Το κόστος μεταφορικών από την Κίνα στην Ευρώπη έχει τετραπλασιαστεί από τον περασμένο Νοέμβριο και δυστυχώς παραμένει σε αυτό το επίπεδο δίχως καμία ένδειξη πως στο σύντομο διάστημα θα επιστρέψει στα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα που υπήρχαν πριν. Αυτό είναι το τελευταίο χτύπημα σε έναν ακήρυχτο πόλεμο που επηρεάζει κάθε τομέα της οικονομίας, σε μία γωνία της οποίας είναι φυσικά και η μοτοσυκλέτα. Το πρώτο χτύπημα ήρθε από την αύξηση στο κόστος των πρώτων υλών, που είναι ραγδαία τους τελευταίους μήνες με κορυφαίο παράδειγμα το λίθιο. Εκεί παρουσιάζεται αύξηση μεγαλύτερη του 80% (αυτή την στιγμή 82,8% έφτασε και το 85% από πέρσι). Το ατσάλι είναι 20% ακριβότερο, το αλουμίνιο 14% και η λίστα μακραίνει για κάθε τι που χρησιμοποιείται στην παραγωγή μοτοσυκλετών. Προφανώς η τεράστια αύξηση του λιθίου επηρεάζει κυρίως τα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά η κατάσταση είναι γενικευμένη σε όλες τις πρώτες ύλες. Κομμάτι των αιτιών για την αύξηση των πρώτων υλών είναι και τα μεταφορικά και η έλλειψη που παρουσιάζεται αυτή την στιγμή παγκοσμίως σε κοντέινερ, πράγμα που επηρεάζει το κόστος των μοτοσυκλετών διπλά γιατί εκτός από την παραγωγή πρέπει να γίνει και η μεταφορά τους στην αγορά, αμέσως μετά.
Για να καταλάβετε την τεράστια διαφορά, ένα κοντέινερ που μπορούσε να μεταφέρει 25-30 μοτοσυκλέτες με κόστος έως $2.000 έφτασε έως και τις $9.500! Υπάρχουν μάλιστα αυξήσεις που πλησιάζουν και τις $12.000 όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς, καθιστώντας πρακτικά απαγορευτική την εισαγωγή αγαθών. Το πρόβλημα είναι τεράστιο και είναι παγκόσμιο καθώς επηρεάζει όλες τις μοτοσυκλέτες στο σύνολο, όχι μόνο αυτές που έρχονται από την Κίνα.
Διαβάζοντας το περιοδικό ΜΟΤΟ μαθαίνετε -για παράδειγμα- πως το πίσω κρύσταλλο στο φανάρι της νέας Ducati Multistrada V4 παράγεται στην Κίνα. Υπάρχουν πάρα πολλά εξαρτήματα κι ανταλλακτικά που κατασκευάζονται στην Κίνα σε όλες τις γραμμές παραγωγής, όλων των μοτοσυκλετών, Ευρωπαϊκών, Ιαπωνικών κτλ. Οι Ασιάτες προμηθευτές για αυτά τα εξαρτήματα, τα πλαστικά, και τα ανταλλακτικά, είχαν επιλεχθεί με βάση την τιμή τους. Στην πορεία μάλιστα, κι ακριβώς επειδή συρρικνώθηκαν οι εκάστοτε εγχώριοι προμηθευτές ορισμένοι Ασιάτες έμειναν και οι μόνοι που μπορούσαν να στηρίξουν μία αντίστοιχη παραγωγή για το συγκεκριμένο εξάρτημα ή ανταλλακτικό: Η παγκοσμιοποίηση στην τροφοδοσία των γραμμών παραγωγής, υφίσταται ένα γενναίο χτύπημα, κι αυτό που πήρε δεκαετίες για να φτιαχτεί δεν μπορεί να αλλάξει μέσα σε μήνες. Παλαιότερα οι προμηθευτές βρίσκονταν κοντά στο εργοστάσιο, στο σύνολό τους. Σήμερα είναι πραγματικά αξιόλογο που το 60% της Ducati Multistrada V4 (συνεχίζοντας το παράδειγμα) επέστρεψε πίσω και προμηθεύεται από μία ακτίνα 150 χιλιομέτρων γύρω από το εργοστάσιο. Η βελτίωση των μεταφορών είχε επιτρέψει όλα αυτά τα χρόνια την ψαλίδα αυτή να μεγαλώσει κι αυτό είναι καλό για όλους, μιας και συντηρούνται βιοτεχνίες και σε άλλες χώρες: Αντλώντας το παράδειγμα από το τρέχον τεύχος του ΜΟΤΟ, υπάρχουν και Ελληνικές εταιρείες που προμηθεύουν γραμμές παραγωγής σε ευρωπαϊκά εργοστάσια, ένα παράδειγμα είναι βιοτεχνία στην Β.Ελλάδα που έφτιαχνε ένα μικρό ανταλλακτικό για την VW, την στιγμή που στην Bologna είναι εκατοντάδες τα αντίστοιχα παραδείγματα.
Οι τιμές ενός κοντέινερ 40 ποδιών είχαν παραμείνει σταθερές για πάρα πολλά χρόνια παρόλο που στηρίζονταν σε πολύ λεπτή ισορροπία. Ένα πρώτο χτύπημα στις μεταφορές δόθηκε στις αρχές του 2018 όταν η Κίνα αποφάσισε να σταματήσει τις εισαγωγές μίας μακράς λίστας πλαστικών απορριμμάτων. Πέρα από παραγωγός, η Κίνα είχε καταλήξει και η μεγαλύτερη χωματερή και σε αυτό βοηθούσε το γεγονός πως υπήρχε υπερπληθώρα κοντέινερ που επέστρεφαν πίσω άδεια. Ένα μέρος των πλαστικών αυτών διοχετεύθηκε σταδιακά σε άλλες ασιατικές χώρες, όπου δημιουργεί νέα τεράστια προβλήματα σε ανοιχτές χωματερές. Η Κίνα ίσως δώσει σύντομα λύση στο πρόβλημα των πλαστικών απορριμμάτων αλλά αυτό δεν πρέπει να μας απασχολήσει αυτή την στιγμή. Το τελικό χτύπημα που δίνεται αυτή την στιγμή στις τιμές ξεκίνησε από την πανδημία:
Στο πρώτο μισό του 2020 χιλιάδες κοντέινερ έμειναν εγκλωβισμένα σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Έφτασαν ακόμη και να χρησιμοποιούνται ως αποθηκευτικοί χώροι, και παρόλο που είναι πολύ μικρό το ποσοστό αυτό, είναι ωστόσο χαρακτηριστικό των πολλών πλευρών που έχει το ζήτημα της έλλειψης κοντέινερ. Όταν η αγορά άρχισε να ζητά ξανά ασιατικά προϊόντα άρχισε να δίνει μάχη για τα κοντέινερ που είχαν μείνει. Θα σκεφτόταν κανείς πως αυτό είναι ένα εύκολο πρόβλημα, απλά φτιάχνουμε περισσότερα κοντέινερ, ωστόσο οι ναυτιλιακές εταιρείες το παρουσιάζουν ως πολύ πιο σύνθετο.
Παράγοντες της ελληνικής αγοράς σχολιάζουν πως αύξηση στα μεταφορικά συμβαίνει κάθε χρόνο πριν τα Χριστούγεννα, χωρίς όμως να ξεπερνά το 20%. Αυτό που έγινε τον Νοέμβριο δεν έχει προηγούμενο και δεν δείχνει σημάδια πως θα ομαλοποιηθεί σύντομα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο ΜΟΤΟ ο κος Διογένης Χιωτάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της εισαγωγικής MOTO TREND S.A., μία από τις εταιρείες που δεν έχει μετακυλήσει ούτε ένα Ευρώ από τις τεράστιες αυτές αυξήσεις, στον τελικό πελάτη.
Ο κος Χιωτάκης τόνισε επίσης πως αυτή την στιγμή μπορεί να ξεκινήσεις μία μεταφορά με πλοίο της EVERGREEN αλλά να σου έρθει με COSTCO (παραδείγματα) γεγονός που συμπίπτει με το ρεπορτάζ του MOTO για την μείωση των διαθέσιμων πλοίων που έρχονται από την Κίνα στην Μεσόγειο. Οι ναυτιλιακές εταιρείες συνεργάζονται με τρόπο αντίστοιχο των αεροπορικών και κρατούν λιγότερα πλοία σε κυκλοφορία. Αυτή την στιγμή η μέση τιμή για ένα κοντέινερ 40ποδιών είναι στα $8.000 όταν τον περασμένο Οκτώβριο βρισκόταν στα $2.000 πράγμα που επηρεάζει ακόμη περισσότερο τα ογκώδη αντικείμενα.
Η κατάσταση αυτή απλώνεται σε όλους τους τομείς, όχι μόνο στις μοτοσυκλέτες που όπως είπαμε το πρόβλημα ξεκινά από την γραμμή παραγωγής και μετά φαίνεται στην μεταφορά τους. Το ίδιο αντιμετωπίζει και ο εξοπλισμός, όπως τα κράνη για παράδειγμα.
Τα πράγματα στην Ελληνική αγορά είναι ιδιαίτερα δύσκολα γιατί παράλληλα με όλα αυτά έχουμε να αντιμετωπίσουμε αυξημένη φορολογία και δασμούς. Μία μοτοσυκλέτα στην Γερμανία για παράδειγμα, θα είναι πάντοτε πιο φθηνή από την αντίστοιχη στην Ελλάδα αν το Κράτος δεν σταματήσει να βλέπει με κακό μάτι εκείνον που θέλει να αγοράσει κάτι καινούριο. Ο ΦΠΑ και οι δασμοί στην Ελλάδα είναι σημαντικά αυξημένοι. Προφανώς τα βέλη όλων μας είναι πιο εύκολο να στραφούν αλλού και όχι στην Πολιτεία, γιατί εκεί ξέρουμε πως τα αυτιά είναι κλειστά, το Κράτος όμως πρέπει κάποια στιγμή να αναθεωρήσει πλήρως την πολιτική με την οποία αντιμετωπίζει τα οχήματα.
Αυτή την στιγμή οι κατασκευαστές έχουν προσπαθήσει να απορροφήσουν ένα μέρος από την μεγάλη αυτή αύξηση στα μεταφορικά και το υπόλοιπο οι εισαγωγείς. Μιλάμε προφανώς μόνο για την μοτοσυκλέτα, καθώς σε άλλους τομείς αγαθών οι αυξήσεις έχουν αρχίσει να γίνονται αισθητές. Ακόμη και στην ελληνική αγορά μοτοσυκλέτας βέβαια υπάρχουν μεμονωμένα παραδείγματα αλλαγών προς τα επάνω, και θα γίνουν πολύ περισσότερα στο μέλλον αν η κατάσταση δεν ομαλοποιηθεί.
Οι αλλαγές των Euro5 έχουν άλλωστε αυξήσει το κόστος ακόμη περισσότερο για ορισμένα μοντέλα που χρησιμοποιούν ακόμη έναν καταλύτη κι έτσι ακόμη κι αν απορροφήσει ο κατασκευαστής το κόστος της εξέλιξης, παραμένει το τελικό κόστος των ανταλλακτικών. Όλοι οι κατασκευαστές ενσωμάτωσαν το κόστος της εξέλιξης των Euro5 προδιαγραφών με την ανάπτυξη μίας νέας γενιάς κάθε μοντέλου, ακόμη και καθυστερώντας την αναμενόμενη έλευσή του στην αγορά. Κορυφαίο παράδειγμα η Hayabusa της Suzuki που έφτασε σε σημείο να σταματήσει να έρχεται στην Ευρώπη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ συνέχιζε κανονικά την παραγωγή σε άλλες χώρες.
Η πρόβλεψη είναι πως σταδιακά κάποιες από αυτές τις αυξήσεις θα περάσουν τελικά και στην ελληνική αγορά, ωστόσο η κατασκευή περισσότερων κοντέινερ που έχει ήδη ξεκινήσει αλλά δεν φτάνει για να καλύψει το τεράστιο κενό, σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση στελέχους της ING, και η ομαλοποίηση της ασιατικής παραγωγής στις αρχές του 2022 με το νέο -εκεί- έτος, αναμένεται πως θα ανακάμψουν ως ένα βαθμό τις όποιες αυξήσεις.
Από την στιγμή που το τελικό χτύπημα έχει δοθεί από την πανδημία, ιδιαίτερα εδώ στην Ελλάδα που οι δασμοί καθιστούν τοξικό το περιβάλλον, θα πρέπει η Πολιτεία να δράσει έγκαιρα από τώρα προς αποσυμφόρηση, πριν αρχίσουμε να βλέπουμε τις τιμές να ανεβαίνουν…
