Honda - Δουλεύει σε Lane Keep Assist σύστημα για μοτοσυκλέτα

Όχι μόνο θα σε επαναφέρει στη λωρίδα σου, αλλά θα στρίβει το τιμόνι αποφεύγοντας εμπόδια!
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

22/7/2022
Όπως φαίνεται από πατέντες που κατέθεσε η Honda, οι Ιάπωνες ετοιμάζουν ένα ηλεκτρονικό βοήθημα Lane Keep Assist, σύστημα που έχουμε δει μέχρι σήμερα μόνο στον χώρο του αυτοκινήτου, το οποίο σε περίπτωση που κρίνει πως ο αναβάτης έχει αφαιρεθεί και αλλάζει λωρίδα δίχως να έχει βγάλει φλας, θα παίρνει στιγμιαία τον έλεγχο για να επαναφέρει τη μοτοσυκλέτα στη λωρίδα που κινούνταν προηγουμένως.
 
Πώς θα πετύχουμε τον στόχο του Vision Zero, του οράματος τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της Honda, που κάνει λόγο για μηδενικούς (ή σχεδόν μηδενικούς όπως λέει η Ε.Ε.) θανάτους από τροχαία ατυχήματα μέχρι το 2050; Μα φυσικά με το να πάρουμε τον έλεγχο των οχημάτων από τον άνθρωπο. Ενδιάμεσο στάδιο αυτής της μεγάλης αλλαγής, αποτελούν τα ηλεκτρονικά συστήματα που “βοηθούν” τον αναβάτη να καταλάβει το λάθος του και κάποιες φορές του το διορθώνουν. 
 
Σε αυτή τη φιλοσοφία των ABS, Traction Control, Wheelie Control, Rear Lift Control, Adaptive Cruise Control και λοιπών βοηθημάτων ελέγχου, έρχεται τώρα να προστεθεί και το σύστημα Lane Keep Assist (LKAS) της Honda.
Η ιδέα είναι πως όπως και στα αυτοκίνητα, το συγκεκριμένο LKAS θα ελέγχει την κίνηση της μοτοσυκλέτας μέσω καμερών και ραντάρ, αναγνωρίζοντας τη σήμανση του δρόμου ώστε να καταλαβαίνει σε ποια λωρίδα κινείστε.
Αν για κάποιο λόγο αφαιρεθείτε και ξεκινήσετε να αλλάζετε λωρίδα, το σύστημα θα αναγνωρίζει την αθέλητη αυτή κίνηση, δίνοντας εντολή σε μια συσκευή που θυμίζει σταμπιλιζατέρ τιμονιού να επαναφέρει τη μοτοσυκλέτα στη λωρίδα που κινούνταν προηγουμένως. 
 
Πώς θα καταλαβαίνει το LKAS πως ο αναβάτης αλλάζει λωρίδα αθέλητα και όχι ηθελημένα; Μέσω ελέγχου της ροπής που ασκεί στο τιμόνι εκείνος. Αν αυτή είναι έντονη, το σύστημα θα καταλαβαίνει πως η κίνηση είναι εκούσια, αν η ροπή που ασκεί είναι μικρή, τότε η αλλαγή πορείας θα είναι ακούσια.
Το σύστημα θα μπορεί επίσης να ανιχνεύσει αν οι κινήσεις του τιμονιού προκαλούνται από ανωμαλίες του οδοστρώματος, όπου δεν θα επεμβαίνει.
Αντίθετα τώρα από τα αυτοκίνητα, όπου το σύστημα απλώς στρίβει το τιμόνι προς την επιθυμητή κατεύθυνση για να κεντράρει το όχημα πάλι στη λωρίδα, το LKAS της Honda θα χρησιμοποιεί το γυροσκοπικό φαινόμενο (countersteering) ώστε να φέρει πάλι τη μοτοσυκλέτα… στον ίσιο δρόμο.
Επιπλέον, το σύστημα θα συνδέεται και με το γνωστό μας Adaptive Cruise Control, όπου όταν εντοπίζει εμπόδιο στον δρόμο και ο αναβάτης δεν κάνει ελιγμό αποφυγής, το σύστημα θα παίρνει και πάλι τον έλεγχο, ώστε να αποφύγει το εμπόδιο, κρίνοντας μάλιστα αν πρέπει να το αποφύγει από αριστερά ή από δεξιά.
 
Μόλις τώρα το σύστημα καταλάβει πως ο αναβάτης προσπαθεί να ανακτήσει τον έλεγχο, θα απενεργοποιείται, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στον ανθρώπινο παράγοντα.
Άλλωστε το συγκεκριμένο σύστημα δεν έχει σχεδιαστεί για να παίρνει τον έλεγχο –τουλάχιστον όχι ακόμα-, αλλά για να “ξυπνά” τον αφηρημένο αναβάτη, αφήνοντας τον κατόπιν να βγάλει εκείνος “το φίδι από την τρύπα”.
 
Φανταστείτε το συγκεκριμένο σύστημα στην Ελλάδα. Με τις σβησμένες λωρίδες στην άσφαλτο και με τον αναβάτη σε μια συνεχή διήθηση. Ναι, δεν έχει νόημα, όμως θα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό πως συστήματα όπως το LKAS και το Adaptive Cruise Control έχουν σχεδιαστεί να παίζουν συμβουλευτικό ρόλο στην εποχή μας -όπου μπορούν να τον διαδραματίσουν, όπως πχ. σε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που δεν πήζει στην κίνηση- αλλά αποτελούν στοιχεία του παζλ της υποχρεωτικής αυτόνομης οδήγησης που θα υλοποιηθεί στο μέλλον.
Η Honda πειραματίζεται εδώ και καιρό με την αυτόνομη οδήγηση σε μοτοσυκλέτες, έχοντας παρουσιάσει το Riding Assist το 2017 (βίντεο άνω), μια concept μοτοσυκλέτα που ισορροπεί μόνη της με τη βοήθεια γυροσκοπίων και μπορεί να ακολουθεί τον αναβάτη της σαν... σκυλάκι.
Μάλιστα το συγκεκριμένο concept συνεχίζει να εξελίσσεται, σε ηλεκτρική έκδοση ως Riding Assist-e, ενώ στα τέλη του 2021 η Honda παρουσίασε μια ακόμα πιο  εξελιγμένη μορφή του συστήματος (βίντεο άνω), όπου βλέπουμε ένα Vultus να ισορροπεί με γυροσκόπια, και να κινείται αυτόνομα μπροστά όσο και με όπισθεν, αλλά και να κάνει μανούβρες -η αποφυγή εμποδίου που λέγαμε στο LKAS.
Να θυμίσουμε την υποχρεωτική εφαρμογή ABS & CBS στην Ε.Ε. σε όλα τα δίτροχα και τετράτροχα οχήματα, αλλά και την υποχρεωτική υιοθέτηση από τον Ιούλιο του 2022 του συστήματος Intelligent Speed Assistance (ISA) για την πώληση καινούργιων αυτοκινήτων, το οποίο σε πρώτο στάδιο θα είναι συμβουλευτικό, προειδοποιώντας τους οδηγούς πως υπερβαίνουν τα όρια ταχύτητας τα οποία θα ανιχνεύει με κάμερες ή GPS, αλλά στη δεύτερη φάση αναμένεται να κλείνει αυτόματα το γκάζι, δίχως ο οδηγός να μπορεί να το παρακάμψει. Στην ίδια κατεύθυνση υποχρεωτικό από τον Ιούλιο έγινε και το σύστημα Lane Keep Assist, για την ώρα και πάλι μόνο στα αυτοκίνητα.
Ένα-ένα τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους. Το Vision Zero μπορεί να έχει σχετικά μακρινό ορίζοντα (το 2050), όμως τα ηλεκτρονικά βοηθήματα που στοχεύουν στην εξάλειψη των τροχαίων ατυχημάτων είναι ήδη εδώ, και θα συνεχίσουν να αυγατίζουν στο εγγύς μέλλον, με εφαρμογή που παραδοσιακά ξεκινά από τον χώρο των τετράτροχων, και κατόπιν περνά και στις μοτοσυκλέτες.

Yamaha: Πατέντα για εξάτμιση που λειτουργεί ως jet-αεροτομή

Aλλαγή κατεύθυνσης και πίεσης καυσαερίων μέσω πεταλούδας - Για τη βελτίωση της συμπεριφοράς
yamaha
Από τον

Παύλο Καρατζά

5/12/2025

Η Yamaha έχει υποβάλει δύο νέες αιτήσεις για πατέντες στην Ιαπωνία, οι οποίες δείχνουν ότι διερευνά τις δυνατότητες χρήσης βαλβίδων στο εσωτερικό μιας εξάτμισης για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων ώστε αυτά να λειτουργήσουν προς όφελος της συμπεριφοράς και των επιδόσεων καθώς βγαίνουν από το τελικό.

Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που κατέθεσε η ιαπωνική εταιρεία "χρησιμοποιούν" ένα MT-07 για να παρουσιάσουν την ιδέα, κάτι που δεν λέει και πολλά από μόνο του για τη μοτοσυκλέτα που θα μπορούσε να χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο σύστημα. Υπάρχουν δύο διαφορετικές πατέντες, η μία με σκοπό να δείξει πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εξάτμιση για τη μείωση της ανύψωσης του εμπρός τροχού και τη βελτίωση της επιτάχυνσης, και η άλλη με έμφαση στη συμπεριφοράς της μοτοσυκλέτας στις στροφές.

yamaha

Και οι δύο πατέντες χρησιμοποιούν πεταλούδες στο εσωτερικό της εξάτμισης για να ανακατευθύνουν τη ροή των καυσαερίων. Στην έκδοση του συστήματος που θέλει να αποτρέψει τη σούζα, η εξάτμιση χωρίζεται σε δύο μέρη: ένα μεγαλύτερο, χαμηλά τοποθετημένο σωλήνα και ένα μικρότερο σωλήνα που βγαίνει από το κυρίως σώμα του τελικού και έχει κλίση προς τα πάνω. Ο πάνω σωλήνας είναι και εκείνος που λειτουργεί στην ουσία σαν anti-wheelie ωθώντας τα καυσαέρια προς τα πάνω για να κρατήσει τον εμπρός τροχό στο έδαφος.

Λογικά θα υπάρχει κάποια μικρή βελτίωση πίσω από αυτή τη θεωρία για να κρατηθεί ο εμπρός τροχός στο έδαφος ίσως και για αυτό μοτοσυκλέτες του MotoGP και WSBK να έχουν εφαρμόσει την τεχνική αυτή, βέβαια εκεί γίνεται για πιο σημαντικούς λόγους που έχουν να κάνουν τόσο με τη βελτίωση της αεροδυναμικής, όσο και με την κατανομή του βάρος και εξίσου σημαντικά με τη διαχείριση της θερμότητας που ελκύει το σύστημα εξαγωγής. Με αυτή τη πατέντα, η απόλυτη ισχύς θυσιάζεται για την πρόσφυση προς στιγμήν λόγω εκτροπής των καυσαερίων σε σωλήνα διαφορετικής διατομής και μόλις η ταχύτητα αυξηθεί η βαλβίδα κλείνει και τα καυσαέρια περνάνε πάλι από τον κάτω σωλήνα.

yamaha

Η έκδοση του συστήματος που εστιάζει στις στροφές είναι παρόμοια ως προς την ιδέα όμως εγείρει ερωτήματα ως προς την λειτουργία της και την απόδοσή της. Αντί να κατευθύνει τα καυσαέρια σε μια υψηλότερη εξάτμιση που αποτρέπει τη σούζα, ωθεί τα καυσαέρια μέσω ενός στενού σωλήνα που βλέπει κατευθείαν προς τα κάτω όταν η μοτοσυκλέτα είναι όρθια. Όταν βρίσκεται όμως σε μεγάλη κλίση —και πάλι δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει όλη την ισχύ του κινητήρα— τα καυσαέρια εκτρέπονται προς τον σωλήνα που "κοιτάζει" πλέον πλάγια και αυτό δεν βγάζει πολύ νόημα για το πώς θα βοηθήσει με την πρόσφυση του πίσω τροχού ή έστω με τη βελτίωση της κατευθυντικότητας της μοτοσυκλέτας. Για να βοηθούσε με την πρόσφυση του ελαστικού θα έπρεπε το "τζετ" να βρίσκεται προς τα πάνω με τη μοτοσυκλέτα πλαγιασμένη, όπως συνέβαινε και με τo σύστημα που εξέλισσε η ΚΤΜ και η Bosch, το οποίο όμως δεν πέρασε ποτέ στην παραγωγή.

Slip Mitigation System KTM

Μια δεύτερη, πιο σύνθετη εκδοχή της ιδέας προσθέτει δύο γωνιακές εξόδους που επιτρέπουν την κατεύθυνση των καυσαερίων προς τα αριστερά ή τα δεξιά, προσφέροντας μεγαλύτερη ώθηση στις στροφές, ακόμη και αν η κλίση δεν είναι τόσο μεγάλη.

yamaha

Αν και υπάρχουν δύο ξεχωριστά διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις εξατμίσεις κατά του wheelie και για τις στροφές, ο τελικός στόχος είναι να συνδυαστούν τα πλεονεκτήματα και των δύο σε ένα σύστημα πολλαπλών εξόδων με διάφορες βαλβίδες για την ανακατεύθυνση των καυσαερίων.

Τα οφέλη μπορεί να είναι μικρά σε μοτοσυκλέτες δρόμου, αλλά σε αγώνες όπου κάθε λεπτομέρεια μετράει, ίσως και να είναι σημαντικά, ειδικά με τους μελλοντικούς κανόνες σε MotoGP και WSBK που θα περιορίσουν τα σταθερά αεροδυναμικά βοηθήματα, τα οποία γίνονται όλο και μεγαλύτερα.