ΟΒΑΛ ΠΙΣΤΟΝΙΑ Ή V4;

Ducati, big bang, screamers… και τα άλλα
Από τον

Βασίλη Καραχάλιο

14/7/2017

Με αφορμή τις εικασίες σχετικά με τον χρονισμό που θα έχει ο νέος V4 της Ducati, θυμίζουμε μια παλιά ιστορία, όπου παρά λίγο η Ducati να φτιάξει μια δικύλινδρη NR με οβάλ πιστόνια φυσικά!

Η ιστορία αυτή έχει και Ducati και εντυπωσιακές εκρήξεις. Ξεκινάει το 2002, όταν η Ducati παρουσίαζε το τετρακύλινδρο χιλιάρι MotoGP της, σχεδιασμένο με επικεφαλής τον τεχνικό διευθυντή της Ducati Corse, τον Filippo Preziosi. Ο κινητήρας ονομάστηκε 'Desmosedici twin-pulse' και όπως εξηγούσε ο τότε επικεφαλής της Ducati Corse, ο Claudio Domenicali, παραλίγο να φτιάξουν έναν V2 με οβάλ πιστόνια! "Στα αρχικά στάδια, μελετήσαμε έναν δικύλιδρο με οβάλ πιστόνια, θεωρώντας τον ιδανική λύση σύμφωνα με τους κανονισμούς, αλλά περαιτέρω μελέτες μας έκαναν να αποφασίσουμε υπέρ ενός 'double twin'. Κι έτσι, σχεδιάσαμε έναν κινητήρα με τέσσερα κυκλικά πιστόνια, που χάρη σε μια ταυτόχρονη ανάφλεξη των κυλίνδρων ανά δύο, αναπαράγει τον κύκλο λειτουργίας ενός V2. Αυτός θα έχει παλμούς ισχύος big bang, οπότε το πίσω ελαστικό θα δουλεύει με έναν τρόπο που θα αυξάνει την διάρκεια ζωής του και θα βελτιώνει την αίσθηση του αναβάτη στις εξόδους των στροφών”, είχε πει τότε ο Domenicali.  

Απλουστευτικά, ένας τετρακύλινδρος big bang είναι ο κινητήρας όπου έχουμε ανάφλεξη σε όλους τους κυλίνδρους με πολύ μικρά διαστήματα μεταξύ τους (το πολύ ως 90 μοίρες), κι ένα μεγάλο διάστημα μέχρι να έχουμε πάλι ανάφλεξη σε κάθε κύλινδρο.

Από την άλλη, ένας screamer είναι αυτός που έχει ίσα διαστήματα ανάφλεξης μεταξύ των κυλίνδρων, και στην περίπτωση του τετρακύλινδρου, αυτά είναι κάθε 180 μοίρες.  

 

Σαφώς και οι κατασκευαστές έχουν πειραματιστεί με διάφορους χρονισμούς, οπότε κρατήστε πως κινητήρες με αναφλέξεις σε τακτά, ίσα διαστήματα τους αποκαλούμε screamer, ενώ όσους έχουν μαζεμένες τις αναφλέξεις και των τεσσάρων κυλίνδρων μέσα σε μικρό διάστημα και μετά ακολουθεί… ανάπαυση, τότε τον αποκαλούμε big bang. Yπάρχουν φυσικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στην κάθε διάταξη, κι ο κάθε κατασκευαστής επιλέγει ανάλογα με το αν θέλει ας πούμε δύναμη ψηλά, ή περισσότερη πρόσφυση και αίσθηση. Τα πάντα ήρθαν τα πάνω κάτω στα MotoGP όταν απλουστεύτηκαν τα ηλεκτρονικά, που με τα χρόνια είχαν εξελιχθεί για να καλύπτουν τα μειονεκτήματα και να ενισχύουν τα πλεονεκτήματα των κινητήρων.

Ας μην ξεχνάμε βέβαια πως τον crossplane στρόφαλο της Yamaha, που θα μπορούσε κανείς να τον αποκαλέσει “ημι-big bang” αλλά σίγουρα όχι screamer, αλλά και τον χρονισμό που είχε χρησιμοποιήσει η Ducati, όπου είχαμε αναφλέξεις ανά ζεύγη κυλίνδρων σε απόσταση 90 μοιρών, αλλά μετά περνούσαν 270 μοίρες χωρίς ούτε σπίθα. Οι πληροφορίες (διάβαζε, εικασίες με βάση τον ήχο) μιλούν για κάτι αντίστοιχο στην σημερινή Desmosedici GP17.

Ακριβή στοιχεία για τα διαστήματα ανάφλεξης των κινητήρων MotoGP δεν υπάρχουν, υποθέσεις πολλές. Όσο για τον νέο V4 της Ducati, τα μόνα σίγουρα αυτή τη στιγμή είναι τα λεγόμενα του Domenicali, που στην παρουσίαση της Panigale Last Edition στην Laguna Seca, ρωτήθηκε αν θα είναι big bang o νέος V4, και απάντησε πως “θα είναι κάτι μοναδικό” και πως “η απόδοση του κινητήρα θα μιμείται τον χαρακτήρα του V2”. Με βάση αυτά, είναι ασφαλές ένα συμπέρασμα πως ο νέος V4 θα έχει “χαρακτήρα” big bang (κάτι σαν τον “ημι-big bang” που περιγράψαμε παραπάνω), με μεγάλα διαστήματα… ανάπαυσης για το πίσω ελαστικό. Kαι κάπως έτσι, γίνονται και πάλι επίκαιρα τα λεγόμενα του Domenicali από το 2002! Υπομονή μέχρι το φθινόπωρο, και θα μας λυθούν όλες οι απορίες.

Τα νέα κράνη που περνούν τις ειδικές προδιαγραφές FRHPhe-02 από την FIM - Κάνοντας τους αγώνες πιο ασφαλείς

Νέα πρότυπα ασφαλείας αγωνιστικών κρανών FRHPhe-02 από την FIM
FIM RHPhe-02
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

22/10/2025

Η FIM ανακοινώνει σειρά εγκεκριμένων κρανών, σύμφωνα με το πρότυπο FRHPhe-02, ανάμεσά τους και νέα off-road μοντέλα

Τα περασμένα χρόνια η μετάβαση από τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας ECE 22.05 στα αυστηρότερα ECE 22.06 ανακίνησε την συζήτηση γύρω από τα πρότυπα ασφαλείας κρανών.

Τι ισχύει όμως για τα αγωνιστικά κράνη;

Η διεθνής μοτοσυκλετιστική ομοσπονδία έχει εδώ και χρόνια το δικό της πρότυπο πιστοποίησης FRHPhe-01 (FIM Racing Homologation Programme helmet 01) και τώρα γυρνάει σελίδα με το ανανεωμένο και αυστηρότερο πρότυπο FRHPhe-02 που υπερπληροί τα εμπορικά πρότυπα των εκάστοτε αγορών και θα είναι απαραίτητο να φέρουν τα κράνη των συμμετεχόντων αγωνιζόμενων στα πρωταθλήματα της διεθνούς ομοσπονδίας από το ερχόμενο έτος.

To εγχείρημα αυτό αποτελεί ένα μόνο σκέλος από την εκτεταμένη προσπάθεια ομολογκαρίσματος της FIM που περιλαμβάνει διαφορές πλευρές των αγώνων πέρα από τα κράνη, από τις μπαριέρες, έως τις βαφές της πίστας και ακόμα και τους φωτεινούς ενημερωτικούς πίνακες.

Η FIM συγχαίρει τις CABERG, SCORPION EXO, JUST1, ARAI, AGV, HJC, ALPINESTARS και BELL για την παρουσίαση νέων κρανών εγκεκριμένων από τη FIM, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος FRHPhe-02, τα οποία επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται άμεσα στα Πρωταθλήματα της FIM. Το κράνος της ARAI διαθέτει πιστοποίηση JIS (ιαπωνικής αγοράς), ενώ τα υπόλοιπα φέρουν την ευρωπαϊκή πιστοποίηση ECE 22-06. Όλα έχουν περάσει επιτυχώς τις δοκιμές του προτύπου FIM Helmet Standard FRHPhe-02, το οποίο θα είναι υποχρεωτικό από το 2026 στα Πρωταθλήματα της FIM.

Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι πως ένα κράνος μπορεί να έχει επιτύχει την πιστοποίηση σε κάποια μόνο από τα διαθέσιμα μεγέθη του, ενώ σε κάποια άλλα όχι.

Έτσι λοιπόν το μοντέλο CABERG GP-01 είναι πιστοποιημένο κατά το πρώτυπο FRHPhe-02 σε μεγέθη M & L, το SCORPION EXO RACE AIR σε M, L, XL, XXL, το JUST1 J-GP R σε L, το ARAI RX-7X FIM RACING#2 σε XS, S, M, L, XL, το AGV PISTA GP RR FIM RACING#2 σε M, το HJC RPHA 1 V2 CARBON σε XXS, XS, M, L, XL, XXL, ενώ τα ALPINESTARS S-M10 και BELL MOTO 10-GP διατίθενται σε μεγέθη M και L. Η πιστοποίηση επιβεβαιώνεται από την ετικέτα homologation της FIM που είναι ραμμένη στο λουράκι του πηγουνιού.

Αυτή τη στιγμή, αρκετοί ακόμα κατασκευαστές συνεργάζονται με τα εργαστήρια της FIM για δοκιμές, με δεκαέξι για τα off-road κράνη FRHPhe-02 και δεκαεννέα για τα κράνη αγώνων πίστας.

Υπενθυμίζεται ότι η φάση 02 του προγράμματος FIM Racing Homologation Programme for helmets (FRHPhe-02) ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022. Αυτή η νέα φάση εστιάζει εξίσου στα off-road κράνη, διαχωρίζοντας τις απαιτήσεις και εδραιώνοντας για πρώτη φορά ένα ξεχωριστό πρότυπο, αποτελώντας ένα σημαντικό βήμα για την ασφάλεια στο Motocross, το Enduro, το Speedway και το Cross-Country, με το πρώτο πρότυπο FIM για τα Off-Road Πρωταθλήματα.

Από την αρχή, ο στόχος του προγράμματος FRHPhe-02 ήταν η βελτίωση της προστασίας του κεφαλιού των αναβατών σε όλες τις αγωνιστικές κατηγορίες. Η φάση αυτή, που θεσπίστηκε το 2022 σε συνεργασία με τους κατασκευαστές κρανών, θέτει ένα νέο πρότυπο το οποίο ξεπερνά τα ήδη υπάρχοντα στην αγορά (όπως τα UN ECE 22.06, Snell M2020, JIS T8133) αλλά και το προηγούμενο FRHPhe-01.

Σε σχέση με τα προγενέστερα πρότυπα, το FRHPhe-02 περιλαμβάνει πιο εκτεταμένη και αυστηρή αξιολόγηση των επιδόσεων, πέρα από την απαραίτητη συμμόρφωση με ένα διεθνές πρότυπο. Στις νέες δοκιμές περιλαμβάνονται επιπλέον κριτήρια και μετρήσεις, όπως:

  • κρούσεις σε πλάγιες επιφάνειες,
  • κρούσεις σε ημισφαιρικά αμόνια (για τη μέτρηση περιστροφικών φορτίων),
  • δοκιμή ταχείας αφαίρεσης επενδύσεων παρειών,
  • και η εισαγωγή του κριτηρίου κατάγματος κρανίου (Skull Fracture Criterion - SFC).

Το νέο πρότυπο FRHPhe-02 επιβεβαιώνει τη διαρκή δέσμευση της FIM για τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια των αναβατών σε κάθε πτυχή του αγωνιστικού κόσμου.