Η πρώτη after market carbon ζάντα για μονόμπρατσα και οδήγηση στο δρόμο

…και γιατί κάποιοι λένε πως ΔΕΝ θα πρέπει να τις χρησιμοποιείς στο δρόμο
Μπάμπη Μέντη
Από τον

Μπάμπη Μέντη

29/1/2021

Αυτό το ζευγάρι ζάντες από wave-carbon κατασκευάζονται από το εξειδικευμένο τμήμα του γερμανικού κολοσσού Thyssenkrupp (φτιάχνει από πλοία μέχρι στρόβιλους για πυρηνικά εργοστάσια) και είναι οι πρώτες after market για μονόμπρατσα ψαλίδια και για οδήγηση στο δρόμο. Πάντως η Ducati έχει χρησιμοποιήσει carbon ζάντες με έγκριση για τον δρόμο στις δύο τελευταίες Superleggera, την 1299 και την V4.

Η γερμανική εταιρεία έχει ήδη μια ολόκληρη σειρά street-legal carbon ζάντες για αυτοκίνητα. Οι συγκεκριμένες ζάντες ζυγίζουν λιγότερο από 2,5 κιλά η κάθε μία και σε σύγκριση με τα 4 κιλά που ζυγίζει περίπου η κάθε αλουμινένια ζάντα της Panigale V4, η Thyssenkrupp μας λέει πως έχουμε κέρδος έως 1,7 κιλά σε κάθε τροχό και πάνω από 2,5 κιλά στο σύνολο. Καθώς μιλάμε για ζάντες που είναι περιστρεφόμενο και μη-αναρτώμενο βάρος, τα μείον 2,5 κιλά έχουν τεράστια επίπτωση στο γυροσκοπικό φαινόμενο που επηρεάζει την ευελιξία της μοτοσυκλέτας και φυσικά στη λειτουργία των αναρτήσεων.  

Μέχρι τώρα υπήρχαν αρκετές after market carbon ζάντες για μονόμπρατσες μοτοσυκλέτες, αλλά ελάχιστες ήταν για χρήση στο δημόσιο δρόμο ή είχαν έγκριση τύπου για όλες τις χώρες. Κι εδώ είναι η μεγάλη “ανησυχία” μας για αυτές τις ζάντες, διότι το βασικό μειονέκτημα των εξαρτημάτων από carbon είναι πως όταν ξεπεράσεις το όριο των δυνάμεων που μπορούν να διαχειριστούν, τότε καταρρέουν ολοσχερώς.

Με άλλα λόγια, εκεί που μια ζάντα αλουμινίου θα στραβώσει αν περάσεις πάνω από μια απότομη ανωμαλία, η ζάντα carbon θα γίνει χαρτοπόλεμος. Γι΄αυτό και η χρήση τους έχει περιοριστεί στους ασφάλτινους αγώνες μέσα σε πίστα.

Για αγώνες σε δημόσιους δρόμους και φυσικά σε αγώνες off-road, εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ζάντες από σφυρήλατο αλουμίνιο ή μαγνήσιο. Αυτή τη στιγμή, carbon ζάντες με έγκριση για χρήση στο δρόμο έχει στα υπερ-αυτοκίνητά της η Koensegg και υπάρχει η αμερικάνικη Carbon Revolution που προμηθεύει την Ford για τα Mustang 350 GT και GT. Φυσικά στην ποδηλασία οι carbon ζάντες είναι ο κανόνας.

Όμως! Υπάρχουν ακόμα ενστάσεις για την ασφάλεια των carbon ζαντών στους δημόσιους δρόμους. Η σοβαρότερη προέρχεται από τον διάσημο σχεδιαστή της Formula 1 και της McLaren κύριο Gordon Murray. Ο κύριος αυτός έχει πάνω από 40 χρόνια πείρα στη χρήση carbon στα αυτοκίνητα της F1 και φυσικά το ευρύ κοινό τον έμαθε από το πρώτο αυτοκίνητο παραγωγής της McLaren την τριθέσια McLaren F1. Το 2020 παρουσίασε το δεύτερο υπερ-αυτοκίνητο δρόμου που σχεδίασε ο ίδιος χρησιμοποιώντας ξανά την τελευταία λέξη της τεχνολογίας από την Formula 1, αλλά όχι τις carbon ζάντες. Καθώς μιλάμε για αυτοκίνητο με τιμή πώλησης αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, προφανώς δεν ήταν το κόστος εκείνο που τον εμπόδισε να βάλει ζάντες carbon. Όπως ο ίδιο είπε όταν ερωτήθηκε, οι ζάντες carbon για τον δρόμο είναι επικίνδυνες διότι ακόμα και μια μικρή

ζημιά μπορεί να προκαλέσει την ολική καταστροφή τους και μάλιστα απρόβλεπτα. Επίσης η ακτινοβολία UV και η έκθεση στη θερμότατα προκαλούν γήρανση στο carbon και βάζουν όριο στη ζωή τους, το οποίο μάλιστα είναι δύσκολο να καθοριστεί με ακρίβεια.           

Καθώς αυτή είναι η πρώτη after market ζάντα carbon για μονόμπρατσες μοτοσυκλέτες και έγκριση για οδήγηση στο δρόμο (σύμφωνα με την γερμανική εταιρεία), δεν έχουμε φυσικά δεδομένα για την αντοχή τους σε πραγματικές συνθήκες. Τα πλεονεκτήματα είναι αδιαμφησβήτητα και σίγουρα δεν είναι χαζοί στα GP που τις χρησιμοποίησαν μέχρι να απαγορευτούν από τους κανονισμούς. Όμως για τον δρόμο υπάρχουν ακόμα ενστάσεις και μάλιστα από ανθρώπους που ξέρουν για το θέμα καλύτερα απ’ όλους μας…  

MotoGP - Νέα ηλεκτρονική λειτουργία κάνει πρεμιέρα στο Αυστριακό Grand Prix

Το σύστημα Stability Control θα παρουσιαστεί με την αναβάθμιση της ECU στο Grand Prix Αυστρίας.
MotoGP Stability Control
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

13/8/2025

Μια σημαντική νέα ηλεκτρονική λειτουργία θα κάνει το ντεμπούτο της στο Grand Prix Αυστρίας αυτό το Σαββατοκύριακο, με την τελευταία αναβάθμιση της ECU του MotoGP να εισάγει το Stability Control.

Ενώ το traction control, που διαχειρίζεται τη ροπή παρακολουθώντας την ολίσθηση (σπινιάρισμα) του τροχού, υπάρχει από το 2016 όταν εισήχθη το ενοποιημένο λογισμικό της ECU, τώρα θα προστεθεί το stability control, γνωστό και ως slide control.

Αυτό το πιο εξελιγμένο σύστημα μετρά επιπλέον παραμέτρους, όπως τον βαθμό πλευρικής μετατόπισης σε σχέση με την εμπρόσθια κίνηση και τη γωνία κλίσης, πριν αποφασίσει αν θα μειώσει τη ροπή.

Μία από τις αδυναμίες του traction control είναι η σωστή διαχείριση του σπινιαρίσματος σε μεγάλες κλίσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει είτε ανεπαρκή μείωση του σπινιαρίσματος, είτε το αντίθετο: απότομη μείωση της ροπής όταν ο αναβάτης χρειάζεται ελεγχόμενο σπινάρισμα για να διατηρήσει μια γρήγορη αλλά σταθερή πλαγιολίσθηση. Και οι δύο περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε highside.

Η εισαγωγή του Stability Control στο MotoGP συζητείται εδώ και χρόνια, ειδικά μετά το τεράστιο highside του Pol Espargaro στη Βαλένθια το 2021, που τον έθεσε εκτός για το υπόλοιπο του Σαββατοκύριακου.
"Με τα ηλεκτρονικά που έχουν στην διάθεση τους έως τώρα, οι κατασκευαστές μπορούν να ρυθμίσουν μόνο ένα είδος “σπινιαρίσματος”, αυτό στο κέντρο", είχε εξηγήσει τότε ο Espargaro. "Όταν σηκώνεις τη μοτοσυκλέτα, υπάρχει ένα σπινάρισμα και το TC το ελέγχει. Αλλά υπάρχει και ένα άλλο είδος πλαγιολίσθησης, όταν η μοτοσυκλέτα είναι γερμένη. Δεν υπάρχει λειτουργία για να το ελέγξει αυτό. Στις μοτοσυκλέτες δρόμου υπάρχει ήδη, και πρέπει να πιέσουμε για να προστεθεί και στους νέους κανονισμούς".

Ο Jack Miller είχε προσθέσει: "Αυτό το πρόβλημα με το πλευρικό σπινάρισμα υπάρχει εδώ και χρόνια. Η μοτοσυκλέτα νομίζει ότι έχεις το σωστό επίπεδο σπινιαρίσματος, αλλά δεν υπολογίζει πόσο πλαγιασμένη είναι εκείνη τη στιγμή. Και τότε κόβει απότομα το γκάζι, που είναι το χειρότερο που μπορείς να κάνεις σε μια μεγάλη πλαγιολίσθηση".

Αναμένεται οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι ομάδες να χρησιμοποιήσουν την αναβαθμισμένη ECU με το stability control στην Αυστρία αυτό το Σαββατοκύριακο.
"Το MotoGP δεσμεύεται να αυξήσει την ασφάλεια του αθλήματος", αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση. "Η ανάπτυξη του stability control ξεκίνησε για να γίνει ακόμη ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς μειώνει περαιτέρω την πιθανότητα ατυχημάτων τύπου highside. Χάρη στη στενή συνεργασία μεταξύ του MotoGP, του προμηθευτή ECU Marelli και της MSMA, το σύστημα είναι πλέον έτοιμο για την πρώτη του εμφάνιση αυτό το Σαββατοκύριακο".