Πατέντα Yamaha με αυτοδιάγνωση πλαισίου!

Φωτίζεται και προειδοποιεί!
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

6/12/2019

Η Yamaha κατέθεσε πριν μερικές εβδομάδες μια πατέντα, που πραγματικά μοιάζει να έρχεται από ταινία επιστημονικής φαντασίας, η οποία αφορά ένα carbon πλαίσιο που… μελανιάζει όταν υποστεί ζημιά, ακόμη κι αν απλώς πέσει σταματημένο. Η συγκεκριμένη πατέντα θα μπορούσε να είναι το μέλλον για τα πλαίσια των μοτοσυκλετών, που ήδη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κάπου μέσα στα απόρρητα εργαστήρια του Iwata.

Οι μηχανολόγοι της Yamaha κατέθεσαν την πατέντα μέσα σε ένα πλαίσιο μυστικότητας και συγκάλυψης στο αντίστοιχο γραφείο στις Η.Π.Α., καθώς ο τίτλος της ήταν "όχημα που πλαγιάζει" ώστε να μην προσελκύσουν την προσοχή πάνω στο project που δουλεύουν, αλλά από την στιγμή που αποκαλύφθηκε από τα αμερικανικά μέσα, οι λεπτομέρειες που ήρθαν στην επιφάνεια μας άφησαν πραγματικά με το στόμα ανοιχτό.

Στα έγγραφα της πατέντας (των 29 σελίδων παρακαλώ!) απεικονίζεται ένα FJR1300 (το οποίο όπως είδαμε στην φετινή EICMA διανύει την τελευταία χρονιά της παραγωγής του, αλλά αυτή η πατέντα ίσως να αποτελεί κι ένα στοιχείο για την συνέχεια του μοντέλου) που διαθέτει πλαίσιο και υποπλαίσιο από ανθρακονήματα, με το τελευταίο να είναι αφαιρούμενο. Σύμφωνα με την Yamaha, στις μοτοσυκλέτες παραγωγής υπάρχουν θέματα με τις ελαστικότητες των πλαισίων, τα οποία πρέπει να έχουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό ακαμψίας. Αυτό όμως σημαίνει ότι τόσο το πλαίσιο όσο και το υποπλαίσιο, μπορεί να πάθουν ζημιές όταν πέσει η μοτοσυκλέτα, ακόμη και σταματημένη, οι οποίες όμως δεν είναι πάντοτε ορατές κρύβοντας κινδύνους για τον αναβάτη. Η λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, λοιπόν, βρίσκεται σε αυτό που έχει κατοχυρώσει η Yamaha.

Αρχικά, το carbon πλαίσιο διαθέτει εσωτερικά ένα ηλεκτρικό καλώδιο το οποίο έχει τοποθετηθεί κατά την διάρκεια της κατασκευής του. Αυτό το καλώδιο έχει ελαφρώς μικρότερη αντίσταση στην κρούση απ' ό,τι το ανθρακονημάτινο πλαίσιο και μόλις η μοτοσυκλέτα πέσει –ακόμη και με μηδενική ταχύτητα- το καλώδιο "τραυματίζεται" και στη συνέχεια στέλνει σήμα στην μονάδα ελέγχου ζημιών (DDCU, Damage Detection Control Unit). Στη συνέχεια, η DDCU ενημερώνει τον αναβάτη για την ζημιά στο πλαίσιο, καθώς όπως φαίνεται στα έγγραφα, η Yamaha έχει εστιάσει την προσοχή της σε ρωγμές και σπασίματα στο εσωτερικό του πλαισίου, όπου δεν είναι εύκολα ορατά αν δεν λύσεις ολόκληρη την μοτοσυκλέτα. Μέσα στην πατέντα περιγράφονται και μερικές εναλλακτικές επιλογές, όπως για παράδειγμα η χρήση οπτικής ίνας αντί καλωδίου, η οποία θα ελέγχει κι αυτή το πλαίσιο και το υποπλαίσιο.

Το σήμα που θα στέλνει όμως το καλώδιο –ή η οπτική ίνα- δεν θα είναι η μοναδική προειδοποίηση προς τον αναβάτη, καθώς και το χρώμα του πλαισίου θα αλλάζει, μέσω ενός ρελέ που θα είναι συνδεδεμένο με το καλώδιο μέσα στο πλαίσιο. Ουσιαστικά θα είναι κάτι σαν να… μελανιάζει η περιοχή η οποία έχει υποστεί τη ζημιά. Επιπλέον, υπάρχει και μια ακόμη πρόταση μέσα στην πατέντα, σχετικά με μία ειδική βαφή που θα είναι περασμένη στο πλαίσιο, η οποία θα εκπέμπει φως σε περίπτωση που πάθει ζημιά. Η ιδέα είναι, ολόκληρο το πλαίσιο να είναι περασμένο με αυτή την βαφή, έτσι ώστε όταν προκληθεί ζημιά, έστω και μικρή, στην εξωτερική επίστρωση, να επιτρέπει στο φως να περάσει ούτως ώστε να είναι εύκολα διακριτό το σημείο που έχει πρόβλημα. Μάλιστα, η Yamaha λέει πως αυτή η τελευταία επιλογή, έχει και το μικρότερο κόστος σε σύγκριση με τις παραπάνω.

Το ερώτημα βέβαια που τίθεται, είναι το πότε θα μπορούσε να περάσει μια τέτοια τεχνολογία στις μοτοσυκλέτες παραγωγής στις κανονικές συνθήκες. Δυστυχώς η απάντηση δεν είναι εύκολη. Πρόκειται για μια καινοτόμα και ριζοσπαστική λύση, χωρίς αντίστοιχο προηγούμενο, για ένα τέτοιους είδους ανθρακονημάτινο πλαίσιο και υποπλαίσιο σε μοτοσυκλέτα παραγωγής. Η εφαρμογή της θα μπορούσε να πάρει αρκετά χρόνια, αν ποτέ φτάσει στο στάδιο της παραγωγής, αλλά αποτελεί μια δυνατή ένδειξη σχετικά με τις τεχνολογίες του αύριο γενικότερα, και ειδικότερα την κατεύθυνση που έχει στρέψει την προσοχή της η Yamaha.

 

 

Τα νέα κράνη που περνούν τις ειδικές προδιαγραφές FRHPhe-02 από την FIM - Κάνοντας τους αγώνες πιο ασφαλείς

Νέα πρότυπα ασφαλείας αγωνιστικών κρανών FRHPhe-02 από την FIM
FIM RHPhe-02
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

22/10/2025

Η FIM ανακοινώνει σειρά εγκεκριμένων κρανών, σύμφωνα με το πρότυπο FRHPhe-02, ανάμεσά τους και νέα off-road μοντέλα

Τα περασμένα χρόνια η μετάβαση από τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας ECE 22.05 στα αυστηρότερα ECE 22.06 ανακίνησε την συζήτηση γύρω από τα πρότυπα ασφαλείας κρανών.

Τι ισχύει όμως για τα αγωνιστικά κράνη;

Η διεθνής μοτοσυκλετιστική ομοσπονδία έχει εδώ και χρόνια το δικό της πρότυπο πιστοποίησης FRHPhe-01 (FIM Racing Homologation Programme helmet 01) και τώρα γυρνάει σελίδα με το ανανεωμένο και αυστηρότερο πρότυπο FRHPhe-02 που υπερπληροί τα εμπορικά πρότυπα των εκάστοτε αγορών και θα είναι απαραίτητο να φέρουν τα κράνη των συμμετεχόντων αγωνιζόμενων στα πρωταθλήματα της διεθνούς ομοσπονδίας από το ερχόμενο έτος.

To εγχείρημα αυτό αποτελεί ένα μόνο σκέλος από την εκτεταμένη προσπάθεια ομολογκαρίσματος της FIM που περιλαμβάνει διαφορές πλευρές των αγώνων πέρα από τα κράνη, από τις μπαριέρες, έως τις βαφές της πίστας και ακόμα και τους φωτεινούς ενημερωτικούς πίνακες.

Η FIM συγχαίρει τις CABERG, SCORPION EXO, JUST1, ARAI, AGV, HJC, ALPINESTARS και BELL για την παρουσίαση νέων κρανών εγκεκριμένων από τη FIM, στο πλαίσιο του νέου προγράμματος FRHPhe-02, τα οποία επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται άμεσα στα Πρωταθλήματα της FIM. Το κράνος της ARAI διαθέτει πιστοποίηση JIS (ιαπωνικής αγοράς), ενώ τα υπόλοιπα φέρουν την ευρωπαϊκή πιστοποίηση ECE 22-06. Όλα έχουν περάσει επιτυχώς τις δοκιμές του προτύπου FIM Helmet Standard FRHPhe-02, το οποίο θα είναι υποχρεωτικό από το 2026 στα Πρωταθλήματα της FIM.

Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι πως ένα κράνος μπορεί να έχει επιτύχει την πιστοποίηση σε κάποια μόνο από τα διαθέσιμα μεγέθη του, ενώ σε κάποια άλλα όχι.

Έτσι λοιπόν το μοντέλο CABERG GP-01 είναι πιστοποιημένο κατά το πρώτυπο FRHPhe-02 σε μεγέθη M & L, το SCORPION EXO RACE AIR σε M, L, XL, XXL, το JUST1 J-GP R σε L, το ARAI RX-7X FIM RACING#2 σε XS, S, M, L, XL, το AGV PISTA GP RR FIM RACING#2 σε M, το HJC RPHA 1 V2 CARBON σε XXS, XS, M, L, XL, XXL, ενώ τα ALPINESTARS S-M10 και BELL MOTO 10-GP διατίθενται σε μεγέθη M και L. Η πιστοποίηση επιβεβαιώνεται από την ετικέτα homologation της FIM που είναι ραμμένη στο λουράκι του πηγουνιού.

Αυτή τη στιγμή, αρκετοί ακόμα κατασκευαστές συνεργάζονται με τα εργαστήρια της FIM για δοκιμές, με δεκαέξι για τα off-road κράνη FRHPhe-02 και δεκαεννέα για τα κράνη αγώνων πίστας.

Υπενθυμίζεται ότι η φάση 02 του προγράμματος FIM Racing Homologation Programme for helmets (FRHPhe-02) ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022. Αυτή η νέα φάση εστιάζει εξίσου στα off-road κράνη, διαχωρίζοντας τις απαιτήσεις και εδραιώνοντας για πρώτη φορά ένα ξεχωριστό πρότυπο, αποτελώντας ένα σημαντικό βήμα για την ασφάλεια στο Motocross, το Enduro, το Speedway και το Cross-Country, με το πρώτο πρότυπο FIM για τα Off-Road Πρωταθλήματα.

Από την αρχή, ο στόχος του προγράμματος FRHPhe-02 ήταν η βελτίωση της προστασίας του κεφαλιού των αναβατών σε όλες τις αγωνιστικές κατηγορίες. Η φάση αυτή, που θεσπίστηκε το 2022 σε συνεργασία με τους κατασκευαστές κρανών, θέτει ένα νέο πρότυπο το οποίο ξεπερνά τα ήδη υπάρχοντα στην αγορά (όπως τα UN ECE 22.06, Snell M2020, JIS T8133) αλλά και το προηγούμενο FRHPhe-01.

Σε σχέση με τα προγενέστερα πρότυπα, το FRHPhe-02 περιλαμβάνει πιο εκτεταμένη και αυστηρή αξιολόγηση των επιδόσεων, πέρα από την απαραίτητη συμμόρφωση με ένα διεθνές πρότυπο. Στις νέες δοκιμές περιλαμβάνονται επιπλέον κριτήρια και μετρήσεις, όπως:

  • κρούσεις σε πλάγιες επιφάνειες,
  • κρούσεις σε ημισφαιρικά αμόνια (για τη μέτρηση περιστροφικών φορτίων),
  • δοκιμή ταχείας αφαίρεσης επενδύσεων παρειών,
  • και η εισαγωγή του κριτηρίου κατάγματος κρανίου (Skull Fracture Criterion - SFC).

Το νέο πρότυπο FRHPhe-02 επιβεβαιώνει τη διαρκή δέσμευση της FIM για τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια των αναβατών σε κάθε πτυχή του αγωνιστικού κόσμου.