James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

Honda: Με δύο παγκόσμιες πρεμιέρες στο Japan Mobility Show 2025

Μέχρι και βιώσιμο... πύραυλο θα παρουσιάσει στην ιαπωνική έκθεση!
Honda Japan Mobility Show 2025
Από τον

Θοδωρή Ξύδη

17/10/2025

Στην εντός έδρας ιαπωνική έκθεση κινητικότητας η Honda αναμένεται να έχει εντυπωσιακή παρουσία με τέσσερεις συνολικά παγκόσμιες πρεμιέρες εκ των οποίο οι δύο αφορούν τους δύο τροχούς.

Το πρώην Tokyo Motor Show δεν είναι μια έκθεση καθαρά για μοτοσυκλέτες και λοιπά δίτροχα ενώ έχει αλλάξει το όνομα του σε Japan Mobility Show για να περιλαμβάνει ακόμη περισσότερες λύσεις και εφαρμογές κινητικότητας. 

Μάλιστα, κάποιοι κατασκευαστές όπως η Honda εκμεταλλεύονται την εν λόγω έκθεση για να δείξουν και άλλα πράγματα που έχουν στην παραγωγή ή βρίσκονται σε εξέλιξη και πιο χαρακτηριστικά από αυτά είναι το αεροπλάνο HondaJet Elite IΙ, ή για να ακριβολογούμε η καμπίνα του, ενώ πιο εντυπωσιακή θα είναι αναμφίβολα η παρουσία του "βιώσιμου" πυραύλου της ιαπωνικής εταιρείας, ο οποίος πραγματοποίησε τις πρώτες επιτυχημένες δοκιμές απογείωσης και προσγείωσης τον περασμένο Ιούνιο.

Honda Japan Mobility Show 2025

Ο εν λόγω πύραυλος μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί, φέρει σύστημα που μπορεί να ανανεώνει την ενέργεια που χρησιμοποιεί παράγοντας εκ νέου υδρογόνο, οξυγόνο αλλά και ηλεκτρική ενέργεια όταν βρίσκεται στο διάστημα, φέρει ρομπότ που επιτρέπουν τηλεχειρισμό.

Ας επιστρέψουμε όμως στους δύο τροχούς με τη Honda να παρουσιάζει δύο νέα concept στην ιαπωνική έκθεση, για τα οποία προς το παρόν δεν έχει αποκαλύψει τίποτα. Το πρώτο από αυτά θα είναι ένα ηλεκτρικό δίτροχο, ενώ το δεύτερο θα είναι το ηλεκτρικό mountain bike που ετοιμάζει η Honda και θα είναι διαθέσιμο και στις Ευρωπαϊκές αγορές. 

Το ποδήλατο θα φέρει αναρτήσεις και δισκόφρενα και στα δύο άκρα, όπως και αλουμινένιο πλαίσιο και ψαλίδι που έχουν κατασκευαστεί με τεχνολογίες που χρησιμοποιεί για την εξέλιξη των πλαισίων των μοτοσυκλετών της.

Honda Japan Mobility Show 2025

Παρούσες θα είναι και όλες οι τελευταίες μοτοσυκλέτες των Ιαπώνων, όπως το κλασικής αισθητικής CB1000F που παρουσιάστηκε πρόσφατα, το Rebel 250 με το σύστημα E-Clutch, το ηλεκτρικό Motocompacto και τα νέα Super Cub 110 Lite και Dio110 Lite, τα νέα "πενηντάρια" της Honda με κινητήρες που περιορίζουν την ισχύ τους στους 5,36 ίππους για να μπορούν να οδηγηθούν με το αντίστοιχο δίπλωμα.

Honda Japan Mobility Show 2025

Την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου έχει προγραμματιστεί και η συνέντευξη Τύπου της Honda, την οποία και μπορείτε να παρακολουθήσετε στον παρακάτω σύνδεσμο.