Ταξίδι - Ελληνόφωνα χωριά της απουλίας

4/5/2015

Στον ιταλικό νότο, μια άλλη, ξεχασμένη Ελλάδα, με υποδέχτηκε και με καλωσόρισε στην αγκαλιά της. Με τις πινακίδες των εννιά ελληνόφωνων χωριών της Απουλίας να μου εύχονται ολόθερμα το… Kalos irtate, οι κάτοικοί τους, οι Γραικάνοι, μου πρόσφεραν ένα αλησμόνητο μάθημα Ιστορίας.
Calimera, Castrignano dei Greci, Corigliano d’ Otranto, Martano, Martignano, Soleto, Sternatia, Zollino, Melpignano. Εννιά συνολικά κωμοπόλεις και οικισμοί, που απλώνονται γεωγραφικά στο περίφημο "τακούνι της ιταλικής μπότας", απαρτίζουν την ελληνόφωνη περιοχή της Κάτω Ιταλίας (Απουλία), γνωστότερη ως Grecia Salentina. Πρόκειται για μια περιοχή 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων νοτίως της πόλης Lecce, που κατοικείται από 40.000 κατοίκους, των οποίων τα ήθη, τα έθιμα, αλλά κυρίως η γλώσσα τους –η γραικάνικη διάλεκτος– αναδύουν άρωμα και πολιτισμό ελληνικό.
Ανατρέχοντας άλλωστε στα αρχαία κείμενα του Στράβωνα και του Ηρόδοτου, προκύπτουν αδιάσειστα στοιχεία αναφορικά με την ελληνικότητα της περιοχής, ενώ οι πρώτες αναφορές ξεκινούν από την Μινωική εποχή, όταν η σημερινή Απουλία ήταν η χώρα των Ιάπυγων, των Μεσσάπιων και των Λευκανών.
Παρά το γεγονός της μακραίωνης ελληνικής παρουσίας στην περιοχή της Απουλίας, οι σύγχρονες επιστημονικές απόψεις (στηριζόμενες φυσικά στις διαθέσιμες ιστορικές πηγές) δεν έχουν καταφέρει να αποσαφηνίσουν επαρκώς για το εάν το ελληνικό γλωσσικό στοιχείο της περιοχής έλκει την προέλευσή του από την αρχαιότητα ή προέκυψε κατά την βυζαντινή περίοδο, εξαιτίας της μετακίνησης ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή –με την μορφή μεταναστευτικών κυμάτων– από την Πελοπόννησο.
Η διάλεκτος των Γκραίκων (όπως ονομάζουν τον εαυτό τους οι γηγενείς των ελληνόφωνων χωριών της Απουλίας), από τις αρχές του 20ου αιώνα έχει αποτελέσει θέμα εκτεταμένης έρευνας και μελέτης από κορυφαίες προσωπικότητες της διεθνούς φιλολογικής κοινότητας. Ωστόσο, ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την προέλευση της γλώσσας δεν έχουν ακόμα προκύψει.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, εννιά δήμοι της περιοχής προχώρησαν στην δημιουργία ενός ενιαίου οργανισμού (Unione dei Comuni della Grecia Salentina), με σκοπό τη διάσωση της ελληνικής πολιτιστικής και ιστορικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα, στο πανεπιστήμιο του Lecce, ιδρύθηκε και ξεκίνησε να λειτουργεί έδρα ελληνικής φιλολογίας.
Η δική μου γνωριμία με τα ελληνόφωνα χωριά της Grecia Salentina, που έγινε παρέα με μια λευκή Suzuki DL650A V-Strom, συνοδεύτηκε από την συγκλονιστική διαπίστωση ότι οι κάτοικοί της αποτελούν την πιο τρανή απόδειξη για την ελληνικότητα της συγκεκριμένης περιοχής. Αρκετοί ήταν εκείνοι που μου δήλωσαν απερίφραστα ότι είναι Γκραικάνοι, όχι μόνο στην κουλτούρα αλλά στη μνήμη και στην καρδιά. Παντού συνάντησα ονόματα ελληνικά: στα χωριά, στους δρόμους, στις επιγραφές καταστημάτων – ακόμα όμως και το τοπίο, ένα κλασικό οικοσύστημα ξερολιθιάς και ελιάς, θύμιζε έντονα αντίστοιχο ελληνικό.

Δίχως υπερβολή, η παρουσία μου στα χωριά των Γκραικάνων, μόνο χαρά και ενθουσιασμό προσέδιδε στους ντόπιους, αφού απέναντί τους είχαν ένα "λεντίτι" (αδελφό) από την Ελλάδα. Ενώ εγώ από την πλευρά, με έκπληξη συνειδητοποιούσα ότι η περιπλάνηση με την λευκή V-Strom 650 στα ελληνόφωνα χωριά της Grecia Salentina είχε μετουσιωθεί σε κάτι δυνατότερο και πιο συναρπαστικό από ένα συνηθισμένο ταξίδι στην ιταλική γη. Παραδόξως, το οδοιπορικό μου στην Απουλία είχε προσλάβει την μορφή μιας ενθουσιώδης αναζήτησης άλλου ενός χαμένου κρίκου της μακριάς αλυσίδας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.
Τι πήρα μαζί μου αποχαιρετώντας την ελληνόφωνη γη της Απουλίας; Ένα γκραικάνικο ερωτικό τραγούδι, που έκλεισα για πάντα μέσα
στην καρδιά μου:

"Orrio tto fengo pu su ste kanoni
orrio tto fengon io pu s’ oste panu su.
Esprize tikane, sekundu o chioni
jo llustro pu embie o fengo’pu cipanu.
Ma en io ttosso ciso mea spiandorro
Cino pu ferefse i kkardian emena,
io t’ ammai-ssu, a maddhia, o muson olo
Pou kante o fengo, kanononta esena!"

("Ωραίο το φεγγάρι που κοιτούσες.
Ωραίο το φεγγάρι που ήταν πάνω σου.
Άσπριζαν τα πάντα σαν το χιόνι
για το φως που το φεγγάρι έστελνε από εκεί ψηλά.
Μα δεν ήταν τόσο αυτή η μεγάλη λάμψη
αυτό που πλήγωσε την καρδιά μου,
όσο τα μάτια σου, τα μαλλιά, όλο το πρόσωπο
που μάγευαν το φεγγάρι που κοιτούσε εσένα!")

Κωνσταντίνος Μητσάκης

https://bit.ly/MOTO_670

Τεχνικά άρθρα

Επικαιρότητα

Δεν θα παίρνεις το χέρι από το τιμόνι! Θα χαϊδεύεις και θα ζουλάς το γκριπ αντί διακοπτών – Γερμανική καινοτομία

Από το θερμαινόμενο grip στην αλληλεπίδραση ανθρώπου-μοτοσυκλέτας

Από τον

Φίλιππο Σταυριδόπουλο

30/7/2025

Η Brehmergroup και το Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών της Κολωνίας συνεργάζονται για να φέρουν την επόμενη μεγάλη καινοτομία στον χειρισμό μοτοσυκλέτας, ένα έξυπνο σύστημα λαβών με αναγνώριση χειρονομιών, αναγνώριση λαβής και απτική ανάδραση (δόνηση), για μεγαλύτερη ασφάλεια και πιο διαισθητική αλληλεπίδραση κατά την οδήγηση.

Η ιστορία ξεκινά το 2006, όταν ο Thomas Brehmer, ιδρυτής της Brehmergroup, πατεντάρισε τα καινοτόμα θερμαινόμενα grips, τεχνολογία που σήμερα εξοπλίζει, μεταξύ άλλων, και μοτοσυκλέτες της BMW. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά θερμαινόμενα grips που χρησιμοποιούν συρμάτινες αντιστάσεις, αυτά βασίζονται σε πατενταρισμένη θερμαντική μεμβράνη που προσφέρει ομοιόμορφη κατανομή θερμότητας.

Πέρα από αυτό όμως το 2025, σε συνεργασία με τον Moritz Schmidt, τεχνικό διευθυντή της εταιρείας, η ιδέα εξελίχθηκε στο πρώτο “έξυπνο” θερμαινόμενο grip με ενσωματωμένη αναγνώριση λαβής, που καταχωρήθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

Στο τρέχον εγχείρημα, η λύση αυτή αναβαθμίζεται με αισθητήρες για αναγνώριση χειρονομιών με την βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης και ενεργή απτική ανάδραση (δόνηση). Έτσι, οι λαβές της μοτοσυκλέτας μετατρέπονται σε ένα πλήρες διαδραστικό περιβάλλον ελέγχου.

Χειρονομίες αντί για κουμπιά – ασφάλεια χωρίς συμβιβασμούς

Σύμφωνα με τον Καθ. Δρ. Matthias Böhmer από το Cologne Institute for Digital Ecosystems (CIDE), η οδήγηση με παραδοσιακά κουμπιά ή οθόνες αφής απαιτεί συχνά να αφήσουμε το ένα χέρι από το τιμόνι, κάτι που σε κρίσιμες στιγμές αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος. Το νέο σύστημα λύνει το πρόβλημα με πιο διαισθητικές λύσεις χειρισμού όπως

Ένα σφίξιμο της λαβής μπορεί να απαντήσει σε μια κλήση.

Ένα γλίστρημα του αντίχειρα μπορεί να ενεργοποιήσει το φλας.

Ένα άγγιγμα μπορεί να αλλάξει λειτουργίες.

Παράλληλα, η απτική ανάδραση ενημερώνει διακριτικά τον αναβάτη – για παράδειγμα, η αριστερή λαβή δονείται γρήγορα λίγο πριν από μια αριστερή στροφή, προσφέροντας καθοδήγηση χωρίς να απαιτείται οπτική επαφή με οθόνες και απόσπαση της προσοχής και του βλέμματος από τον δρόμο.

Επειδή μιλάμε για μοτοσυκλέτα και σε επίπεδο ευρωπαίων μοτοσυκλετιστών, εννοείται πως το σύστημα αυτό δουλεύει πάνω από τα γάντια που είναι απαραίτητα στην οδήγηση της μοτοσυκλέτας. Εκεί το ξέρουν όλοι, εδώ τα θεωρούν υπερβολή.

Ο Böhmer τονίζει: “Η ιδέα μειώνει την απόσπαση προσοχής και αυξάνει σημαντικά την ασφάλεια. Ειδικά στην αστική ή δυναμική οδήγηση, μπορεί να κερδίσει κρίσιμα κλάσματα του δευτερολέπτου”.

Απλό στην εφαρμογή – προσιτό στο κόστος

Η τεχνολογική βάση παραμένει η αποδεδειγμένα αξιόπιστη τεχνολογία θερμαντικού φύλλου της Brehmergroup, η οποία μπορεί να συνδυαστεί αποδοτικά με τεχνολογία αισθητήρων. Έτσι, η λύση μπορεί να ενσωματωθεί σε υπάρχουσες πλατφόρμες οχημάτων χωρίς μεγάλες τροποποιήσεις και με χαμηλό κόστος.

Η λογική της κατασκευής παραμένει ευέλικτη, πράγμα που σημαίνει ότι στο μέλλον θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί όχι μόνο σε μοτοσυκλέτες, αλλά και σε e-bikes, ηλεκτρικά σκούτερ ή ακόμη και οχήματα ειδικού σκοπού.

Ο Moritz Schmidt σημειώνει: “Για εμάς, αυτό δεν είναι απλώς ένα προϊόν – είναι η απόδειξη του πώς συνδυάζουμε τη μηχανοτρονική τεχνογνωσία, την εμπειρία βιομηχανικής υλοποίησης και την ακαδημαϊκή έρευνα για να δημιουργούμε καινοτομίες που φτάνουν στην αγορά”.

Το ερευνητικό έργο χρηματοδοτείται από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας, με προϋπολογισμό περίπου 220.000 ευρώ και διάρκεια έως τον Νοέμβριο του 2026.