Honda - Δουλεύει σε Lane Keep Assist σύστημα για μοτοσυκλέτα

Όχι μόνο θα σε επαναφέρει στη λωρίδα σου, αλλά θα στρίβει το τιμόνι αποφεύγοντας εμπόδια!
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

22/7/2022
Όπως φαίνεται από πατέντες που κατέθεσε η Honda, οι Ιάπωνες ετοιμάζουν ένα ηλεκτρονικό βοήθημα Lane Keep Assist, σύστημα που έχουμε δει μέχρι σήμερα μόνο στον χώρο του αυτοκινήτου, το οποίο σε περίπτωση που κρίνει πως ο αναβάτης έχει αφαιρεθεί και αλλάζει λωρίδα δίχως να έχει βγάλει φλας, θα παίρνει στιγμιαία τον έλεγχο για να επαναφέρει τη μοτοσυκλέτα στη λωρίδα που κινούνταν προηγουμένως.
 
Πώς θα πετύχουμε τον στόχο του Vision Zero, του οράματος τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της Honda, που κάνει λόγο για μηδενικούς (ή σχεδόν μηδενικούς όπως λέει η Ε.Ε.) θανάτους από τροχαία ατυχήματα μέχρι το 2050; Μα φυσικά με το να πάρουμε τον έλεγχο των οχημάτων από τον άνθρωπο. Ενδιάμεσο στάδιο αυτής της μεγάλης αλλαγής, αποτελούν τα ηλεκτρονικά συστήματα που “βοηθούν” τον αναβάτη να καταλάβει το λάθος του και κάποιες φορές του το διορθώνουν. 
 
Σε αυτή τη φιλοσοφία των ABS, Traction Control, Wheelie Control, Rear Lift Control, Adaptive Cruise Control και λοιπών βοηθημάτων ελέγχου, έρχεται τώρα να προστεθεί και το σύστημα Lane Keep Assist (LKAS) της Honda.
Η ιδέα είναι πως όπως και στα αυτοκίνητα, το συγκεκριμένο LKAS θα ελέγχει την κίνηση της μοτοσυκλέτας μέσω καμερών και ραντάρ, αναγνωρίζοντας τη σήμανση του δρόμου ώστε να καταλαβαίνει σε ποια λωρίδα κινείστε.
Αν για κάποιο λόγο αφαιρεθείτε και ξεκινήσετε να αλλάζετε λωρίδα, το σύστημα θα αναγνωρίζει την αθέλητη αυτή κίνηση, δίνοντας εντολή σε μια συσκευή που θυμίζει σταμπιλιζατέρ τιμονιού να επαναφέρει τη μοτοσυκλέτα στη λωρίδα που κινούνταν προηγουμένως. 
 
Πώς θα καταλαβαίνει το LKAS πως ο αναβάτης αλλάζει λωρίδα αθέλητα και όχι ηθελημένα; Μέσω ελέγχου της ροπής που ασκεί στο τιμόνι εκείνος. Αν αυτή είναι έντονη, το σύστημα θα καταλαβαίνει πως η κίνηση είναι εκούσια, αν η ροπή που ασκεί είναι μικρή, τότε η αλλαγή πορείας θα είναι ακούσια.
Το σύστημα θα μπορεί επίσης να ανιχνεύσει αν οι κινήσεις του τιμονιού προκαλούνται από ανωμαλίες του οδοστρώματος, όπου δεν θα επεμβαίνει.
Αντίθετα τώρα από τα αυτοκίνητα, όπου το σύστημα απλώς στρίβει το τιμόνι προς την επιθυμητή κατεύθυνση για να κεντράρει το όχημα πάλι στη λωρίδα, το LKAS της Honda θα χρησιμοποιεί το γυροσκοπικό φαινόμενο (countersteering) ώστε να φέρει πάλι τη μοτοσυκλέτα… στον ίσιο δρόμο.
Επιπλέον, το σύστημα θα συνδέεται και με το γνωστό μας Adaptive Cruise Control, όπου όταν εντοπίζει εμπόδιο στον δρόμο και ο αναβάτης δεν κάνει ελιγμό αποφυγής, το σύστημα θα παίρνει και πάλι τον έλεγχο, ώστε να αποφύγει το εμπόδιο, κρίνοντας μάλιστα αν πρέπει να το αποφύγει από αριστερά ή από δεξιά.
 
Μόλις τώρα το σύστημα καταλάβει πως ο αναβάτης προσπαθεί να ανακτήσει τον έλεγχο, θα απενεργοποιείται, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στον ανθρώπινο παράγοντα.
Άλλωστε το συγκεκριμένο σύστημα δεν έχει σχεδιαστεί για να παίρνει τον έλεγχο –τουλάχιστον όχι ακόμα-, αλλά για να “ξυπνά” τον αφηρημένο αναβάτη, αφήνοντας τον κατόπιν να βγάλει εκείνος “το φίδι από την τρύπα”.
 
Φανταστείτε το συγκεκριμένο σύστημα στην Ελλάδα. Με τις σβησμένες λωρίδες στην άσφαλτο και με τον αναβάτη σε μια συνεχή διήθηση. Ναι, δεν έχει νόημα, όμως θα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό πως συστήματα όπως το LKAS και το Adaptive Cruise Control έχουν σχεδιαστεί να παίζουν συμβουλευτικό ρόλο στην εποχή μας -όπου μπορούν να τον διαδραματίσουν, όπως πχ. σε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που δεν πήζει στην κίνηση- αλλά αποτελούν στοιχεία του παζλ της υποχρεωτικής αυτόνομης οδήγησης που θα υλοποιηθεί στο μέλλον.
Η Honda πειραματίζεται εδώ και καιρό με την αυτόνομη οδήγηση σε μοτοσυκλέτες, έχοντας παρουσιάσει το Riding Assist το 2017 (βίντεο άνω), μια concept μοτοσυκλέτα που ισορροπεί μόνη της με τη βοήθεια γυροσκοπίων και μπορεί να ακολουθεί τον αναβάτη της σαν... σκυλάκι.
Μάλιστα το συγκεκριμένο concept συνεχίζει να εξελίσσεται, σε ηλεκτρική έκδοση ως Riding Assist-e, ενώ στα τέλη του 2021 η Honda παρουσίασε μια ακόμα πιο  εξελιγμένη μορφή του συστήματος (βίντεο άνω), όπου βλέπουμε ένα Vultus να ισορροπεί με γυροσκόπια, και να κινείται αυτόνομα μπροστά όσο και με όπισθεν, αλλά και να κάνει μανούβρες -η αποφυγή εμποδίου που λέγαμε στο LKAS.
Να θυμίσουμε την υποχρεωτική εφαρμογή ABS & CBS στην Ε.Ε. σε όλα τα δίτροχα και τετράτροχα οχήματα, αλλά και την υποχρεωτική υιοθέτηση από τον Ιούλιο του 2022 του συστήματος Intelligent Speed Assistance (ISA) για την πώληση καινούργιων αυτοκινήτων, το οποίο σε πρώτο στάδιο θα είναι συμβουλευτικό, προειδοποιώντας τους οδηγούς πως υπερβαίνουν τα όρια ταχύτητας τα οποία θα ανιχνεύει με κάμερες ή GPS, αλλά στη δεύτερη φάση αναμένεται να κλείνει αυτόματα το γκάζι, δίχως ο οδηγός να μπορεί να το παρακάμψει. Στην ίδια κατεύθυνση υποχρεωτικό από τον Ιούλιο έγινε και το σύστημα Lane Keep Assist, για την ώρα και πάλι μόνο στα αυτοκίνητα.
Ένα-ένα τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν στη θέση τους. Το Vision Zero μπορεί να έχει σχετικά μακρινό ορίζοντα (το 2050), όμως τα ηλεκτρονικά βοηθήματα που στοχεύουν στην εξάλειψη των τροχαίων ατυχημάτων είναι ήδη εδώ, και θα συνεχίσουν να αυγατίζουν στο εγγύς μέλλον, με εφαρμογή που παραδοσιακά ξεκινά από τον χώρο των τετράτροχων, και κατόπιν περνά και στις μοτοσυκλέτες.

Yamaha: Κατοχύρωσε πατέντα για αερόσακο σε μοτοσυκλέτα

Νέα διπλώματα ευρεσιτεχνίας δίνουν λύσεις σε ένα παλιό πρόβλημα
Yamaha αερόσακος 2025 πατέντα
Από το

motomag

30/4/2025

Πατέντες δείχνουν πως η Yamaha εργάζεται πάνω στην εξέλιξη των αερόσακων θέλοντας να τους ενσωματώσει σε μοτοσυκλέτες της με στόχο να βελτιωθεί η πιθανότητα επιβίωσης του αναβάτη σε τροχαίο ατύχημα.

Στην αυτοκινητοβιομηχανία οι αερόσακοι έχουν αποδείξει την αξία τους στη σωτηρία οδηγού και επιβατών και έχουν καθιερωθεί ως το κυριότερο δευτερεύον σύστημα παθητικής ασφαλείας που υποστηρίζει στο μέγιστο το βασικό, τη ζώνη ασφαλείας- χωρίς αυτή ο αερόσακος μπορεί να γίνει ακόμη και απειλητικός για τη ζωή του οδηγού και των υπόλοιπων επιβαινόντων.

Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικών Μεταφορών των ΗΠΑ (NHTSA), περισσότερες από 50.000 ζωές σώθηκαν από τους αερόσακους μόνο στις ΗΠΑ μεταξύ 1987 και 2017. Παγκοσμίως, εκτιμάται ότι αποτρέπουν περίπου 70.000 θανάτους κάθε χρόνο, ένα νούμερο που είναι λογικά πολύ μεγαλύτερο στην πραγματικότητα.

Yamaha αερόσακος 2025 πατέντα

Ωστόσο, ενώ τα αυτοκίνητα εξοπλίζονται εδώ και καιρό υποχρεωτικά με αυτή την τεχνολογία, οι αερόσακοι έχουν μια εξειδικευμένη ύπαρξη στην ενσωμάτωσή τους στις μοτοσυκλέτες- με εξαίρεση το Honda Gold Wing που διατίθεται με αερόσακο. Τους συναντάμε συνήθως ως μέρος του τεχνικού ρουχισμού του αναβάτη.

Τώρα και η Yamaha μπαίνει στο παιχνίδι με μια νέα ιδέα γύρω από την εφαρμογή του αερόσακου στα δίκυκλα σε συνδυασμό με αισθητήρες. Οι μοτοσυκλέτες διαφέρουν θεμελιωδώς από τα αυτοκίνητα σε πολλές πτυχές που σχετίζονται με την ασφάλεια. Ως αποτέλεσμα, ένας αερόσακος μοτοσυκλέτας πρέπει να αντιδρά πολύ πιο γρήγορα και να ενεργοποιείται με μεγαλύτερη ακρίβεια από τον αντίστοιχο αερόσακο αυτοκινήτου. Επιπλέον, οι κινήσεις μιας μοτοσυκλέτας σε περίπτωση ατυχήματος είναι πιο πολύπλοκες - εκτός από την καθαρή επιβράδυνση, παίζουν ρόλο και οι κινήσεις κλίσης και περιστροφής. Συνεπώς, το σύστημα αισθητήρων πρέπει να επεξεργάζεται σημαντικά περισσότερες πληροφορίες προκειμένου να διασφαλίζεται η ενεργοποίηση χωρίς σφάλματα. Αυτά τα τεχνικά εμπόδια ευθύνονται εν μέρει για το γεγονός ότι η Gold Wing της Honda παραμένει μέχρι στιγμής η μόνη μοτοσυκλέτα παραγωγής με αερόσακο.

Η Yamaha κατέθεσε μια πατέντα που αφορά ειδικά τη βελτίωση της τεχνολογίας αισθητήρων για τους αερόσακους στις μοτοσυκλέτες. Η τεχνολογία περιλαμβάνει τη χρήση δύο αισθητήρων επιτάχυνσης - συγκρίσιμων με τις μονάδες αδρανειακής μέτρησης (IMU) αλλά το κυριότερο είναι ότι ο ένας από τους αισθητήρες τοποθετείται μπροστά από το κέντρο βάρους της μοτοσυκλέτας και ο άλλος πίσω από αυτό. Αυτό επιτρέπει στο σύστημα να ανιχνεύει με ακρίβεια την κίνηση σε τρεις διαστάσεις - οριζόντιες, πλευρικές και κατακόρυφες.

Yamaha αερόσακος 2025 πατέντα

Η διάταξη αυτή επιτρέπει στη μονάδα ελέγχου να ανιχνεύει μια πιθανή σύγκρουση και την κατεύθυνσή της ιδιαίτερα γρήγορα και αξιόπιστα. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για την ενεργοποίηση του αερόσακου σε κλάσματα του δευτερολέπτου - πριν ο ίδιος ο αναβάτης προσκρούσει σε εμπόδιο.

Η Yamaha R1 στο επίκεντρο

Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι η Yamaha χρησιμοποιεί ως μοντέλο αναφοράς στα σχέδια ευρεσιτεχνίας μια supersport μοτοσυκλέτα, τη YZF-R1 όπου η πρόκληση είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Η σπορ θέση οδήγησης, με κλίση προς τα εμπρός, σημαίνει ότι το κεφάλι του αναβάτη βρίσκεται πολύ κοντά στο μπροστινό μέρος της μοτοσυκλέτας.

Η επιλογή του συγκεκριμένου μοντέλου από τη Yamaha ως παράδειγμα θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη ότι ο ιαπωνικός κατασκευαστής είναι πρόθυμος να αντιμετωπίσει τα πιο σύνθετα σενάρια ενσωμάτωσης αερόσακων - και να μην επικεντρωθεί μόνο σε μοτοσυκλέτες τουρισμού ή πόλης. Ωστόσο οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν για να κατοχυρώσουν τις πατέντες τους και δίκυκλα στα σχέδια που μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με την τελική εφαρμογή.

Tricity με αερόσακο;

Εκτός από το R1, η πατέντα δείχνει επίσης το τρίτροχο σκούτερ Tricity της Yamaha με σύστημα αερόσακου. Όπως έχετε διαβάσει και εδώ η Autoliv παρουσίασε επίσης ένα πρωτότυπο αερόσακου σε ένα Piaggio MP3, άμεσο ανταγωνιστή του Tricity, σε εμπορικές εκθέσεις το 2023. Φαίνεται ότι οι κατασκευαστές προσδοκούν ιδιαίτερα υψηλές δυνατότητες από τα αστικά οχήματα που είναι προσανατολισμένα στην ασφάλεια.

Συμπερασματικά το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της Yamaha δείχνει ότι η ανάπτυξη των αερόσακων για μοτοσυκλέτες συνεχίζει στον δρόμο της εξέλιξης - με έμφαση στην έξυπνη τεχνολογία αισθητήρων και την αλγοριθμική ακρίβεια. Ωστόσο, ένα πράγμα είναι σαφές: αν ο αερόσακος σε δύο τροχούς πρόκειται να έχει πραγματικότητα στο μέλλον, αυτό ακριβώς το είδος προσέγγισης -η εξέλιξη των αισθητήρων- είναι απαραίτητο για να ξεπεραστούν τα τεχνικά εμπόδια. Οι κάμερες (ή ραντάρ), σε συνδυασμό ίσως με λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτό.