Ταξίδι "Volga Route": Στην αφετηρία του Βόλγα (B' Ανταπόκριση)

Grozny, Astrakhan, Volgograd
Από τον

Κωνσταντίνο Μητσάκη

1/9/2022
Τα ρώσικα σύνορα απείχαν περίπου 160 χλμ. βόρεια της Τιφλίδας. Την μετάβασή μου στην χώρα του Βόλγα ανέλαβε  ο φημισμένος «Military Road», ένας ορεινός οδικός άξονας που ανηφορίζει στην επιβλητική οροσειρά του Καυκάσου, σε υψόμετρο 2.379 μ. (πέρασμα Jvari Pass). 
 
Το φυσικό σκηνικό της διαδρομής ήταν εκπληκτικό και δικαιολογημένα μονοπώλησε το ενδιαφέρον μου. Μέχρι που έφτασα στα ρωσο-γεωργιανά σύνορα και αντίκρισα πανικόβλητος μια ατελείωτη ουρά οχημάτων η οποία ξεπερνούσε τα 3 χλμ. - ο χρόνος αναμονής για την ολοκλήρωση των συνοριακών διαδικασιών έφτανε τις 7 ώρες. Ευτυχώς όμως, εξαιτίας ενός τρακαρίσματος που έγινε η αιτία να ακινητοποιηθούν όλοι, κατάφερα να ξεγλιστρίσω και να προσπεράσω την ουρά των οχημάτων για να φτάσω μόνος μου στα ρώσικα τελωνεία. Χρόνος ολοκλήρωσης των συνοριακών διαδικασιών; Μόλις μια ώρα! Αν έχεις τύχη διάβαινε. 
Η πρωτεύουσα της Τσετσενίας Grozny (140 χλμ. βορειοανατολικά των συνόρων), προσφέρθηκε για την πρώτη διανυκτέρευσή μου επί ρώσικου εδάφους. Αν και μεγάλο τμήμα της Grozny είχε καταστραφεί από τις πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Ρώσων και Τσετσένων αυτονομιστών (1990-2000), τριγυρνώντας στους δρόμους της τσετσένικης πρωτεύουσας με την πράσινη BMW F 850 GS αντίκρισα μια σύγχρονη, νεότευκτη πόλη, στην οποία κυριαρχούσε το ισλαμικό στοιχείο.
Πρωταρχική μέριμνα μου στην Grozny ήταν η αγορά συναλλάγματος (ρούβλια) από την επίσημη κρατική τράπεζα, αφού οι πιστωτικές–χρεωστικές κάρτες μου ήταν εκτός λειτουργίας εξαιτίας των κυρώσεις των Δυτικών χωρών στη Ρωσία.
 
Κι από την λαμπερή Grozny, πορεία κατόπιν προς την πόλη Astrakhan (480 χλμ.), διασχίζοντας ένα επίπεδο τοπίο ερήμου. Κτισμένη στο Δέλτα του Βόλγα, στο γεωγραφικό σημείο όπου ο μεγαλύτερος ποταμός της Ευρώπης χύνεται στην Κασπία Θάλασσα μετά από μια πορεία 3.650 χλμ., η Astrakhan σηματοδότησε και επίσημα την απαρχή του υδάτινου οδοιπορικού «VOLGA ROUTE».
Εδώ στην Astrakhan, ο Τιμούρ και η Νατάσα, ένα ζευγάρι ντοπιων μοτοσυκλετιστών, έγιναν οι οικοδεπότες και ξεναγοί μου στην πρώτη πόλη του Βόλγα. Ρώσικη μοτοσυκλετιστική αλληλεγγύη που μου έμεινε αξέχαστη!
Η πράσινη BMW F 850 GS, ακολουθώντας πιστά την κοίτη του Βόλγα (430 χλμ. βόρεια), με οδήγησε κατόπιν στην πόλη Volgograd (πρώην Στάλινγκραντ), στην οποία διαδραματίστηκαν τραγικά πολεμικά γεγονότα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Με τον Στάλιν να υπενθυμίζει στους ελεύθερους πολιορκημένους της πόλης πως «ο Βόλγας έχει μόνο μια όχθη», οι ηρωικοί υπερασπιστές του Σταλινγκράντ απέτρεψαν, μετά από 142 μέρες πολιορκίας, την άλωση της πόλης από τους Γερμανούς. Και μπορεί το Σταλινγκράντ να παρέμεινε τελικά σε ρωσικά χέρια, το τίμημα ωστόσο υπήρξε μεγάλο, καθώς 1.000.000 ανθρώπινες ζωές θυσιάστηκαν για την υπεράσπιση της πόλης.
Έναν ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους εκείνους που θυσιάστηκαν στην προάσπιση του Σταλινγκράντ αντιπροσωπεύει το τεραστίων διαστάσεων άγαλμα “The Motherland Calls” που δέσποζε στην κορυφή του λόφου Mamayev, όπως και ένα παρακείμενο κυκλικό μνημείο, όπου έκαιγε η άσβεστη φλόγα των ηρώων.
Επιπλέον, ιστορικά «αποτυπώματα» της ηρωικής εποποιίας αντίκρισα στο Πολεμικό Μουσείο της μάχης του Στάλινγκραντ και στην παρακείμενη μισογκρεμισμένη κατοικία του Λοχαγού Pavlova – το μοναδικό κτίσμα της πόλης που απέμεινε όρθιο. Εδώ στο Σταλινγκραντ, δίπλα στις όχθες του Βόλγα, βουβός και συγκλονισμένος βρέθηκα αντιμέτωπος με την Ιστορία και τα απομεινάρια της.

Ταξίδι "Volga Route": Στην μαγευτική Καζάν (Γ' Ανταπόκριση)

Στην ομορφότερη πολιτεία του Βόλγα
Από τον

Κωνσταντίνο Μητσάκη

5/9/2022
Μετά το ιστορικό «προσκύνημα» στην πόλη των ηρώων (Βόλγογκραντ), η πράσινη BMW F 850 GS συνέχισε την προκαθορισμένη πορεία της κατά μήκος του Βόλγα. Μέσα στις δύο επόμενες μέρες, περίπου 950 χλμ. προστέθηκαν στα υδάτινα χιλιόμετρα του “VOLGA ROUTE”, ενώ οι πόλεις Saratov, Syzran και Samara δέχτηκαν την επίσκεψή μου, διευρύνοντας έτσι τον κύκλο γνωριμίας μου με τα παραποτάμια αστικά κέντρα του μεγάλου ρώσικου ποταμού. 
 
Όμως, η οδήγηση στους επαρχιακούς οδικούς άξονες που ένωναν τις παραπάνω πόλεις αποδείχθηκε ένας εφιάλτης, αφού ήταν κυκλοφοριακά κορεσμένοι και σε πολλές περιπτώσεις αναγκάστηκα να βγω εκτός δρόμου για να αποφύγω την μετωπική σύγκρουση! Ρώσος στο τιμόνι, ο Χάρος σε ζυγώνει!   
Οι πόλεις Σαράτοφ και Σαμάρα που μού πρόσφεραν στέγη, είχαν θεμελιωθεί με μόλις 4 χρόνια διαφορά: η Σαμάρα ξεκίνησε την ζωή της το 1586 και η Σαράτοφ το 1590. Αποδείχθηκαν ωστόσο δυο πόλεις με αδιάφορη «προσωπικότητα», χωρίς κάποιο σημαντικό αρχιτεκτονικό αξιοθέατο -μοιραία λοιπόν δεν με συγκίνησαν διόλου. 
Σημείο αναφοράς των δυο παραποτάμιων αστικών κέντρων αποτελούσαν οι πεζοδρομημένες περιοχές δίπλα στον Βόλγα. Τις απογευματινές και πρώτες βραδυνές ώρες, οι παρόχθιοι πεζόδρομοι «πλημμύριζαν» από ντόπιους που αποζητούσαν την χαλάρωση και την ηρεμία σουλατσάροντας δίπλα στα ασάλευτα νερά του Βόλγα -μαζί τους κι εγώ! Ήταν μια ζωντανή εικόνα-φιέστα της ρώσικης καθημερινότητας που τόσο μου άρεσε. Απ’ όλα είχε το πανηγύρι: καφέ, μπύρα, φαγητό στο πόδι, πολύχρωμα παιχνίδια για τα παιδιά, υπαίθριους πωλητές, εμπνευσμένους μουσικούς…
Και στον αντίποδα η αρχοντική Καζάν. Πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, με καρτερούσε 520 χλμ. βορειότερα και μου έκλεψε την καρδιά! Γεμάτη από μοναδικά μνημεία Ιστορίας και πολιτισμού, η Καζάν αποτελεί το λίκνο του πολιτισμού των Τατάρων και περιλαμβάνεται στην λίστα της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.  
Η πολύχρωμη Καζάν μετρά πάνω από μια χιλιετία ζωής και ανέκαθεν ήταν ένα πρότυπο ειρηνικής συμβίωσης Χριστιανών και Μουσουλμάνων. Απόδειξη αποτελεί άλλωστε το γεγονός πως στην Καζάν (στο χώρο του συγκροτήματος Kazan Kremlin) ορθώνεται το γαλανόλευκο τζαμί Kul-Sharif, το μεγαλύτερο τζαμί της Γηραιάς ηπείρου -ανεγέρθηκε το 2005.
Κτισμένος σ’ ένα λόφο με πανοραμική θέα τον Βόλγα, ο εκτεταμένος χώρος του Kazan Kremlin φιλοξενεί επίσης πίσω από τα τείχη του μερικά από τα σημαντικότερα θρησκευτικά, ιστορικά και κυβερνητικά αρχιτεκτονήματα της πολιτείας του Βόλγα. Το Kazan Kremlin αποτελεί την ιδανική αφετηρία για να ξεκινήσει κάποιος την επίσκεψή του εδώ στην κοιτίδα του ταταρικού πολιτισμού. 
Στην Καζάν παρέμεινα δυο ολόκληρες μέρες, χρονικό διάστημα που αποδείχθηκε αρκετά λίγο για να γνωρίσω σε βάθος τα καλαίσθητα μνημεία και την τοπική αρχιτεκτονική παράδοση της πόλης. Με επίκεντρο τον κεντρικό εμπορικό πεζοδρομο Ulitsa Profsoyuznaya και την αστική λίμνη Kaban Lake, ολοκλήρωσα εντέλει την επιδερμική γνωριμία μου με την Καζάν, αποτυπώνοντας στα μύχια του μυαλού μου μοναδικές εικόνες και εμπειρίες της ομορφότερης πολιτείας του “VOLGA ROUTE”.