James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Asus Cross X 125 2025 - Στην Ελλάδα το crossover παπί της Motoway Καμπράνης [Τιμή]

Με εμπρός τροχό 18 ιντσών, ψηλό φτερό και αμορτισέρ αερίου-λαδιού
Asus Cross X 125 2025
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

7/7/2025

Μετράμε ήδη χρόνια που το αίτημα για Ευρωπαϊκή πορεία του Honda CT125 ακούγεται έντονα. Αν βέβαια αυτό το αίτημα το έλεγαν περισσότεροι από τις σημαντικές αγορές της Ευρώπης τότε ίσως να γινόταν και πράξη, η δική μας αγορά δεν μπορεί από μόνη της να δικαιολογήσει το υψηλό κόστος Έγκρισης Τύπου και τις απαραίτητες αλλαγές στην γραμμή παραγωγής για τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές.

Μπορεί κάποτε η Γαλλία να είχε γραμμή παραγωγής για παπιά (το εργοστάσιο που αγόρασε η Yamaha), όμως αυτά παραμένουν καθαρά μία ελληνική υπόθεση μέσα στο υπόλοιπο ευρωπαϊκό σύνολο και έτσι οι μεγάλοι κατασκευαστές προσπερνούν το ζήτημα, παρόλο που στις ασιατικές χώρες παράγουν «καραβιές» ολόκληρες.

Ευτυχώς όλα αυτά τα ανυπέρβλητα, μπορεί να τα υπερνικήσει η ελληνική πρωτοβουλία και ένα από τα τελευταία παραδείγματα είναι κιόλας εδώ. Όχι «θα» έρθει, είναι ήδη στη χώρα:

Η Motoway Καμπράνης Α.Ε, με 37 χρόνια λειτουργίας στον χώρο της μοτοσυκλέτας έχει δημιουργήσει τη δική της εταιρεία οχημάτων κάτω από την εμπορική ονομασία ASUS και το Cross X 125 είναι το νέο σκληροτράχηλο παπί της, σχεδιασμένο για να ανταπεξέρχεται και στην εκτός δρόμου χρήση.

Το Cross X 125, ένα παπί με αερόψυκτο κινητήρα 125cc που σχεδιάστηκε για να ανταποκρίνεται σε όλες τις ανάγκες με έμφαση στην αντοχή, την οικονομία και την αντιμετώπιση κακοτράχαλου τερέν.

Ιδανικό για αστικό και ημιαστικό περιβάλλον, το Cross X προσφέρει λειτουργικότητα και πρακτικότητα και παρουσιάζεται ιδανικό για επαγγελματίες διανομείς, αλλά και για εκείνους που ασχολούνται με αγροτικές εργασίες και ψάχνουν για ένα παπί που είναι πολύ φιλικό στη χρήση και έχει χαμηλό κόστος απόκτησης αλλά και συντήρησης.

Asus Cross X 125 2025

Σύμφωνα με την Motoway Καμπράνης τα κύρια χαρακτηριστικά το Cross X 125 είναι η στιβαρή κατασκευή και οι μεγάλες για την κατηγορία των παπιών διαδρομές των ανατρήσεων. Ο αερόψυκτος κινητήρας αποδίδει 9,3 ίππους και 0,95 kg.m ροπής με την κατανάλωση να φτάνει επίσηα τα 2,1 λτ./100 χλμ.

Στον εξοπλισμό περιλαμβάνονται φώτα LED, ψηφιακός πίνακας οργάνων και θύρα USB, μεγάλη σχάρα στο πίσω μέρος, αλλά και σχάρα στην περιοχή της ποδιάς. Στα φρένα έχουμε δίσκους και στα δύο άκρα με δάμετρο στα 240 χλστ. και σύστημα CBS, με τη ζάντα του εμπρός τροχού να έχει διάμετρο 18 ίντσων και του πίσω 16, ενώ τα αμορτισέρ είναι αερίου και λαδιού. 

Asus Cross X 125 2025

Χαρακτηριστικά που κάνουν το Cross X 125 μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση για επαγγελματίες είναι το μεγάλο για την κατηγορία ρεζερβουάρ των 8,5 λίτρων και η διαρούμενη σέλα, με εκείνη του συνεπιβάτη να αφαιρείται εύκολα για την τοποθέτηση κουτιού ή τελάρου.

Η εξάτμιση είναι ψηλά τοποθετημένη, όπως και το τιμόνι σε στιλ "BMX" και το όλο concept αντλεί εμφανώς την έμπνευσή του από το Honda CT125, το οποίο όπως εμφατικά είπαμε, δεν έρχεται επίσημα στην Ευρώπη. Το Asus Cross X 125 από την άλλη είναι ήδη διαθέσιμο στην ελληνική αγορά στην τιμή των 2.150 ευρώ, σε τρία διαφορετικά χρώματα: Λευκό, Πράσινο και Γκρι.

 

Ετικέτες