Αφιέρωμα: Περίεργοι και μοναδικοί φωτεινοί σηματοδότες πεζών ανά τον κόσμο

Από τους Αντιρίξ & Συμφωνίξ, σε βίκινγκ, anime και ανατολικογερμανικά ανθρωπάκια
Περίεργοι φωτεινοί σηματοδότες του κόσμου
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

4/1/2024

Πρόσφατα, για να τιμήσει η Βαρκελώνη τον τοπικό δημιουργό κόμικς Francisco Ibanez, υπεύθυνο για τους χαρακτήρες Mortadelo & Filemon, γνωστούς σε εμάς ως Αντιρίξ & Συμφωνίξ, παρουσίασε τέσσερις μοναδικούς φωτεινούς σηματοδότες για πεζούς, με τις φιγούρες των δυο ηρώων, δίνοντας ιδιαίτερο αέρα στην ισπανική πόλη, κάτι που έχουμε δει κατά καιρούς να γίνεται ανά τον κόσμο με πρωτότυπα αποτελέσματα.

Οι μυθικοί κωμικοί χαρακτήρες Mortadelo και Filemón -Αντιρίξ και Συμφωνίξ "ελέγχουν" ήδη την κυκλοφορία σε τέσσερα φανάρια στη Βαρκελώνη, με το πρώτο από αυτά να βρίσκεται στη συμβολή των οδών Treball και Concili de Trento, στη συνοικία Sant Martí, όπου έζησε ο κομίστας Ibáñez. Το συγκεκριμένο κόμικς είναι από τα δημοφιλέστερα ισπανικά κόμικς της ιστορίας, με πωλήσεις που έχουν ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια αντίτυπα.

Αντιρίξ και Συμφωνίξ

Στα ελληνικά, η μετάφραση σε Αντιρίξ και Συμφωνίξ έγινε για να “κλέψουν” λίγη από τη δόξα του Αστερίξ, ενώ αρχικά το κόμικ εμφανίστηκε στο περιοδικό Βαβούρα, πριν εκδοθεί αυτόνομα από τις εκδόσεις Όσκαρ Πρες (1987) και Εκδόσεις Παπαχρυσάνθου (1989-1990).

Αντιρίξ και Συμφωνίξ

Τα φανάρια στη Βαρκελώνη παρουσίασε ο ίδιος ο δήμαρχος της πόλης, Jaume Collboni, με την οικογένεια του σχεδιαστή να έχει δώσει το πράσινο φως. Μια καλαίσθητη και έξυπνη κίνηση, που μας δίνει ελπίδες να δούμε και εμείς κάποια στιγμή φανάρια φόρο-τιμή στα “μπαντιλίκια”!

Όμως η Βαρκελώνη δεν είναι η μόνη πόλη του κόσμου με πρωτότυπους “Σταμάτη και Γρηγόρη”, καθώς αρκετές είναι οι περιπτώσεις μοναδικών φιγούρων, από τη Δύση έως την Ανατολή.

ampelmännchen

Ίσως η πιο γνωστή πρωτότυπη φιγούρα φωτεινού σηματοδότη βρίσκονται στη Γερμανία, και ονομάζεται Ampelmännchen (ανθρωπάκι του φωτεινού σηματοδότη). Οι συγκεκριμένες φιγούρες δημιουργήθηκαν το 1961 από τον Ανατολικογερμανό Karl Peglau πριν την επανένωση της Γερμανίας το 1990, αποκτώντας cult status μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Πριν τα ανθρωπάκια που δημιούργησε ο Peglau, οι φωτεινοί σηματοδότες για τους πεζούς ήταν ίδιοι με εκείνους για τα οχήματα. Είχαν δηλαδή μόνο τυποποιημένα χρώματα, όπως των αυτοκινήτων: πράσινο, κίτρινο / πορτοκαλί και κόκκινο, χωρίς κάποια ανθρώπινη φιγούρα.

ampelmännchen

Ο Peglau έλαβε υπόψη του πως τα χρώματα μόνο δυσκόλευαν τους χρήστες με αχρωματοψία, αλλά και το ότι οι σηματοδότες των πεζών ήταν πολύ μικροί, με αδύναμους λαμπτήρες που δεν έφεγγαν ικανοποιητικά στον δυνατό ήλιο. Πρότεινε να διατηρηθούν τα τρία χρώματα και παράλληλα να εισαχθούν διαισθητικά σχήματα για κάθε έγχρωμο φως. Για να φαίνονται καλύτερα, τα δύο ανθρωπάκια του Peglau (το κίτρινο εγκαταλείφθηκε καθώς κρίθηκε μη απαραίτητο για τις ταχύτητες διέλευσης των πεζών) είχαν μεγάλες διαστάσεις, ενώ ξεχώριζαν από το… καπέλο που φορούσαν.

Karl Peglau

Η γραμματέας του Peglau, Anneliese Wegner σχεδίασε το Ampelmännchen σύμφωνα με τις υποδείξεις του. Η αρχική ιδέα προέβλεπε το Ampelmännchen να έχει δάχτυλα, αλλά η ιδέα αυτή εγκαταλείφθηκε λόγω τεχνικών δυσκολιών με τον φωτισμό. Ωστόσο, το "ζωηρό", "χαρούμενο" και ενδεχομένως "μικροαστικό" καπέλο του άνδρα - εμπνευσμένο από μια καλοκαιρινή φωτογραφία του Erich Honecker με ψάθινο καπέλο διατηρήθηκε. Το Ampelmännchen παρουσιάστηκε επίσημα στις 13 Οκτωβρίου 1961 στο Βερολίνο, ενώ αποδείχθηκε τόσο δημοφιλές που έγινε μέρος της εκπαίδευσης για την οδική ασφάλεια των παιδιών στις αρχές της δεκαετίας του '80, με το Υπουργείο Εσωτερικών της Ανατολικής Γερμανίας να “ζωντανεύει” τις δύο φιγούρες των φωτεινών σηματοδοτών ως ομιλούντες χαρακτήρες.

ampelmännchen

Εν τέλει, τα ανθρωπάκια του Peglau εξελίχθηκαν σε σύμβολο του Βερολίνου αλλά και της Γερμανίας, και σήμερα υπάρχει εταιρεία που παράγει δεκάδες τουριστικά προϊόντα με τα σήματα των Ampelmännchen, δημιουργώντας τεράστιο τζίρο από αυτά.

Αάρχους

Μια κόμη πόλη που περηφανεύεται για τα δικά της μοναδικά φανάρια πεζών είναι το Aarhus της Δανίας, όπου το 2019 ο Δήμος εισήγαγε φωτεινούς σηματοδότες για τους πεζούς με φιγούρες Βίκινγκ σε 17 σημεία της πόλης. Τα φανάρια Βίκινγκ σημαδεύουν τη στενή σχέση της δεύτερης πόλης της Δανίας με τους θρυλικούς Σκανδιναβούς θαλασσοπόρους και πολεμιστές. Η ιδέα προήλθε από τον δημοτικό σύμβουλο στο τμήμα πολεοδομίας του Άαρχους, Bünyamin Simsek, που ήθελε να ενισχύσει την ταυτότητα των κατοίκων του Aarhus και να τονίσει τη σύνδεση της πόλης με τους Βίκινγκς. Όπως αναφέρει ο Simsek, το παρελθόν των Βίκινγκς της Δανίας αντικατοπτρίζεται στους δρόμους του Άαρχους, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις έχουν διατηρήσει τη χάραξη που υπήρχε πριν από 1.000 και πλέον χρόνια. Η ιδέα έγινε πραγματικότητα με τη βοήθεια του μουσείου ιστορίας και αρχαιολογίας Moesgaard. "Πολλές πόλεις της Δανίας είχαν αξιοσημείωτη σημασία στην εποχή των Βίκινγκς, αλλά καμία άλλη εκτός από το Άαρχους δεν έχει διατηρήσει τη γεωγραφική τους διάταξη από τότε. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε δρόμους που ονομάζονται Graven (Η τάφρος) και Volden (Η οχύρωση)", δήλωσε ο διευθυντής του Μουσείου Moesgaard Lars Krants. "Με έναν λογικό προϋπολογισμό, μπορούμε να αλλάξουμε επιλεγμένες διαβάσεις πεζών και να δημιουργήσουμε αξία τόσο για τους τουρίστες όσο και για τους κατοίκους του Άαρχους."

Astro Boy

Στην Ιαπωνία, την πατρίδα του Anime και των Manga, το 2014 η Yokohama επέλεξε να τιμήσει τον εμβληματικό χαρακτήρα Astro Boy (γνωστό στην Ιαπωνία ως Mighty Atom), της ιαπωνικής σειράς κόμικς του Osamu Tezuka που ξεκίνησε να εκδίδεται το 1952. Η σειρά έγινε μια από τις πιο επιτυχημένες σειρές manga και anime στον κόσμο, με τους 23 τόμους της να έχουν πουλήσει συνολικά πάνω από 100 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Η σειρά έχει συμπεριληφθεί σε πολλές λίστες με τα καλύτερα anime όλων των εποχών και έχει εμπνεύσει πολλούς άλλους δημιουργούς στη δημιουργία manga. Τα φανάρια της Yokohama βρίσκονται στην περιοχή Sagami -περιοχή γνωστή και ως “πόλη των ρομπότ”, που με αυτό τον τρόπο θέλει να προωθήσει τις ρομποτικές βιομηχανίες της.

LGBT σηματοδότες

Τέλος, μέσα στις πολλές ακόμα ιδιαίτερες δημιουργίες όσον αφορά στους φωτεινούς σηματοδότες πεζών στον κόσμο, βρίσκονται και τα LGBTQ+ Friendly φανάρια της Αυστρίας που εμφανίστηκαν πρόσκαιρα στη Βιέννη το 2015, φανάρια που οδήγησαν σε οργισμένες αντιδράσεις και απειλές για μηνύσεις από συντηρητικά πολιτικά κόμματα. Σε αυτά φαίνονται ζεύγη φιγούρων, με ορισμένα να απεικονίζουν άνδρα και γυναίκα, ενώ άλλα έχουν δυο γυναίκες, και άλλα δυο άντρες. Όλα τα ζευγάρια συμπληρώνονται από καρδούλες. Τα συγκεκριμένα φανάρια παρέμειναν σε λειτουργία μόνο για ένα μήνα, στα πλαίσια των εκδηλώσεων της πόλης για την ισότητα, την ανεκτικότητα και τη συμπερίληψη.

Φανάρια Miffy στην Ουτρέχτη

Οι Δανοί, οι Γερμανοί, οι Ισπανοί και οι Ιάπωνες -μεταξύ άλλων- έδειξαν τον δρόμο. Σειρά τώρα έχει η Ελλάδα, με φωτεινούς σηματοδότες πεζών που θα απεικονίζουν αρχαίους πολεμιστές, κομπλέ με ακόντιο, κοντό ξίφος, ασπίδα και περικεφαλαία, και κόρες που κουβαλούν στάμνες στα χέρια τους. Εμείς μια ιδέα ρίχνουμε -όπως και με τους ήρωες από τα μπαντιλίκια. Ώρα να πάρουν το θέμα στα χέρια τους οι τοπικές αρχές.

Volonaut Airbike: Με 760.000 ευρώ δεν θα ξανά κολλήσεις στον Κηφισό!

Είναι πανάκριβο, ζυγίζει 30 κιλά και πετάει με 100 χλμ/ώρα
Volonaut
Από τον

Παύλο Καρατζά

20/8/2025

Ένας Πολωνός εφευρέτης παρουσιάζει το Volonaut Airbike – μια “ιπτάμενη μοτοσυκλέτα”. Εξαιρετικά ελαφριά και με μίνι τουρμπίνα, θα πετάει με ταχύτητα 100 χλμ/ώρα και όλα αυτά με μόλις 760.000 ευρώ!

Ο Tomasz Patan, εφευρέτης και επιχειρηματίας start-up από την Πολωνία, έχει ήδη γίνει γνωστός με το Jetson One. Η τελευταία του κατασκευή, το Volonaut Airbike, είναι ακόμα ελαφρύτερη και ακόμα πιο ριζοσπαστική. Θυμίζει αεροσκάφη από ταινίες επιστημονικής φαντασίας.

Το Volonaut Airbike κινείται από μια κεντρική μίνι τουρμπίνα που λειτουργεί με κηροζίνη, πετρέλαιο ή βιοκαύσιμο. Ο Tomasz Patan δεν θέλει να αποκαλύψει ακόμα τις ακριβείς τεχνικές λεπτομέρειες. Αρχικά είχε ανακοινώσει ότι η μέγιστη ταχύτητα θα ήταν 200 km/h, αλλά στην πραγματικότητα η μέγιστη ταχύτητα έχει οριστεί στα 102 km/h – σύμφωνα με τους κανονισμούς για τα ελαφριά αεροσκάφη χωρίς άδεια, τουλάχιστον στις ΗΠΑ.

Το χαμηλό βάρος είναι ακόμα πιο σημαντικό για μια “ιπτάμενη μοτοσυκλέτα”, με το συνολικό βάρος του Volonaut Airbike να είναι μόλις 30 κιλά. Ο Tomasz Patan χρησιμοποιεί ανθρακόνημα και εξαρτήματα από 3D εκτυπωτή για να επιτύχει μια πολύ ελαφριά κατασκευή. Η σχεδίαση του Volonaut Airbike είναι μίνιμαλ με μία μόνο θέση, εκείνη του αναβάτη, το μέγιστο βάρος του οποίου πρέπει να είναι 95 κιλά.

Η απογείωση και η προσγείωσή του γίνεται με ηλεκτρονικά βοηθήματα, χωρίς να γίνονται περισσότερες λεπτομέρειες γνωστές όσον αφορά τους αισθητήρες και τις παραμέτρους που παίρνουν υπόψη.

Η θέση του αναβάτη και το τιμόνι του Volonaut Airbike θυμίζουν μοτοσυκλέτα και ο Tomasz Patan δεν χρησιμοποιεί πιλοτήριο καθώς η κατασκευή δεν έχει εκτεθειμένους έλικες.

Μόλις λίγες ημέρες πριν η Volonaut δημοσίευσε το παρακάτω βίντεο από μια δοκιμαστική πτήση με το πρωτότυπο Airbike. Ωστόσο, ένα πρακτικό πρόβλημα είναι ότι μπορεί να παραμείνει στον αέρα μόνο για 10 λεπτά το πολύ και στη συνέχεια πρέπει να προσγειωθεί για ανεφοδιασμό.

Οι προπαραγγελίες έχουν πλέον ξεκινήσει για το Volonaut Airbike, που κοστίζει 760.000 ευρώ που περιλαμβάνει και το κόστος για την εκπαίδευση πτήσης!

Όσοι πιστοί λοιπόν μισούν την κίνηση και μπορούν να διαθέσουν αυτό το τεράστιο ποσό, ζυγίζουν κάτω από 95 κιλά και είναι διατεθειμένοι ανά δέκα λεπτά να σταματάνε για ανεφοδιασμό, παρακαλώ να σπεύσουν!