James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Goodwood Revival: Με Vespa πάρτι το 2026

Οι φίλοι της Vespa και του Goodwood Revival έχουν κάθε λόγο να ανυπομονούν για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Goodwood Revival Vespa 80th Anniversary
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

19/12/2025

Το 2026 η Vespa γιορτάζει τα 80ά της γενέθλια και το Goodwood Revival θα τιμήσει την επέτειο με έναν ξεχωριστό τρόπο, διοργανώνοντας μια εντυπωσιακή παρέλαση σκούτερ στην ιστορική πίστα του Goodwood.

Στο πλαίσιο των εορτασμών, εκατοντάδες σκούτερ θα κατακλύσουν το Goodwood Motor Circuit, με μια βασική αλλά ιδιαίτερα σημαντική προϋπόθεση: όλα τα οχήματα που θα συμμετάσχουν θα είναι μοντέλα προ του 1966.

Από τα περισσότερα από 300 σκούτερ που αναμένεται να συμμετάσχουν στο Goodwood Revival, η πλειονότητα θα είναι Vespa. Ωστόσο, το παρών θα δώσουν και σκούτερ από άλλες εμβληματικές ιταλικές μάρκες, όπως Lambretta, Italjet και Iso, στο πλαίσιο μιας αυθεντικής γιορτής αφιερωμένης στη θεματική “La Dolce Vita” την “γλυκιά” ζωή.

Anniversary

Το Goodwood Revival 2026 θα διεξαχθεί από τις 18 έως τις 20 Σεπτεμβρίου, με μοντέλα από τις δεκαετίες του 1940, του 1950 και του 1960 να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλο το τριήμερο.

Όπως κάθε χρόνο, το Goodwood Revival θα ξεκινήσει με μια μεγάλη παρέλαση στην πίστα. Το 2025, αυτή περιλάμβανε μία από τις μεγαλύτερες και πιο ποικιλόμορφες συγκεντρώσεις Volkswagen Type 2, με πυροσβεστικά οχήματα, ασθενοφόρα, βαν μεταφοράς αλλά και παγωτατζίδικα. Το 2026, όμως, η Vespa αναμένεται να κλέψει την παράσταση.

Θα γιορταστεί η θεματική “La Dolce Vita”, με τη Vespa να βρίσκεται στο επίκεντρο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, καθώς η Vespa αποτέλεσε σύμβολο αισιοδοξίας και αναγέννησης για πολλούς μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’60 συνδέθηκε στενά με την άνθηση της mod κουλτούρας στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Anniversary

Η παρέλαση Vespa στην πίστα θα πλαισιώσει ένα πλήρες αγωνιστικό πρόγραμμα 15 αγώνων, στους οποίους θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά, καύσιμα 100% βιώσιμης προέλευσης.

Τα εισιτήρια early bird είναι ήδη διαθέσιμα και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εξασφαλίσουν τη θέση τους μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Goodwood, όπου διατίθενται επίσης εισιτήρια για το Goodwood Festival of Speed.