Panamerican Crossing 2014: Kito - Mexico

18/8/2014

Από την πρωτεύουσα Kito, τα σύνορα της Κολομβίας απείχαν μόλις 180 χλμ. βόρεια. Οδηγώντας κάτω από ένα εκνευριστικό ψιλόβροχο, ευτύχισα να αντικρίσω την συνοριακή μπάρα μετά από περίπου 2,5 ώρες. Διαβατήριο, άδεια κυκλοφορίας και οδήγησης, σφραγίδες, έντυπα και έτοιμος να εισβάλω στην πέμπτη και τελευταία νοτιοαμερικανική χώρα του Panamerican Crossing 2014. Μετά την Κολομβία ο Παναμάς, η Κεντρική Αμερική προ των πυλών…
Η διαδρομή μου στην Κολομβία άγγιζε τα 1.350 χιλιόμετρα, ενώ η κόκκινη γραμμή του χάρτη περνούσε από τις πόλεις Pasto, Cali, Medellin και Cartagena de Indias. Στην παράκτια Cartagena de Indias θα έπαιρνα ένα πλοίο για να αποβιβαστώ στον Παναμά, αφού ο οδικός άξονας "Panamericana Route" στο ύψος της πόλης Medellin, διακόπτεται προσωρινά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει οδική σύνδεση Κολομβίας - Παναμά.
Για τις τρεις επόμενες μέρες ανεβοκατέβαινα με την μαύρη ΚΤΜ στις καταπράσινες πλαγιές των Άνδεων, με την ασφάλτινη λωρίδα να μεταμορφώνεται σε μια συνεχόμενη στριφογυριστή κορδέλα. Η τοπική φύση αντίθετα, με αφόπλισε με τις ποικιλόμορφες προτάσεις της, καθώς απόκρημνα φαράγγια, πυκνοφυτεμένα δάση, μικρές κοιλάδες και καταπράσινες βουνοπλαγιές αποτελούσαν τις ψηφίδες ενός ανυπέρβλητου "φυσικού" μωσαϊκού.
Όμως, η κυριότερη έννοια μου δεν ήταν οι ιδιαιτερότητες ή οι δυσκολίες της διαδρομής, αλλά η επικινδυνότητα που έκρυβε ένα οδικό πέρασμα από την Κολομβία λόγω της αυξημένης ναρκο-εγκληματικότητας, αλλά και του εμφυλίου πολέμου που διεξάγεται τα τελευταία 40 χρόνια σε τούτη τη νοτιοαμερικανική χώρα μεταξύ των Επαναστατικών Ενόπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC) και των κυβερνητικών στρατευμάτων. Έπρεπε να φυλάγομαι δηλαδή από δυο πλευρές. Ευτυχώς, κανένας και τίποτα δεν με πείραξε…
Στην πόλη Medellin, που αποτέλεσε όλη την δεκαετία του 1980 την παγκόσμια πρωτεύουσα των ναρκωτικών, επισκέφθηκα το σπίτι όπου σκοτώθηκε το 1993 ο διαβόητος βασιλιάς της κοκαΐνης Pablo Escobar, μια από τις μεγαλύτερες εγκληματικές φυσιογνωμίες του 20ου αιώνα.
Στις ακτές της Καραϊβικής με περίμενε η απαστράπτουσα Cartagena de Indias, η πιο αυθεντική πολιτεία ισπανικής αποικιακής αρχιτεκτονικής στην ευρύτερη περιοχή. Εδώ, μετά από 26 ήμερες ταξιδιού και 8.670 χιλιόμετρα, γράφτηκε ο επίλογος του νοτιοαμερικανικού σκέλους του "Panamerican Crossing 2014".

Για να βάλω ρόδα στην Κεντρική Αμερική, και συγκεκριμένα στον Παναμά, θα έπρεπε να πάρω από το λιμάνι της Cartagena ένα από τα πλοία που εκτελούν το δρομολόγιο Κολομβία - Παναμά. Προς μεγάλη μου όμως έκπληξη, όλα τα καράβια που πήγαιναν στον Παναμά δεν ήταν επιβατικά, αλλά πλοιάρια που μετέφεραν τουρίστες για μια μικρή κρουαζιέρα στα νερά της Καραϊβικής. Μην έχοντας άλλη επιλογή, δήλωσα λοιπόν συμμετοχή για μια τετραήμερη κρουαζιέρα στα τροπικά νησιά San Blas του Παναμά. Η μοτοσυκλέτα χρειάστηκε όμως να φορτωθεί (αλλά και να ξεφορτωθεί) από το πλοίο με αρκετά παράδοξο τρόπο, λες και επρόκειτο για ένα τσουβάλι με πατάτες.
Επτά μικρά σε έκταση κράτη συνθέτουν τον χάρτη της Κεντρικής Αμερικής. Ο Παναμάς, η Κόστα Ρίκα, η Νικαράγουα, η Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ και η Γουατεμάλα ήταν οι έξι κεντροαμερικανικές χώρες που καρτερούσαν εμένα και την μαύρη ΚΤΜ να με ξεναγήσουν στους δρόμους τους τις αμέσως επόμενες ημέρες. Μέχρι τα σύνορα του Μεξικού, την πόρτα της Βόρειας Αμερικής, είχα να διανύσω περίπου 2.500 χιλιόμετρα.
Στην Πόλη του Παναμά παρέμεινα για δυο μέρες. Η χλιδάτη πρωτεύουσα του Παναμά με εντυπωσίασε με την μοντέρνα προσωπικότητά της, ενώ με την επίσκεψή μου στην Διώρυγα του Παναμά (απ’ όπου διέρχονται τα πλοία) ολοκληρώθηκε η γνωριμία μου με την πιο κοσμοπολίτικη πόλη της Κεντρικής Αμερικής.
Μετά τον Παναμά, κι αφού οδήγησα για περίπου 490 χιλιόμετρα, με περίμενε ο τροπικός παράδεισος της Κόστα Ρίκα. Όλη η διαδρομή μέσα στην χώρα (550 χλμ.) είχε ένα και μόνο χρώμα: πράσινο! Είναι γνωστό ότι η Κόστα Ρίκα αποτελεί έναν διεθνή οικολογικό προορισμό, ιδανικό για οικοτουρισμό, αφού τουλάχιστον το 30% της χώρας είναι ενταγμένο στο σύστημα των εθνικών πάρκων.
Τρίτος σταθμός στο κεντροαμερικανικό σκέλος του "Panamerican Crossing 2014" η Νικαράγουα. Περίπου 290 χιλιόμετρα είχα να διατρέξω μέσα στην χώρα, ενώ για την μια και μοναδική διανυκτέρευσή μου κατέλυσα στην Leon, την δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Νικαράγουα. Καμάρι της Leon αποτελεί ο καθεδρικός ναός της πόλης, ο μεγαλύτερος της Κεντρικής Αμερικής.
Με την άφιξη μου στην Ονδούρα, είχα φτάσει στην μέση περίπου της κεντροαμερικανικής διαδρομής του "Panamerican Crossing 2014". Εκτός από την Ονδούρα, σειρά είχαν κατόπιν το Ελ Σαλβαδόρ και η Γουατεμάλα να υποδεχτούν την μαύρη ΚΤΜ. Λίγα τα χιλιόμετρα στο έδαφος της κάθε χώρας, λίγες φυσικά και οι ημέρες που ξόδεψα για να τις διασχίσω.
Στην Ονδούρα, οι ρόδες της μοτοσυκλέτας κύλησαν μόνο για 135 χιλιόμετρα (πάντα πάνω στην τροχιά του οδικού άξονα Panamericana Routa), στο γειτονικό Ελ Σαλβαδόρ βρέθηκα να οδηγώ για 350 χλμ. (εδώ τουλάχιστον διανυκτέρευσα κιόλας), ενώ σαφώς περισσότερα χιλιόμετρα και χρόνο ξόδεψα στην Γουατεμάλα. Στην συγκεκριμένη κεντροαμερικανική χώρα, που αποτέλεσε μαζί με το Νότιο Μεξικό την εστία ανάπτυξης του λαμπρού πολιτισμού των Μάγια, έμεινα για δυο ημέρες στην Antigua, την πιο τουριστική και γραφική πόλη της Γουατεμάλα.

Η Antigua, που την περίοδο της Ισπανικής αποικιοκρατίας εκτελούσε χρέη πρωτεύουσας της Ισπανικής Αντιβασιλείας της Γουατεμάλα, ήταν μια καλοδιατηρημένη πολιτεία εποχής που με γοήτευσε αφάνταστα. Αποικιακά σπίτια, λιθόστρωτα σοκάκια, εκκλησίες, αρχοντικά και δημόσια κτίρια με ταξίδεψαν τουλάχιστον τρεις αιώνες πίσω στον χρόνο.
Αντίθετα, στην μεγάλη υπαίθρια αγορά της πόλης, οι πάγκοι με τα πολύχρωμα, εξωτικά φρούτα, το πλήθος των ετερόκλιτων εμπορευμάτων, οι πλανόδιοι μικροπωλητές, οι ζητιάνοι, οι γραφικές γυναικείες φιγούρες και τα υπαίθρια εστιατόρια συνιστούσαν μια καθαρά λατινοαμερικάνικη εμπορική φιέστα που με καθήλωσε με τους ζωντανούς ρυθμούς και τον έντονο δυναμισμό της.
Το Μεξικό ήταν η πύλη εισόδου μου στην Βόρεια Αμερική. Περίπου 1.950 χιλιόμετρα είχα να διατρέξω στην πατρίδα του Emilio Zapata, ενώ κυριότερος σταθμός μου στο Μεξικό ήταν η Πόλη του Μεξικού, μια χαώδη μεγαλούπολη 18.000.000 κατοίκων.
Στην μεξικάνικη megacity έμεινα 4 μέρες, αφού, εκτός από τα πάμπολλα και ενδιαφέροντα αξιοθέατα της πόλης, είχα να κάνω και σέρβις στην μοτοσυκλέτα, η οποία είχε συμπληρώσει από την αρχή του ταξιδιού 13.000 χλμ. Έπρεπε κι αυτή να λάβει το δωράκι της για τον κόπο που είχε κάνει με φέρει ως εδώ…

https://bit.ly/MOTO_669

Από τον

Θάνο Αμβρ. Φελούκα

21/7/2025

Η Ελλάδα επιβάλει μία από τις υψηλότερες φορολογίες στα οχήματα με υψηλό ΦΠΑ και με πρόσθετο φόρο για τον οποίο κάποια στιγμή θα κληθεί να πληρώσει πρόστιμο από την ΕΕ.

Προς το παρόν έχουμε δύο μήνες προθεσμία για να γλιτώσουμε ένα άλλο πρόστιμο καθώς μαζί με Βέλγιο, Ρουμανία και Ισπανία, δεν έχουμε ενσωματώσει δύο βασικές οδηγίες, την 2022/542 και την 2020/285 που αφορούν τους συντελεστές ΦΠΑ.

Η προθεσμία για την ενσωμάτωση της 2022/542 έληξε στην αλλαγή του νέου έτους, οπότε είμαστε ήδη 7 μήνες εκπρόθεσμοι. Με την οδηγία αυτή επιτρέπεται στα κράτη-μέλη να έχουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά και μάλιστα ακόμη και μηδενικούς σε ορισμένα βασικά αγαθά, όπως τρόφιμα, νερό και φάρμακα.

Στην ίδια κατηγορία με τα φάρμακα που η ΕΕ επιτρέπει τον μηδενικό ΦΠΑ, ανήκουν και προστατευτικά μέσα όπως οι μάσκες και τεχνηέντως -σκέφτεται κανείς- πως θα μπορούσε να εφαρμοστεί το 0% και στα κράνη. Ωστόσο κάτι τέτοιο φαίνεται πως δεν είναι εφικτό. Θα ήταν αν η Ελλάδα είχε επιβάλλει μηδενικό ΦΠΑ το 1990-1991 όταν φωνάζαμε πως θα χαθεί η ευκαιρία.

Πώς το ξέραμε αυτό; Διότι τότε ξεκινούσε η εναρμόνιση σε ενιαίο πλαίσιο για τον ΦΠΑ στα κράτη μέλη όπου καθένας θα όριζε το ακριβές ύψος των συντελεστών, όχι όμως των μηδενικών ή των μειωμένων.

Για αυτό και πρόσφατα όταν η Πολιτεία θέλησε τελικά να μειώσει τον ΦΠΑ στα κράνη τον πήγε στο 13%, όπως ισχύει τώρα αντί του 24% και δεν κατέβηκε πιο κάτω.

Αντιθέτως η Αγγλία, όσο ακόμη βρισκόταν στην ΕΕ, ήταν η μοναδική χώρα που είχε μηδενικό ΦΠΑ στα κράνη καθώς είχε επιβάλει την εξαίρεση από παλιά, πριν την ένωση. Οι όροι τότε ήταν πιο ελαστικοί και όριζαν πως θα διατηρηθούν οι εξαιρέσεις κάθε κράτους. Τώρα προφανώς η Αγγλία μπορεί να επιβάλλει οποιονδήποτε ΦΠΑ θέλει στην αγορά του κράνους και φυσικά συνεχίζει να είναι μηδενικός, όπως ήταν πάντα.

Χάθηκε λοιπόν τότε μία μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα, ακριβώς όπως εξηγούσε τότε πως θα γίνει. Για αυτό και κάθε φορά διαβάζουμε με πικρία τα σχόλια που ζητούν την κατάργηση του ΦΠΑ στα κράνη, γιατί είναι κάτι που κλείδωσε αρχές της δεκαετίας του ’90.

Τώρα υπάρχει μία νέα ευκαιρία ωστόσο, για μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, ακόμη και στον μηδενισμό τους.

Εξίσου σημαντικό το γεγονός πως οι μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει να απαλλαγούν από την υποχρέωση επιβολής ΦΠΑ, σύμφωνα με την ΕΕ. Δεν έχει εφαρμοστεί στην Ελλάδα, προφανώς γιατί η Πολιτεία φοβάται πως την επόμενη ημέρα θα κατακερματιστούν πολλές επιχειρήσεις σε μικρότερες που θα έχουν κύκλο εργασιών στο όριο της απαλλαγής καταβολής ΦΠΑ.

Παράλληλα, είμαστε και εκπρόθεσμοι, σαν χώρα, στην προθεσμία σύνδεσης με το δίκτυο ProDriveNet ώστε όλες οι χώρες να μπορούν άμεσα να ελέγξουν τα στοιχεία κάθε επαγγελματία οδηγού, είτε μεταφέρει εμπορεύματα, είτε επιβάτες.

Η βασικότερη όμως προθεσμία που έχει λήξει, είναι σχετική με το ύψος των συντελεστών ΦΠΑ και δίνει την ευκαιρία στη χώρα να βάλει μηδενικό ΦΠΑ σε επτά (7) κατηγορίες. Αυτή την στιγμή ο ΦΠΑ είναι μηδενικός σε ελάχιστες περιπτώσεις και όχι σε βασικά αγαθά, όπως πλέον μπορεί να κάνει η χώρα, αλλά καθυστερεί.

Θα ήταν ευχής έργο να μπορέσει να εντάξει τα κράνη μοτοσυκλετών σε μία από αυτές τις κατηγορίες, ώστε να διορθώσει την χαμένη ευκαιρία του 1990. Η πάγια απάντηση του Υπουργείου σε ερώτηση του ΜΟΤΟ, την οποία επαναλαμβάνουμε κάθε φορά που αλλάζει ο Υπουργός, είναι πως ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ να έχουν μηδενικό ΦΠΑ στα κράνη, αλλά δεν μπορούν εξαιτίας της ΕΕ.

Για αυτό στην Ελλάδα εφαρμόζεται το μικρότερο δυνατό που θα μπορούσαν χωρίς να μπαίνουν σε ειδικές διαδικασίες και αυτό θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο του 12%, οπότε και καθιερώθηκε στο 13% τον Ιανουάριο του 2020.

Αν τώρα μηδενίσει ο ΦΠΑ σε τρόφιμα, νερό και φάρμακα και απαλλαγούν οι μικρές επιχειρήσεις από την καταβολή του, θα τολμούσαμε να πούμε πως δεν πειράζει αν το ΦΠΑ στα κράνη μείνει στο 13% γιατί το μηνιαίο κέρδος στο εισόδημα θα είναι πολλαπλάσιο. Μόνο να μην δούμε να μπαίνει πρόσθετη φορολογία στα οχήματα για να επέλθει η ισορροπία στα έσοδα του κράτους, καθώς επιβάλλουμε ήδη από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, μαζί με χώρες που βρίσκονται στο άνω άκρο των ατομικών εισοδημάτων.