James Parker - Σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα ο σχεδιαστής της ανάρτησης του Yamaha GTS1000

Αγωνιζόμενος, ανήσυχος και εφευρετικός μηχανικός
James Parker RADD
Κώστα Γκαζή
Από τον

Κώστα Γκαζή

20/7/2023

Στις 11 Ιουλίου του 2023, σε ηλικία 76 ετών, απεβίωσε ο James Parker, 10 ημέρες αφότου τον είχε χτυπήσει αυτοκίνητο την ώρα που περπατούσε, κοντά στο σπίτι του στη Santa Fe. Ο Αμερικανός μηχανολόγος και σχεδιαστής ήταν γνωστός για το επαναστατικό μπροστινό σύστημα μοτοσυκλέτας RADD που βγήκε σε μαζική παραγωγή στη Yamaha GTS1000 το 1993.

Ο Parker μεγάλωσε στην Καλιφόρνια αλλά και στην Ινδία, ενώ σπούδασε Design στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη δεκαετία του 1970 υπήρξε συνιδρυτής σε εταιρεία αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στη Santa Fe, όμως η μεγάλη του αγάπη ήταν η μοτοσυκλέτα, όντας κι ο ίδιος φανατικός αναβάτης, αγωνιζόμενος και σχεδιαστής πρωτότυπων μηχανολογικών εφαρμογών.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ίδρυσε την εταιρεία Rationally Advanced Design Development (RADD), ήτοι Λογικά Προηγμένη Σχεδιαστική Εξέλιξη, με κύριο στόχο την εξέλιξη και την προώθηση ενός επαναστατικού μπροστινού συστήματος ανάρτησης και διεύθυνσης για μοτοσυκλέτα.

Elf-X

Κύρια έμπνευση του Parker στον σχεδιασμό του RADD -που διαχώριζε τα συστήματα ανάρτησης και διεύθυνσης μπροστά-, ήταν η πρωτότυπη Elf X του Γάλλου σχεδιαστή Andre de Cortanze. Ο Cortanze με το δικό του επαναστατικό σύστημα ανάρτησης-διεύθυνσης είχε δηλώσει πως είχε 4 στόχους: να χαμηλώσει το κέντρο βάρους, να προσδώσει φυσικά χαρακτηριστικά αντί-βύθισης (antidive) στο σύστημα, να μειώσει το βάρος και να την ενσωματώσει στο πλαίσιο. Οι δευτερεύοντες στόχοι ήταν η επίτευξη του ιδανικού 50/50 στην κατανομή βάρους μπροστά και πίσω, η μείωση της οπισθέλκουσας (Cx), και η ταχύτερη αλλαγή τροχών -κυρίως για αγωνιστική χρήση. Επιπλέον βελτιωμένη ήταν η ροή αέρα στο ψυγείο και ρυθμιζόμενη η γεωμετρία της ανάρτησης και του συστήματος διεύθυνσης.

RADD

Επιστρέφοντας στον Αμερικανό σχεδιαστή, ο Parker κατέθεσε τις πρώτες του πατέντες το 1983, και παρουσίασε το σύστημα RADD σε πρωτότυπη μορφή το 1984. Ο ίδιος ανέφερε ως πλεονεκτήματα του συστήματος του την βελτιωμένη ακαμψία απέναντι στο συμβατικό πιρούνι -που ενεργεί ως μοχλός στο πλαίσιο, πολλαπλασιάζοντας τα φορτία-, με το RADD να μην υποφέρει από παρόμοια συμπεριφορά, αφού ουσιαστικά αποτελεί τμήμα του πλαισίου.

James Parker RADD

Ο Parker ευτύχησε να δει το σύστημα RADD να περνά σε μαζική παραγωγή, μέσω της sport-touring μοτοσυκλέτας Yamaha GTS1000 που ξεκίνησε να πωλείται το 1993, φέροντας πλαίσιο που η Yamaha ονόμαζε Omega (Ωμέγα) λόγω του σχήματος του σε συνδυασμό με τα ψαλίδια εμπρός και πίσω. Η GTS1000 έφερε τετρακύλινδρο εν σειρά κινητήρα από FZR1000, με μειωμένη απόδοση 100 hp, ενώ διέθετε ηλεκτρονικό ψεκασμό και ABS.

Δυστυχώς, παρά τα εντυπωσιακά για την εποχή χαρακτηριστικά της, η GTS απέτυχε εμπορικά -κυρίως λόγω της πολύ υψηλής τιμής της-, και σταμάτησε να πωλείται στις Η.Π.Α. το 1994, ενώ παρέμεινε στην παραγωγή στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι το 1999.

James Parker RADD

Θυμίζουμε πως πριν η Yamaha παρουσιάσει το GTS1000, είχε δείξει στο Tokyo Motor Show του 1989 την φουτουριστική πρωτότυπη μοτοσυκλέτα Morpho (και το 1991-1992 τη Morpho II), που χρησιμοποιούσε το RADD, και είχε ρυθμιζόμενο τιμόνι, ρυθμιζόμενα μαρσπιέ και ρυθμιζόμενη σέλα.

James Parker RADD

Το σύστημα RADD είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, καθώς το μονόμπρατσο ψαλίδι δεν επέτρεπε τη χρήση και δεύτερου δίσκου μπροστά, ενώ για να βοηθήσει την πέδηση σε κάποια από τα πρωτότυπα δίκυκλα του που φόρεσαν το σύστημα, ο Αμερικανός τοποθέτησε και δεύτερη δαγκάνα μπροστά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το GTS1000 διέθετε εξαπίστονη δαγκάνα μπροστά για τον ίδιο σκοπό.

James Parker RADD

Η σχεδιαστική δουλειά του Parker δεν περιορίστηκε όμως στο RADD, έχοντας σχεδιάσει κι ένα εναλλακτικό σύστημα οπίσθιας ανάρτησης, διαφορετικό από το paralever της BMW, ένα σύστημα κίνησης μοτοσυκλέτας και στους δυο τροχούς, ημί-ενεργητικές αναρτήσεις, και το πλαίσιο της ηλεκτρικής Mission R που κυριάρχησε στο Πρωτάθλημα TTXGP/FIM του 2011, μεταξύ άλλων.

James Parker RADD

Πολλές από τις πρωτότυπες μοτοσυκλέτες του Parker βρίσκονται ως εκθέματα στο Advanced Design Center του Barber Vintage Motorsports Museum στο Birmingham της Alabama

Ετικέτες

RedBull Romaniacs 2η μέρα: Νίκη Lettenbichler στην 5η θέση ο Κίμωνας: Σκληρό Enduro με Yamaha Tenere!

Απίστευτο: Ισοφάρισαν μέχρι δευτερόλεπτο Καράμπελας-Gordinne
RedBull Romanicas 2η μέρα: Νίκη Lettenbichler στην 5η θέση ο Κίμωνας: Σκληρό Enduro με Yamaha Tenere!
Θάνο Αμβρ. Φελούκα
Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

24/7/2025

Οι διοργανωτές είπαν πως εχθές έκαναν την δυσκολότερη εκκίνηση στο Romaniacs οδηγώντας στο ασφαλές συμπέρασμα πως η σημερινή ημέρα θα ήταν το πολύ ίση σε βαθμό δυσκολίας. Κανείς δεν περίμενε πως θα ήταν πολύ δυσκολότερη!

Κροκάλα και μπόλικη πέτρα, στενά μονοπάτια που κολλάνε Enduro και αν κόψεις με το Tenere των 200ων κιλών θα δυσκολευτείς διπλά, γλιστερά κατεβάσματα, μέχρι κορμοί και εμπόδια που το σκέφτεσαι με το Enduro και δύσκολα το επιχειρείς με Adventure. Κι όμως η σημερινή διαδρομή της Adventure Ultimate κατηγορίας ήταν πιο κοντά στην Gold από εχθές, σε βαθμό δυσκολίας!

Χαρακτηριστικό του υψηλότατου ανταγωνισμού και του επιπέδου που επικρατεί, είναι πως μετά από δέκα σημεία ελέγχου και τρεις ώρες καθαρού αγώνα, ο Κίμωνας έκανε ΑΚΡΙΒΩΣ ίδιο χρόνο έως επίπεδο δευτερολέπτου, με τον Greg Gordinne ισοβαθμώντας στην 5η θέση!

Οι διοργανωτές αναφέρουν πως είναι πολύ σπάνιο σε πολυήμερους αγώνες να φτάνεις σε μία ημέρα να γράφεις έως το ίδιο δευτερόλεπτο, πόσο μάλιστα στην συγκεκριμένη κατηγορία.

Νικητής σήμερα στην Adventure Ultimate ήταν ο Jonny Walker, μόλις για δύο δευτερόλεπτα απέναντι στον Pol Tarres, χαρακτηριστικό του πώς οδήγησαν όλη την ημέρα!

Στην τρίτη θέση, ο αναβάτης της ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ, ο Ρουμάνος Krisztian Tompa, ομόσταυλος του Κίμωνα και πολυπρωθλητής Ρουμανίας στο Motocross. Μόλις δύο λεπτά από τους κορυφαίους της κατηγορίας, που έχουν πολύ περισσότερη εμπειρία στις μεγάλες μοτοσυκλέτες, είναι μία επίδοση που μαρτυρά πως ο Tompa προπονήθηκε πολύ στην προετοιμασία του για το Romaniacs. Έκανε πραγματική δουλειά και επιβεβαιώνει την επιλογή της ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ να επενδύσει επάνω του. Η φυσική ταχύτητα του Tompa που έχει εξελιχθεί από το Motocross τον βοήθησε σήμερα ακόμη περισσότερο καθώς στο κουραστικό κομμάτι με το κοπάνημα του εμπρός τροχού στις πέτρες και τα σημεία που συναντούσες ρίζες και νεροφαγώματα έχοντας μαζέψει χιλιόμετρα.

RedBull Romanicas 2η μέρα: Νίκη Lettenbichler στην 5η θέση ο Κίμωνας: Σκληρό Enduro με Yamaha Tenere!

Ο Κίμωνας κέρδιζε στα γρήγορα κομμάτια τον Gordinne, με τον οποίο γνωριζόμαστε από το KTM Adventure Rally στην Νορβηγία, και πήγαιναν με αντίστοιχο ρυθμό στα τεχνικά κομμάτια, όμως δύο πτώσεις που έκοψαν τον ρυθμό του συντάκτη μας και το γεγονός πως η διαδρομή δεν επέτρεπε προσπεράσεις, τον οδήγησαν στο ίδιο δευτερόλεπτο με τον Βέλγο!

Μπροστά τους ο Πολωνός Szczotka σε μία απίστευτη πεντάδα στη σημερινή διαδρομή του Romaniacs που αν ήταν ειδική στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Enduro θα ήταν μία σκληρή και δύσκολη ημέρα. Για την Adventure Ultimate κατηγορία όμως, σήμαινε πως θα έπρεπε να την περάσουν με μεγάλες δικύλινδρες μοτοσυκλέτες!

Σε ένα σημείο της διαδρομής ο Κίμωνας οδηγούσε σήμερα μαζί με τον Matthias Walkner που δεν αγωνίζεται αλλά ακολουθεί την διαδρομή καταγράφοντας με κάμερα και έχει γράψει ένα φανταστικό σώσιμο του Κίμωνα (λόγια του Walkner) το οποίο σίγουρα θα δούμε να παίζει τις επόμενες ημέρες στα video της διοργάνωσης.

Προς το τέλος της διαδρομής η Adventure Ultimate διασταυρώθηκε στους χωματόδρομους με την Gold και ο Κίμωνας που πήγαινε με καλό χρόνο εμπρός βρέθηκε να προσπερνά τον Lettenbichler και να κυνηγιέται για λίγο με τον Bolt πριν ο αναβάτης της Husqvarna περάσει εμπρός.

Συνολικά ταχύτερος όμως σήμερα ο Lettenbichler, με τον Bolt να είναι ο πιο γρήγορος σε άλλα δύο σκέλη εκτός από το τελευταίο!

Η στιγμή της οδήγησης με τα μεγάλα ονόματα του Enduro ήταν μαγική και ίσως αυτός ήταν ο λόγος που στο τελείωμα της ημέρας ο Κίμωνας επέλεξε να ολοκληρώσει την διαδρομή από τα μεγάλα εμπόδια και το τεράστιο άλμα, ενώ έχει εναλλακτική ακριβώς δίπλα και είναι θέμα επιλογής του αναβάτη από που θα περάσει. Ένα από τα λίγα μεγάλα, πλην των εργοστασιακών, που πέρασε αεροπορία και από το άλμα!

Χαρακτηριστικό εδώ VIDEO του αναβάτη του αγγλικού εξειδικευμένου site Enduro21, του Jonathan Pearson, που του επίσης συμμετέχει στην ίδια κατηγορία με Tenere Rally και ήταν σαν να του έκανε σαμποτάζ η διοργάνωση καθώς έσπασε η ξύλινη εξέδρα την στιγμή της προσγείωσής του, στο κλείσιμο της ημέρας!

 

@redbullromaniacsofficial Nothing beats that #RedBullRomaniacs #endurofail #adventurebikes ♬ Jet2 Advert - ✈️A7-BBH | MAN 🇬🇧

 

Στην Gold κατηγορία την τρίτη θέση πήρε ο Mario Roman, στην Silver ο Eddie Karlsson κάνοντας την διαφορά με το Star και ακολουθούμενος από Justin Elizondo και Kornel Ott.

Στην Bronze την τριάδα σχημάτισαν ο Diego Chang ακολουθούμενος από τον Γερμανό Kevin Gallas που να σημειώσουμε πως συμμετέχει με Tenere Rally γράφοντας την διαδρομή των Enduro, ενώ τους περνούσε και στον Πρόλογο με τον κόσμο να τον αποθεώνει. Έχει κερδίσει την κατηγορία στο παρελθόν επίσης με Tenere και είναι φαβορί και για φέτος. Στην τρίτη θέση ο Κινέζος Xing Yang.

Στην Iron ο Alexander Petroiu, με τον Fabio Carvalho και τον Mark Newton να ακολουθούν και στην Atom η τριάδα αποτελείται από Dmitriy Reznitskiy, Carlos Gracida και Justin Short.

Αμετακίνητα πρώτος με τεράστια διαφορά ο Sam Sunderland στην Adventure Light κατηγορία, 40 λεπτά από τον δεύτερο, είναι σαν να τους κάνει πλάκα. Κλείνουν την τριάδα ο Joop Nissink και Oliver Mocker.

Sebastian Dudaș, Thomas Warmuth και David Freidinger γράφουν την τριάδα της eMoto Expert με αμετακίνητη την κατάταξη στην τετράδα-κατηγορία της eMoto Hobby.

Έχοντας βρέξει σήμερα κατά διαστήματα αναμένουν πλέον όλοι μία ακόμη πιο δύσκολη ημέρα, στο μεταξύ η σημερινή κούραση θέλει μία ολόκληρη ημέρα για να σβήσει καθώς για τους περισσότερους αναβάτες είναι σαν να έχουν κάνει δύο ημέρες εντατικής γυμναστικής στο γυμναστήριο.

Είναι λοιπόν και μία ημέρα που χρειάζεται προσοχή γιατί το λάθος μπορεί εύκολα να γίνει και να ακολουθήσει μία πτώση που στις απότομες πλαγιές στα δάση της Ρουμανίας, μπορεί να είναι επώδυνη!