"Έφυγε" ο Peter Williams: Ο πιο ολοκληρωμένος Βρετανός αναβάτης/μηχανικός των GP

Έσβησε σε ηλικία 81 ετών
28/12/2020

Ο Peter Williams ήταν για πολλούς ο καλύτερος και πιο σημαντικός Βρετανός αναβάτης/μηχανικός των GP της σύγχρονης εποχής. Δυστυχώς, αυτή η μεγάλη προσωπικότητα των αγώνων, "έφυγε" από την ζωή πριν από λίγες μέρες στον ύπνο του, σε ηλικία 81 ετών.

Η απώλεια είναι μεγάλη, καθώς ο Williams ήταν ένας άνθρωπος που άφησε έντονο το σημάδι του στην Ιστορία της μοτοσυκλέτας, όχι μόνο από την οπτική των αγώνων, αλλά και από μηχανολογικής πλευράς, με επιτεύγματα και επιτυχίες που αποτέλεσαν σημεία αναφοράς.

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή. Δεν υπάρχουν, λοιπόν, πολλοί άνθρωποι που να έχουν απορρίψει την δυνατότητα να τρέξουν με την εργοστασιακή ομάδα της Suzuki, να χάνουν την ευκαιρία για ένα εργοστασιακό Honda και να απορρίπτουν και την προσφορά για μια θέση σχεδιαστή στην Yamaha, είτε για πατριωτικούς λόγους, είτε για λόγους αφοσίωσης. Ο Peter Williams όμως τα έκανε και τα τρία! Εκτός από ένα μικρό χρονικό διάστημα που είχε συνδέσει το όνομά του με την MZ, με την οποία πήρε την τελευταία νίκη του γερμανικού εργοστασίου στα GP 350 το 1971 στο Ulster GP (ήταν και η μοναδική δική του νίκη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα), ο Williams έτρεξε αποκλειστικά με βρετανικές μοτοσυκλέτες, κατά την διάρκεια της δεκαετούς του καριέρας του. Αυτή η καριέρα τελείωσε άδοξα το 1974 με το τραγικό ατύχημα στο Outlon Park πάνω στη σέλα του F750 John Player Norton, μια μοτοσυκλέτα που αποτελεί έναν από τους λόγους για τους οποίους ο Williams έμεινε στο Πάνθεον της Ιστορίας.

Γιος του Jack Williams, του δημιουργού του Matcless G50 και του υπεύθυνου εξέλιξης του δικύλινδρου AJS Porcupine και του μονοκύλινδρου 7R ως αρχιμηχανικός της AMC, ο Peter ήταν εξίσου ταλαντούχος τόσο ως σχεδιαστής όσο και ως αγωνιζόμενος. Αφού εκπαιδεύτηκε πάνω στον σχεδιασμό, δούλεψε στο εργοστάσιο αυτοκινήτων της Ford όπου εκτέθηκε στον όλο και πιο επιτηδευμένο σχεδιασμό αυτοκινήτων της δεκαετίας του '60. Παράλληλα, ξεκίνησε να τρέχει με μοτοσυκλέτες το 1964, τερματίζοντας τρίτος στο Manx GP το 1965, πάνω σε ένα δίχρονο Greeves 250cc.

Μόλις έναν χρόνο μετά, το 1966, ο Williams ξεκίνησε την καριέρα του στα GP ως ο μόνιμα δεύτερος πίσω από το εργοστασιακό MV Agusta του Agostini, πάνω στα πιο αργά αλλά με καλύτερη συμπεριφορά μονοκύλινδρα AJS και Matchless (αργότερα αυτές οι μοτοσυκλέτες απέκτησαν  πιο μοντέρνους χυτούς τροχούς τους οποίους είχε σχεδιάσει ο ίδιος ο Williams το 1967, ενώ ανάρρωνε από έναν τραυματισμό στα GP). Ο Peter ήταν πάντα πιο μπροστά στις νέες τεχνολογίες και εκτός από τους χυτούς τροχούς ήταν επίσης πρωτοπόρος στην χρήση των δισκόφρενων και του full face κράνους, τα οποία πλέον αποτελούν κοινό τόπο στις μοτοσυκλέτες σήμερα.

Ο Williams τερμάτισε δεύτερος στο Isle of Man TT εφτά φορές, πάνω σε διάφορες μοτοσυκλέτες: δύο φορές στην κατηγορία Production TT πάνω σε ένα Norton Commando 750 και τις υπόλοιπες με τα πιο αργά βρετανικά μονοκύλινδρα στα 350 και 500cc, κόντρα στα δυνατά πολυκύλινδρα MV Agusta και Honda. Ήταν επίσης δεύτερος στους αγώνες των GP στο Assen, στην Monza, στο Hockenheim και στο Dundrof. Ο Mike Hailwood, που θαύμαζε πολύ τον Williams, είχε κανονίσει να τον έχει ως ομόσταυλό του στην Honda το 1968, λίγο πριν ανακοινώσει το ιαπωνικό εργοστάσιο την απόσυρσή του από τους αγώνες, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον Williams να πάει στο νέο αγωνιστικό τμήμα του εργοστασίου της Norton, στο Thruxton, στις αρχές του '70.

Χτίζοντας μια δυνατή σχέση με τον Dennis Poore (το αφεντικό των NVT/Norton, Villiers και Triumph), ο Williams κατάφερε να δημιουργήσει μια επιτυχημένη καριέρα ως αναβάτης μεγάλων μοτοσυκλετών, κερδίζοντας πολλούς αγώνες, συμπεριλαμβανομένου και του Thruxton 500. Το μεγαλύτερο όμως επίτευγμά του ήταν το 1971, όταν κατασκεύασε ένα πρωτότυπο αγωνιστικό Norton 750, το οποίο έπεισε τον Poore για την προοπτική, να αποτελέσει ένα δυνατό εργαλείο προώθησης για την μάρκα η κατηγορία Formula 750.

Αυτό οδήγησε στην δημιουργία της ομάδας John Player Norton, την πρώτη αγωνιστική ομάδα μοτοσυκλετών με υποστήριξη από εξωτερικό χορηγό. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν η κατασκευή, αρχικά, του αγωνιστικού F750 Norton (με το ρεζερβουάρ να εκτείνεται στα πλαϊνά της μοτοσυκλέτας) το 1972, και στην συνέχει του ριζοσπαστικού Monocoque, τα οποία όχι μόνο σχεδιάστηκαν και τα δύο από τον Williams αλλά οδηγήθηκαν και από αυτόν με επιτυχία!

Κερδίζοντας το 1973 το Isle of Man F750TT με το John Player Norton Monocoque, ο Williams απέδειξε τον μοναδικό συνδυασμό των ταλέντων του, τόσο πάνω στο τραπέζι του σχεδιασμού όσο και στις πίστες, με μια πρωτοποριακή μοτοσυκλέτα που του επέτρεψε να πετύχει τα υψηλά στάνταρ που έθεσε μόνος του ως μηχανικός και ως αναβάτης.

Το 1974 όμως, ο Williams αναγκάστηκε να σταματήσει την εξέλιξη του εμβληματικού –και επιτυχημένου- JPN Motocoque, το οποίο αντικαταστάθηκε από έναν πιο ογκώδη, πιο αργό, αλλά με πιο προσβάσιμο πλαίσιο, σχεδιασμό μοτοσυκλέτας. Με ένα τέτοιο έπεσε στο Outlon Park τον Αύγουστο του 1974, όταν το ενιαίο κομμάτι ρεζερβουάρ-σέλας αποκολλήθηκε και ο άνθρωπος που ήταν ευρέως αναγνωρισμένος ως ο καλύτερος συνδυασμός αναβάτη και μηχανικού εξέλιξης που έτρεξε ποτέ με μοτοσυκλέτα, πετάχτηκε από την μοτοσυκλέτα με μεγάλη ταχύτητα, αποκομίζοντας βαρύτατους τραυματισμούς στο αριστερό του χέρι που τον ανάγκασαν να σταματήσει τους αγώνες.

Στην μετά τους αγώνες ζωή του, ο Peter Williams προσλήφθηκε από την Cosworth, δουλεύοντας σε διάφορα projects για την εταιρεία που έτρεχε στην Formula 1, συμπεριλαμβανομένου του αγωνιστικού Supermono, το οποίο όμως δυστυχώς δεν έφτασε ποτέ στο τελικό στάδιο. Είχε εμπλακεί επίσης και σε ένα αντίστοιχα εγκαταλελειμμένο project για την Lotus Cars, που είχε να κάνει με την εξέλιξη ενός Superbike με ανθρακονημάτινο monocoque πλαίσιο. Το 2015, και ενώ εργαζόταν ως σύμβουλος σε μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, ο Williams παρουσίασε ένα ακριβές αντίγραφο της αγωνιστικής του F750 JPN Monocoque προς πώληση, πριν αρρωστήσει δυστυχώς αναγκάζοντάς τον να σταματήσει τον σχεδιασμό του και αφού είχαν ήδη φτιαχτεί μερικές μοτοσυκλέτες.

Ο Peter Williams ήταν ένα οραματιστής στον χώρο της μοτοσυκλέτας, τον οποίο πολλές φορές τον συνέκριναν με τον αείμνηστο John Britten, σε ό,τι αφορά την ικανότητά του να εφαρμόζει ριζοσπαστικές ιδέες πάνω στον σχεδιασμό των μοτοσυκλετών, και να κερδίζει αγώνες με το αποτέλεσμα. Το συνολικό όμως ταλέντο του Peter ξεπερνούσε αυτό του Νεοζηλανδού σχεδιαστή, καθώς ο "PJW" είχε και τις οδηγικές ικανότητες για να οδηγήσει το προϊόν της ευφυίας του στα όριά του και να κερδίζει αγώνες με αυτό, απέναντι σε πιο ισχυρούς αντιπάλους. Γι' αυτό και του ταιριάζει γάντι ο τίτλος του πιο ολοκληρωμένου Βρετανού αναβάτη/μηχανικού των αγώνων μοτοσυκλέτας. Ο Peter Williams συνδύαζε ένα μοναδικό "χαρμάνι" ικανοτήτων, οι οποίες είναι τόσο σπάνιες σήμερα, όσο ήταν και τότε.

Του Alan Cathcart

Φωτό: Αρχείο Alan Cathcart

John Penton: Απεβίωσε ο πρωτοπόρος του off road και ιδρυτής της Penton Motorcycles

Η σχέση του με την KTM που την οδήγησε στην παγκόσμια αναγνώρισή της
John Penton
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

9/9/2025

Ο John Penton, θρυλική μορφή της μοτοσυκλέτας και ιδρυτής της Penton Motorcycles, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 100 ετών, λίγες ημέρες μετά τον εορτασμό των γενεθλίων του.

Γεννημένος στις 19 Αυγούστου 1925, ο Penton και τα αδέρφια του ξεκίνησαν να οδηγούν μοτοσυκλέτες συνεφέρνοντας μια παλιάς Harley-Davidson του 1914 που βρήκαν στον αχυρώνα τους. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Penton αφιέρωσε την προσοχή του στην άμυνα της χώρας, υπηρετώντας στον στρατό.

Μετά τον πόλεμο, αγόρασε μια μεταχειρισμένη Harley-Davidson Knucklehead και μαζί με τον αδερφό του Bill συμμετείχαν στον απαιτητικό αγώνα Jack Pine 500-Mile Enduro στο Lansing του Michigan το 1948. Εκεί ο Penton διαπίστωσε ότι οι βαριές μοτοσυκλέτες όπως οι Harley και οι Indian είχαν περιορισμένο μέλλον σε τέτοιους αγώνες, βλέποντας την σημαντικά ελαφρύτερη και πιο ευέλικτη BSA να κερδίζει τον ισχυρότερο ανταγωνισμό.

Την επόμενη χρονιά επέστρεψε στον Jack Pine με μια B-33 BSA και τερμάτισε δεύτερος, γεγονός που τον ώθησε στην αναζήτηση μιας μικρότερης, ελαφρύτερης και υψηλής απόδοσης μοτοσυκλέτας enduro.

Penton Death

Ο Penton άνοιξε αντιπροσωπεία μοτοσυκλετών με τα αδέρφια του, συνεχίζοντας να αγωνίζεται και κατακτώντας το Πρωτάθλημα Enduro της Πολιτείας του Ohio και πολλούς άλλους αγώνες στις μεσοδυτικές πολιτείες. Το 1960 κέρδισε το βραβείο του πιο δημοφιλούς αναβάτη, της αμερικάνικης μοτοσυκλετιστικής ομοσπονδίας (AMA).

Αργότερα έγινε επίσημος διανομέας της Husqvarna στις ΗΠΑ, μετά τη νίκη του στο Jack Pine το 1966 με μοτοσυκλέτα της εταιρείας. Το 1967 επισκέφθηκε το εργοστάσιο της Husqvarna στην Ευρώπη προσπαθώντας να πείσει τον κατασκευαστή να κατασκευάσει ακόμη πιο ελαφριές μοτοσυκλέτες εκτός δρόμου, μια ιδέα που αντιμετωπίστηκε με χλιαρότητα από τους Σουηδούς.

Penton Death

Στη συνέχεια, δεν το έβαλε κάτω και επισκέφθηκε το εργοστάσιο της KTM στην Αυστρία, όπου η πρότασή του έτυχε μεγαλύτερης αποδοχής. Προσέφερε $6.000 προσωπικό κεφάλαιο, για να κατασκευαστούν μερικά πρωτότυπα, και η KTM συμφώνησε.

Στις αρχές του 1968 παρέλαβε έξι πρωτότυπα Penton 100cc, τα οποία χρησιμοποίησε σε αγώνες, προσελκύοντας άλλους κορυφαίους αναβάτες. Η ζήτηση ήταν άμεση, με πάνω από 400 μοτοσυκλέτες να πωλούνται την πρώτη χρονιά.

Η συμβολή του John Penton στην επιτυχία της KTM είναι καθοριστική για την πορεία της εταιρείας στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον παγκόσμιο χώρο των αγώνων εκτός δρόμου. Με την ιδέα του για ελαφριές, ευέλικτες και ανταγωνιστικές μοτοσυκλέτες, ο Penton έπεισε την αυστριακή KTM, η ζήτηση ήταν άμεση και τεράστια, έτσι σε λίγο περισσότερο από μια δεκαετία, περισσότερες από 25.000 Penton είχαν πωληθεί στις ΗΠΑ, δημιουργώντας μια σταθερή βάση για την επέκταση και την καθιέρωση της KTM ως κορυφαίου κατασκευαστή off-road μοτοσυκλετών. Η στρατηγική καινοτομία του Penton, σε συνδυασμό με την προώθηση νέων τεχνολογιών και τον εντοπισμό αναγκών των αναβατών, έθεσε τα θεμέλια για την εδραίωση της KTM ως ηγέτη στον χώρο του motocross και του enduro παγκοσμίως.

Ένα ακόμη κεφάλαιο της κληρονομιάς του περιλαμβάνει και βελτίωση της υπόδησής για εκτός δρόμου χρήση, όπου συνεργαζόμενος με την ιταλική Alpinestars για την κατασκευή της Hi-Point μπότας, με ανοξείδωτη περικνημίδα, πρόδρομο της γνώριμης πλέον, ψηλής off road μπότας

Penton Death

.

Για τη συνεισφορά και τις καινοτομίες του στη βιομηχανία μέσω Husqvarna, Penton, Hi-Point και πολλών άλλων, ο John Penton εισήχθη στο AMA Motorcycle Hall of Fame το 1998.