Ταξίδι "Volga Route": Οι πηγές του ποταμού (Δ' Ανταπόκριση)

Στον οικισμό Volgoverkhovye
Από τον

Κωνσταντίνο Μητσάκη

12/9/2022

Η Καζάν ήταν η πέμπτη από τις επτά πόλεις του Βόλγα που είχα να επισκεφθώ στα πλαίσια του“VOLGA ROUTE” -υπολείπονταν άλλες δυο πόλεις, η Νίζνι Νοβογκορόντ και η Γιάροσλαβλ. Παράλληλα, έχοντας διατρέξει με την BMW F 850 GS περισσότερα από τα 2/3 των 3.530 υδάτινων χιλιόμέτρων του Βόλγα, ήταν πλέον θέμα λίγων ημερών να προσεγγίσω τις πηγές του μεγαλύτερου ποταμού της Ευρώπης και να πανηγυρίσω την πραγμάτωση του ταξιδιωτικού μου στόχου.    

Γενέτειρα του διάσημου συγγραφέα Μαξίμ Γκόρκι και του νομπελίστα πυρηνικού επιστήμονα Αντρέι Ζαχάρωφ, η Νίζνι Νοβογκορόντ χαρακτηρίζεται ως η “τρίτη πρωτεύουσα της Ρωσίας” και δικαίως καμαρώνει για τα -περισσότερα από 600- ιστορικά και αρχιτεκτονικά μνημεία της. Φυσικά και δεν μπόρεσα να τα δω όλα αυτά, αλλά σίγουρα πήρα μια αντιπροσωπευτική εικόνα αυτής της εξέχουσας μητρόπολης του ρώσικου πολιτισμού. Η γνωριμία μου με τη Νίζνι Νοβογκορόντ επικεντρώθηκε κυρίως στον εκτεταμένο χώρο του Nizhny Novgorod Kremlin, στον σκηνογραφικό πεζόδρομο Bolshaya Pokrovskaya και στις κλίμακες-σκάλες Chkalov Stairs, οι οποίες μού πρόσφεραν ένα αποκαλυπτικό πανόραμα του εθνικού ποταμού της Ρωσίας.

Δίχως ιδιαίτερη κίνηση καθοδόν, μετά από 370 χλμ. αντάμωσα στο δίτροχο διάβα μου την Γιάροσλαβλ, την τελευταία μούσα του Βόλγα. Σημείο αναφοράς της χιλιόχρονης Γιάροσλαβλ (ιδρύθηκε το 1010) ήταν το ιστορικό της κέντρο που αποτελεί Μνήμειο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, καθώς και οι πάμπολλες εκκλησίες της.

Αποχαιρετώντας την Γιάροσλαβλ μέσα από τους καθρέπτες της μοτοσυκλέτας, οι πηγές του Βόλγα αποτελούσαν τον επόμενο -και τελικό πια- στόχο μου. Εκείνη την ημέρα υπολείπονταν μόλις 587 χλμ. για να προσεγγίσω την περιοχή Valdai Hills, εκεί όπου «γεννιέται» ο μεγάλος ποταμός της χώρας. Το δίτροχο οδοιπορικό “VOLGA ROUTE” πλησίαζε πανηγυρικά στο τέλος του.

Με σύμμαχο έναν ζεστό καλοκαιρινό ήλιο, τα τελευταία 20 χωμάτινα χιλιόμετρα της διαδρομής με οδήγησαν στον μικρό οικισμό Volgoverkhovye. Εκεί άφησα παράμερα την πράσινη μοτοσυκλέτα και περιηγήθηκα στον χώρο των πηγών του Βόλγα. Στο σημείο που ανέβλυζε ο Βόλγας ορθωνόταν ένα μικρό ξύλινο παρεκκλήσι, ενώ λίγα μέτρα πιο μακριά είχε ήδη σχηματιστεί μια μικρη κοίτη.

Από εδώ λοιπόν ξεκινούσε ο Βόλγας το μεγάλο του ταξίδι προς την Κασπία Θάλασσα ακολουθώντας μια υδάτινη διαδρομή 3.530 χλμ., δίπλα στην οποία είχα οδηγήσει όλες τις προηγούμενες μέρες τη μοτοσυκλέτα μου -σε αντίστροφη κατεύθυνση. Παρεμπιμπτόντως, με την άφιξή μου στις πηγές του Βόλγα, το κοντέρ της πράσινης BMW F 850 GS σταμάτησε (προσωρινά) στα 6.300 χλμ. από την αρχή του ταξιδιού.

Και τώρα τι γίνεται; Μπορεί το “VOLGA ROUTE” να είχε τυπικά ολοκληρωθεί, αλλά ο χρόνος και ο δρόμος με «έπρωχναν» να συνεχίσω το ταξίδι μου μέσα στην επικράτεια της Ρωσίας. Αποφάσισα έτσι να βάλω στο GPS τις συντεταγμένες της Μόσχας και να ξεκινήσω με κατεύθυνση την ρωσική μητρόπολη, που με καρτερουσε 225 χλμ. νοτιοανατολικά των πηγών του Βόλγα. Πάμε λοιπόν για άλλα…

Ταξίδι "Volga Route": Στην αφετηρία του Βόλγα (B' Ανταπόκριση)

Grozny, Astrakhan, Volgograd
Από τον

Κωνσταντίνο Μητσάκη

1/9/2022
Τα ρώσικα σύνορα απείχαν περίπου 160 χλμ. βόρεια της Τιφλίδας. Την μετάβασή μου στην χώρα του Βόλγα ανέλαβε  ο φημισμένος «Military Road», ένας ορεινός οδικός άξονας που ανηφορίζει στην επιβλητική οροσειρά του Καυκάσου, σε υψόμετρο 2.379 μ. (πέρασμα Jvari Pass). 
 
Το φυσικό σκηνικό της διαδρομής ήταν εκπληκτικό και δικαιολογημένα μονοπώλησε το ενδιαφέρον μου. Μέχρι που έφτασα στα ρωσο-γεωργιανά σύνορα και αντίκρισα πανικόβλητος μια ατελείωτη ουρά οχημάτων η οποία ξεπερνούσε τα 3 χλμ. - ο χρόνος αναμονής για την ολοκλήρωση των συνοριακών διαδικασιών έφτανε τις 7 ώρες. Ευτυχώς όμως, εξαιτίας ενός τρακαρίσματος που έγινε η αιτία να ακινητοποιηθούν όλοι, κατάφερα να ξεγλιστρίσω και να προσπεράσω την ουρά των οχημάτων για να φτάσω μόνος μου στα ρώσικα τελωνεία. Χρόνος ολοκλήρωσης των συνοριακών διαδικασιών; Μόλις μια ώρα! Αν έχεις τύχη διάβαινε. 
Η πρωτεύουσα της Τσετσενίας Grozny (140 χλμ. βορειοανατολικά των συνόρων), προσφέρθηκε για την πρώτη διανυκτέρευσή μου επί ρώσικου εδάφους. Αν και μεγάλο τμήμα της Grozny είχε καταστραφεί από τις πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Ρώσων και Τσετσένων αυτονομιστών (1990-2000), τριγυρνώντας στους δρόμους της τσετσένικης πρωτεύουσας με την πράσινη BMW F 850 GS αντίκρισα μια σύγχρονη, νεότευκτη πόλη, στην οποία κυριαρχούσε το ισλαμικό στοιχείο.
Πρωταρχική μέριμνα μου στην Grozny ήταν η αγορά συναλλάγματος (ρούβλια) από την επίσημη κρατική τράπεζα, αφού οι πιστωτικές–χρεωστικές κάρτες μου ήταν εκτός λειτουργίας εξαιτίας των κυρώσεις των Δυτικών χωρών στη Ρωσία.
 
Κι από την λαμπερή Grozny, πορεία κατόπιν προς την πόλη Astrakhan (480 χλμ.), διασχίζοντας ένα επίπεδο τοπίο ερήμου. Κτισμένη στο Δέλτα του Βόλγα, στο γεωγραφικό σημείο όπου ο μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης χύνεται στην Κασπία Θάλασσα μετά από μια πορεία 3.650 χλμ., η Astrakhan σηματοδότησε και επίσημα την απαρχή του υδάτινου οδοιπορικού «VOLGA ROUTE».
Εδώ στην Astrakhan, ο Τιμούρ και η Νατάσα, ένα ζευγάρι ντοπιων μοτοσυκλετιστών, έγιναν οι οικοδεπότες και ξεναγοί μου στην πρώτη πόλη του Βόλγα. Ρώσικη μοτοσυκλετιστική αλληλεγγύη που μου έμεινε αξέχαστη!
Η πράσινη BMW F 850 GS, ακολουθώντας πιστά την κοίτη του Βόλγα (430 χλμ. βόρεια), με οδήγησε κατόπιν στην πόλη Volgograd (πρώην Στάλινγκραντ), στην οποία διαδραματίστηκαν τραγικά πολεμικά γεγονότα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Με τον Στάλιν να υπενθυμίζει στους ελεύθερους πολιορκημένους της πόλης πως «ο Βόλγας έχει μόνο μια όχθη», οι ηρωικοί υπερασπιστές του Σταλινγκράντ απέτρεψαν, μετά από 142 μέρες πολιορκίας, την άλωση της πόλης από τους Γερμανούς. Και μπορεί το Σταλινγκράντ να παρέμεινε τελικά σε ρωσικά χέρια, το τίμημα ωστόσο υπήρξε μεγάλο, καθώς 1.000.000 ανθρώπινες ζωές θυσιάστηκαν για την υπεράσπιση της πόλης.
Έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους εκείνους που θυσιάστηκαν στην προάσπιση του Σταλινγκράντ αντιπροσωπεύει το τεραστίων διαστάσεων άγαλμα “The Motherland Calls” που δέσποζε στην κορυφή του λόφου Mamayev, όπως και ένα παρακείμενο κυκλικό μνημείο, όπου έκαιγε η άσβεστη φλόγα των ηρώων.
Επιπλέον, ιστορικά «αποτυπώματα» της ηρωικής εποποιίας αντίκρισα στο Πολεμικό Μουσείο της μάχης του Στάλινγκραντ και στην παρακείμενη μισογκρεμισμένη κατοικία του Λοχαγού Pavlova – το μοναδικό κτίσμα της πόλης που απέμεινε όρθιο. Εδώ στο Σταλινγκραντ, δίπλα στις όχθες του Βόλγα, βουβός και συγκλονισμένος βρέθηκα αντιμέτωπος με την Ιστορία και τα απομεινάρια της.