Όργανα με τρισδιάστατη απεικόνιση της Bosch

Η επόμενη γενιά οργάνων
Από τον

Πάνο Καραβοκύρη

11/9/2019

Η είδηση ότι η γερμανική εταιρεία Bosch, που είναι ιδιαίτερα γνωστή για τα συστήματα ABS που κατασκευάζει, στρέφει την προσοχή της στη δημιουργία νέων οργάνων δεν αφορά άμεσα τον κόσμο της μοτοσυκλέτας, καθώς προορίζονται -προς το παρόν- για αυτοκίνητα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα τα δούμε και σε μοτοσυκλέτες στο κοντινό μέλλον, καθώς η ιστορία έχει αποδείξει πως πολλές φορές τεχνολογίες από τον κόσμο των αυτοκινήτων περνούν και στις μοτοσυκλέτες, όπως το ABS, το traction control και τα ραντάρ. Όσο για το τελευταίο δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είδαμε την KTM να δοκιμάζει ραντάρ στη ναυαρχίδα των adventure μοτοσυκλετών της, ενώ και η Ducati μπήκε ανταγωνιστικά στο παιχνίδι ανακοινώνοντας πως θα παρουσίασει φέτος τα νέα μοντέλα της νωρίτερα απ' την EICMA ώστε να είναι η πρώτη που θα εισάγει τα ρανταρ στις μοτοσυκλέτες παραγωγής.

Τα όργανα των αυτοκινήτων δεν αποτελούν άγνωστο έδαφος για την Bosch. Για την ακρίβεια ήταν η πρώτη εταιρεία που κατασκεύασε ψηφιακού τύπου όργανα το 1994 για το Quatro της Audi. Συνεπώς, το να καταπιαστεί με την εξέλιξη της επόμενης γενιάς τους είναι φυσικό και επόμενο. Η καινοτομία που θέλει να εισάγει είναι η τρισδιάστατη απεικόνιση των ενδείξεων και όχι μόνο, ώστε ο οδηγός να τις παρατηρεί πιο άμεσα. Έτσι, όταν φερ’ ειπείν πέφτει η θερμοκρασία του περιβάλλοντος κατακόρυφα κατά την ανάβαση μιας ορεινής διαδρομής, θα προβάλλεται μπροστά στον οδηγό η ένδειξη χαμηλής θερμοκρασίας ή παγετού –ανάλογα- ενημερώνοντάς τον άμεσα. Το ίδιο θα ισχύει και για τις υπόλοιπες απαραίτητες πληροφορίες. Επίσης, η 3-D απεικόνιση δεν θα περιορίζεται μόνο εκεί αλλά θα κάνει το ίδιο και για το GPS. Αυτό ίσως να είναι και το πιο ενδιαφέρον, καθώς σήμερα μέσα από μια TFT οθόνη πολλοί οδηγοί δυσκολεύονται να κατανοήσουν το πότε ακριβώς πρέπει να στρίψουν και πολλές φορές χάνουν τη στροφή, ιδίως αν είναι νέοι και δεν έχουν εξοικειωθεί ακόμη με τη χρήση του GPS ή δεν μπορούν να προσανατολιστούν εύκολα. Με την τρισδιάστατη τεχνολογία τα πράγματα ενδεχομένως να γίνουν πιο εύκολα, καθώς η απεικόνιση των χαρτών θα αποκτήσει “βάθος” και η σύγκριση του χάρτη με το περιβάλλον θα είναι πιο εύκολη όπως και ο προσανατολισμός.

Τώρα στο ερώτημα για το πόσο σύντομα θα το δούμε στον κόσμο των μοτοσυκλετών, η απάντηση είναι πως ήδη το έχουμε δει… σχεδόν. Ήταν πριν από 27 χρόνια, για την ακρίβεια το 1992, τότε που η Honda αποφάσισε να "ρεφάρει" από τις αποτυχημένες της προσπάθειες στο παγκόσμιο πρωτάθλημα Grand Prix με το NR500, συγκλονίζοντας τον κόσμο της μοτοσυκλέτας με τη δημιουργία του NR750. Εκείνη την εποχή, το ΜΟΤΟ είχε φροντίσει να αγοράσει ένα από τα πρώτα NR750 που κατέφθασαν στην Ευρώπη και ήταν από τα ελάχιστα μέσα του ειδικού Τύπου, που όχι μόνο είχε το άρθρο της δοκιμής του αλλά είχε κάνει και μια ιδιαίτερα ενδελεχή τεχνική ανάλυση, ανακαλύπτοντας όλες τις πτυχές του. Μέχρι και σήμερα παραμένει η μοναδική μοτοσυκλέτα παραγωγής με τετρακύλινδρο κινητήρα διάταξης V με οβάλ έμβολα και οκτώ βαλβίδες σε κάθε κύλινδρο. Αυτά είναι τα πιο γνωστά χαρακτηριστικά της, ωστόσο η Honda την δημιούργησε χωρίς κανένα απολύτως περιορισμό στο κόστος κι ακόμη και τα όργανα της NR ήταν δεκαετίες μπροστά από την εποχή τους. Είχαν μια LCD οθόνη όπου σε συνδυασμό με έναν καθρέφτη έκανε τις ενδείξεις να “επιπλέουν” και να δείχνουν “τρισδιάστατες”. Σήμερα, η Bosch δουλεύει πάνω στην ίδια ιδέα αλλά η εκτέλεση και οι τεχνολογίες που εφαρμόζει δεν περιορίζονται σε έναν καθρέπτη και μια LCD οθόνη, αλλά χρησιμοποιεί έναν προτζέκτορα με καλύτερη ευκρίνεια και περισσότερη προσοχή στη λεπτομέρεια, δίνοντας μια πιο “ρεαλιστική” αίσθηση. Το αν η τεχνολογία της τρισδιάστατης απεικόνισης των ενδείξεων θα περάσει και στις μοτοσυκλέτες είναι άγνωστο. Αλλά αν έρθει το ερώτημα είναι το εξής: Θα βοηθήσει τους αναβάτες ή θα αποτελεί άλλον έναν παράγοντα που θα αποσπά την προσοχή τους;

BMW Motorrad Automated Shift Assistant (ASA) - Καταργώντας τη μανέτα του συμπλέκτη

Στα χνάρια των DCT, E-Clutch και SCS, με στόχο την απλούστευση της διαδικασίας αλλαγής ταχυτήτων
BMW ASA
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

8/5/2024

Με το νέο Automated Shift Assistant (ASA), η BMW Motorrad παρουσιάζει τη δική της λύση για ένα απλούστερο σύστημα συμπλέκτη, στα χνάρια των Honda (DCT & E-Clutch), MV Agusta (Smart Clutch System) αλλά και της Yamaha με το FJR1300AS το οποίο όμως πλέον δεν υπάρχει στην γκάμα της ιαπωνικής εταιρείας.

Το ASA δεν είναι σύστημα διπλού συμπλέκτη, αλλά θυμίζει περισσότερο τα E-Clutch και SCS, με μια ειδοποιό διαφορά. Ενώ Honda και MV Agusta άφησαν στα προαναφερθέντα δυο συστήματα τη μανέτα στη θέση της για να μπορεί ο αναβάτης να έχει και τα πλεονεκτήματα της χειροκίνητης λειτουργίας (απότομη αύξηση ισχύος αλλά και πατινάρισμα), η BMW την αφαίρεσε εντελώς, όπως συμβαίνει στο DCT της Honda.

Οι Βαυαροί αναφέρουν πως σύμφωνα με το σλόγκαν “Simplify your ride”, η εμπειρία του αναβάτη αναβαθμίζεται περαιτέρω με την αυτοματοποίηση του συμπλέκτη και της αλλαγής ταχυτήτων, “χωρίς να θυσιάζεται η σημαντική -σε συναισθηματικό επίπεδο- δυναμική διαδικασία της αλλαγής ταχυτήτων”.

Το Automated Shift Assistant είναι η λογική και τεχνική εξέλιξη του BMW Motorrad Shift Assistant Pro και βασίζεται σε μια έξυπνη τεχνολογία με δύο ηλεκτρομηχανικούς ενεργοποιητές να αυτοματοποιούν τη λειτουργία του συμπλέκτη και την αλλαγή σχέσεων στο εξατάχυτο κιβώτιο.

BMW ASA

Πρόσθετοι αισθητήρες καθορίζουν τις στροφές του πρωτεύοντα άξονα μετάδοσης και τη θέση του συμπλέκτη. Οι τιμές αυτές μεταδίδονται στην Μονάδα Ελέγχου Μετάδοσης TCU (Transmission Control Unit), η οποία είναι στενά συνδεδεμένη με τη μονάδα ελέγχου κινητήρα ECU, για την μοντελοποίηση και τον έλεγχο του συμπλέκτη και την ενεργοποίηση της αλλαγής ταχυτήτων.

Ο συμπλέκτης λειτουργεί μέσω ενός ηλεκτρομηχανικού ενεργοποιητή σε συνδυασμό με ένα υδραυλικό σύστημα για άμεση σύνδεση μεταξύ της κύριας και δευτερεύουσας αντλίας του συμπλέκτη. Ο ενεργοποιητής ρυθμίζει την απαιτούμενη ολίσθηση του συμπλέκτη, τον εμπλέκει σε κάθε αλλαγή ταχύτητας και τον απεμπλέκει εν στάσει.

BMW ASA

Στο χειροκίνητο πρόγραμμα αλλαγής ταχυτήτων "M" ο αναβάτης μπορεί να αλλάζει ταχύτητες με τον λεβιέ αλλαγής ταχυτήτων στο πόδι, χωρίς χρήση μανέτας συμπλέκτη. Αν τώρα οι στροφές του κινητήρα πέσουν κάτω από ένα ελάχιστο όριο που εξαρτάται από την επιλεγμένη σχέση, τα κατεβάσματα πραγματοποιούνται αυτόματα και στη χειροκίνητη λειτουργία, αποτρέποντας το σβήσιμο του κινητήρα.

Στο πρόγραμμα "D" οι σχέσεις αλλάζουν αυτόματα ανάλογα με το riding mode, τις στροφές του κινητήρα, τη θέση του γκαζιού και τις παραμέτρους που αφορούν την κλίση της μοτοσικλέτας. Οι σχέσεις αλλάζουν ανάλογα με την κατάσταση οδήγησης και τις δυναμικές απαιτήσεις.

Η μανέτα δεν χρειάζεται για τη λειτουργία του συμπλέκτη και η BMW έχει επιλέξει να την αφαιρέσει. Η εκκίνηση, η ακινητοποίηση και οι ελιγμοί γίνονται με το Automated Shift Assistant προσφέροντας μεγαλύτερη απλότητα και ευκολία χρήσης, αν και παράλληλα ο έλεγχος της ισχύος από τον αναβάτη είναι μικρότερος σε σύγκριση με τα συστήματα που διαθέτουν μανέτα συμπλέκτη, κάτι που ισχύει και για το DCT.

BMW ASA

Οι αλλαγές σχέσεων με το ASA γίνονται ταχύτατα και ομαλά, προσαρμοσμένες τόσο στη στροφές όσο και στο φορτίο του κινητήρα, εξασφαλίζοντας ακρίβεια στην όλη διαδικασία. πέρα από τον… μικρότερο “φόρτο εργασίας” του αναβάτη στον χειρισμό της μοτοσυκλέτας.

Στα ανεβάσματα, το τίναγμα που σχετίζεται με το κλασικό χειροκίνητο κιβώτιο με μηχανικό συμπλέκτη εξαλείφεται σε μεγάλο βαθμό, όπως και ο κίνδυνος να έρθουν σε επαφή τα κράνη οδηγού και συνεπιβάτη -ένα πλεονέκτημα στο οποίο είχε αναφερθεί και η Honda με το DCT.

Τα κατεβάσματα είναι όσο το δυνατόν πιο ομαλά, ώστε να μην επηρεάζεται η ευστάθεια της μοτοσυκλέτας.

Ετικέτες