Πατέντα Yamaha με αυτοδιάγνωση πλαισίου!

Φωτίζεται και προειδοποιεί!
Από τον

Λάζαρο Μαυράκη

6/12/2019

Η Yamaha κατέθεσε πριν μερικές εβδομάδες μια πατέντα, που πραγματικά μοιάζει να έρχεται από ταινία επιστημονικής φαντασίας, η οποία αφορά ένα carbon πλαίσιο που… μελανιάζει όταν υποστεί ζημιά, ακόμη κι αν απλώς πέσει σταματημένο. Η συγκεκριμένη πατέντα θα μπορούσε να είναι το μέλλον για τα πλαίσια των μοτοσυκλετών, που ήδη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κάπου μέσα στα απόρρητα εργαστήρια του Iwata.

Οι μηχανολόγοι της Yamaha κατέθεσαν την πατέντα μέσα σε ένα πλαίσιο μυστικότητας και συγκάλυψης στο αντίστοιχο γραφείο στις Η.Π.Α., καθώς ο τίτλος της ήταν "όχημα που πλαγιάζει" ώστε να μην προσελκύσουν την προσοχή πάνω στο project που δουλεύουν, αλλά από την στιγμή που αποκαλύφθηκε από τα αμερικανικά μέσα, οι λεπτομέρειες που ήρθαν στην επιφάνεια μας άφησαν πραγματικά με το στόμα ανοιχτό.

Στα έγγραφα της πατέντας (των 29 σελίδων παρακαλώ!) απεικονίζεται ένα FJR1300 (το οποίο όπως είδαμε στην φετινή EICMA διανύει την τελευταία χρονιά της παραγωγής του, αλλά αυτή η πατέντα ίσως να αποτελεί κι ένα στοιχείο για την συνέχεια του μοντέλου) που διαθέτει πλαίσιο και υποπλαίσιο από ανθρακονήματα, με το τελευταίο να είναι αφαιρούμενο. Σύμφωνα με την Yamaha, στις μοτοσυκλέτες παραγωγής υπάρχουν θέματα με τις ελαστικότητες των πλαισίων, τα οποία πρέπει να έχουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό ακαμψίας. Αυτό όμως σημαίνει ότι τόσο το πλαίσιο όσο και το υποπλαίσιο, μπορεί να πάθουν ζημιές όταν πέσει η μοτοσυκλέτα, ακόμη και σταματημένη, οι οποίες όμως δεν είναι πάντοτε ορατές κρύβοντας κινδύνους για τον αναβάτη. Η λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, λοιπόν, βρίσκεται σε αυτό που έχει κατοχυρώσει η Yamaha.

Αρχικά, το carbon πλαίσιο διαθέτει εσωτερικά ένα ηλεκτρικό καλώδιο το οποίο έχει τοποθετηθεί κατά την διάρκεια της κατασκευής του. Αυτό το καλώδιο έχει ελαφρώς μικρότερη αντίσταση στην κρούση απ' ό,τι το ανθρακονημάτινο πλαίσιο και μόλις η μοτοσυκλέτα πέσει –ακόμη και με μηδενική ταχύτητα- το καλώδιο "τραυματίζεται" και στη συνέχεια στέλνει σήμα στην μονάδα ελέγχου ζημιών (DDCU, Damage Detection Control Unit). Στη συνέχεια, η DDCU ενημερώνει τον αναβάτη για την ζημιά στο πλαίσιο, καθώς όπως φαίνεται στα έγγραφα, η Yamaha έχει εστιάσει την προσοχή της σε ρωγμές και σπασίματα στο εσωτερικό του πλαισίου, όπου δεν είναι εύκολα ορατά αν δεν λύσεις ολόκληρη την μοτοσυκλέτα. Μέσα στην πατέντα περιγράφονται και μερικές εναλλακτικές επιλογές, όπως για παράδειγμα η χρήση οπτικής ίνας αντί καλωδίου, η οποία θα ελέγχει κι αυτή το πλαίσιο και το υποπλαίσιο.

Το σήμα που θα στέλνει όμως το καλώδιο –ή η οπτική ίνα- δεν θα είναι η μοναδική προειδοποίηση προς τον αναβάτη, καθώς και το χρώμα του πλαισίου θα αλλάζει, μέσω ενός ρελέ που θα είναι συνδεδεμένο με το καλώδιο μέσα στο πλαίσιο. Ουσιαστικά θα είναι κάτι σαν να… μελανιάζει η περιοχή η οποία έχει υποστεί τη ζημιά. Επιπλέον, υπάρχει και μια ακόμη πρόταση μέσα στην πατέντα, σχετικά με μία ειδική βαφή που θα είναι περασμένη στο πλαίσιο, η οποία θα εκπέμπει φως σε περίπτωση που πάθει ζημιά. Η ιδέα είναι, ολόκληρο το πλαίσιο να είναι περασμένο με αυτή την βαφή, έτσι ώστε όταν προκληθεί ζημιά, έστω και μικρή, στην εξωτερική επίστρωση, να επιτρέπει στο φως να περάσει ούτως ώστε να είναι εύκολα διακριτό το σημείο που έχει πρόβλημα. Μάλιστα, η Yamaha λέει πως αυτή η τελευταία επιλογή, έχει και το μικρότερο κόστος σε σύγκριση με τις παραπάνω.

Το ερώτημα βέβαια που τίθεται, είναι το πότε θα μπορούσε να περάσει μια τέτοια τεχνολογία στις μοτοσυκλέτες παραγωγής στις κανονικές συνθήκες. Δυστυχώς η απάντηση δεν είναι εύκολη. Πρόκειται για μια καινοτόμα και ριζοσπαστική λύση, χωρίς αντίστοιχο προηγούμενο, για ένα τέτοιους είδους ανθρακονημάτινο πλαίσιο και υποπλαίσιο σε μοτοσυκλέτα παραγωγής. Η εφαρμογή της θα μπορούσε να πάρει αρκετά χρόνια, αν ποτέ φτάσει στο στάδιο της παραγωγής, αλλά αποτελεί μια δυνατή ένδειξη σχετικά με τις τεχνολογίες του αύριο γενικότερα, και ειδικότερα την κατεύθυνση που έχει στρέψει την προσοχή της η Yamaha.

 

 

Η Bajaj δυσκολεύεται να κατασκευάσει ηλεκτρικά οχήματα λόγω σοβαρής έλλειψης υλικών

O ινδικός όμιλος, νέος ιδιοκτήτης KTM, θα φτιάξει μόνο το 50% της παραγωγής
Bajaj EV hault
Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

7/8/2025

Η Bajaj, ένας από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές οχημάτων στον κόσμο, αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στην παραγωγή ηλεκτρικών δίτροχων και τρίτροχων οχημάτων, εξαιτίας της έλλειψης υλικών που είναι κρίσιμα για την κατασκευή EVs.

Η επιβεβαίωση ήρθε από τον οικονομικό διευθυντή της εταιρείας, Dinesh Thapar, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας:

"Αυτή τη στιγμή, φαίνεται ότι θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε περίπου το 50%-60% του σχεδίου μας για ηλεκτρικά δίτροχα αυτό το τρίμηνο και περίπου το 70%-80% του σχεδίου για τα ηλεκτρικά τρίτροχα", ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η καθυστέρηση στην παραγωγή αποδίδεται στην έλλειψη σπάνιων γαιών, στοιχείων που είναι απαραίτητα για την κατασκευή ηλεκτροκινητήρων. Η Ινδία είναι μια από τις σημαντικότερες αγορές για ηλεκτρικά δίτροχα, τρίτροχα και επαγγελματικά οχήματα, με τις ελαφριές μοτουκλέτες και τα σκούτερ να κυριαρχούν στους δρόμους. Η τεχνολογία ηλεκτρικών οχημάτων έχει ξεκάθαρο πλεονέκτημα σε αστικά περιβάλλοντα με κυκλοφοριακή συμφόρηση και η Ινδία αποτελεί βασικό πεδίο ανάπτυξης.

https://www.motomag.gr/news/epikairotita/i-bajaj-dyskoleyetai-na-kataskeyasei-ilektrika-ohimata-logo-sobaris-elleipsis

Παρότι η ανακοίνωση αφορά κυρίως τα ηλεκτρικά τρίτροχα της Bajaj, η κατάσταση ενδέχεται να επηρεάσει και μικρότερους κατασκευαστές ηλεκτρικών μοτοσυκλετών στην Ινδία. Η Bajaj απασχολεί περίπου 8.800 εργαζόμενους και παρήγαγε πάνω από 6 εκατομμύρια οχήματα το 2024. Αν μια τέτοια βιομηχανική δύναμη δυσκολεύεται, μικρότερες εταιρείες, ενδέχεται να βρίσκονται υπό ακόμη μεγαλύτερη πίεση.

Τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν πλέον ενταχθεί στην καθημερινότητα πολλών ασιατικών αγορών και παλεύουν και της Ευρώπης, ενώ τα ερωτήματα γύρω από το τι απαιτείται για την κατασκευή τους πληθαίνουν.

Συνήθως, η προσοχή στρέφεται στις μπαταρίες και όχι άδικα. Είναι βαριές, ακριβές και έχουν το δικό τους περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Όμως, οι σπάνιες γαίες δεν χρησιμοποιούνται στις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Οι μπαταρίες περιέχουν κυρίως λίθιο και κοβάλτιο, όχι σπάνιες γαίες.

Η πραγματική ανάγκη βρίσκεται στους μαγνήτες.

Οι ηλεκτροκινητήρες, δηλαδή αυτό που ωθεί τις ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες, βασίζονται σε μαγνήτες  και εδώ μπαίνουν στο προσκήνιο οι σπάνιες γαίες. Μιλάμε για στοιχεία όπως νεοδύμιο, σαμάριο, αλλά και λίγο τερβίο ή δυσπρόσιο για βελτιωμένη απόδοση και ανθεκτικότητα σε υψηλές θερμοκρασίες.

Οι μαγνήτες αυτοί είναι μικροί, εξαιρετικά ισχυροί και ιδανικοί για τις υψηλές απαιτήσεις απόδοσης των ηλεκτροκινητήρων, ειδικά σε δίτροχα που θέλουν να συναγωνιστούν μοτοσυκλέτες εσωτερικής καύσης.

Άρα, μπορεί οι σπάνιες γαίες να μην βρίσκονται μέσα στις νεότερες μπαταρίες, αλλά είναι απολύτως κρίσιμες για τη λειτουργία των ηλεκτροκινητήρων  και κατά συνέπεια, για ολόκληρη την λειτουργία ενός ηλεκτρικού οχήματος.

Bajaj EV hault

Η Κίνα κατέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα σπάνιων γαιών και κυριαρχεί τόσο στην εξόρυξη όσο και στην επεξεργασία. Άλλες χώρες με σημαντικά αποθέματα είναι η Βραζιλία, η Ινδία, η Αυστραλία και η Ρωσία. Οι παγκόσμιες εντάσεις και οι εμπορικές ανησυχίες ίσως αποτελούν μέρος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η Bajaj και κατ’ επέκταση και οι υπόλοιποι κατασκευαστές ηλεκτρικών οχημάτων.