκτη!

Το σύστημα που σου δίνει τον έλεγχο αφαιρώντας μόνο την ταλαιπωρία
Τεχνικό Honda E-Clutch 2025
Από το

motomag

15/10/2025

Τα καλύτερα δύο κόσμων συνδυάζει το E-Clutch της Honda αφού σου δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις τη μανέτα του συμπλέκτη της μοτοσυκλέτας μόνο όταν θέλεις εσύ και τον υπόλοιπο χρόνο να απολαμβάνεις υψηλότερα επίπεδα άνεσης και ασφάλειας με το κιβώτιο να λειτουργεί ως ημιαυτόματο.

Όσο και αν ακούγεται απίστευτο στους νεότερους, η Honda βάλθηκε να καταργήσει τη μανέτα του συμπλέκτη σχεδόν από την ίδρυσή της αφού ακόμη και η Dream D-Type του 1949, η πρώτη πραγματική μοτοσυκλέτα της ιαπωνικής εταιρείας, είχε ημιαυτόματο κιβώτιο δύο σχέσεων χωρίς μανέτα συμπλέκτη στο αριστερό γκριπ! Ακολούθησε φυσικά το θρυλικό πλέον Super Cub το 1958 που έκανε προσιτό το ημιαυτόματο κιβώτιο στις μάζες, με τη Honda να εφαρμόζει διαφόρων ειδών κιβώτια στα μοντέλα της στο πέρασμα του χρόνου που δεν είχαν μηχανικό συμπλέκτη. 

Ο λόγος για την "αντιπάθεια" της Honda στη μανέτα του συμπλέκτη δεν είναι άλλος από τη φιλοσοφία του ίδιου του Soichiro Honda που ήθελε τα δίκυκλά του να είναι φιλικά και να μπορούν να οδηγηθούν από οποιονδήποτε και αυτό διέπει τον τρόπο που η εταιρεία σχεδιάζει και εξελίσσει μοτοσυκλέτες και λοιπά δίκυκλα μέχρι σήμερα. Κάπως έτσι φτάσαμε στο πλήρως αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη DCT που μόνο η Honda έχει τολμήσει να εφαρμόσει σε μοτοσυκλέτα, ενώ τώρα οι επιλογές διευρύνονται με το E-Clutch.

Τεχνικό Honda E-Clutch 2025
Από την πρώτη κιόλας πραγματική μοτοσυκλέτα της η Honda προσπάθησε να εξαφανίσει τη μανέτα του συμπλέκτη από το τιμόνι

Ένα E-Clutch για όλους
Το νέο σύστημα της Honda δεν αυτοματοποιεί πλήρως το μηχανικό κιβώτιο σχέσεων, όπως το Y-AMT της Yamaha, αλλά κάνει αυτό που θα βρει υποστηρικτές ακόμη και στην πιο σκληροπηρηνική μερίδα των αναβατών που θεωρούν εχθρό οτιδήποτε αφαιρεί από τον έλεγχο που έχουν οι ίδιοι στη μοτοσυκλέτα τους και πίνουν νερό στην υγεία της μανέτας του συμπλέκτη.

Αναμφίβολα το E-Clutch θα το λατρέψουν και οι αναβάτες που κυκλοφορούν με σκούτερ ή παπί και πιστεύουν ότι η ώρα έφτασε για να κάνουν το βήμα στις μοτοσυκλέτες που τόσο θέλουν να οδηγήσουν. Έτσι μόνο θα "κλείσουν" τον κύκλο τους στους δύο τροχούς, ή για να το θέσουμε καλύτερα, θα ανοίξουν έναν άλλο, τον πιο σημαντικό και θα απολαύσουν και άλλες χάρες που δεν μπορούσαν να βρουν στα άλλα σκούτερ και τα παπιά. 

Μέχρι σήμερα η μανέτα του συμπλέκτη στεκόταν εμπόδιο στο παραπάνω όνειρο, όμως τώρα αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα για όλους. Μάλιστα η Honda έχει σκοπό να τοποθετήσει το E-Clutch και σε μοτοσυκλέτες μικρότερου κυβισμού με πιο προσιτή τιμή και ένας λόγος που αυτό είναι εφικτό έχει να κάνει και με το κόστος του ίδιου του συστήματος. Το κόστος του E-clutch είναι χαμηλότερο έναντι των αυτόματων και πλήρως αυτοματοποιημένων μηχανικών κιβωτίων και αυτό κάνει εφικτή την εφαρμογή του σε μοντέλα μικρότερου κυβισμού χωρίς να αυξάνεται σημαντικά η τιμή τους. Η Honda έκανε την αρχή με τα CBR650R και CB650R για να δείξει ότι το E-Clutch δεν αφαιρεί τίποτα ούτε στην οδήγηση μοτοσυκλετών με σπορ DNA και μετά από αυτά ακολούθησε το CL250 E-Clutch, η μικρή cruiser που είναι ήδη διαθέσιμη στην Ιαπωνία, αλλά και η ρετρό αισθητικής CB500 Super Four, η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στην Κίνα και δεν αποκλείεται να πατήσει τους τροχούς της και στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση το E-Clutch θα το δούμε και σε άλλες μοτοσυκλέτες ως το σύστημα που απελευθερώνει τον αναβάτη από οποιοδήποτε άγχος σχετικό με τη μανέτα του συμπλέκτη και ταυτόχρονα του δίνει τον πλήρη έλεγχο όποτε το θελήσει αυτός.

Honda E-Clutch τεχνικό 2025

Απλό σαν κατασκευή και διαισθητικό σε λειτουργία
Το E-Clutch αυτοματοποιεί τη λειτουργία του συμπλέκτη όταν η μοτοσυκλέτα εκκινεί από στάση αλλά και όταν βρίσκεται σε κίνηση με τον αναβάτη να ασχολείται μόνο με το γκάζι και τον επιλογέα των σχέσεων του κιβωτίου, τον οποίο και χρησιμοποιεί σα να υπάρχει τοποθετημένο quickshifter. Τον έλεγχο της σύμπλεξης και αποσύμπλεξης (μερικής και πλήρους) αναλαμβάνουν δύο μικρά ηλεκτρικά μοτέρ που συνδέονται μεταξύ τους με γρανάζια και ελέγχονται ως προς την ενεργοποίησή τους από κεντρική μονάδα. Η εν λόγω μονάδα αξιοποιεί μια σειρά από αισθητήρες που της στέλνουν δεδομένα, μεταξύ άλλων, για τις στροφές του κινητήρα, τη θέση του λεβιέ ταχυτήτων, την πίεση που ασκείται στα ελατήρια των δίσκων του συμπλέκτη και τη θέση του άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων. 

Το E-Clutch αποσυμπλέκει τους δίσκους του συμπλέκτη όταν οι στροφές του κινητήρα πλησιάσουν το ρελαντί και ταυτόχρονα η μοτοσυκλέτα μειώνει ταχύτητα για να ακινητοποιηθεί. Έπειτα τους συμπλέκει προοδευτικά κατά την εκκίνηση από στάση, ενώ τους ελέγχει και στις αλλαγές ταχυτήτων. Στην πράξη ο αναβάτης τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά σα να γίνονται από ένα αόρατο χέρι με τη σύμπλεξη και την αποσύμπλεξη να έχουν απόλυτα φυσική αίσθηση, ενώ μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να παρακάμψει το σύστημα και να πιάσει ο ίδιος τη μανέτα.

Τότε ο αισθητήρας στο μοχλικό, που πιέζει τους δίσκους, δίνει εντολή στην κεντρική μονάδα να απενεργοποιήσει τα ηλεκτρικά μοτέρ, σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Το σύστημα μπαίνει αυτόματα σε λειτουργία μετά από 5 δευτερόλεπτα αν ο κινητήρας έχει πολλές στροφές και σε λιγότερο από ένα δεύτερο στο χαμηλότερο φάσμα ώστε να είναι έτοιμο να πατινάρει ή ακόμα και να αποσυμπλέξει πλήρως τους δίσκους για να μην σβήσει ο κινητήρας. 

Honda E-Clutch τεχνικό 2025
H Honda μπορούσε να κάνει το E-Clutch να δουλέψει με έναν ενεργοποιητή αλλά προτίμησε δύο που "ενώνονται" με γρανάζια γιατί έτσι το σύστημα επιτυγχάνει εξαιρετική ακρίβεια στον χειρισμό του συμπλέκτη

Ο αναβάτης μπορεί επίσης να απενεργοποιήσει πλήρως το E-Clutch αν το επιθυμεί, αλλά και να μεταβάλει ηλεκτρονικά τον τρόπο και την ταχύτητα που γίνεται η σύμπλεξη/αποσύμπλεξη. Το σύστημα προσφέρει τρία προγράμματα για τις αλλαγές ταχυτήτων: Hard, Medium και Soft. Στο Hard η διάρκεια σύμπλεξης/αποσύμπλεξης διαρκεί ελάχιστα προσομοιώνοντας τη λειτουργία ενός quickshifter και στο medium και soft η διαδικασία διαρκεί περισσότερο, ομαλοποιώντας τις αλλαγές, ενώ “μαλακώνει” και το λεβιέ των σχέσεων του κιβωτίου. Τον σημαντικότερο ρόλο στη διαισθητική λειτουργία του συστήματος παίζει το προηγμένο λογισμικό που το ελέγχει με τη Honda να το αλλάζει κοντά στις 500 φορές μέχρι να συμφωνήσουν όλοι οι μηχανικοί της ως προς τη λειτουργία και την αποδοτικότητά του!

Ρίχνει άγχος και ταλαιπωρία στο μηδέν
Το E-Clutch δείχνει τον καλύτερο εαυτό του στο αστικό περιβάλλον εκεί που θα λειτουργήσει υπερωρίες και θα εκτιμηθεί δεόντως από τους έμπειρους αναβάτες, οι οποίοι δεν θα ταλαιπωρούν άσκοπα το αριστερό τους χέρι στα συνεχή σταμάτα-ξεκίνα. Παράλληλα, θα αποφορτίσει τους αρχάριους τόσο από το άγχος του ελέγχου του συμπλέκτη στις μανούβρες όσο και από το άγχος του σβησίματος του κινητήρα από λάθος χειρισμό, ένα λάθος που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πτώση. Και στις δύο περιπτώσεις βελτιώνει και το επίπεδο ασφάλειας αφού τόσο οι έμπειροι όσο και εκείνοι με μικρότερη εμπειρία έχουν ένα πράγμα λιγότερο να ασχολούνται στο δύσκολο αστικό περιβάλλον και να συγκεντρώνονται έτσι περισσότερο στην οδήγηση. Το E-Clutch κάνει για όλους αφού προσθέτει στους τομείς της άνεσης και τις ασφάλειας χωρίς να αφαιρεί τίποτα από την εμπειρία οδήγησης μιας μοτοσυκλέτας.