Ε.Ε.Συμβ.: Γεμάτη αδυναμίες χωρίς οφέλη, η κατασκευή των αυτοκινητόδρομων στην Ελλάδα!

Οι συμβάσεις παραχώρησης ήταν ένα λάθος...
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

21/3/2018

Με Ειδική Έκθεση το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, δημοσιεύει τα αποτελέσματα επιτόπου έρευνας για έργα μεταφορών με συμβάσεις παραχώρησης σε Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία και Ισπανία, καταλήγοντας με τα χειρότερα για τους αυτοκινητόδρομους της χώρας μας. Ο λόγος που ελέγχθηκαν οι χώρες αυτές, είναι γιατί αντιπροσωπεύουν το 70% του συνολικού κόστους έργων με συμβάσεις παραχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Ελλάδα να κρατά τα σκήπτρα στην ανατίμηση των έργων αυτών.

Σχεδόν έχει συμπληρωθεί δεκαετία από τότε που γράφαμε στο ΜΟΤΟ πως το μόνο σωστό με τα διόδια και τις συμβάσεις παραχώρησης, είναι να ακυρωθούν πλήρως, για να δεχτούμε μεταξύ άλλων και την αντίδραση των εταιριών. Μονάχα που εμείς δεν γράφαμε για τις Συμβάσεις Παραχώρησης, γιατί δεν θέλαμε να δεχτούμε πως θα πληρώνουμε διόδια, αλλά γιατί είχαμε διαβάσει και τις 1.600 σελίδες επί τρεις φορές για κάθε μία τότε, και τραβούσαμε τα μαλλιά μας με όλα όσα συμφωνούσε τότε το Ελληνικό Κράτος. Είχαμε φτάσει μάλιστα και σε σχετικό διάλογο, σε μία από τις συζητήσεις μας με εκπρόσωπο τύπου:

«Να έρθετε στην Λάρισα, θα βάλουμε ένα ελικόπτερο για τους δημοσιογράφους που φέρνουν αντιρρήσεις, και θα πετάξουμε πάνω από τα Τέμπη, να δείτε ότι τρυπάμε το βουνό και πόσο τεράστιο έργο κάνουμε» Η δική μας απάντηση ήταν η εξής απλή:

«Ευχαριστούμε αλλά δεν έχει κανέναν νόημα η πτήση με το ελικόπτερο. Δεν αμφισβητούμε πως ανοίγετε τρύπες στο βουνό, ούτε πως είναι ένα τεράστιο έργο. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται. Με μικρότερο ή το ίδιο κόστος θα το έκανε το κράτος μόνο του ή ακόμα κι εγώ ο ίδιος, ο κάθε ιδιώτης χωρίς κεφάλαιο δηλαδή. Διότι προεισπράττοντας για ένα μεγάλο διάστημα το αρχικό κεφάλαιο από τα διόδια που παραχωρούνται και με το κράτος εγγυητή της επένδυσης, δεν απαιτείται καμία εταιρία! Ο καθένας μας το έκανε, πόσο μάλλον το ίδιο το κράτος, αν μπορούσε να λειτουργήσει ως κράτος φυσικά».

Το πρόβλημα των ΣΔΙΤ που λίγες φωνές τότε περιέγραψαν, ανάμεσά τους και το MOTO από τους πρώτους, έρχεται τώρα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να το επικυρώσει!

 

Στην πολυσέλιδη έκθεσή του που την παραθέτουμε αυτούσια αν θέλετε να την διαβάσετε στο τέλος του άρθρου, το Ελεγκτικό Συνέδριο καταλήγει πως οι ΣΔΙΤ δεν είναι πάντα η καλύτερη περίπτωση για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, ενώ τονίζει πως η διάθεση των Ευρωπαϊκών Κονδυλίων δεν έχει αξιοποιηθεί όπως θα έπρεπε. Να τονίσουμε βέβαια πως στην απορρόφηση πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα κατέχει τα σκήπτρα έχοντας εισπράξει το 59% του συνολικού ποσού της συνεισφοράς. Το ιδιαίτερο πρόβλημα της Ελλάδας από την άλλη πλευρά, είναι πως με τις υπερβολικές εγγυήσεις που έδωσε στον ιδιωτικό τομέα και την μείωση διέλευσης από τα διόδια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, βρέθηκε να εγγυάται τόσο το ίδιο το έργο, όσο και το κέρδος της επένδυσης!

Με την απότομη αύξηση της τιμής πώλησης των καυσίμων που το ίδιο το κράτος επέβαλλε, δόθηκε το τελειωτικό χτύπημα για τα έργα με τις εταιρίες να διακόπτουν την συνέχειά τους εξαιτίας της πολύ μικρής διέλευσης από τους σταθμούς των διοδίων. Εκεί, όπως λέει η Έκθεση, το Δημόσιο βρέθηκε ανάμεσα σε ένα δίλλημα από δύο εξίσου ζημιογόνες επιλογές, εξαιτίας των Συμβάσεων Παραχώρησης που υπέγραψε, λίγο πριν φύγει από την πολιτική για να ζήσει πλούσια τα γερατειά του ο Σουφλιάς!

Όπως είπε επί λέξη στο MOTO ο κ. Μαυραγάνης πριν λίγες μέρες, όταν του αναφέραμε την αδικία να πληρώνει μία μοτοσυκλέτα το 70% του αντιτίμου ενός οικογενειακού αυτοκινήτου, ξεκινώντας συζήτηση για τις Συμβάσεις Παραχώρησης: «Αφήστε έχουμε δει δράκους και τέρατα όταν κοιτούσαμε όλα όσα είχαν υπογράψει. Δεν πιστεύαμε όλα όσα είχαν συμφωνήσει!»

Η Έκθεση κάνει ειδική μνεία στα 13 κράτη μέλη που κατασκευάζουν δρόμους χωρίς συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και βρίσκει και τις διαφορές από κράτος σε κράτος, ανάμεσα στα παραπάνω που ελέγχτηκαν, ακριβώς γιατί αποτελούν το 70% του κόστους.

Η Ελλάδα είναι το χειρότερο παράδειγμα. Το Δημόσιο επέλεξε την επανεκκίνηση των έργων, ως λιγότερο άσχημη λύση, μονάχα που τα έργα έγιναν μικρότερα από αυτό που αρχικά έπρεπε πράγμα το οποίο αποτελεί ξεχωριστή αιτία για την μειωμένη διέλευση που παρουσιάζουν. Επιπρόσθετα το κόστος ανά χιλιόμετρο έφτασε να αυξηθεί έως και 47% για τον Αυτοκινητόδρομο Ε-65 (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) και έως και 69% και την Ολυμπία Οδό με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των έργων κατά 55% και 45% αντίστοιχα! Πλέον το κόστος έφτασε ακόμα και τα 20,2 εκατ. Ευρώ ανά χλμ, ένα κόστος που καταλήγει στον φορολογούμενο απευθείας και φυσικά περιλαμβάνει το κέρδος της εταιρίας αλλά και του Δημοσίου!

Πρέπει επίσης να τονισθεί πως ευθύνη έχει και το Δημόσιο, καθώς πριν την οικονομική κρίση, έδωσε στις εταιρίες στρεβλή εικόνα χρήσης των αυτοκινητόδρομων και υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον. Καθιστούσε έτσι την βιωσιμότητα της επένδυσής τους εξ αρχής δύσκολη. Η οικονομική κρίση απλά συρρίκνωσε περισσότερο τα νούμερα, οδηγώντας στην πλήρη διακοπή των έργων.

Οι Ευρωπαίοι ελεγκτές διαπιστώνουν πως έργα με συμβάσεις παραχώρησης σε τόσο μεγάλο βάθος χρόνου είναι μία πρακτική που δεν πρέπει να γίνεται και ζημιώνει τους φορολογούμενους. Ταυτόχρονα εκμηδενίζει τον ανταγωνισμό, αποδυναμώνει την διαπραγματευτική θέση του Δημοσίου, υπονομεύει την οικονομική αποδοτικότητα και την διαφάνεια!

Διαβάστε αναλυτικά την Ειδική Έκθεση:

 

 

Συνημμένα

Δυστύχημα Borja Gómez: Νέα στοιχεία για τον θάνατο του νεαρού αναβάτη

Καθυστερημένη επέμβαση και οργανωτικές αδυναμίες δείχνει αναβάτης που ενεπλάκη στο περιστατικό
Borja
Από τον

Παύλο Καρατζά

7/8/2025

Ο 20χρονος Borja Gómez συμμετείχε για το 2025 στο πρωτάθλημα JuniorGP της FIM στην κατηγορία Stock European Championship. Στον πρώτο αγώνα πήρε την δεύτερη θέση, στον δεύτερο αγώνα κέρδισε και έτσι βρισκόταν στην πρώτη θέση της γενικής κατάταξης, πρώτού φτάσουμε στον Ιούλιο και τον τρίτο αγώνα του πρωταθλήματος που διεξήχθη στο Magny Cours της Γαλλίας και αποδείχθηκε μοιραίος για τον Ισπανό αναβάτη.

Το δυστύχημα έγινε στα δοκιμαστικά πριν τον αγώνα, όταν o Borja Gómez είχε πτώση από υγρά που υπήρχαν στην πίστα και στην συνέχεια παρασύρθηκε από διερχόμενο αναβάτη.

Ο Filippo Fuligni που επίσης ενεπλάκη στο μοιραίο συμβάν δήλωσε: “Στην 5η στροφή της πίστας, ο Alberto Garcia, team-mate του Borja Gómez, είχε ένα τεχνικό πρόβλημα και η μοτοσυκλέτα του έχανε υγρά που έκαναν την πίστα να γλιστράει. Στην 9η στροφή της πίστας οι κριτές απομάκρυναν την μοτοσυκλέτα που είχε το θέμα αυτό. Αμέσως μετά ο Borja έχασε το μπροστινό και είχε πτώση, όμως αμέσως σηκώθηκε και κινήθηκε παράλληλα με τα προστατευτικά λάστιχα της πίστας. Στην στροφή εκείνη δεν υπήρχαν σημαίες ή φώτα για να προειδοποιήσουν για κίνδυνο και επίσης υπήρχε μόνο ένας κριτής που δεν έκανε τίποτα για να βοηθήσει τον Borja με την μοτοσυκλέτα του. Στο μεταξύ όμως ο Borja έμεινε στο σημείο και βλέποντας τους επόμενους τρεις αναβάτες να μην πέφτουν, πήγε να σηκώσει την μοτοσυκλέτα του. 22 δευτερόλεπτα μετά την πτώση του Borja, ο Joan Santos έπεσε και αυτός στο ίδιο σημείο παρασύροντας τον άτυχο αναβάτη. Το μοναδικό λάθος του Borja ήταν ότι είχε πλάτη στην πίστα και δεν είδε τον Santos”.

Ο Fuligni συνέχισε λέγοντας “Δεν είμαι εδώ για να κρίνω, αλλά πέρασαν 22 δευτερόλεπτα και δεν υπήρξε καμία προειδοποίηση προς τους αναβάτες και αυτό είναι πολύ σοβαρό. Υπήρχε μόνο ένας νεαρός κριτής στο σημείο που δεν έκανε τίποτα. Κανονικά υπάρχουν τουλάχιστον δύο κριτές και φωτεινές οθόνες για τον ίδιο λόγο, όμως την Πέμπτη και την Παρασκευή στα σημεία που υπήρχαν οι οθόνες αυτές δεν υπήρχαν κριτές”.

Με το που έγινε το συμβάν ο Fuligni, πήγε προς το μέρος του Borja, τα μάτια του ήταν ανοιχτά, αλλά θαμπά και ο άτυχος αναβάτης είχε εκείνη τη στιγμή σφυγμό. Αυτό σημαίνει πως ο θάνατός του δεν ήταν ακαριαίος όπως είπαν, όμως χάθηκε πολύτιμος χρόνος μέχρι να έρθει το ασθενοφόρο. Ο Fuligni ήταν συντετριμμένος από το δυστύχημα αυτό και δεν συμμετείχε στο Γαλλικό GP.

Οι παραπάνω λεπτομέρειες είναι πραγματικά σοκαριστικές και δείχνουν την παράλειψη της διοργάνωσης σε καίρια σημεία ασφάλειας των αναβατών που ίσως και να αποδείχτηκαν μοιραία για τον Borja.