Ε.Ε.Συμβ.: Γεμάτη αδυναμίες χωρίς οφέλη, η κατασκευή των αυτοκινητόδρομων στην Ελλάδα!

Οι συμβάσεις παραχώρησης ήταν ένα λάθος...
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

21/3/2018

Με Ειδική Έκθεση το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, δημοσιεύει τα αποτελέσματα επιτόπου έρευνας για έργα μεταφορών με συμβάσεις παραχώρησης σε Γαλλία, Ελλάδα, Ιρλανδία και Ισπανία, καταλήγοντας με τα χειρότερα για τους αυτοκινητόδρομους της χώρας μας. Ο λόγος που ελέγχθηκαν οι χώρες αυτές, είναι γιατί αντιπροσωπεύουν το 70% του συνολικού κόστους έργων με συμβάσεις παραχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την Ελλάδα να κρατά τα σκήπτρα στην ανατίμηση των έργων αυτών.

Σχεδόν έχει συμπληρωθεί δεκαετία από τότε που γράφαμε στο ΜΟΤΟ πως το μόνο σωστό με τα διόδια και τις συμβάσεις παραχώρησης, είναι να ακυρωθούν πλήρως, για να δεχτούμε μεταξύ άλλων και την αντίδραση των εταιριών. Μονάχα που εμείς δεν γράφαμε για τις Συμβάσεις Παραχώρησης, γιατί δεν θέλαμε να δεχτούμε πως θα πληρώνουμε διόδια, αλλά γιατί είχαμε διαβάσει και τις 1.600 σελίδες επί τρεις φορές για κάθε μία τότε, και τραβούσαμε τα μαλλιά μας με όλα όσα συμφωνούσε τότε το Ελληνικό Κράτος. Είχαμε φτάσει μάλιστα και σε σχετικό διάλογο, σε μία από τις συζητήσεις μας με εκπρόσωπο τύπου:

«Να έρθετε στην Λάρισα, θα βάλουμε ένα ελικόπτερο για τους δημοσιογράφους που φέρνουν αντιρρήσεις, και θα πετάξουμε πάνω από τα Τέμπη, να δείτε ότι τρυπάμε το βουνό και πόσο τεράστιο έργο κάνουμε» Η δική μας απάντηση ήταν η εξής απλή:

«Ευχαριστούμε αλλά δεν έχει κανέναν νόημα η πτήση με το ελικόπτερο. Δεν αμφισβητούμε πως ανοίγετε τρύπες στο βουνό, ούτε πως είναι ένα τεράστιο έργο. Το πρόβλημα είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται. Με μικρότερο ή το ίδιο κόστος θα το έκανε το κράτος μόνο του ή ακόμα κι εγώ ο ίδιος, ο κάθε ιδιώτης χωρίς κεφάλαιο δηλαδή. Διότι προεισπράττοντας για ένα μεγάλο διάστημα το αρχικό κεφάλαιο από τα διόδια που παραχωρούνται και με το κράτος εγγυητή της επένδυσης, δεν απαιτείται καμία εταιρία! Ο καθένας μας το έκανε, πόσο μάλλον το ίδιο το κράτος, αν μπορούσε να λειτουργήσει ως κράτος φυσικά».

Το πρόβλημα των ΣΔΙΤ που λίγες φωνές τότε περιέγραψαν, ανάμεσά τους και το MOTO από τους πρώτους, έρχεται τώρα το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να το επικυρώσει!

 

Στην πολυσέλιδη έκθεσή του που την παραθέτουμε αυτούσια αν θέλετε να την διαβάσετε στο τέλος του άρθρου, το Ελεγκτικό Συνέδριο καταλήγει πως οι ΣΔΙΤ δεν είναι πάντα η καλύτερη περίπτωση για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, ενώ τονίζει πως η διάθεση των Ευρωπαϊκών Κονδυλίων δεν έχει αξιοποιηθεί όπως θα έπρεπε. Να τονίσουμε βέβαια πως στην απορρόφηση πόρων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα κατέχει τα σκήπτρα έχοντας εισπράξει το 59% του συνολικού ποσού της συνεισφοράς. Το ιδιαίτερο πρόβλημα της Ελλάδας από την άλλη πλευρά, είναι πως με τις υπερβολικές εγγυήσεις που έδωσε στον ιδιωτικό τομέα και την μείωση διέλευσης από τα διόδια εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, βρέθηκε να εγγυάται τόσο το ίδιο το έργο, όσο και το κέρδος της επένδυσης!

Με την απότομη αύξηση της τιμής πώλησης των καυσίμων που το ίδιο το κράτος επέβαλλε, δόθηκε το τελειωτικό χτύπημα για τα έργα με τις εταιρίες να διακόπτουν την συνέχειά τους εξαιτίας της πολύ μικρής διέλευσης από τους σταθμούς των διοδίων. Εκεί, όπως λέει η Έκθεση, το Δημόσιο βρέθηκε ανάμεσα σε ένα δίλλημα από δύο εξίσου ζημιογόνες επιλογές, εξαιτίας των Συμβάσεων Παραχώρησης που υπέγραψε, λίγο πριν φύγει από την πολιτική για να ζήσει πλούσια τα γερατειά του ο Σουφλιάς!

Όπως είπε επί λέξη στο MOTO ο κ. Μαυραγάνης πριν λίγες μέρες, όταν του αναφέραμε την αδικία να πληρώνει μία μοτοσυκλέτα το 70% του αντιτίμου ενός οικογενειακού αυτοκινήτου, ξεκινώντας συζήτηση για τις Συμβάσεις Παραχώρησης: «Αφήστε έχουμε δει δράκους και τέρατα όταν κοιτούσαμε όλα όσα είχαν υπογράψει. Δεν πιστεύαμε όλα όσα είχαν συμφωνήσει!»

Η Έκθεση κάνει ειδική μνεία στα 13 κράτη μέλη που κατασκευάζουν δρόμους χωρίς συμβάσεις παραχώρησης, αλλά και βρίσκει και τις διαφορές από κράτος σε κράτος, ανάμεσα στα παραπάνω που ελέγχτηκαν, ακριβώς γιατί αποτελούν το 70% του κόστους.

Η Ελλάδα είναι το χειρότερο παράδειγμα. Το Δημόσιο επέλεξε την επανεκκίνηση των έργων, ως λιγότερο άσχημη λύση, μονάχα που τα έργα έγιναν μικρότερα από αυτό που αρχικά έπρεπε πράγμα το οποίο αποτελεί ξεχωριστή αιτία για την μειωμένη διέλευση που παρουσιάζουν. Επιπρόσθετα το κόστος ανά χιλιόμετρο έφτασε να αυξηθεί έως και 47% για τον Αυτοκινητόδρομο Ε-65 (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) και έως και 69% και την Ολυμπία Οδό με ταυτόχρονη μείωση της έκτασης των έργων κατά 55% και 45% αντίστοιχα! Πλέον το κόστος έφτασε ακόμα και τα 20,2 εκατ. Ευρώ ανά χλμ, ένα κόστος που καταλήγει στον φορολογούμενο απευθείας και φυσικά περιλαμβάνει το κέρδος της εταιρίας αλλά και του Δημοσίου!

Πρέπει επίσης να τονισθεί πως ευθύνη έχει και το Δημόσιο, καθώς πριν την οικονομική κρίση, έδωσε στις εταιρίες στρεβλή εικόνα χρήσης των αυτοκινητόδρομων και υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον. Καθιστούσε έτσι την βιωσιμότητα της επένδυσής τους εξ αρχής δύσκολη. Η οικονομική κρίση απλά συρρίκνωσε περισσότερο τα νούμερα, οδηγώντας στην πλήρη διακοπή των έργων.

Οι Ευρωπαίοι ελεγκτές διαπιστώνουν πως έργα με συμβάσεις παραχώρησης σε τόσο μεγάλο βάθος χρόνου είναι μία πρακτική που δεν πρέπει να γίνεται και ζημιώνει τους φορολογούμενους. Ταυτόχρονα εκμηδενίζει τον ανταγωνισμό, αποδυναμώνει την διαπραγματευτική θέση του Δημοσίου, υπονομεύει την οικονομική αποδοτικότητα και την διαφάνεια!

Διαβάστε αναλυτικά την Ειδική Έκθεση:

 

 

Συνημμένα

Νέος Κ.Ο.Κ.: Τα πρόστιμα από τις έξυπνες κάμερες γίνονται συντάξεις για τους ένστολους

Επανέρχεται ο νόμος ύστερα από το 2012 - Αντιδρούν οι δήμοι, δεν θα εισπράττουν τίποτα από τις παραβάσεις
kamerescover
Από το

motomag

31/10/2025

Νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προβλέπει ότι μέρος των εσόδων από τα πρόστιμα που θα βεβαιώνουν οι κάμερες που σκοπεύει να εγκαταστήσει η κυβέρνηση θα προορίζεται για την πληρωμή των συντάξεων αστυνομικών και στρατιωτικών, ενώ οι δήμοι θα πρέπει πλέον να εγκαταστήσουν τις δικές τους κάμερες για να έχουν έσοδα από παραβάσεις.

Ο νέος Κ.Ο.Κ. έχει σαν στόχο τον σωφρονισμό και την μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, όμως έχει και την πληρωμή των συντάξεων των ένστολων, όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο που κατέθεσε για δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κάτι που συνέβαινε προ μνημονίων.

Το νομοσχέδιο με τίτλο “Ψηφιακή Ενίσχυση Οδικής Ασφάλειας” και αφορά τον τρόπο λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος καταγραφής και διαχείρισης των προστίμων που πλέον θα διαπιστώνονται από εκατοντάδες έξυπνες κάμερες, την τοποθέτηση των οποίο η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει εδώ και καιρό.

Σε άρθρο του εν λόγω νομοσχεδίου αναφέρεται ότι τα έσοδα από τα πρόστιμα αυτά δεν θα καταλήγουν στα ταμεία των δήμων, όπως γίνεται εδώ και χρόνια, αλλά ένα μέρος των εισπράξεων -που δεν προσδιορίζεται με ακρίβεια- θα καταλήγει σε συνταξιοδοτικούς φορείς των ένστολων και συγκεκριμένα στον Τομέα Πρόνοιας Αστυνομικών (ΤΠΑΣ) και στον Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων (ΤΠΥΑΠ) του Ταμείου Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΑΠΑΣΑ), καθώς και στο Μετοχικό Ταμείου Στρατού (ΜΤΣ).

Οι δήμοι είναι στα “κάγκελα”, καθώς υπολογίζεται ότι από τις κλήσεις που έκοβε η τροχαία εισέπρατταν κάθε χρόνο περίπου 150 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσό που αντιστοιχεί στο 8% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης. Σύμφωνα με τον νέο Κ.Ο.Κ. οι δήμοι θα έχουν έσοδα μόνον εφόσον αποφασίσουν οι ίδιοι να εγκαταστήσουν κάμερες μέσα στα όριά τους, για να πάμε έτσι σε ένα μοντέλο τύπου Ιταλίας με τους δήμους να έχουν ρεκόρ εισπράξεων το 2024, ενώ δέχονται εδώ και χρόνια δριμεία κριτική για τον εισπρακτικό τρόπο που αντιμετωπίζουν την εγκατάσταση καμερών -διαβάστε περισσότερα εδώ.

Με βάση τις πληροφορίες, τα σχέδια προβλέπουν πλέον περίπου 3.000 κάμερες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης, εκ των οποίων οι 500 θα είναι κινητές καθώς προορίζονται να εγκατασταθούν επάνω στα λεωφορεία.

Οι κάμερες αναμένεται να χρησιμοποιούν λογισμικό Τεχνητής Νοημοσύνης και σύμφωνα με το νομοσχέδιο θα καταγράφουν:

  • Υπέρβαση του ανώτατου ορίου ταχύτητας
  • Παραβίαση ερυθρού σηματοδότη
  • Παράνομη στάση και στάθμευση
  • Χρήση κινητού από τον οδηγό
  • Μη χρήση ζώνης και προστατευτικού κράνους
  • Παράνομη κυκλοφορία σε λεωφορειόδρομο
  • Κίνηση σε Λωρίδα Εκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ)
  • Παραποίηση ή απόκρυψη πινακίδας κυκλοφορίας

Τα πρόστιμα για τις παραβάσεις αυτές αυξήθηκαν δραστικά με τον νέο ΚΟΚ και όλοι υπερθεμάτισαν με το σκεπτικό ότι ίσως έτσι μειωθούν τα τροχαία δυστυχήματα. Για την υπέρβαση ταχύτητας και κόκκινου, τα πρόστιμα ξεκινούν από 700 ευρώ και φτάνουν έως τις 2.000 σε περίπτωση υποτροπών, ενώ για χρήση κινητού και μη χρήση κράνους και ζώνης ξεκινούν από 350 ευρώ και φτάνουν επίσης στις 2.000 σε περίπτωση υποτροπών.

Για το πού θα τοποθετούνται οι κάμερες, τον πρώτο λόγο έχει ένας νέος φορέας που δημιουργείται στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με το αρκτικόλεξο ΟΔΥΣΕΑΣ (Οδική Υπηρεσία Συστημάτων Εποπτείας και Ασφάλειας).

Δικαιούχοι των εσόδων από τα πρόστιμα θα είναι:

-Η ΟΔΥΣΕΑΣ για τη χρηματοδότηση των έργων προμήθειας και εγκατάστασης δικτύου καμερών, για δράσεις οδικής ασφάλειας και κάλυψη λειτουργικών δαπανών.

-Ο Τομέας Πρόνοιας Αστυνομικών (ΤΠΑΣ) και ο Τομέας Πρόνοιας Υπαλλήλων Αστυνομίας Πόλεων (ΤΠΥΑΠ) του Ταμείου Πρόνοιας Απασχολούμενων στα Σώματα Ασφαλείας (ΤΑΠΑΣΑ) και το Μετοχικό Ταμείου Στρατού (ΜΤΣ)

-Δήμοι και Περιφέρειες εάν η εγκατάσταση και συντήρηση καμερών γίνονται με δικές τους δαπάνες.

-Άλλοι φορείς που εγκαθιστούν συστήματα σταθερών ή φορητών καμερών. Ως τέτοιοι φορείς ονοματίζονται οι Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ), ο ΟΑΣΑ, στη Θεσσαλονίκη ΟΑΣΘ και ΟΣΕΘ και για τις ισόπεδες διαβάσεις ο ΟΣΕ.

Με άλλες διατάξεις επιτρέπεται η τοποθέτηση καμερών για την αποτροπή “παράνομης διακίνησης όπλων και εκρηκτικών, διακίνησης μεταναστών από και προς τη χώρα, παράνομης εισόδου και εξόδου από τη χώρα, λαθρεμπορίας", την επιτήρηση των συνόρων, "τη διαχείριση κρίσιμων περιστατικών και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που οφείλονται σε φυσικές, τεχνολογικές και ανθρωπογενείς απειλές και καταστροφές, την προστασία κρίσιμων οντοτήτων και την αποτροπή και καταστολή απειλών κατά της δημόσιας ασφάλειας από συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών”.