Piaggio VVT - Σύστημα μεταβλητού χρονισμού βαλβίδων για σκούτερ

Για βελτιωμένη απόδοση σε όλο το φάσμα στροφών, και χαμηλότερους ρύπους
Piaggio μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων
Από το

motomag

18/9/2023

Σύμφωνα με σχέδια που δημοσίευσε το αμερικανικό μέσο ειδικού τύπου, Cycle World, η Piaggio φαίνεται να δουλεύει πάνω σε ένα μηχανικό σύστημα μεταβλητού χρονισμού βαλβίδων (VVT) για μικρού κυβισμού μονοκύλινδρους κινητήρες με 1ΕΕΚ, που χρησιμοποιεί στα σκούτερ της.

Όλο και περισσότερες εταιρείες επιλέγουν την υιοθέτηση συστημάτων μεταβλητού χρονισμού, τόσο για να βελτιώσουν την απόδοση των κινητήρων του, όσο και για πιο εύκολη και οικονομική συμμόρφωση με τους όλο και αυστηρότερους κανονισμούς ρύπων. Αυτό που ουσιαστικά κάνει το σύστημα αυτό είναι να ρυθμίζει το “overlap” των βαλβίδων, δηλαδή τον χρόνο που μένουν ανοιχτές ταυτόχρονα οι βαλβίδες εισαγωγής και οι εξαγωγής. Στις χαμηλές στροφές το μεγάλο βύθισμα και ο παρατεταμένος χρόνος που μένουν ανοιχτές οι βαλβίδες, δημιουργεί κομπιάσματα και ασταθές ρελαντί, αφήνοντας αρκετό άκαυστο μείγμα να διαφεύγει από τη εξάτμιση, αυξάνοντας έτσι και τους ρύπους. Από την άλλη, στις υψηλές στροφές, προσφέρει βελτιωμένη απόδοση, καθώς εκεί μας ενδιαφέρει η όσο το δυνατόν ταχύτερη πλήρωση του θαλάμου καύσης, με την υποπίεση που δημιουργεί η έξοδος των καυσαερίων να βοηθάει στην γρήγορη εισροή μείγματος αέρα/καυσίμου στον θάλαμο καύσης.

Οι περισσότεροι κατασκευαστές επιλέγουν να εφαρμόσουν αυτό το σύστημα, με διάφορες παραλλαγές, κυρίως στους μεγάλου κυβισμού κινητήρες της γκάμας τους, όπου το κόστος κατασκευής δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα. Μάλιστα, πριν από κάποιους μήνες, η Aprilia, μέλος του Piaggio Group, είχε δημοσιεύσει κάποια σχέδια για μία πατέντα μηχανικού μεταβλητού χρονισμού βαλβίδων για το RSV4.

Τώρα, ακολουθώντας τα βήματα της Yamaha, η οποία το 2019 ήταν η πρώτη που τοποθέτησε VVT σύστημα στις premium μοτοσυκλέτες 125 κυβικών και αργότερα σε σκούτερ και παπιά -που δεν εισάγονται στην Ελλάδα-, η Piaggio σκέφτεται να εφαρμόσει το ίδιο σύστημα στα σκούτερ της. Μιλάμε για μοντέλα τα οποία έχουν κατασκευαστεί με κύριο γνώμονα το χαμηλό κόστος απόκτησης και χρήσης, όπου οι αναβάτες τους ψάχνουν απλότητα, χωρίς πολλά κινούμενα μέρη, για μεγαλύτερη αξιοπιστία.

Piaggio μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων

Με μια πρώτη ματιά το σύστημα της Piaggio μοιάζει αρκετά στο “VVA” της Yamaha, καθώς και στις δύο περιπτώσεις χρησιμοποιούνται δύο διαφορετικά προφίλ στους λοβούς του εκκεντροφόρου εισαγωγής, οι οποίοι επενεργούν πάνω σε ένα διχαλωτό βραχίονα, που μεταφέρει την κίνηση του εκάστοτε λοβού στα κοκοράκια και στη συνέχεια στις δύο βαλβίδες εισαγωγής. Επίσης, και στις δύο περιπτώσεις, χρησιμοποιείται ένας πείρος σε μία προέκταση πάνω από το κύριο τμήμα του βραχίονα, για να συνδέει ή να αποσυνδέει τον λοβό με το πιο “άγριο” προφίλ για τις υψηλές στροφές. Ανάλογα με την πίεση του λαδιού, ο πείρος ενεργοποιεί τον λοβό του εκκεντροφόρου για τις υψηλές στροφές, ενώ με ένα ελατήριο επιστρέφει στην θέση, όταν οι στροφές πέσουν -και μαζί και η πίεση λαδιού.

Η βασικότερη διαφορά από τη Yamaha είναι ότι η Piaggio χρησιμοποιεί τρία στοιχεία για την λειτουργία των βαλβίδων. Το πρώτο αποτελείται από δύο βραχίονες σε σχήμα Υ, που εδράζονται πάνω στα κοκοράκια, που λειτουργούν μέσω του εκκεντροφόρου, έχοντας μία προέκταση από πάνω τους που φιλοξενεί τον μηχανισμό του πείρου,. Έτσι, ο πείρος κινείται γλιστρώντας δεξιά-αριστερά, σύμφωνα με την πίεση του λαδιού, ενεργοποιώντας είτε τον λοβό για τις χαμηλές είτε αυτόν για τις υψηλές στροφές, αναλόγως την περίσταση.

Piaggio μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων

Το χαρακτηριστικό αυτό, δίνει το πλεονέκτημα στην Piaggio, έναντι της Yamaha, καθώς με το σύστημα της ιταλικής εταιρείας, σημαίνει ότι μπορεί να αλλάξει τόσο η βύθιση όσο και η διάρκεια, όσον αφορά τον χρονισμό των βαλβίδων. Το σύστημα της Yamaha μπορεί να εναλλάσσει μόνο μεταξύ ενός λοβού χαμηλής βύθισης/μικρής διάρκειας κι ενός μεγάλης βύθισης/μεγάλης διάρκειας, χωρίς να αποσυνδέεται κανένας από τους δύο πλήρως από την κίνηση των βαλβίδων. Αντιθέτως, ο σχεδιασμός της Piaggio αποσυνδέει πλήρως τους δύο λοβούς μεταξύ τους. Έτσι, εκτός από διαφορετικό προφίλ, ο λοβός του εκκεντροφόρου, μπορεί να ρυθμιστεί έτσι ώστε ο χρονισμός να κρατάει περισσότερη ώρα ανοιχτές τις βαλβίδες εισαγωγής, στις υψηλές στροφές.

Piaggio μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων

Η πατέντα φαίνεται να κάνει χρήση του κινητήρα των 278 κυβικών εκατοστών, που μεταξύ άλλων βρίσκει εφαρμογή τόσο στη Vespa GTS 300 όσο και στο MP3 της Piaggio, επομένως είναι πιθανό να το δούμε σε κάποια επόμενη ανανέωση των δύο μοντέλων, εν όψει των Euro5+ προδιαγραφών, που θα τεθούν σε ισχύ από το 2024 και έπειτα.

Τεχνικό Honda E-Clutch: Έτσι μένει στη ζωή η μανέτα του συμπλέκτη!

Το σύστημα που σου δίνει τον έλεγχο αφαιρώντας μόνο την ταλαιπωρία
Τεχνικό Honda E-Clutch 2025
Από το

motomag

15/10/2025

Τα καλύτερα δύο κόσμων συνδυάζει το E-Clutch της Honda αφού σου δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσεις τη μανέτα του συμπλέκτη της μοτοσυκλέτας μόνο όταν θέλεις εσύ και τον υπόλοιπο χρόνο να απολαμβάνεις υψηλότερα επίπεδα άνεσης και ασφάλειας με το κιβώτιο να λειτουργεί ως ημιαυτόματο.

Όσο και αν ακούγεται απίστευτο στους νεότερους, η Honda βάλθηκε να καταργήσει τη μανέτα του συμπλέκτη σχεδόν από την ίδρυσή της αφού ακόμη και η Dream D-Type του 1949, η πρώτη πραγματική μοτοσυκλέτα της ιαπωνικής εταιρείας, είχε ημιαυτόματο κιβώτιο δύο σχέσεων χωρίς μανέτα συμπλέκτη στο αριστερό γκριπ! Ακολούθησε φυσικά το θρυλικό πλέον Super Cub το 1958 που έκανε προσιτό το ημιαυτόματο κιβώτιο στις μάζες, με τη Honda να εφαρμόζει διαφόρων ειδών κιβώτια στα μοντέλα της στο πέρασμα του χρόνου που δεν είχαν μηχανικό συμπλέκτη. 

Ο λόγος για την "αντιπάθεια" της Honda στη μανέτα του συμπλέκτη δεν είναι άλλος από τη φιλοσοφία του ίδιου του Soichiro Honda που ήθελε τα δίκυκλά του να είναι φιλικά και να μπορούν να οδηγηθούν από οποιονδήποτε και αυτό διέπει τον τρόπο που η εταιρεία σχεδιάζει και εξελίσσει μοτοσυκλέτες και λοιπά δίκυκλα μέχρι σήμερα. Κάπως έτσι φτάσαμε στο πλήρως αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη DCT που μόνο η Honda έχει τολμήσει να εφαρμόσει σε μοτοσυκλέτα, ενώ τώρα οι επιλογές διευρύνονται με το E-Clutch.

Τεχνικό Honda E-Clutch 2025
Από την πρώτη κιόλας πραγματική μοτοσυκλέτα της η Honda προσπάθησε να εξαφανίσει τη μανέτα του συμπλέκτη από το τιμόνι

Ένα E-Clutch για όλους
Το νέο σύστημα της Honda δεν αυτοματοποιεί πλήρως το μηχανικό κιβώτιο σχέσεων, όπως το Y-AMT της Yamaha, αλλά κάνει αυτό που θα βρει υποστηρικτές ακόμη και στην πιο σκληροπηρηνική μερίδα των αναβατών που θεωρούν εχθρό οτιδήποτε αφαιρεί από τον έλεγχο που έχουν οι ίδιοι στη μοτοσυκλέτα τους και πίνουν νερό στην υγεία της μανέτας του συμπλέκτη.

Αναμφίβολα το E-Clutch θα το λατρέψουν και οι αναβάτες που κυκλοφορούν με σκούτερ ή παπί και πιστεύουν ότι η ώρα έφτασε για να κάνουν το βήμα στις μοτοσυκλέτες που τόσο θέλουν να οδηγήσουν. Έτσι μόνο θα "κλείσουν" τον κύκλο τους στους δύο τροχούς, ή για να το θέσουμε καλύτερα, θα ανοίξουν έναν άλλο, τον πιο σημαντικό και θα απολαύσουν και άλλες χάρες που δεν μπορούσαν να βρουν στα άλλα σκούτερ και τα παπιά. 

Μέχρι σήμερα η μανέτα του συμπλέκτη στεκόταν εμπόδιο στο παραπάνω όνειρο, όμως τώρα αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα για όλους. Μάλιστα η Honda έχει σκοπό να τοποθετήσει το E-Clutch και σε μοτοσυκλέτες μικρότερου κυβισμού με πιο προσιτή τιμή και ένας λόγος που αυτό είναι εφικτό έχει να κάνει και με το κόστος του ίδιου του συστήματος. Το κόστος του E-clutch είναι χαμηλότερο έναντι των αυτόματων και πλήρως αυτοματοποιημένων μηχανικών κιβωτίων και αυτό κάνει εφικτή την εφαρμογή του σε μοντέλα μικρότερου κυβισμού χωρίς να αυξάνεται σημαντικά η τιμή τους. Η Honda έκανε την αρχή με τα CBR650R και CB650R για να δείξει ότι το E-Clutch δεν αφαιρεί τίποτα ούτε στην οδήγηση μοτοσυκλετών με σπορ DNA και μετά από αυτά ακολούθησε το CL250 E-Clutch, η μικρή cruiser που είναι ήδη διαθέσιμη στην Ιαπωνία, αλλά και η ρετρό αισθητικής CB500 Super Four, η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα στην Κίνα και δεν αποκλείεται να πατήσει τους τροχούς της και στην Ευρώπη. Σε κάθε περίπτωση το E-Clutch θα το δούμε και σε άλλες μοτοσυκλέτες ως το σύστημα που απελευθερώνει τον αναβάτη από οποιοδήποτε άγχος σχετικό με τη μανέτα του συμπλέκτη και ταυτόχρονα του δίνει τον πλήρη έλεγχο όποτε το θελήσει αυτός.

Honda E-Clutch τεχνικό 2025

Απλό σαν κατασκευή και διαισθητικό σε λειτουργία
Το E-Clutch αυτοματοποιεί τη λειτουργία του συμπλέκτη όταν η μοτοσυκλέτα εκκινεί από στάση αλλά και όταν βρίσκεται σε κίνηση με τον αναβάτη να ασχολείται μόνο με το γκάζι και τον επιλογέα των σχέσεων του κιβωτίου, τον οποίο και χρησιμοποιεί σα να υπάρχει τοποθετημένο quickshifter. Τον έλεγχο της σύμπλεξης και αποσύμπλεξης (μερικής και πλήρους) αναλαμβάνουν δύο μικρά ηλεκτρικά μοτέρ που συνδέονται μεταξύ τους με γρανάζια και ελέγχονται ως προς την ενεργοποίησή τους από κεντρική μονάδα. Η εν λόγω μονάδα αξιοποιεί μια σειρά από αισθητήρες που της στέλνουν δεδομένα, μεταξύ άλλων, για τις στροφές του κινητήρα, τη θέση του λεβιέ ταχυτήτων, την πίεση που ασκείται στα ελατήρια των δίσκων του συμπλέκτη και τη θέση του άξονα του κιβωτίου ταχυτήτων. 

Το E-Clutch αποσυμπλέκει τους δίσκους του συμπλέκτη όταν οι στροφές του κινητήρα πλησιάσουν το ρελαντί και ταυτόχρονα η μοτοσυκλέτα μειώνει ταχύτητα για να ακινητοποιηθεί. Έπειτα τους συμπλέκει προοδευτικά κατά την εκκίνηση από στάση, ενώ τους ελέγχει και στις αλλαγές ταχυτήτων. Στην πράξη ο αναβάτης τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά σα να γίνονται από ένα αόρατο χέρι με τη σύμπλεξη και την αποσύμπλεξη να έχουν απόλυτα φυσική αίσθηση, ενώ μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να παρακάμψει το σύστημα και να πιάσει ο ίδιος τη μανέτα.

Τότε ο αισθητήρας στο μοχλικό, που πιέζει τους δίσκους, δίνει εντολή στην κεντρική μονάδα να απενεργοποιήσει τα ηλεκτρικά μοτέρ, σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Το σύστημα μπαίνει αυτόματα σε λειτουργία μετά από 5 δευτερόλεπτα αν ο κινητήρας έχει πολλές στροφές και σε λιγότερο από ένα δεύτερο στο χαμηλότερο φάσμα ώστε να είναι έτοιμο να πατινάρει ή ακόμα και να αποσυμπλέξει πλήρως τους δίσκους για να μην σβήσει ο κινητήρας. 

Honda E-Clutch τεχνικό 2025
H Honda μπορούσε να κάνει το E-Clutch να δουλέψει με έναν ενεργοποιητή αλλά προτίμησε δύο που "ενώνονται" με γρανάζια γιατί έτσι το σύστημα επιτυγχάνει εξαιρετική ακρίβεια στον χειρισμό του συμπλέκτη

Ο αναβάτης μπορεί επίσης να απενεργοποιήσει πλήρως το E-Clutch αν το επιθυμεί, αλλά και να μεταβάλει ηλεκτρονικά τον τρόπο και την ταχύτητα που γίνεται η σύμπλεξη/αποσύμπλεξη. Το σύστημα προσφέρει τρία προγράμματα για τις αλλαγές ταχυτήτων: Hard, Medium και Soft. Στο Hard η διάρκεια σύμπλεξης/αποσύμπλεξης διαρκεί ελάχιστα προσομοιώνοντας τη λειτουργία ενός quickshifter και στο medium και soft η διαδικασία διαρκεί περισσότερο, ομαλοποιώντας τις αλλαγές, ενώ “μαλακώνει” και το λεβιέ των σχέσεων του κιβωτίου. Τον σημαντικότερο ρόλο στη διαισθητική λειτουργία του συστήματος παίζει το προηγμένο λογισμικό που το ελέγχει με τη Honda να το αλλάζει κοντά στις 500 φορές μέχρι να συμφωνήσουν όλοι οι μηχανικοί της ως προς τη λειτουργία και την αποδοτικότητά του!

Ρίχνει άγχος και ταλαιπωρία στο μηδέν
Το E-Clutch δείχνει τον καλύτερο εαυτό του στο αστικό περιβάλλον εκεί που θα λειτουργήσει υπερωρίες και θα εκτιμηθεί δεόντως από τους έμπειρους αναβάτες, οι οποίοι δεν θα ταλαιπωρούν άσκοπα το αριστερό τους χέρι στα συνεχή σταμάτα-ξεκίνα. Παράλληλα, θα αποφορτίσει τους αρχάριους τόσο από το άγχος του ελέγχου του συμπλέκτη στις μανούβρες όσο και από το άγχος του σβησίματος του κινητήρα από λάθος χειρισμό, ένα λάθος που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πτώση. Και στις δύο περιπτώσεις βελτιώνει και το επίπεδο ασφάλειας αφού τόσο οι έμπειροι όσο και εκείνοι με μικρότερη εμπειρία έχουν ένα πράγμα λιγότερο να ασχολούνται στο δύσκολο αστικό περιβάλλον και να συγκεντρώνονται έτσι περισσότερο στην οδήγηση. Το E-Clutch κάνει για όλους αφού προσθέτει στους τομείς της άνεσης και τις ασφάλειας χωρίς να αφαιρεί τίποτα από την εμπειρία οδήγησης μιας μοτοσυκλέτας.